Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου 2012

Ισίδωρος Πόσδαγλης, η ανύπαρκτη μεγαλοφυΐα

Δια χειρός Χρήστου Πρασκίδη


Ο Ίταλο Καλβίνο είχε γράψει για τον ανύπαρκτον ιππότη, ήρθε ο καιρός να αποχτήσει η ελληνική μπλογκόσφαιρα τη δική της ανύπαρκτη μεγαλοφυΐα, τον Ισίδωρο Πόσδαγλη. Ποιος είναι ο Ισίδωρος Πόσδαγλης, θα ρωτήσετε.

Μπορεί βέβαια να τον έχετε ήδη ακούσει, αν σας έχει έρθει το μέιλ που πήρα κι εγώ ή αν διαβάσατε σχετικά σε κάποιο ιστολόγιο. Υποτίθεται λοιπόν ότι ο Ισίδωρος Πόσδαγλης γεννήθηκε το 1907 και ήταν πρόωρη διάνοια αφού από μαθητής γυμνασίου, το 1922, συμμετείχε σε κάποιον Όμιλο Ελεύθερης Σκέψης. Σε ηλικία 18 ετών υποτίθεται ότι έφυγε για τη Σοβιετική Ένωση, όπου σπούδασε οικονομικά στο μετέπειτα πανεπιστήμιο Λομονόσοφ, και γύρισε το 1940 στην Ελλάδα (μετά την κήρυξη του πολέμου), μπήκε στην αντίσταση με το ΕΑΜ, πράγμα που του στοίχισε φυλακίσεις μετά την απελευθέρωση.
Μέσα στη φυλακή, ο Πόσδαγλης υποτίθεται πως έγραψε το 1952 το βιβλίο «Πατριωτική Οικονομική Πολιτική», που το εξέδωσε από τον εκδοτικό οίκο «Μπιστιρλή», τον ειδικευμένο σε  δύσκολα βιβλία στον τομέα των οικονομικών επιστημών, όπου προβλέπει, με θαυμαστήν ακρίβεια, πολλά από όσα συνέβησαν στο μεταξύ, μέχρι την εποχή μας, και ιδίως το σχέδιο των Γερμανών να βάλουν χέρι στα ελληνικά πετρέλαια και τον λοιπό ελληνικό ορυκτό πλούτο.
Φυσικά, η είδηση αναδημοσιεύτηκε με πολλές τυμπανοκρουσίες από τα ιστολόγια του ελληνοκεντρικού χώρου• οι ιστολόγοι εντυπωσιάζονταν από το πόσο εύστοχες ήταν, εξήντα χρόνια πριν, προβλέψεις όπως: «Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία και Ιταλία θα γίνουν στόχος του διεθνούς κεφαλαίου μόλις φτιάσουνε το Νόμισμα. Το άθροισμα των δικών τους χρεών – που με τέχνη και κόπο θα τους έχουν φορτώσει - θα ισορροπεί, θα αντιπροσωπεύει το Χρέος μιας ψευτο-ένωσης, ώστε να ισοφαρίζει τα κέρδη των Γερμανο-Γάλλων και των ιμπεριαλιστών συμμάχων τους.» Και βέβαια το προφητικό βιβλιαράκι του Πόσδαγλη κάποιοι σκοτεινοί κύκλοι φρόντισαν να το εξαφανίσουν, μια πινελιά που πάντα εξάπτει τα πνεύματα. Κι έτσι, το ένα ιστολόγιο μετά το άλλο αναδημοσίευαν την εντυπωσιακή είδηση ολόκληρο τον Γενάρη.
Οι υπεύθυνοι των ιστολογίων τα αναδημοσίευαν άκριτα (παράδειγμα εδώ), σαν τους στραβούς στον Άδη, αλλά οι αναγνώστες τους αποδείχτηκαν πολύ λιγότερο εύπιστοι. Κάποιοι έψαξαν και δεν βρήκαν καμιά γκουγκλιά ούτε για τον Ισίδωρο Πόσδαγλη, ούτε για τον «ειδικευμένο» εκδοτικό οίκο Μπιστιρλή -όχι ότι αυτό αποδεικνύει τίποτε τελεσίδικα, άλλωστε η αναζήτηση μέσω γκουγκλ έγινε δύσκολη τις επόμενες μέρες αφού ξαφνικά οι γκουγκλιές έγιναν χιλιάδες -όσα και τα ιστολόγια που αναδημοσίευσαν το αρχικό άρθρο βεβαίως. (Υπάρχουν όμως και τα google books, που είναι αλώβητα από τα διαδικτυακά τσουνάμια σαχλαμάρας).
Κάποιοι προσεχτικοί αναγνώστες ιστολογίων επισήμαναν ότι το εξώφυλλο του βιβλίου του Πόσδαγλη είναι τυπωμένο σε μονοτονικό, παρόλο που αν υποτίθεται πως εκδόθηκε το 1952, τότε που όλα τάσκιαζε η δασεία και τα σκέπαζε η περισπωμένη. Κάποιοι ακόμα πιο υποψιασμένοι πρόσεξαν ότι ο χάρτης του βιβλίου του Πόσδαγλη (εδώ, κάτω-κάτω) δεν απεικονίζει την Ευρώπη του 1952 αλλά τη σημερινή: Όχι Τσεχοσλοβακία αλλά Τσεχία και Σλοβακία, όχι Γιουγκοσλαβία αλλά τα σημερινά κράτη, επίσης ανεξάρτητη Ουκρανία και Λευκορωσία -είπαμε προφητικός ο Πόσδαγλης, αλλά και τόσο πολύ;
Έγινε λοιπόν ολοφάνερο πως η είδηση ήταν χαλκευμένη, μια ακόμα από τις πολλές απάτες που κυκλοφορούν στο Internet, σαν το παιδάκι που του έκοψαν το χέρι στην Περσία, τους γάμους μικρών κοριτσιών από τη Χαμάς, τη δήθεν δήλωση Κίσινγκερ ή το Λερναίο κείμενο. Κάποιος έξυπνος έκατσε και έγραψε σήμερα τις προφητείες αυτές, οπότε ήταν πολύ λογικό να επαληθευτούν! Αποδείχτηκε βέβαια η μικρομυαλιά των υπεύθυνων των περισσότερων πατριωτικών ιστολογίων, αλλά αυτό το ξέραμε• το παρήγορο ήταν η κριτική σκέψη που επέδειξαν οι αναγνώστες τους, που δεν χάβουν ατελώνιστο ό,τι τους σερβίρεται.
Ωστόσο, η περίπτωση Πόσδαγλη δεν είναι ακριβώς ίδια. Αυτοί που επινόησαν τους παραπάνω μύθους, το Λερναίο ας πούμε ή τη δήλωση Κίσινγκερ, ήθελαν να γίνουν πιστευτές οι πλαστογραφίες τους, επειδή είχαν συγκεκριμένους (κακούς) σκοπούς να προωθήσουν. Ο επινοητής του Πόσδαγλη νομίζω ότι το έκανε για πλάκα, για να δει πόσοι θα το χάψουν• και έδωσε τουλάχιστον μία ένδειξη ότι κάνει πλάκα. Διότι βέβαια, ο εκδοτικός οίκος «Μπιστιρλή» έχει όνομα σχεδόν ίδιο με τον… Λέλο Μπιστερλή, τον συγγραφέα του… πολύκροτου έργου «Το μυστικό αρκούδι του Πούτιν», που τον βλέπουμε εδώ σε βιντεάκι του Μητσικώστα όπου μιμείται τον Λιακόπουλο. Αποκλείεται να πρόκειται για σύμπτωση: όποιος έφτιαξε το άρθρο περί Πόσδαγλη ήξερε το βιντεάκι του Μητσικώστα/Λιακόπουλου (το βιβλίο του Μπιστερλή εμφανίζεται προς το τέλος, κάπου στο 1.30).
Ομολογώ ότι εγώ πήρα κάπως αργά χαμπάρι την όλη ιστορία, και παρόλο που το έψαξα το θέμα (με τη βοήθεια πολύτιμης συνεργάτριας) σκεφτόμουν να μη γράψω, αφού άλλοι είχαν προηγηθεί πολύ νωρίτερα από εμένα, όπως πρόσφατα ο (και επισκέπτης του ιστολογίου) Γ. Πρίμπας στα 24 γράμματα, και, αρκετές μέρες νωρίτερα, το ιστολόγιο των Αδιάβροχων (οι οποίοι θεωρούν ότι ο ψευτοΠόσδαγλης είναι προπαγανδιστικό τέχνασμα με στόχο τον προκαταβολικό διασυρμό βιβλίων που στρέφονται ενάντια στον μονόδρομο της τρόικας• δεν ξέρω αν έχουν δίκιο).
