Ομιλία Προέδρου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας Δ.Αδαμόπουλου _ ΛΙΤΟΧΩΡΟ 1946 - ΛΙΤΟΧΩΡΟ 2015 - 69 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

 ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΣΤΡΑΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Ν.ΠΙΕΡΙΑΣ, Δ.ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΑΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟ.

 ΛΙΤΟΧΩΡΟ 1946 - ΛΙΤΟΧΩΡΟ 2015: 69 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

                Είναι Μάρτιος του 1946 και για τις 31 του μηνός προκηρύχθηκαν εκλογές. Είναι οι πρώτες εκλογές μετά από δέκα χρόνια. Το 1936 έγιναν οι τελευταίες εκλογές στη χώρα. Είχε παρεμβληθεί η διακυβέρνηση Μεταξά, ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος και η Γερμανική Κατοχή.  Οι εκλογές είχαν προγραμματισθεί από το καλοκαίρι του 1945 σε συνεργασία με τις Συμμαχικές Δυνάμεις –Μ.Βρετανία, ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση– και η Κυβέρνηση Βούλγαρη αποφάσισε καταρχήν να πραγματοποιηθούν εκείνες οι εκλογές στις αρχές του 1946. Το Φθινόπωρο του 1945 ο πρωθυπουργός Σοφούλης αποφασίζει να πραγματοποιηθούν τελικά στις 31 Μαρτίου 1946 με την παρουσία παρατηρητών των συμμαχικών δυνάμεων οι οποίοι είχαν ήδη φθάσει στην χώρα.

                Σ’ εκείνες τις εκλογές, το Λιτόχωρο ήταν το χωριό όπου έμελλε, κακώς αλλά και δυστυχώς, να ταυτισθεί με μια μαύρη στιγμή για τον τόπο, μια μαύρη στιγμή που κόστισε πόνο, αίμα και δεινά στους ανθρώπους αυτής της χώρας αλλά, και προπαντός, στην ίδια χώρα. Θάνατοι ενόπλων στα μέτωπα των μαχών έως και τον Αύγουστο του 1949. Θάνατοι αόπλων στα μετόπισθεν, στις πόλεις και στα χωριά. Χιλιάδες οι νεκροί τα επόμενα τρία χρόνια.

                Οι πρώτοι νεκροί εν καιρώ ειρήνης έπεσαν εδώ στο Λιτόχωρο. Αυτών την μνήμη ήρθαμε σήμερα να τιμήσουμε, όπως εξάλλου κάνουμε κάθε χρόνο. Όχι από συνήθεια. Από άσβεστο χρέος. Πρόκειται για τη δολοφονία 12 νέων αμούστακων παιδιών, απλών κανονικών χωριατόπουλων, που υπηρετούσαν την πατρίδα τους ως χωροφύλακες ή στρατιώτες, άγνωστοι μεταξύ τους και οι περισσότεροι ξένοι προς το Λιτόχωρο και την Πιερία. Εξάλλου, όλοι τους μόλις πριν από λίγες ημέρες έφθασαν στο Λιτόχωρο. Οι χωροφύλακες μόλις είχαν τελειώσει την ταχύρρυθμη εκπαίδευσή τους ενώ οι φαντάροι ήρθαν για τη φύλαξη των εκλογικών κέντρων.

                Ας δούμε όμως σήμερα, μετά από 69 χρόνια, τι ακριβώς έγινε.

 Ο τότε γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης ενώ ήταν καθοδόν για την Πράγα, παραμένει για κανα-δυο μέρες στη Θεσσαλονίκη. Συναντάται με τον α’ γραμματέα του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ Λεωνίδα Στρίγκο και τον β’ γραμματέα οργανωτικού Μάρκο Βαφειάδη. Σε σύσκεψη που πραγματοποιείται, τους δίνει εντολή,  κατά τη διάρκεια της απουσίας του και έως την ημέρα των εκλογών, να «…οργάνωναν και να εξαπέλυαν σε κάποιο σημείο της Μακεδονίας ένα ισχυρό και θεαματικό κτύπημα με διωκόμενους αγωνιστές που ως τότε κρύβονταν αδρανείς «στο κλαρί», όπως γράφει ο ιστορικός της Αριστεράς Σόλων Γρηγοριάδης, 1979).

