Ο νέος νόμος - πλαίσιο για τη λειτουργία των πανεπιστημίων που ψηφίστηκε και επί των άρθρων από 250 εκ των 300 βουλευτών, αλλάζει δραστικά τους όρους της λειτουργίας τους. Βάζει τέλος στο καθεστώς
των αιώνιων φοιτητών, καταργεί τελείως το πανεπιστημιακό άσυλο, θέτει ως όρο την υποχρεωτική παρουσία των φοιτητών στα εξάμηνα, αλλάζει τις δομές λειτουργίας τους και στοχεύει στην «παρακολούθησης» των αναγκών της αγοράς καθώς το πανεπιστήμιο παύει να είναιδημόσιο, σύμφωνα με όλα όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα και επιτρέπει χρηματοδοτήσεις από ιδιώτες. Επίσης, τα πτυχία δεν είναι πλέον όλα ισότιμα, αλλά αυτό που θα μετρά είναι οι μονάδες του καθενός σύμφωνα με την κλίμακα αξιολόγησής τους που απορρέει από τα έτη σπουδών και την κατάταξη κύρους που θα αποκτήσουν.
Σε συνέντευξη τύπου που έδωσε σήμερα η υπουργός Παιδείας, είπε ότι την 31η Αυγούστου 2012 θα έχουν προταθεί και θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την εκλογή των νέων Συμβουλίων Διοίκησης, όμως, άλλες διατάξεις, όπως η κατάργηση του ασύλου, ισχύουν αυτομάτως, από τη δημοσίευση του νόμου.
Ειδικότερα για τα μαθήματα και τον κίνδυνο καταλήψεων, η υπουργός είπε ότι με το νέο Νόμο, αν δεν γίνουν 13 εβδομάδες μάθημα δεν ξεκινούν εξετάσεις.
Φοιτητές
Για το πρόγραμμα σπουδών των φοιτητών, σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Ελευθεροτυπίας», ισχύουν τα εξής:
-Θεσπίζονται τρεις κύκλοι σπουδών (τριετής προπτυχιακός, μονοετής μεταπτυχιακός, εξάμηνος διδακτορικός) και ένας σύντομος (διετής). Τα μαθήματα αντιστοιχούν σε πιστωτικές μονάδες (60 για κάθε έτος). Οι φοιτητές μπορούν να μεταφέρουν μαθήματα και αντίστοιχες μονάδες από άλλα τμήματα ή και Ιδρύματα. Εισάγονται προγράμματα, υποχρεωτικά σε μια ξένη γλώσσα. Προβλέπονται δίδακτρα σε μεταπτυχιακά, αλλοδαπούς φοιτητές, ειδικά προγράμματα (ΔΒΜ). Προβλέπονται κατατακτήριες για την πρόσβαση σε ΑΕΙ από «ανώτερες σχολές διετούς και υπερδιετούς φοίτησης».
Η κανονική φοίτηση είναι ο ελάχιστος αναγκαίος χρόνος για τη λήψη πτυχίου συν τέσσερα εξάμηνα (ν + 2) και για τους μερικής φοίτησης (εργαζομένους αποδεδειγμένα πάνω από 20 ώρες την εβδομάδα) ο διπλάσιος ελάχιστος (2ν). Μετά το τέλος της κανονικής φοίτησης χάνεται η φοιτητική ιδιότητα. Το ίδιο και για όσους δεν εγγράφονται για δύο συνεχόμενα εξάμηνα. Διορία στους «αιώνιους» να αποφοιτήσουν μέχρι το 2013 - 2014.
ΤΕΙ και ΙΕΚ
Ένα από τα «αγκάθια» της συζήτησης του νομοσχεδίου, ήταν οι εκατέρωθεν πιέσεις για το θέμα της εξομοίωσης ΑΕΙ – ΤΕΙ, με πολλές «υπερκομματικές» αντεγκλήσεις βουλευτών εκατέρωθεν και με τη «μεσοβέζικη» λύση που έδωσε η υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου τονίζοντας:
«Σε ό,τι αφορά τα ΤΕΙ, η υπουργός Παιδείας τόνισε πως για να προχωρήσει η τρίτη βαθμίδα των μεταπτυχιακών (τα διδακτορικά), θα πρέπει πρώτα να ωριμάσει η δεύτερη. «Τα ΤΕΙ δεν είναι πανεπιστήμια, αλλά έχουν άλλους σκοπούς. Είναι αδύνατον να οδηγηθούμε σε πραγματική απόδοση, αν ο στόχος μας είναι να κάνουμε το ένα ομοιότυπο του άλλου. Δεν πρέπει να συζητήσουμε για το πώς θα συνδεθούν τα ΤΕΙ με την τοπική ανάπτυξη π.χ. στον αγροτικό τομέα που είναι τόσο σημαντικός; Από την ιχθυοκομία, μέχρι τους οινολόγους, θα πρέπει να συνεργαστούν με τους ανάλογους φορείς. Σε κανέναν δεν στοιχίζει να ζητήσει να πάρουν διδακτορικό. Αυτό όμως θα σημαίνει πως αναβαθμίστηκαν; Στις επιστημονικές δημοσιεύσεις έχουν μια πολύ μικρή πορεία, αρχίζουν όμως και μπαίνουν, δόθηκε ο δεύτερος κύκλος μεταπτυχιακών και πιστεύω ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε στον τρίτο κύκλο, με σχετική ωρίμανση του δεύτερου».