Δεν ξέρω αν έχουν δίκιο, διότι εγώ θεωρώ ότι πρόκειται για πλάκα τύπου Σοκάλ, και με το όνομα αυτό εννοώ τόσο τον Aμερικανό φυσικό που έγραψε το 1996 ένα δήθεν βαθυστόχαστο κείμενο γεμάτο επιστημονικοφανείς μπαρούφες και το υπόβαλε σε ένα μεταμοντέρνο περιοδικό κοινωνιολογικών σπουδών• οι υπεύθυνοι το κατάπιαν αμάσητο και ο Σοκάλ έγινε διάσημος. Παρόμοια περίπτωση στα δικά μας ήταν ο Σοφοκλής Καλλιμάνης (ψευδώνυμο, διαλεγμένο καθόλου τυχαία έτσι ώστε οι πρώτες συλλαβές του να σχηματίζουν Σοκάλ), που έγραψε ένα περισπούδαστο άρθρο στο οποίο απόδειχνε ότι η λέξη draft των αγγλικών προέρχεται από τα ελληνικά, αλλά το παράκανε λίγο και οι ελληνοβαρεμένοι, που προτιμούν την μπρουτάλ σαχλαμάρα του Hellenic quest, το προσπέρασαν -τόσες υποσημειώσεις, τους βραχυκύκλωσαν.
Τελικά άλλαξα γνώμη και αποφάσισα να γράψω για το θέμα, αφενός για να υπάρχει καταγραμμένη η περίπτωση, μια και το ιστολόγιο ειδικεύεται στην ανασκευή μύθων, και αφετέρου επειδή πριν από δυο-τρεις ώρες πήρα ηλεμήνυμα από έναν φίλο, μεγαλύτερο από μένα στην ηλικία, με σπουδές μηχανικού, που μου προωθούσε ένα άρθρο για τον μυστικό χάρτη του Πόσδαγλη και το προφητικό βιβλίο του! Θέλω να πω, η ανασκευή του μύθου ίσως δεν έχει φτάσει σε όλους, οπότε ας βάλω κι εγώ το λιθαράκι μου. Μάλιστα, καθώς γράφω αυτές τις γραμμές πληροφορούμαι από σχόλιο φίλου ότι θα γυριστεί ταινία μικρού μήκους (από σπουδαστές κινηματογραφικής σχολής), με θέμα… την υπόθεση Κουκίδη, τον άλλο μύθο του φαντάρου που δήθεν έπεσε από την Ακρόπολη τυλιγμένος την ελληνική σημαία, τη μέρα που μπήκαν στην Αθήνα οι Γερμανοί!
Υπάρχει κι ένας άλλος λόγος που γράφω, μήπως η συλλογική σας σοφία ξεδιαλύνει τον γρίφο (αν γρίφος υπάρχει) του ονόματος Πόσδαγλης. Θέλω να πω, είδαμε ότι ο επινοητής του μύθου έπλασε το επώνυμο Μπιστιρλής ως υπαινιγμό στον Λέλο Μπιστερλή του Μητσικώστα. Υπάρχει, αναρωτιέμαι, ανάλογος υπαινιγμός στο επώνυμο «Πόσδαγλης» που διάλεξε, ένα όνομα πολύ σπάνιο αλλά υπαρκτό; Πόσδαγλης είναι ο καταγόμενος από το Μποζ-Νταγ, και βουνά με την ονομασία αυτή (κατά λέξη ‘γκρίζο βουνό’) υπάρχουν κάμποσα στη Μικρασία κι ένα στη Δράμα. Τυχαία επιλέχτηκε άραγε το όνομα ή είναι υπαινιγμός για κάποιον που κατάγεται από αυτά τα μέρη; Ή κάποιος άλλος υπαινιγμός; (Ο Λιακόπουλος πάντως γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη). Δεν ξέρω, και περιμένω μήπως εσείς έχετε καμιάν ιδέα. Όποιος βρει κάτι κερδίζει… ένα αντίτυπο του κρυμμένου βιβλίου του Ισ. Πόσδαγλη που κατάφερα να αποσπάσω, με κίνδυνο της ζωής μου, από την υπόγεια ραβινική βιβλιοθήκη της Ζυρίχης!

http://sarantakos.wordpress.com/2012/02/02/bozdagli/