                Η επιχείρηση είχε διαταχθεί και, κατά τον Βαφειάδη (1992), επιλέχθηκε το Λιτόχωρο για να «…δοθεί ένα σκληρό μάθημα σε ομάδα «ταγματασφαλιτών» που τρομοκρατούσε την περιοχή του Λιτοχώρου». «Από την επομένη κιόλας της αναχώρησης του Ζαχαριάδη για την Πράγα, το Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ καταπιάστηκε με την εκτέλεση της εντολής» όπως αναφέρει ο αριστερός Γρηγοριάδης το (1975). Η οργάνωση της επίθεσης ανατέθηκε στον καπετάνιο Υψηλάντη  (Ρότσιος το επώνυμο) και τον Πάνο.  Η επίθεση επρόκειτο να γίνει λίγες ημέρες προ των εκλογών αλλά, όπως αναφέρει ο αριστερός Γρηγοριάδης , «…επειδή οι «μοναρχοφασίστες» δεν βρέθηκαν στα στέκια τους», η επίθεση αναβλήθηκε και συνέπεσε με τις εκλογές, οπότε έλαβε αναπόφευκτα και «κάποια πολιτική απόχρωση».. Κατά το ΚΚΕ θεωρήθηκε δηλαδή αυτή η επίθεση σαν αντιπερισπασμός στην προεκλογική βία της Δεξιάς, απ’ την άλλη πλευρά όμως, όπως λέει ένας άλλος ερευνητής εκείνης της περιόδου, ο Ζαούσης, αυτή η επίθεση του ΚΚΕ θεωρήθηκε ότι έγινε για να τρομοκρατήσει τους εκλογείς, ώστε να μην προσέλθουν στις κάλπες», κι αυτό, διότι, όπως εξηγεί στο βιβλίο του που κυκλοφόρησε το 1992 με τίτλο Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ, την αποχή του κόσμου θα την οικειοποιούνταν το ΚΚΕ, το οποίο είχε ήδη αποφασίσει να απέχει από τις εκλογές. Κατά τους κομμουνιστές αλλά και για την κομμουνιστογενή βιβλιογραφία, η αιτία της επίθεσης στο Λιτόχωρο, όπως ισχυρίζονται ακόμη και σήμερα, ήταν «η λευκή τρομοκρατία της δεξιάς» μετά την Βάρκιζα ή η προεκλογική βία της Δεξιάς γενικά σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα η τρομοκρατία που ασκούσαν «ταγματασφαλίτες» σε «ολόκληρη την περιοχή του Λιτοχώρου».    

                Ωστόσο, μελετώντας τις πηγές κομμουνιστών συγγραφέων αλλά και κομματικών τους στελεχών, υπάρχουν, τώρα πια, πολλά στοιχεία  που αποδεικνύουν ότι η έναρξη του Τρίτου Γύρου του εμφύλιου ήταν προαποφασισμένη από καιρό πριν και, ως εκ τούτου, προσχηματικά και μόνο χρησιμοποιείται ως αιτία η δήθεν βία εκ μέρους της δεξιάς. Ας δούμε, λοιπόν, ενδεικτικά, ορισμένα ιστορικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι αποφάσεις για έναν Τρίτο Γύρο στον εμφύλιο σπαραγμό, ήταν προειλημμένες και, βεβαίως, κάποιες από αυτές τις αποφάσεις είναι γνωστό πλέον ότι ελήφθησαν πολύ πριν υπάρξει η εκδήλωση οποιασδήποτε  δήθεν «τρομοκρατίας» εκ μέρους της δεξιάς και μάλιστα σε βαθμό  που να δικαιολογεί την έναρξη του Συμμοριτοπολέμου:

 1^ον. 24 Αυγούστου 1945, στο στάδιο της Τούμπας στη Θεσσαλονίκη, σε μια πρωτοφανή σε όγκο και δυναμισμό συγκέντρωση, ο Νίκος Ζαχαριάδης έλεγε: «Αν η κατάσταση δεν αλλάξει γρήγορα… θα απαντήσουμε στο μοναρχοφασισμό με τα ίδια μέσα στις πόλεις και στα βουνά. Και αν το απαιτήσει το υπέρτατο συμφέρον του λαού, θα ξανακουστεί στις κορυφές και στα λαγκάδια το δοξασμένο: «Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα», όπως αναφέρει ο Σόλων Γρηγοριάδης, 1979.

