Την αποκάλυψη του αρχαιότερου ευρωπαϊκού χωριού στον βυθό του Αργολικού Κόλπου επιδιώκουν Έλληνες και Ελβετοί αρχαιολόγοι. Η εξερεύνηση θα πραγματοποιηθεί με το μεγαλύτερο καταμαράν του κόσμου, το «MS Turanor PlanetSolar». Πρόκειται για ένα
διεθνές σύμβολο της σύγχρονης τεχνολογίας, που κινείται αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια και θα μετατραπεί σε επιστημονικό εργαστήριο για τους αρχαιολόγους.
Κατά τη διάρκεια της αποστολής, με την ονομασία «TerraSubmersa», πρόκειται να πραγματοποιηθούν υποβρύχιες ανασκαφές σε βυθισμένο οικισμό δίπλα στο Φράγχθι, που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα σπήλαια στην Ευρώπη, καθώς κατοικείτο για περίπου 35.000 έτη, από την Παλαιολιθική ως και τη Νεολιθική εποχή.
Στόχος των επιστημόνων είναι να μελετηθούν οι περιοχές στον Αργολικό Κόλπο, οι οποίες, στα προϊστορικά χρόνια, βρίσκονταν πάνω από την επιφάνεια των υδάτων, αλλά σήμερα έχουν πια βυθιστεί. Η αποστολή θα αρχίσει την 1η Αυγούστου, εθνική εορτή της Ελβετίας, και τα σκάφη θα περάσουν διαδοχικά από τρία λιμάνια, Ερέτρια, Αθήνα και Ναύπλιο, όπου θα οργανωθούν εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό.
Ο κύριο ερευνητικό έργο της αποστολής θα διαρκέσει από τις 18 Αυγούστου έως τις 12 Σεπτεμβρίου. Οι γεωφυσικές μετρήσεις θα γίνουν, κυρίως, από το σκάφος «MS Tûranor PlanetSolar», προκειμένου να αναδημιουργηθεί όσο γίνεται καλύτερα η τοπογραφία των περιοχών, που κάποτε βρίσκονταν πάνω από το νερό, ενώ στην έρευνα θα βοηθήσει σημαντικά και το σκάφος «Αλκυών» του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), το οποίο μπορεί να επιχειρεί σε αβαθείς παράκτιες περιοχές.
Μάλιστα, ύστερα από συνάντηση που είχε με τον πρέσβη της Ελβετίας στην Ελλάδα, Λορέντζο Άμπεργκ, ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γιάννης Μανιάτης, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το πρόγραμμα Terra Submersa, που θα εστιάσει στον Αργολικό Κόλπο για τον εντοπισμό του παλαιότερου χωριού, που είχε δημιουργηθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, αποτελεί στην ουσία μια κατάδυση στην ίδια την Ιστορία αυτού του τόπου, που δεν έπαψε ποτέ να εμπνέει, να ακτινοβολεί και να σε προσκαλεί να τον ανακαλύψεις εκ νέου».
Τόνισε δε, μεταξύ άλλων, ότι «Η Αργολίδα, το μεγαλύτερο ανοικτό αρχαιολογικό πάρκο του κόσμου, έρχεται τώρα να αποκαλύψει τα πρώτα προϊστορικά βήματα του Homo Sapiens στη Μεσόγειο». Η αποστολή Terra Submersa αποτελεί συνεργασία του Πανεπιστημίου της Γενεύης, της Ελβετικής Αρχαιολογικής Σχολής στην Ελλάδα, της Ελληνικής Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων και του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών.
Το σπήλαιο
Το σπήλαιο Φράγχθι κατοικήθηκε για περισσότερα από 35.000 χρόνια, από την Παλαιολιθική έως τη Νεολιθική Εποχή. Κατά την τελευταία αυτή περίοδο, φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκε ως δευτερεύων, βοηθητικός οικισμός ενός άλλου, ο οποίος βρισκόταν χαμηλότερα στο λόφο και πιο κοντά στην ακτή, καθώς το επίπεδο της θάλασσας εκείνη την περίοδο ήταν πιο χαμηλό και δεν έφτανε ως το σπήλαιο, όπως συμβαίνει τώρα.
Πρόκειται για τον οικισμό που η έρευνα φιλοδοξεί να αποκαλύψει στο βυθό. Στις δεκαετίες του 1960 και 1970, κατά τη διάρκεια των αμερικανικών ανασκαφών στο σπήλαιο Φράγχθι, πραγματοποιήθηκαν θαλάσσιες μετρήσεις στον όρμο της Κοιλάδας, σε αναζήτηση αυτού του Νεολιθικού οικισμού, όμως οι εργασίες δεν συνεχίστηκαν.