Η σχέση της οικογένειας Παπακωνσταντίνου με το εργοστάσιο της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα περιγράφεται στο νέο βιβλίο του Δημοσθένη Κούκουνα «Μια οικογένεια για όλες τις εποχές», που διατρέχει τη σύγχρονη ελληνική ιστορία από το 1941 μέχρι σήμερα.
Μέσω σπάνιων φωτογραφιών – ντοκουμέντων, ο ιστορικός και δημοσιογράφος Δημοσθένης Κούκουνας παραθέτει στοιχεία για το εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας που η οικογένεια Παπακωνσταντίνου και συγκεκριμένα ο Γεώργιος Μ. Παπακωνσταντίνου, είχε αποκτήσει το 1941 σύμφωνα με το προνόμιο παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στην Πτολεμαΐδα που του είχε παραχωρήσει ο κατοχικός πρωθυπουργός Γεώργιος Τσολάκογλου.
Ο Μακεδόνας πολιτικός Σωτήριος Γκοτζαμάνης, ως υπουργός Οικονομικών της κατοχικής κυβέρνησης Τσολόκογλου, υπέγραψε τα κατοχικά δάνεια, που θα όφειλε η μεταπολεμική Γερμανία να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Ο Μιχάλης Παπακωνσταντίνου (1919-2000), υιός του Γεώργιου Παπακωνσταντίνου, υπηρέτησε ως διερμηνέας των Γερμανών στην Κοζάνη. Ως υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη όμως, αδιαφόρησε για την είσπραξη των κατοχικών δανείων.
Το ίδιο έκανε και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, εγγονός του επιχειρηματία που ευνοήθηκε από τον Τσολάκογλου, όταν ως υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου το 2009-11 αντί να ζητήσει την εξόφληση των κατοχικών δανείων προτίμησε να υπογράψει το μνημόνιο και την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας.
Το 1958 ο τότε πρωθυπουργός Κων. Καραμανλής θα επισκεπτόταν την Πτολεμαίδα για να επιθεωρήσει από κοντά το εκεί εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας που η ΔΕΗ είχε αποκτήσει από την οικογένεια Παπακωνσταντίνου.
Ο Μακεδόνας πολιτικός Σωτήριος Γκοτζαμάνης, ο οποίος ως υπουργός Οικονομικών της κατοχικής κυβέρνησης Τσολόκογλου υπέγραψε τα κατοχικά δάνεια, που θα όφειλε η μεταπολεμική Γερμανία να επιστρέψει στην Ελλάδα. Το 1954 ο Μιχ. Παπακωνσταντίνου τον είχε χαρακτηρίσει ως τη “μεγαλυτέρα ζώσα πολιτική φυσιογνωμία της Ελλάδος” και υπήρξε θερμός οπαδός και συνεργάτης του. Ως υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη όμως αδιαφόρησε για την είσπραξη των κατοχικών δανείων. Το ίδιο έκανε και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, εγγονός του επιχειρηματία που ευνοήθηκε από τον Τσολάκογλου, όταν ως υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου το 2009-11 αντί να ζητήσει την εξόφληση των κατοχικών δανείων προτίμησε να υπογράψει το μνημόνιο και την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας. Τρεις γενιές – τρία σκάνδαλα… θα σημειώσει ο Δημοσθένης Κούκουνας στο βιβλίο του.
ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΡΑΞΙΜΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΥΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Μόλις σήμερα το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» σε ρεπορτάζ αναφέρει μεταξύ άλλων για την περίφημη Λίστα Λαγκάρντ
Χαρακτηριστική της χαλαρότητας στην αντιμετώπιση των φοροφυγάδων είναι η επονομαζόμενη λίστα Λαγκάρντ. Για μήνες λογιζόταν εξαφανισμένη, ενώ στις αρχές Οκτωβρίου επανεμφανίστηκε. Στο μεταξύ βρίσκεται στον οικονομικό εισαγγελέα. Η λίστα περιλαμβάνει 1991 έλληνες ιδιοκτήτες ελβετικών τραπεζικών λογαριασμών. Πολλά γνωστά ονόματα της πολιτικής, της οικονομίας και του πολιτισμού λέγεται ότι είναι ανάμεσά τους.