2^ον. Το 7^ο Συνέδριο του ΚΚΕ, που συνήλθε στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1945, εξέλεξε το νέο πολιτικό  Γραφείο του κόμματος, που ήταν ακριβώς το ίδιο με πριν, πλην ενός, που προσετέθη τώρα: Κι αυτός ήταν ο Στέργιος Αναστασιάδης (Πετρίτης), δηλαδή ο υπεύθυνος του παράνομου μηχανισμού και της οργάνωσης Αυτοάμυνα-ΟΠΛΑ. Η απότομη άνοδός του στο ανώτατο όργανο του κόμματος, όπως εκ των υστέρων έγραψε ο Γρηγοριάδης, θεωρήθηκε ως «…νέο προπαρασκευαστικό μέτρο της επανάστασης».

3^ον. Στα πλαίσια του ^7ου Συνεδρίου του ΚΚΕ (Οκτώβριος 1945) ο Μήτσος Παρτσαλίδης, ο υπ’ αριθ 3 του ΚΚΕ, στην κεντρική του ομιλία αναφέρθηκε «στο ειρηνικό πέρασμα προς τον σοσιαλισμό». Όμως, ο Ζαχαριάδης επέκρινε τη θέση αυτή του Παρτσαλίδη, και για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις είπε: «Πρέπει να τονιστεί πως υπάρχει δυνατότητα για ειρηνικό πέρασμα, αλλ’ όχι βεβαιότητα… Μια δυνατότητα που απομακρύνεται όλο και περισσότερο με κάθε μέρα που περνά…»

4^ον. Στις 12 Φεβρουαρίου του 1946 συνήλθε η ^2η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ με θέματα που αφορούσαν το πολιτικό πρόβλημα και τις επικείμενες εκλογές. Υπήρχε μάλιστα ένα κενό στο κείμενο της απόφασης εκείνης, κενό που θεωρήθηκε ότι οφείλονταν σε τυπογραφική αβλεψία -αλλά πρέπει να ήταν εσκεμμένη παράλειψη-, το οποίο μιλούσε «…για ένοπλη αντίσταση στην εξοντωτική μοναρχοφασιστική έφοδο, για την οργάνωση της ένοπλης λαϊκής πάλης. Για το Δεύτερο αντάρτικο», όπως αναφέρει ο αριστερός Γρηγοριάδης.  Αργότερα, το 1950, ο Ζαχαριάδης στην μπροσούρα του με τίτλο «Καινούργια κατάσταση, καινούργια καθήκοντα» επιβεβαιώνοντας τα ανωτέρω αναφέρει: «(Η ^2η  Ολομέλεια) αφού στάθμισε εσωτερικούς παράγοντες, βαλκανική και διεθνή κατάσταση, αποφάσισε να προχωρήσει στην οργάνωση της νέας ένοπλης λαϊκής πάλης ενάντια στο μοναρχοφασιστικό αφηνιασμό».

5^ον.  Από τη συμφωνία της Βάρκιζας και μέχρι την ξαφνική επίθεση στο Λιτόχωρο, το Κομμουνιστικό κόμμα οργανώνει το 7^ο Συνέδριό του σε συνθήκες τέτοιας ασφάλειας, νομιμότητας και ελευθερίας που τα στελέχη του «…δυσκολεύονταν να πιστέψουν...», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Γρηγοριάδης. Οργάνωνε μεγάλες συγκεντρώσεις σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη και σ’ όλες τις πόλεις της Ελλάδας και προχωρώντας στην πραγματοποίηση συνεδρίων όπως π.χ. το 8^ο  Πανελλαδικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ, το Πανελλαδικό Συνέδριο του ΑΚΕ, το 1^ο  Πανελλαδικό Συνέδριο Δημοκρατικών Συλλόγων, το 1^ο Πανελλαδικό των Γυναικών κλπ., αλλά και  απεργίες, διαδηλώσεις, πικετοφορίες κλπ, όπως μας πληροφορεί ο Γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Αθηνών, ο  Μπαρτζιώτας ή Φάνης.. Τέτοιος ήταν λοιπόν ο οργασμός ελεύθερων δραστηριοτήτων του ΚΚΕ, μετά τη Βάρκιζα: «Πολιτική και οργανωτική δουλειά του ΚΚΕ… (που).. δεν συμβιβάζεται με τη θεωρία του «μονόπλευρου εμφυλίου» που κατέστησε, τάχα, αναπόφευκτο τον Εμφύλιο πόλεμο», όπως αναφέρει ο Τάκης Λαζαρίδης στο βιβλίο του «Ευτυχώς ηττηθήκαμε, Σύντροφοι». 

