Στη δημοσιότητα δόθηκε αργά το βράδυ της Δευτέρας το
σχέδιο νόμου του υπουργείου Παιδείας, το οποίο προβλέπει σαρωτικές αλλαγές για
την ανώτατη εκπαίδευση της χώρας!
Το σχέδιο νόμου, απεστάλη στους πρυτάνεις για να καταθέσουν τις
απόψεις τους και περιλαμβάνει σειρά ανατροπών για τα πανεπιστήμια, οι οποίες
αναμένεται να προκαλέσουν μεγάλες
συζητήσεις. Οι περισσότερες πάντως εφαρμόζονται ήδη στα πανεπιστήμια της Ευρώπης και άλλων κρατών, όπως τα Συμβούλια Διοίκησης και ο ορισμός του ασύλου ως προστασίας της ακαδημαϊκής ελευθερίας χωρίς χωροταξικό προσδιορισμό.
συζητήσεις. Οι περισσότερες πάντως εφαρμόζονται ήδη στα πανεπιστήμια της Ευρώπης και άλλων κρατών, όπως τα Συμβούλια Διοίκησης και ο ορισμός του ασύλου ως προστασίας της ακαδημαϊκής ελευθερίας χωρίς χωροταξικό προσδιορισμό.
Πάντως, οι πρυτάνεις φέρονται να αντιδρούν στην πλειοψηφία
των διατάξεων, θεωρώντας ότι δίνουν τη «χαριστική βολή στο ελληνικό δημόσιο
πανεπιστήμιο» και αρχίζουν ενημερωτικές επαφές με τα πολιτικά κόμματα.
Στο πλαίσιο αυτό, σήμερα (Τρίτη) οι πρυτάνεις θα συναντηθούν με τους Αλέξη
Τσίπρα και Φώτη Κουβέλη, ενώ έχουν ζητήσει συναντήσεις και με τον Ευάγγελο
Βενιζέλο και τον Αντώνη Σαμαρά. Επίσης σήμερα, η υπουργός Παιδείας Άννα
Διαμαντοπούλου θα έχει συναντήσεις με τους καθηγητές Πανεπιστημίων και ΤΕΙ.
Από την πλευρά τους, οι πρόεδροι των ΤΕΙ φέρονται να
αντιμετωπίζουν κατ' αρχήν θετικά το νέο νομοσχέδιο, αλλά αποφάσισαν να
συναντηθούν εκ νέου την Πέμπτη αφού έχουν πάρει στα χέρια τους το τελικό κείμενο
προκειμένου να λάβουν αποφάσεις.
Οι σημαντικότερες αλλαγές
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, το κάθε Ίδρυμα θα διοικείται από το
15μελές Συμβούλιό του, το οποίο θα αποτελείται από επτά εκλεγμένα εσωτερικά μέλη
του, επτά εξωπανεπιστημιακούς και έναν εκπρόσωπο των φοιτητών. Ο πρόεδρος, ο
αναπληρωτής πρόεδρος και τα λοιπά εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου θα εκλέγονται
από τα εσωτερικά μέλη, με φανερή ψηφοφορία, ενώ ο πρύτανης θα εκλέγεται
μετά από διεθνή διαγωνισμό, με φανερή ψηφοφορία και με πλειοψηφία των 4/5 των
μελών του Συμβουλίου. Η θητεία του πρύτανη θα έχει διάρκεια τρία χρόνια
με δυνατότητα να ανανεωθεί μόνο μια φορά.
Για τους καθηγητές, το σχέδιο νόμου προβλέπει την κατάργηση της βαθμίδας του λέκτορα και η μονιμοποίησή τους θα γίνεται στην βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Οι επίκουροι καθηγητές εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία θητεία ύστερα από κρίση. Επίσης, προβλέπεται μπόνους σε περιπτώσεις αριστείας, αλλά τελικά δεν περιλαμβάνεται μείωση μισθού σε περιπτώσεις αρνητικής αξιολόγησης.
Η χρηματοδότηση των ιδρυμάτων θα γίνεται σε συνάρτηση με τους ενεργούς φοιτητές αλλά και το παραγόμενο έργο των ιδρυμάτων, ενώ αν τα ΑΕΙ δεν καταρτίσουν τετραετείς προγραμματικές συμφωνίες με την Πολιτεία, θα αναστέλλεται η χρηματοδότησή τους.
Για τους καθηγητές, το σχέδιο νόμου προβλέπει την κατάργηση της βαθμίδας του λέκτορα και η μονιμοποίησή τους θα γίνεται στην βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Οι επίκουροι καθηγητές εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία θητεία ύστερα από κρίση. Επίσης, προβλέπεται μπόνους σε περιπτώσεις αριστείας, αλλά τελικά δεν περιλαμβάνεται μείωση μισθού σε περιπτώσεις αρνητικής αξιολόγησης.
Η χρηματοδότηση των ιδρυμάτων θα γίνεται σε συνάρτηση με τους ενεργούς φοιτητές αλλά και το παραγόμενο έργο των ιδρυμάτων, ενώ αν τα ΑΕΙ δεν καταρτίσουν τετραετείς προγραμματικές συμφωνίες με την Πολιτεία, θα αναστέλλεται η χρηματοδότησή τους.
