ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΗΤΡΑΚΗ
To μεσημέρι της περασμένης Δευτέρας «κλείδωσε» στο Μέγαρο Μαξίμου η συγχώνευση της ΔΕΘ, της Helexpo και του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ) και η δημιουργία μέχρι τα τέλη του 2012 του Εθνικού Οργανισμού Εξωστρέφειας.
Καταλυτικός παράγοντας για τις εξελίξεις υπήρξε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος, Δημήτρης Λακασάς, ο οποίος θα είναι πιθανότατα ο πρώτος πρόεδρος του
νέου Οργανισμού που θα έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη. Εκείνη την ημέρα ο κ. Λακασάς συναντήθηκε πρώτα με τον υπουργό Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη, ενώ είχε την ευκαιρία να ενημερώσει και το γραφείο του πρωθυπουργού. Αλλωστε ο ίδιος είχε συζητήσει το θέμα και προεκλογικά, όταν ο Αντώνης Σαμαράς ως πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας είχε επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις της Olympia Electronics –εταιρίας συμφερόντων της οικογένειας Λακασά- στην Πιερία και είχε μιλήσει για υγιή επιχειρηματικότητα και εξωστρέφεια.
Η δημιουργία του νέου Οργανισμού αποτελεί στην ουσία απάντηση σε χρόνιο αίτημα των εξαγωγικών επιχειρήσεων για τη δημιουργία ενός επιτελικού οργάνου, το οποίο αφενός θα συνενώσει και θα συντονίσει τις δυνάμεις που ασχολούνται με την εξωστρέφεια και αφετέρου θα χαράσσει στρατηγική, ώστε οι κινήσεις να έχουν στόχο και να μη γίνονται στην τύχη. Η συμπερίληψη στο νέο σχήμα της ΔΕΘ και της Helexpo κρίθηκε απαραίτητη, ώστε πέρα από τις κλασικές προωθητικές ενέργειες για τις εξαγωγές να υπάρξει και διεθνοποίηση των εκθέσεων που οργανώνονται στην Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και την υπόλοιπη Ελλάδα. «Εάν καταφέρουμε οι εκθέτες και οι επισκέπτες των εκθέσεων να είναι κατά βάσιν ξένοι, τότε θα έχουμε πετύχει το στόχο, αφού στην ουσία θα πρόκειται για εξαγωγή υπηρεσιών, όπως συμβαίνει στον τουρισμό» είπε στον «ΑτΚ» παράγοντας που συμμετείχε στη διαμόρφωση του σχετικού φακέλου που κατατέθηκε στον πρωθυπουργό και τελικά εγκρίθηκε.
Το νέο σχήμα –που είχε συζητηθεί από το 2003, αλλά δεν είχε προχωρήσει λόγω των εκλογών του 2004- θα λειτουργήσει καταλυτικά να ξεπεραστούν διάφοροι ανταγωνισμοί ανάμεσα στη ΔΕΘ και τη Helexpo ή ανάμεσα στη ΔΕΘ και τον ΟΠΕ, που συχνά λειτούργησαν ανασχετικά στην προώθηση κάποιων στόχων. Στόχος είναι να καταστεί ο Εθνικός Οργανισμός Εξωστρέφειας οικονομικά αυτόνομος, αλλά και να ενθαρρύνει την εμπλοκή ιδιωτών στις δράσεις τους. Φυσικά θα διαθέτει ισχυρή παρουσία στην Αθήνα, ενώ σε δεύτερο στάδιο θα εξεταστεί ο τρόπος που θα συντονιστούν μαζί του τα γραφεία και οι υπάλληλοι ΟΕΥ που υπάγονται στο υπουργείο Εξωτερικών. Αυτό θα γίνει είτε με μετάταξή τους στο υπουργείο Ανάπτυξης, είτε με τη δημιουργία Γενικής Γραμματείας Εξωστρέφειας, που θα υπάγεται απευθείας στο Μέγαρο Μαξίμου και θα συντονίζει το σύνολο των φορέων που ασχολούνται με την εξωστρέφεια, σε ολόκληρο το φάσμα της δημόσιας διοίκησης.
Ολλανδικές συμβουλές
Η απόφαση για τη δημιουργία του Εθνικού Οργανισμού Εξωστρέφειας και οι συζητήσεις για τη δημιουργία Γενικής Γραμματείας Εξωστρέφειας συμπίπτουν με τη δουλειά που κάνουν αυτές τις μέρες Ολλανδοί τεχνοκράτες κατ' εντολήν της Task Force και αφορά το συντονισμό των ενεργειών για την προώθηση της εξωστρέφειας και των εξαγωγών. Οι Ολλανδοί, που επελέγησαν για την παροχή τεχνικής βοήθειας στην Ελλάδα στο συγκεκριμένο αντικείμενο λόγω των πολύ καλών επιδόσεων της χώρας τους στο πεδίο της εξωστρέφειας, διαπίστωσαν με το… καλημέρα δύο πράγματα: πρώτον ότι υπάρχουν διάσπαρτες υπηρεσίες και οργανισμοί με ανάλογο αντικείμενο και χωρίς κανέναν συντονισμό. Ο λόγος για τον Ελληνικό Οργανισμό Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ), το Invest in Greece, τη ΔΕΘ, τη Helexpo και φυσικά τη διεύθυνση Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών. Δεύτερον ότι οι υπάλληλοι ΟΕΥ, τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης που φυσιολογικά αποτελούν την αιχμή του δόρατος στην εξαγωγική προσπάθεια της χώρας, βρίσκονται κατά 50% στην Αθήνα. Αντί, δηλαδή, να βρίσκονται σε πρεσβείες, προξενεία και στην «καρδιά» αγορών με ενδιαφέρον για τα ελληνικά προϊόντα και αφενός να προωθούν την Ελλάδα, ενώ αφετέρου να συλλέγουν στοιχεία χρήσιμα για τις ελληνικές επιχειρήσεις, περιφέρονται για οικονομικούς λόγους πέριξ της πλατείας Συντάγματος, συχνά χωρίς αντικείμενο.
Είναι σαφές ότι ΣΕΒΕ και Ολλανδοί εμπειρογνώμονες έχουν σε αυτή τη φάση κοινή οπτική γύρω από το κρίσιμο θέμα της ενίσχυσης των εξαγωγών και τη βελτίωση της γενικότερης εξωστρέφειας της χώρας. Ισως γι' αυτό το σχετικό αίτημα για οργάνωση του συγκεκριμένου τομέα σε υψηλό επαγγελματικό και τεχνοκρατικό επίπεδο βρίσκει θετική ανταπόκριση από την πολιτική ηγεσία, που δείχνει να αντιλαμβάνεται την ανάγκη μιας ουσιαστικής και δυναμικής παρέμβασης στο συγκεκριμένο πεδίο. Πολύ περισσότερο που τα οικονομικά δεδομένα δείχνουν ότι τελικά θα υπάρχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ενώ οι δαπάνες θα περιοριστούν.
Αισιοδοξία Μηταράκη
«Οι εξαγωγές είναι η ελπίδα της οικονομίας μας, αν θέλουμε η οικονομία μας να έχει ελπίδα, καθώς το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο είναι από τις βασικές αιτίες που η χώρα βυθίστηκε στην κρίση και η αύξηση των εξαγωγών αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την ανάκαμψη της οικονομίας στα πλαίσια ενός νέου εξωστρεφούς προτύπου ανάπτυξης».
Αυτή η δήλωση του υφυπουργού Ανάπτυξης, Νότη Μηταράκη, αντικατοπτρίζει το σκεπτικό της κυβέρνησης στο πεδίο της εξωστρέφειας της οικονομίας. Ο ίδιος αναφερόμενος στους στόχους του υπουργείου Ανάπτυξης αναφορικά με τις εξαγωγές είπε πως επικεντρώνονται στο εμπορικό έλλειμμα να ελαχιστοποιηθεί δραστικά μέχρι το 2014 και να δοθεί ώθηση στις εξαγωγές αγαθών, ώστε να αντιστοιχούν στο 16% του ΑΕΠ μέχρι το 2014. Αυτά, όπως εξήγησε, θα γίνουν με τη διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης, δηλαδή με αύξηση του αριθμού των προϊόντων και των εταιριών που εξάγουν, την προώθηση των εξαγωγών, δηλαδή τα παραγόμενα προϊόντα να βρουν αγοραστές στο εξωτερικό, και με τη δραστική απλοποίηση των διαδικασιών για την πραγματοποίηση εξαγωγών και εισαγωγών, δηλαδή τη διευκόλυνση του εξαγωγέα στην αποστολή του παραγόμενου προϊόντος στον αγοραστή του εξωτερικού.
Επίσης, αναφερόμενος στο Single Window, δηλαδή στο one-stop-shop για τις εξαγωγές, είπε πως θα μειώσει δραστικά τις χρονοβόρες διαδικασίες και το διοικητικό κόστος στις εξαγωγές μέσω της απλοποίησης των προ-τελωνειακών αλλά και των τελωνειακών διαδικασιών με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και την υλοποίηση ενός ενιαίου ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος.
