Τις τελευταίες μέρες, γίναμε μάρτυρες του περιστατικού όπου τοπικοί άρχοντες δεν δίστασαν να διακόψουν, με βίαιο και επεισοδιακό τρόπο, σύσκεψη επιτροπής μελών του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) που διενεργούσε αυτοψία στην περιοχή του Ολύμπου. Και ενώ θα περίμενε κανείς να ζητηθεί, έστω και τυπικά, μια συγγνώμη για την ανάρμοστη, για τοπικούς άρχοντες, συμπεριφορά, συνεχίσθηκε η επίθεση κατά των αρχαιολογικών υπηρεσιών, με την δικαιολογία ότι σαν εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών, έπρεπε οπωσδήποτε να παρευρεθούν και να εκφράσουν τη γνώμη τους.
Κατ’ αρχάς ειδοποιήθηκαν να παρασταθούν στην σύσκεψη όσοι έδειξαν ενδιαφέρον κάνοντας μια απλή αίτηση στο ΚΑΣ (βλ. ΕΔΩ την αίτηση της Ομάδος Εθελοντικής Δράσης Πιερίας).
Όσοι λοιπόν δεν ειδοποιήθηκαν σημαίνει απλά ότι δεν έδειξαν ενδιαφέρον.Ούτε βέβαια ευσταθούν δικαιολογίες του τύπου «δεν ξέραμε» κ.λ.π., γιατί το κύριο έργο των τοπικών εκπροσώπων είναι ακριβώς αυτό. Να ενημερώνονται και να παρακολουθούν τα τοπικά θέματα.
Αναφέρθηκε επίσης ότι σαν τοπικοί εκπρόσωποι έπρεπε οπωσδήποτε να εκφράσουν τη γνώμη τους. Ούτε αυτό ευσταθεί στην προκειμένη περίπτωση. Η επιτροπή δεν πήρε αποφάσεις, έκανε απλά αυτοψία. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από το ΚΑΣ, οι συνεδριάσεις του οποίου είναι δημόσιες και μπορεί να λάβει μέρος κάθε ενδιαφερόμενος (δες ΕΔΩ). Άρα μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους όταν συνεδριάσει για το θέμα αυτό το ΚΑΣ, αν βέβαια δείξουν ενδιαφέρον και παρακολουθούν το θέμα. Άλλωστε είναι πάγιο καθεστώς σε κάθε είδους αυτοψίες (δικαστικές κ.λ.π.) να παρίστανται μόνο όσοι έχουν δείξει ενδιαφέρον και έχουν κάνει αίτηση στην αρμόδια αρχή. Πάντως από όσα ελέχθησαν φάνηκε ότι τουλάχιστον κάποιοι από τους τοπικούς άρχοντες μάλλον ήταν «εκτός θέματος». Για παράδειγμα ο Δήμαρχος Δίου - Ολύμπου, όπως φαίνεται στα βίντεο που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο, αναφερόταν στο θέμα της οριοθέτησης του αρχαιολογικού χώρου, ενώ αντικείμενο της επιτροπής ήταν ο καθορισμός ζωνών προστασίας.
Σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος, η προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Εφόσον λοιπόν κάποια περιοχή, σύμφωνα με τους ορισμούς του νόμου για την προστασία των αρχαιοτήτων (νόμος 3028/2002) και τις αρχές της επιστήμης, θεωρείται ως αρχαιολογικός χώρος, οι αρμόδιες υπηρεσίες είναι υποχρεωμένες να τον κηρύξουν και να τον οριοθετήσουν, χωρίς να απαιτείται διαβούλευση.Φαντασθείτε να θέταμε σε διαβούλευση αν θα προστατεύσουμε τον Παρθενώνα, το Δίο, την Βεργίνα, την Πέλλα κ.λ.π. Άλλωστε οι Συνταγματικές διατάξεις εφαρμόζονται υποχρεωτικά και δεν μπαίνουν σε διαβούλευση. Διάλογος μπορεί να υπάρξει όσον αφορά τον τρόπο που θα γίνει η προστασία (όροι, περιορισμοί, χρήσεις κ.λ.π.), πράγμα που δεν ήταν το έργο της επιτροπής που επισκέφθηκε την Πιερία.
Ο καθορισμός αρχαιολογικών χώρων δεν εμποδίζει την ανάπτυξη γενικά, εμποδίζει μάλλον την ανάπτυξη που συνήθως έχουμε στο μυαλό μας (χιονοδρομικά κέντρα, καζίνο, εγκαταστάσεις τύπου ντίσνεϋλαντ κ.λ.π.). Δεν είναι σωστό να προσπαθούμε να προσαρμόσουμε την πραγματικότητα στα σχέδια μας, αλλά να προσαρμόσουμε τα σχέδια στο υφιστάμενο πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον. Διαφορετικά θα «σκοτώσουμε» ότι καλό υπάρχει και η όποια ανάπτυξη θα χάσει την αξία της, κάτι που δυστυχώς βλέπουμε στις παρολύμπιες περιοχές.
Είναι γεγονός ότι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων είναι αρνητικοί σέ κάθε προσπάθεια κηρύξεως αρχαιολογικών χώρων, διότι θεωρούν ότι μειώνεται η αξία των ακινήτων τους. Γι’ αυτό όμως δεν φταίνε οι αρχαιολογικές υπηρεσίες πού είναι υποχρεωμένες να προστατεύουν τους αρχαιολογικούς χώρους, αλλά η πολιτική εξουσία που δεν φροντίζει να δημιουργήσει ένα νομικό πλαίσιο ώστε οι πολίτες να αποζημιώνονται με ένα δίκαιο τρόπο, για την όποια ζημία υφίστανται. Αντί λοιπόν οι διάφοροι πολιτικοί παράγοντες, να εμποδίζουν την προστασία των αρχαιολογικών χώρων, να φροντίσουν να διαμορφώσουν ένα δίκαιο καθεστώς αποζημίωσης, ώστε οι πολιτες να μην προδιατίθενται αρνητικά σε κάθε τι αρχαίο.
Τέλος είναι αναγκαίο να γίνει συνείδηση σε όλους μας ότι έχουμε χρέος να παραδώσουμε στις επομένες γενιές, χωρίς αλλοιώσεις, όλα τα στοιχεία που μας συνδέουν με την ιστορία και τον πολιτισμό μας, έστω κι αν χρειασθεί να κάνουμε κάποιες θυσίες. Διαφορετικά μάλλον δεν θα έχουμε μέλλον σαν Έθνος.
Αναγνώστης
Διαβάστε τη συνέχεια εδώ