Χαρακτηριστική της χαλαρότητας στην αντιμετώπιση των φοροφυγάδων είναι η επονομαζόμενη λίστα Λαγκάρντ. Για μήνες λογιζόταν εξαφανισμένη, ενώ στις αρχές Οκτωβρίου επανεμφανίστηκε. Στο μεταξύ βρίσκεται στον οικονομικό εισαγγελέα. Η λίστα περιλαμβάνει 1991 έλληνες ιδιοκτήτες ελβετικών τραπεζικών λογαριασμών. Πολλά γνωστά ονόματα της πολιτικής, της οικονομίας και του πολιτισμού λέγεται ότι είναι ανάμεσά τους.
Η ιστορία αυτής της λίστας δείχνει κυρίως την έλλειψη βούλησης των πολιτικών να αλλάξουν κάτι. Το φθινόπωρο του 2010 η Κριστίν Λαγκάρντ, τότε ακόμη υπουργός οικονομικών της Γαλλίας, έδωσε στον έλληνα ομόλογό της Γιώργο Παπακωνσταντίνου μία ψηφιοποιημένη λίστα τραπεζικών λογαριασμών με στοιχεία ελλήνων πελατών της τράπεζας HSBC στην Ελβετία, όπου είχε κατατεθεί συνολικά 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Ενώ το γαλλικό κράτος με τη βοήθεια της λίστας εισέπραξε από τους φοροφυγάδες του μισό δισ. ευρώ και πλέον, το ενδιαφέρον των Ελλήνων να επιχειρήσουν το ίδιο παρέμεινε περιορισμένο.
Μόνο πολλούς μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 2011, ο Παπακωνσταντίνου έδωσε τελικά -μόνο- δέκα ονόματα από τη λίστα στον επικεφαλής του ΣΔΟΕ. Τότε δεν διαβίβασε όλα τα στοιχεία, επειδή δεν «εμπιστευόταν την Αρχή», δήλωσε ο πρώην υπουργός πριν από λίγες μέρες.
Ο διάδοχός του ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο σημερινός πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και εκτός αυτού μέλος του κυβερνητικού συνασπισμού. Επί εννέα μήνες ο Βενιζέλος ήταν υπουργός οικονομικών, διαπραγματεύτηκε την απομείωση του χρέους και το δεύτερο πακέτο διάσωσης -και επανειλημμένα διαμαρτυρόταν για το μεγάλο πρόβλημα της φοροδιαφυγής.
Στο συρτάρι της γραμματέως του υπήρχε όλο αυτό τον καιρό ένα στικ USB με τα ήδη συγκεντρωθέντα στοιχεία ελλήνων φοροφυγάδων: η λίστα Λαγκάρντ. Απλώς έπρεπε να ξεκινήσει κάποιος τις έρευνες. Αλλά ο Βενιζέλος δεν ανέθεσε στο ΣΔΟΕ έρευνες -ούτε ενημέρωσε κανέναν για τα διαθέσιμα στοιχεία. Η κυβέρνηση νόμιζε ότι η λίστα είχε χαθεί. Μόλις ο νυν υπουργός οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας έμαθε για τα χαμένα στοιχεία και θέλησε να ζητήσει ένα αντίγραφο από το Παρίσι, ο Βενιζέλος θυμήθηκε το στικ στο συρτάρι και το έστειλε στον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά με ταχυμεταφορά. Όπως είπε, δεν γνώριζε «ότι κανείς εκτός από μένα δεν έχει αντίγραφο».
Εν τω μεταξύ, τόσο ο Βενιζέλος όσο και ο Παπακωνσταντίνου αναγκάστηκαν να δικαιολογηθούν ενώπιον Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής. Και οι δύο προσπάθησαν να μεταθέσουν την ευθύνη ο ένας στον άλλο.