Εάν ένας φοιτητής δεν εγγραφεί σε δύο συνεχόμενα εξάμηνα, χάνει τη
φοιτητική ιδιότητα, ενώ επίσης καθιερώνεται η τριετία για το πτυχίο και
καθιερώνονται άλλες διαδικασίες για την εκλογή των διοικήσεων των
Πανεπιστημίων.
Οι φοιτητές πρώτου κύκλου σπουδών θα έχουν δικαίωμα να λάβουν άτοκο εκπαιδευτικό δάνειο από πιστωτικά ιδρύματα της χώρας με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Η αποπληρωμή θα πραγματοποιείται τμηματικά και σε κάθε περίπτωση μετά την έναρξη απασχόλησής τους ή την απόκτηση ατομικού εισοδήματος.
Οι φοιτητές πρώτου κύκλου σπουδών θα έχουν δικαίωμα να λάβουν άτοκο εκπαιδευτικό δάνειο από πιστωτικά ιδρύματα της χώρας με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Η αποπληρωμή θα πραγματοποιείται τμηματικά και σε κάθε περίπτωση μετά την έναρξη απασχόλησής τους ή την απόκτηση ατομικού εισοδήματος.
Κάθε εξάμηνο θα περιλαμβάνει τουλάχιστον δεκατρείς πλήρεις
εβδομάδες. Παράταση της διάρκειας ενός εξαμήνου θα επιτρέπεται μόνο σε
εξαιρετικές περιπτώσεις και δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο εβδομάδες. Αν για
οποιονδήποτε λόγο ο αριθμός των ωρών διδασκαλίας που πραγματοποιήθηκαν σε ένα
μάθημα είναι μικρότερος από τα 4/5 του προβλεπόμενου, το μάθημα θεωρείται ότι
δεν διδάχθηκε. Επίσης οι φοιτητές που εργάζονται περισσότερο από 20 ώρες την
εβδομάδα θα μπορούν να γίνουν φοιτητές μερικής φοίτησης.
Εξάλλου, οι σπουδές κατανέμονται σε κύκλους, ο καθένας από τους
οποίους θα μπορεί να έχει διάρκεια από ένα έως δύο έτη. Παράλληλα θεσπίζεται
επιτροπή που θα θέσει τους όρους για την νέα χωροταξική κατανομή των
Ιδρυμάτων.
Επίσης, από το ακαδημαϊκό έτος 2014-15 σταματά η δωρεάν διανομή συγγραμμάτων στα Ιδρύματα με δαπάνες του δημοσίου. Οι φοιτητές από το 2014 και μετά θα προμηθεύονται τα συγγράμματα μέσω διαδικτύου, όπου οι διδάσκοντες θα αναρτούν αναλυτικές σημειώσεις. Επίσης θεσπίζονται τριετείς σπουδές, ενώ για τη λήψη του πτυχίου, απαιτείται η γνώση τουλάχιστον μίας ξένης γλώσσας. Δίδακτρα θα πληρώνουν μόνο όσοι σπουδάζουν στα ελληνικά πανεπιστήμια και είναι αλλοδαποί εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σχετικά με το ακαδημαϊκό άσυλο, στο σχέδιο νόμου αναφέρεται ότι «η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία καθώς και η ελεύθερη διακίνηση ιδεών τηρούνται με ευθύνη του πρύτανη, ενώ κάθε Πανεπιστήμιο ορίζει τη διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής του ελευθερίας». Με το προσχέδιο τίθενται και οι βάσεις για συγχωνεύσεις - καταργήσεις τμημάτων ή ακόμη και Ιδρυμάτων. Οι καταργήσεις ή οι συγχωνεύσεις τμημάτων θα γίνουν με σχετικά προεδρικά διατάγματα.
Επίσης, από το ακαδημαϊκό έτος 2014-15 σταματά η δωρεάν διανομή συγγραμμάτων στα Ιδρύματα με δαπάνες του δημοσίου. Οι φοιτητές από το 2014 και μετά θα προμηθεύονται τα συγγράμματα μέσω διαδικτύου, όπου οι διδάσκοντες θα αναρτούν αναλυτικές σημειώσεις. Επίσης θεσπίζονται τριετείς σπουδές, ενώ για τη λήψη του πτυχίου, απαιτείται η γνώση τουλάχιστον μίας ξένης γλώσσας. Δίδακτρα θα πληρώνουν μόνο όσοι σπουδάζουν στα ελληνικά πανεπιστήμια και είναι αλλοδαποί εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σχετικά με το ακαδημαϊκό άσυλο, στο σχέδιο νόμου αναφέρεται ότι «η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία καθώς και η ελεύθερη διακίνηση ιδεών τηρούνται με ευθύνη του πρύτανη, ενώ κάθε Πανεπιστήμιο ορίζει τη διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής του ελευθερίας». Με το προσχέδιο τίθενται και οι βάσεις για συγχωνεύσεις - καταργήσεις τμημάτων ή ακόμη και Ιδρυμάτων. Οι καταργήσεις ή οι συγχωνεύσεις τμημάτων θα γίνουν με σχετικά προεδρικά διατάγματα.
Ολόκληρο το σχέδιο νόμου, μπορείτε να το δείτε στο http://www.minedu.gov.gr/publications/docs2011/sxedio_nomoy_gia_thn_anwtath_ekpaideysh_110705.pdf
http://www.eklogika.gr/news/5331