6^ον. Ο Τάκης Λαζαρίδης, ο οποίος, ως γνωστόν καταδικάστηκε σε θάνατο από το στρατοδικείο μαζί με τον Μπελογιάννη και επέζησε λόγω του νεαρού της ηλικίας του, αναφέρει στο ίδιο βιβλίο, στη σελ. 126, ότι ενώ είναι γεγονός πως «…μετά τη Βάρκιζα εξαπολύθηκε μια εκδικητική τρομοκρατία, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο», αυτή δεν ήταν  «…σε σημείο που να καθιστά αναπόφευκτο τον εμφύλιο». Την αλήθεια αυτή αναγνώρισε «αργότερα η 6^η Ολομέλεια του ΚΚΕ, το 1956, δεχόμενη ότι «…ο εμφύλιος δεν ήταν αναπόφευκτος, ότι οι μάζες δεν είχαν πειστεί για την αναγκαιότητά του και ότι καθοριστικό ρόλο που οδήγησε στον εμφύλιο ήταν η αποχή από τις εκλογές του 1946».

7^ον. Η απόφαση για αποχή από τις εκλογές του Μαρτίου του 1946 είχε, απ’ ό,τι φαίνεται,  προαποφασιστεί από τον Ζαχαριάδη παρά το ότι η άποψη της Μόσχας, της οποίας ζητήθηκε η γνώμη, ήταν συμβουλευτική μεν αλλά αρνητική δε. Ο Παρτσαλίδης που είχε σταλθεί για τον σκοπό αυτό στη Μόσχα, είχε πεισθεί για την ορθότητα της «συμβουλής» της Σοβιετικής Ένωσης ότι δηλαδή το ΚΚΕ έπρεπε να πάρει μέρος στις εκλογές του Μαρτίου του 1946… Όμως, ήταν εκρηκτική αντίδραση του Ζαχαριάδη: «…Γι’ αυτά τα πράγματα», είχε πει τότε ο Ζαχαριάδης, «εμείς θα αποφασίσουμε. Δεν υπάρχει πια Κομμουνιστική Διεθνής»… Έτσι, ο τότε γραμματέας του ΚΚΕ επέβαλε τη σιωπή στο Πολιτικό Γραφείο, το οποίο, με τη σειρά του, αποφάσισε αποχή του ΚΚΕ από εκείνες τις εκλογές όπως ο Παρτσαλίδης και ο Βαφειάδης παραδέχθηκαν αργότερα σε συνεντεύξεις που παρεχώρησαν στον τύπο, το 1976.  

                Όμως, γιατί άραγε τον Μάρτιο του 1946 επιλέχθηκε το Λιτόχωρο για να αρχίσει ο Τρίτης Γύρος του εμφύλιου;  Ο πλέον αρμόδιος, ο Μάρκος Βαφειάδης , ο μετέπειτα Αρχηγός του Δημοκρατικού Στρατού και προσωρινός Πρωθυπουργός στο νέο (εντός εισαγωγικών) «κράτος» που ανακήρυξε το ΚΚΕ στις 24 Δεκεμβρίου 1947, με το όνομα «Ελεύθερη Ελλάδα»,  ο Μάρκος ο Βαφειάδης, λοιπόν, δίνει τα «κριτήρια» που τότε χρησιμοποιήθηκαν, δηλαδή, όπως είχε πει χαρακτηριστικά, αυτό έγινε για να «…δοθεί ένα σκληρό μάθημα σε ομάδα «ταγματασφαλιτών» που τρομοκρατούσε την περιοχή του Λιτοχώρου» και για κτυπηθούν κάποιοι  «μοναρχοφασίστες» Λιτοχωρινοί οι οποίοι, μάλιστα, επειδή «…δεν βρέθηκαν στα στέκια τους» κάποια συγκεκριμένα μέρα πριν από τις εκλογές, η επιχείρηση αναβλήθηκε και τελικά έγινε την ημέρα των εκλογών.