Για την πρόσβαση αποφοίτων των ΙΕΚ στα ανώτατα Ιδρύματα η υπουργός Παιδείας είπε σήμερα, ότι αυτοί θα εισάγονται σε προγράμματα «Διά Βιου μάθησης» και θα παίρνουν αντίστοιχα πιστοποιητικά.
Τι αλλάζει στα πανεπιστήμια
Οι μεγάλες αλλαγές που επέρχονται στα AEI με το νέο νόμο, σύμφωνα με την «κωδικοποίηση» που κάνει η εφημερίδα «Νέα», είναι οι εξής:
1. Τα πανεπιστήμια αποκτούν διοικητική δυαρχία. Ένα 15μελές Συμβούλιο με οκτώ εσωτερικά μέλη, έξι εξωτερικά και έναν εκπρόσωπο φοιτητών θα είναι αρμόδιο για διοικητικά θέματα και ανάπτυξη, ενώ η Σύγκλητος θα έχει ακαδημαϊκές αρμοδιότητες
2. Ο πρύτανης επιλέγεται βάσει διεθνούς προκήρυξης ενδιαφέροντος και μπορεί να προέρχεται από χώρο εκτός του πανεπιστημίου που θα διοικεί. Το Συμβούλιο θα προκρίνει 2 ή 3 υποψηφιότητες και στη συνέχεια οι καθηγητές του ιδρύματος θα ψηφίζουν για την ανάδειξη του ενός. Δεν ψηφίζουν διοικητικοί υπάλληλοι και φοιτητές. Η θητεία του θα είναι πενταετής χωρίς δυνατότητα ανανέωσης.
3. Καταργείται το πανεπιστημιακό άσυλο. Σε αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων τους εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία.
4. Οι καθηγητές θα αξιολογούνται κάθε πενταετία και προβλέπονται επιβραβεύσεις για θετικές και κυρώσεις σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης.
5. Οι πανεπιστημιακοί εντάσσονται σε τρεις βαθμίδες: καθηγητές, αναπληρωτές και επίκουροι. Μπορούν να καλούνται ως επισκέπτες καθηγητές και καταξιωμένοι Έλληνες ή αλλοδαποί επιστήμονες
6. Προβλέπεται δυνατότητα σύντομων σπουδών τριετούς διάρκειας που θα οδηγούν σε κανονικό πτυχίο, για όσα ιδρύματα το αποφασίσουν.
7. Ιδρύονται σχολές μεταπτυχιακών σπουδών και σχολές διά βίου μάθησης.
8. Τέλος στους «αιώνιους» φοιτητές. Θα χάνουν τη φοιτητική ιδιότητα αν ξεπεράσουν τέσσερα εξάμηνα σπουδών περισσότερα από τον κανονικό χρόνο. Δίνεται δυνατότητα μερικής φοίτησης σε εργαζόμενους φοιτητές. Θεσπίζονται φοιτητικά δάνεια με εγγύηση του Δημοσίου.
9. Οι φοιτητές θα μπορούν να μετακινούνται εσωτερικά σε διαφορετικά τμήματα, μεταφέροντας πιστωτικές μονάδες, όπως συμβαίνει με το πρόγραμμα Erasmus για τις μετακινήσεις στο εξωτερικό.
10. Η περιουσία και τα κληροδοτήματα των ιδρυμάτων θα αξιοποιούνται για την αύξηση των εσόδων τους από οργανισμούς που θα ιδρυθούν.
11. Μέρος της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων συνδέεται με την αξιολόγησή τους. Προβλέπεται πρόσθετη χρηματοδότηση βάσει δεικτών ποιότητας.
12. Μπορούν να συγχωνεύονται, κατατέμνονται και καταργούνται ΑΕΙ, όταν υπάρχει δυσανάλογα μικρός ή μεγάλος αριθμός φοιτητών και όταν η λειτουργία τους δεν δικαιολογείται επιστημονικά.
13. Μπορούν να ιδρύονται παραρτήματα ελληνικών ΑΕΙ σε άλλες χώρες.
14. Μπορούν να οργανώνονται μαθήματα στην αγγλική και σε άλλες γλώσσες. Η διδασκαλία ξένης γλώσσας καθίσταται υποχρεωτική για τη λήψη πτυχίου.
15. Προβλέπεται λειτουργία επώνυμων εδρών για χορηγούς και ευεργέτες των πανεπιστημίων.
