πλαίσιο της επικείμενης φορολογικής μεταρρύθμισης. Το σενάριο στο φαίνεται να έχει καταλήξει το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει, μεταξύ άλλων, την οριστική κατάργηση του ειδικού καθεστώτος που ισχύει σήμερα για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και την φορολογική «εξίσωσή» τους με τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Οι ανατροπές αυτές έρχονται στο πλαίσιο της απλοποίησης του φορολογικού συστήματος και της κατάργησης όλων των ειδικών καθεστώτων τα οποία, όπως έχουν γράψει σε παλαιότερα ρεπορτάζ τους το Agronews και η εφημερίδα Agrenda, έχει εδώ και καιρό θέσει ως βασικές προτεραιότητες στις τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις η τρόικα. Μάλιστα, αν και ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε να εφαρμοσθούν από το 2014 για τα εισοδήματα του 2013, η εξέλιξη των διαπραγματεύσεων με το κλιμάκιο των δανειστών και, κυρίως, η «μαύρη τρύπα» στα έσοδα δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο τελικά να ισχύσουν από το 2013, δηλαδή για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2012. Κι αυτό γιατί το δημοσιονομικό «όφελος» από την φορολογική εξομοίωση αγροτών και ελεύθερων επαγγελματιών σε συνδυασμό με την κατάργηση του αφορολογήτου για όλους υπολογίζεται σε 1,5-2 δισ. ευρώ -ποσό δηλαδή διόλου αμελητέο.
Είναι φανερό ότι με το νέο καθεστώς θα υποχρεωθούν σε απόδοση φόρου όλοι ανεξαιρέτως οι αγρότες - ακόμα και τα χαμηλά εισοδήματα τα οποία μέχρι σήμερα εξαιρούνταν από τη φορολογία. Παράλληλα, και παρά τις ουκ ολίγες και αναμφισβήτητες στρεβλώσεις που παρουσιάζει το ισχύον -ειδικό- καθεστώς, είναι προφανές ότι σε μια δύσκολη οικονομική και χρηματοδοτική συγκυρία έρχεται να αφαιρεθεί από την αγροτική δραστηριότητα ένα ακόμα «κομμάτι» ρευστότητας.
Την ίδια στιγμή, βέβαια, όπως υποστηρίζουν άνθρωποι με γνώση των προβλημάτων και των δομών του πρωτογενούς τομέα, το νέο καθεστώς θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως ευκαιρία προκειμένου να αποκτήσει άλλο κύρος και να οικοδομηθεί από καινούργιες βάσεις το αγροτικό επάγγελμα. Κι αυτό γιατί -μέσω της υποχρεωτικής έκδοσης παραστατικών για κάθε δραστηριότητα- δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για έλεγχο της διακίνησης των αγροτικών προϊόντων σε όλα τα στάδια, διαδικασία η οποία αναμένεται να βάλει φραγμό στα «παιχνίδια» των μεσαζόντων και να περιορίσει κατά πολύ την ψαλίδα των τιμών από το χωράφι στο ράφι.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, για να επιτευχθούν τα παραπάνω βασική προϋπόθεση είναι να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Κάτι που σημαίνει ότι η σχεδιαζόμενη αλλαγή του φορολογικού πλαισίου θα πρέπει να συνοδεύεται και από κινήσεις εξισορρόπησης των απωλειών που αυτό επιφέρει, με πρώτο και κύριο τη μείωση του κόστους της αγροτικής παραγωγής. Οι «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» γνωρίζουν ότι ο «υπ' αριθμόν ένα» παράγοντας κόστους, είναι η αγροτική γη και δη τα ενοίκια (στις εκτατικές καλλιέργειες ειδικά αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 1/3 του συνολικού κόστους)..
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, οι επαγγελματίες αγρότες που κατέχουν καλλιεργήσιμη γη θα εξαιρεθούν από το «φόρο κατοχής αγροτικής γης» (μέρος του νέου ενοποιημένου φόρου στα ακίνητα) ποίος θα επιβληθεί στα αγροτεμάχια που κατέχουν ιδιώτες.