                Αλλά, καλό θα ήταν να δούμε αν πράγματι μπορούν να σταθούν λογικά οι ισχυρισμοί του Βαφειάδη. Καταρχήν, οι «ταγματασφαλίτες» και οι «μοναρχοφασίστες», που αναφέρει ο Βαφειάδης, ήταν Λιτοχωρινοί ή ξένοι;  Ήταν κάποιοι συγκεκριμένοι; Και αν ναι, δεν θα ήταν πολύ εύκολο  να τους πιάσουν και να τους τιμωρήσουν, όπως πολύ καλά γνώριζαν να κάνουν οι αντάρτες, από το να επιτεθούν στο Κράτος και να δολοφονήσουν 12 αθώους; Μήπως, δεν ήταν σκοπός τους η τιμωρία κάποιων (εντός εισαγωγικών) «ταγματασφαλιτών» αλλά η, δια της  «επαναστάσεως», κατάληψη της εξουσίας;

                Ας δούμε, λοιπόν, από τα στοιχεία που υπάρχουν πλέον σήμερα,  τι ήταν το Λιτόχωρο τότε; Ποια ήταν η σύνθεση των κομμάτων στο Λιτόχωρο προπολεμικά; Τρομοκρατούνταν πράγματι το Λιτόχωρο στην περίοδο από την Βάρκιζα μέχρι την επίθεση της 31^ης Μαρτίου 1946 και μάλιστα τόσο που να αποτελεί δικαιολογία για επιλογή αυτού τού χωριού για επίθεση;

                Για το αν υπήρξε τρομοκρατία στο Λιτόχωρο την περίοδο από τη Βάρκιζα (12 Φεβρουαρίου 1945) και μέχρι τον Μάρτιο του 1946 θα βασιστούμε στην πιο αυθεντική πηγή του ΚΚΕ, δηλαδή στο Υπόμνημα που υπέβαλε ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας στον ΟΗΕ τον Μάρτιο του 1947 και είχε τίτλο: «ΕΤΣΙ ΑΡΧΙΣΕ Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ». Το Υπόμνημα - Έκθεση υπογράφεται από τον Μάρκο Βαφειάδη με την ιδιότητα του Γενικού Αρχηγού του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και αναφέρεται στην (εντός εισαγωγικών) «τρομοκρατία της Δεξιάς» μεταξύ 1945 και 1947 σε όλη τη χώρα, χωριστά για κάθε περιοχή. Στις σελίδες 177-183 και υπό τον τίτλο «Περιοχή  Αρχηγείου  Πιερίων – Ολύμπου» αναφέρεται στην περιοχή μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτής της έκθεσης, το Λιτόχωρο δεν φαίνεται να έχει τρομοκρατηθεί ιδιαίτερα είτε από «ταγματασφαλίτες» Λιτοχωρινούς ή  από ξένους. Ειδικά για το Λιτόχωρο αναφέρει ότι: «Σκοτώθηκαν από νάρκη σαν όμηροι, που τοποθετήθηκαν σε αυτοκίνητα εμπροσθοφυλακής τμήματος στρατού εν κινήσει, οι Χατζημανώλης Αργύριος, Φαρμάκης Δημήτριος». Το Λιτόχωρο δεν αναφέρεται πουθενά αλλού σ’ αυτή την έκθεση: Π.χ. δεν αναφέρει πουθενά να υπήρξαν απόπειρες δολοφονιών, συλλήψεις, φυλακίσεις, ξυλοδαρμοί, βασανιστήρια κλπ παρά μόνον ότι υπήρξαν 35 εξορισθέντες χωρίς άλλα στοιχεία, δηλαδή χωρίς ονόματα, ημερομηνίες. Επομένως, όπως λέει και ο Ζαούσης, ο οποίος έκανε και έρευνα στην ευρύτερη περιοχή  Ραψάνης, Πυργετού κλπ, «…τα περί μεγάλης τρομοκρατίας των ακροδεξιών στην περιοχή Λιτοχώρου είναι προφάσεις εν αμαρτίαις, και η επιλογή του Λιτοχώρου δεν έχει σχέση μ’ αυτήν…

                Το Λιτόχωρο ήταν πάντα ένα Χωριό φιλήσυχο, με κατοίκους που πάντοτε τους διέκρινε αυξημένο αίσθημα Εθνικής ευθύνης. Οι Λιτοχωρινοί είναι γενικώς εξωστρεφείς, εκδηλωτικοί, φιλήσυχοι, εργατικοί, πιστοί Χριστιανοί –ακόμα και οι πιο «ακραίοι» Κομμουνιστές –, ατομικιστές, αλλά και προοδευτικοί με την πραγματική και όχι την αγοραία έννοια που δίνει η αριστερά στη λέξη αυτή, φιλοπάτριδες, με μόνον μειονέκτημα τον υπέρμετρο τοπικισμό… Οι Λιτοχωρινοί κομμουνιστές επειδή τα έχουν όλα αυτά δεν ήταν και δεν είναι Διεθνιστές αλλά Εθνικιστές κομμουνιστές, εθνικόφρονες κομμουνιστές.   

                Το Λιτόχωρο είναι ένα από τα λίγα χωριά που αν και ορεινό έχει να επιδείξει σημαντική ναυτική δραστηριότητα η οποία περιγράφεται και αποτυπώνεται στο αξιόλογο Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου. Στους Εθνικούς αγώνες η συμβολή του ήταν αισθητή αρχίζοντας ιδιαίτερα από την Επανάσταση του Ολύμπου, τη βύθιση –στη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου– του τουρκικού θωρηκτού  «Φετχί Μπουλέντ» 3.000 τόνων  στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης από τον Υποπλοίαρχο Ν. Βότση και την ιδιαίτερη συμβολή δύο έμπειρων και ριψοκίνδυνων Λιτοχωρινών πλοηγών.

                Όσον αφορά τις πολιτικές προτιμήσεις των Λιτοχωριτών, αυτές προπολεμικά ταυτίζονταν περισσότερο με το κοινωνιολογικό προφίλ που περιγράφεται παραπάνω παρά με αυτό που παρουσίασε η Αριστερά.  «Το Λιτόχωρο προπολεμικά ήταν δεξιό χωριό και Βασιλικό. Στις εκλογές του 1936 είχε δώσει γύρω στους 2.250 ψήφους στο Λαϊκό Κόμμα, 250 στο κόμμα των Φιλελευθέρων και 60 στο ΚΚΕ. Με άλλα λόγια το Λαϊκό Κόμμα είχε, στις εκλογές του 1936, ποσοστό 87%, το δε ΚΚΕ 2.34%, που ήταν το 1/2 του ποσοστού που έλαβε το ΚΚΕ πανελλαδικά!!!». Μεταπολεμικά άλλαξε αυτό και ενισχύθηκε το ΚΚΕ γιατί «οι νικητές» του εμφύλιου αντιμετώπισαν το Λιτόχωρο και τους Λιτοχωρίτες σαν να έφταιγαν αυτοί για την επιλογή του Ζαχαριάδη και των άλλων να ξεκινήσουν από εκεί τον Τρίτο Γύρο του Εμφύλιου…

                Η επίθεση του ΚΚΕ στο Λιτόχωρο πέτυχε τότε τον στόχο: Την έναρξη του ένοπλου αγώνα εναντίον μιας νόμιμα εκλεγμένης Κυβέρνησης που προέκυψε από τις εκλογές της 31^ης Μαρτίου 1946. Το περιστατικό της επίθεσης δεν αναδείχθηκε από τα μέσα ενημέρωσης εκείνης της εποχής αλλά «πνίγηκε» μέσα στον ορυμαγδό για τα αποτελέσματα των εκλογών. Το νέο αναφέρθηκε με μικρά γράμματα, και μάλιστα σε «δεύτερη» θέση, στις αστικές εφημερίδες (π.χ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ κλπ) τις επόμενες ημέρες από την επίθεση. Αντίθετα, ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, την  1^η  Απριλίου 1946 αλλά και τις επόμενες ημέρες,  προσπάθησε να συγκαλύψει την επίθεση των ενόπλων αριστερών γράφοντας ότι πρόκειται για σκηνοθεσία της Κυβέρνησης και σαν προσπάθεια του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης να συσκοτίσει την πραγματική κατάσταση που επικρατούσε στην περιοχή η οποία «υπέφερε», όπως υποστήριζε, από το τρομοκρατικό όργιο»…. «ενός κάποιου Γαλή και ενός «κτηνάνθρωπου» ανθυπασπιστή της Χωροφυλακής στο Λιτόχωρο». Είναι λογικό, λοιπόν, να μη δοθεί εκείνη την εποχή κάποια ιδιαίτερη σημασία στο συγκεκριμένο περιστατικό, καθώς, την ώρα εκείνη, σωρεία τέτοιων επιθέσεων ενόπλων κομμουνιστών αναφέρονταν καθημερινώς από τις εφημερίδες μετά τη Βάρκιζα. Όμως η διαφορά εκείνων των επιθέσεων από το περιστατικό του Λιτοχώρου ήταν ότι υπήρξε ένα καλά οργανωμένο και εκτελεσμένο σχέδιο, διότι είχε οργανωθεί από πολύ υψηλά… Και πήγαινε πολύ μακριά…