Και καλά ο Βενιζέλος φιλοτιμήθηκε και προσήλθε στην Εξεταστική. Ο Παπακωνσταντίνου επέλεξε να περιπλανηθεί ανα τον πλανήτη όταν η Βουλή τον κάλεσε να καταθέσει. Το πιο προκλητικό στην περίπτωσή του δεν είναι ο ίδιος αλλά η αφασία του ελληνικού κράτους. Θα τολμούσε Γερμανός πρώην υπουργός Οικονομικών να εγκαταλείψει την Γερμανία αγνοώντας πρόσκληση της γερμανικής Βουλής; Ούτε με σφαίρες-στην κυριολεξία. Αντίθετα ο άνθρωπος που υπέγραψε το πρώτο Μνημόνιο το οποίο είναι πιθανό να οδηγήσει στην διάλυση της Ευρωζώνης μπήκε σε μια κάψουλα σαν τον Αυστριακό Felix Baumgartner και επιχειρεί να σπάσει κάθε ρεκόρ αφασίας.
Ο διάδοχός του ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο σημερινός πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και εκτός αυτού μέλος του κυβερνητικού συνασπισμού. Επί εννέα μήνες ο Βενιζέλος ήταν υπουργός οικονομικών, διαπραγματεύτηκε την απομείωση του χρέους και το δεύτερο πακέτο διάσωσης -και επανειλημμένα διαμαρτυρόταν για το μεγάλο πρόβλημα της φοροδιαφυγής.
Στο συρτάρι της γραμματέως του υπήρχε όλο αυτό τον καιρό ένα στικ USB με τα ήδη συγκεντρωθέντα στοιχεία ελλήνων φοροφυγάδων: η λίστα Λαγκάρντ. Απλώς έπρεπε να ξεκινήσει κάποιος τις έρευνες. Αλλά ο Βενιζέλος δεν ανέθεσε στο ΣΔΟΕ έρευνες -ούτε ενημέρωσε κανέναν για τα διαθέσιμα στοιχεία. Η κυβέρνηση νόμιζε ότι η λίστα είχε χαθεί. Μόλις ο νυν υπουργός οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας έμαθε για τα χαμένα στοιχεία και θέλησε να ζητήσει ένα αντίγραφο από το Παρίσι, ο Βενιζέλος θυμήθηκε το στικ στο συρτάρι και το έστειλε στον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά με ταχυμεταφορά. Όπως είπε, δεν γνώριζε «ότι κανείς εκτός από μένα δεν έχει αντίγραφο».
Εν τω μεταξύ, τόσο ο Βενιζέλος όσο και ο Παπακωνσταντίνου αναγκάστηκαν να δικαιολογηθούν ενώπιον Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής. Και οι δύο προσπάθησαν να μεταθέσουν την ευθύνη ο ένας στον άλλο.
Και καλά ο Βενιζέλος φιλοτιμήθηκε και προσήλθε στην Εξεταστική. Ο Παπακωνσταντίνου επέλεξε να περιπλανηθεί ανα τον πλανήτη όταν η Βουλή τον κάλεσε να καταθέσει. Το πιο προκλητικό στην περίπτωσή του δεν είναι ο ίδιος αλλά η αφασία του ελληνικού κράτους. Θα τολμούσε Γερμανός πρώην υπουργός Οικονομικών να εγκαταλείψει την Γερμανία αγνοώντας πρόσκληση της γερμανικής Βουλής; Ούτε με σφαίρες-στην κυριολεξία. Αντίθετα ο άνθρωπος που υπέγραψε το πρώτο Μνημόνιο το οποίο είναι πιθανό να οδηγήσει στην διάλυση της Ευρωζώνης μπήκε σε μια κάψουλα σαν τον Αυστριακό Felix Baumgartner και επιχειρεί να σπάσει κάθε ρεκόρ αφασίας.
Ο τέως υπουργός οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, μιλάει στο συνέδριο που είχε διοργανώσει η Transparency International (Διεθνής Δαφάνεια) για «Κράτος και διαφθορά», στον Μάιο του 2011 -φωτ.αρχείου [International AP Photo/ Petros Giannakouris]-photo από το ΒΗΜΑ.
Σχετικά:
