έχασε το γέλιο του. Oύτε «ξέχασε» την αλληλεγγύη.
Επειδή λοιπον η φτώχεια θέλει καλοπέραση και επειδή η γενιά των 700 ευρώ τείνει να γίνει γενιά των …500, φρέσκιες ιδέες από νέους πολίτες µας, ήλθαν για να δώσουν ένα νέο νόηµα στην έννοια της ανταλλακτικής οικονοµίας. Το 2012, η ανταλλαγή αγαθών έχει πάρει το όνοµα swishing (σγουίσινγκ). Τι σηµαίνει όµως αυτό που ηχητικά στους αγγλοµαθείς θυµίζει κάτι µεταξύ… ευχολογίου και ψαρέµατος;
Δούναι και λαβείν µετά µουσικής
Swishing, ή swap not shop όπως αλλιώς λέγεται περιφραστικά, ονοµάζεται η ανταλλαγή αντικειµένων όπως ενδύµατα, υποδήµατα ή άλλα αξεσουάρ µεταξύ φίλων ή γνωστών. Οι συγκεντρώσεις για τις ανταλλαγές είναι ένα πραγµατικό event, που συνοδεύεται από µουσική, πάρτι και πολύ κέφι. Οι συµµετέχοντες πρέπει να φέρουν µαζί τους τουλάχιστον ένα αντικείµενο προς ανταλλαγή, ώστε να έχουν τη δυνατότητα µετά να επιλέξουν ελεύθερα κάποιο άλλο αντικείµενο που τους ενδιαφέρει και φυσικά διατίθεται από κάποιον άλλο «συνάδελφό» τους. Η χρηµατική αξία δεν παίζει κανέναν ρόλο σε αυτές τις συναλλαγές και όσοι συµµετέχουν δεν ανταλλάζουν απαραιτήτως τα αντικείµενά τους µε άλλα ίσης αξίας.
Ουσιαστικά, το swishing είναι η σύγχρονη εφαρµογή της ανταλλακτικής οικονοµίας στην πράξη και κατά βάση πρόκειται για µια µορφή ανακύκλωσης. Συνιστά µια διαδικασία µε οικολογική συνείδηση, κατά την οποία κάποιος µπορεί να ανανεώσει την γκαρνταρόµπα του χωρίς να ξοδέψει ούτε ένα ευρώ, αδειάζοντας τις ντουλάπες του από ρούχα που πλέον δεν χρησιµοποιεί, δεν χρειάζεται και µπορεί να τα θέλει κάποιος άλλος. Τελευταία µάλιστα, το swishing έχει αρχίσει να γίνεται τόσο διαδεδοµένο ανά τον κόσµο, που σε αυτού του είδους τα παζάρια που αρχικά αφορούσαν κυρίως ρούχα, βρίσκει κανείς πλέον από βιβλία µέχρι και έπιπλα. Είναι χαρακτηριστική άλλωστε η δήλωση του Jess Cartner-Morley από το περιοδικό Marie Claire ότι «το swishing είναι η «τρέλα» που απλώνεται παντού και είναι ηθική, οικο-απίθανη, κοινωνική και διασκεδαστική. Καλώς ήρθατε στη µόδα του µέλλοντος».
Έλληνες swisher VS κρίσης
Τα swishing πάρτι ήλθαν και στην Ελλάδα εν µέσω κρίσης και έχουν κάνει την εµφάνισή τους σε αρκετές πόλεις. Στο Διαδίκτυο υπάρχουν πολλές σχετικές ιστοσελίδες, όπου µπορεί κανείς να ενηµερωθεί για το που και πότε γίνεται πάρτι και υπό ποιους όρους. Στην αντίστοιχη οµάδα του facebook, οι διοργανωτές αυτοσυστήνονται ως η Βιβιάνα, Θάλεια και Σάντρα «που οι δρόµοι τους συναντήθηκαν τυχαία και έτσι κατά τύχη έγινε και το πρώτο πάρτι ανταλλαγής ρούχων σε µια ταράτσα στα Πετράλωνα µε σαγκρία και µπισκότα κανέλλα. Από τότε, πέρασαν σχεδόν 3 χρόνια, η τριάδα µεγάλωσε και έγινε κανονική οµάδα, µε τον Κωσταπάνο, την Αθηνά, τη Μινού και όλους όσους αγαπάνε τα ρούχα». Με παιχνιδιάρικη διάθεση, συµπληρώνουν ότι αποστολή τους είναι να περνάνε καλά, να χαµογελάνε και να δώσουνε µια δεύτερη ευκαιρία στα ρούχα. Άλλωστε το σκουπίδι του ενός µπορεί να είναι ο θησαυρός του άλλου!
Για να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία του swishing και το πάρτι να είναι επιτυχηµένο υπάρχουν µερικοί βασικοί και απλοί κανόνες. Εκτός από το ότι οι συµµετέχοντες οφείλουν να φέρουν τουλάχιστον ένα ρούχο ή αντικείµενο, αυτά πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση, αλλιώς δεν γίνονται δεκτά. Μπορούν -αυστηρά- να αποκτήσουν ίσο αριθµό αντικειµένων µε αυτά που έφεραν, συν ένα παραπάνω. Σηµειώνεται πως, για λόγους υγιεινής, δε γίνονται δεκτά αντικείµενα όπως εσώρουχα ή σκουλαρίκια, ενώ όσα ρούχα «παραµένουν στα αζήτητα», δίνονται για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Επειδή όµως οι εκδηλώσεις αυτές έχουν κι έναν αυτό-διαχειριζόµενο χαρακτήρα, οι εθελοντές που επιθυµούν να βοηθήσουν, να κρεµάσουν, ξεκρεµάσουν, κουβαλήσουν και γενικά να συµβάλουν στην οργάνωση ενός swishing, είναι πάντα ευπρόσδεκτοι. Επίσης, κάποιες φορές υπάρχει κι ένας «υποχρεωτικός» κουµπαράς τύπου «ό,τι έχετε ευχαρίστηση», αποκλειστικά και µόνο για να καλυφθούν τα έξοδα της διοργάνωσης. «Eίµαστε όλοι µαζί σε αυτό. Δεν πρόκειται για ένα απλό event. Είναι µια ανεξάρτητη, ανοιχτή, µη κερδοσκοπική, αντικαταναλωτική και… αντικαταθλιπτική δράση», δηλώνουν οι διοργανωτές.
Φθηνά, όχι φτηνιάρικα
Στα swishing, συµµετέχουν άνθρωποι όλων των ηλικιών, από λιλιπούτιους επισκέπτες µέχρι και ηλικιωµένες κυρίες. Μια από τις συνδιοργανώτριες, η Θάλεια Γελαδάκη, εκτιµά ότι κάθε πάρτι συγκεντρώνει πλέον πάνω από 400 άτοµα και θεωρεί ότι η µεγάλη προσέλευση του κόσµου οφείλεται αφενός στο ότι τέτοιου είδους εκδηλώσεις έχουν γίνει πλέον γνωστές, αφετέρου στην οικονοµική κρίση, που έχει ελαφρύνει τα πορτοφόλια των καταναλωτών. «Έχω πάει σε πάρα πολλά παζάρια, όπου µπορείς είτε να ανταλλάξεις, είτε να αγοράσεις αντικείµενα σε συµβολικές τιµές και ποτέ δε µ’ αφήνουν αδιάφορη. Σχεδόν πάντα βρίσκω κάτι που να µου αρέσει και να θέλω να το αποκτήσω» λέει µια από τις συµµετέχουσες. Μια άλλη κυρία, που ήλθε µε την µικρή της κόρη, είπε ότι θα ήθελε περισσότερα παζάρια είτε ανταλλαγής ή για αντικείµενα από δεύτερο χέρι. Συµπλήρωσε δε, ότι «την πρώτη φορά που πήγα σε µε τέτοια εκδήλωση το είχα µάθει τυχαία και απλά αποφάσισα να περάσω από περιέργεια. Έτσι, για µια απλή βόλτα. Από τότε, έχω ξεσκονίσει κάθε γωνιά του σπιτιού µου και έχω βρει άπειρα πράγµατα που δεν τα θέλω πια και ήµουν έτοιµη να τα πετάξω, αλλά τα λυπόµουν. Τώρα πια µένω ήσυχη ότι δεν πάνε χαµένα και παράλληλα ανανεώνω και την γκαρνταρόµπα µου»! H Λουκία Αναγνωστάκη, φοιτήτρια της ΑΣΟΕE, επεσήµανε ότι «κατά τη γνώµη µου η καταναλωτική κοινωνία καταρρέει. Πλέον θα πάψει να έχει πέραση το lifestyle του καταναλωτισµού και οι γυναίκες δεν θα ψωνίζουν µόνο και µόνο για να προσθέτουν άλλο ένα ρούχο στη συλλογή τους. Μου αρέσει η µόδα, αλλά θέλω να το κάνω µε τον τρόπο µου και πάνω απ’ όλα φθηνά, όχι φτηνιάρικα».
Ενδιαφέρον παρουσιάζει όµως και το γεγονός ότι οι εκδηλώσεις αυτές δίνουν και µια νέα διάσταση στο θέµα της αλληλεγγύης. Ενδεικτικά, σε ένα από τα swishing πάρτι, η ΜΚΟ Αnce µε τη συµβολή γυναικών προσφύγων από την Αλγερία και το Αφγανιστάν δηµιούργησαν διάφορα ρούχα και αξεσουάρ, χρησιµοποιώντας υφάσµατα από τις χώρες τους, παρεό, παλιά ρούχα και διάφορα υλικά, τα οποία πωλούνταν σε συµβολικές τιµές.
Με την κρίση, οι ανθρώπινες σχέσεις και αξίες επαναπροσδιορίζονται. Οι νέοι που εργάζονται όλο και περισσότερες ώρες και αµείβονται ολοένα και λιγότερο, αποδεικνύονται δηµιουργικοί, αλληλέγγυοι και ανοιχτοί σε νέες ιδέες. Το swishing ήρθε για να µείνει. Το σύνθηµα της εµπνεύστριας του όρου Lucy Shea είναι «εξοικονόµησε χρήµατα, σώσε τον πλανήτη και διασκέδασε. Το swishing αγγίζει όλες αυτές τις πτυχές».
Με την κρίση, οι ανθρώπινες σχέσεις και αξίες επαναπροσδιορίζονται. Οι νέοι που εργάζονται όλο και περισσότερες ώρες και αµείβονται ολοένα και λιγότερο, αποδεικνύονται δηµιουργικοί, αλληλέγγυοι και ανοιχτοί σε νέες ιδέες. Το swishing ήρθε για να µείνει. Το σύνθηµα της εµπνεύστριας του όρου Lucy Shea είναι «εξοικονόµησε χρήµατα, σώσε τον πλανήτη και διασκέδασε. Το swishing αγγίζει όλες αυτές τις πτυχές».