                Με βάση, λοιπόν, όλα αυτά θεωρούμε πως ήταν άδικο που από το ΚΚΕ επιλέχθηκε το Λιτόχωρο για μια τέτοια πράξη για την οποία αργότερα μετάνιωσαν και αυτοί ακόμη οι Κομμουνιστές. Παραμένει μυστήριο όμως, ακόμη και σήμερα, το γιατί επιλέχθηκε το Λιτόχωρο για την έναρξη της κομμουνιστικής ανταρσίας αφού το χωριό δεν είχε κομμουνιστικό παρελθόν.. Είναι ένα χωριό που του αξίζει, ούτως ή άλλως, να μείνει στην Ιστορία για να θυμίζει πιο ευχάριστες στιγμές για την Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, και έτσι ακόμα, οι νεκροί εκείνοι θα τιμώνται από το Έθνος μας, γιατί έπεσαν για την πατρίδα, στο όνομα αυτού του χωριού, στο ένδοξο Λιτόχωρο.. 

                Είναι όμως και τραγικό, αυτή η ιστορική μέρα να μη θεωρείται και από το ίδιο το ΚΚΕ ως ημέρα ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗΣ, αφού έστω και εκ των υστέρων έχει επίσημα παραδεχθεί, σε Συνέδριό του, ότι ήταν λάθος η αποχή από τις εκλογές του 1946. Είναι τραγικό να συντηρεί το ΚΚΕ, ακόμη και σήμερα, ένα κλίμα ανεκπλήρωτου ονείρου. Διότι, η συνύπαρξη παραδοχής ενός τέτοιου λάθους και, ταυτόχρονα, η απάρνησή του σημαίνει, τουλάχιστον, έλλειψη  ειλικρίνειας ως προς την παραδοχή του λάθους.

                Οι δώδεκα στρατιώτες του καθήκοντος, οι  νεκροί του Λιτοχώρου που τιμούμε σήμερα, δεν είναι οι νεκροί ενός κόμματος, μιας ιδεολογίας. Δεν είναι απλώς οι δικοί μας νεκροί. Εξ άλλου και οι νεκροί της άλλης πλευράς ήταν δικοί μας, με την έννοια ότι κι αυτοί ήταν Έλληνες. Αυτοί όμως οι 12 νεκροί που σήμερα τιμούμε είναι οι νεκροί της Πατρίδας στο όνομα και τις εντολές της οποίας έπεσαν. Είναι τα 12 παλικάρια που απλά τίμησαν τον όρκο τους για τήρηση των νόμων και του Συντάγματος, σε αντίθεση με εκείνους που τους επετέθησαν τα ξημερώματα της 31^ης Μαρτίου, της ημέρας των Εκλογών, που είναι η Ημέρα της Δημοκρατίας.

                Τιμούμε αυτά τα 12 παλικάρια κάθε χρόνο, και κάθε χρόνο τέτοια μέρα ανανεώνουμε την υπόσχεσή μας ότι θα τους θυμόμαστε για πάντα, έχοντας τη βεβαιότητα ότι είναι ξεχωριστοί Έλληνες, είναι Αιώνιοι, γιατί έπεσαν για την Πατρίδα.

«Όλβιος όστις ιστορίης έσχε μάθησιν»