Παιδί προσφύγων, χαρισματικός άνθρωπος, σύζυγος, εξαίρετος φίλος και συνομιλητής, μετριόφρων, ανοιχτόμυαλος και φιλοπρόοδος, με σπάνιο ήθος, προσηνής, με αγάπη για τον
άνθρωπο και τον τόπο πού τον γέννησε, την Πιερία και την Μακεδονία, ο Καλεβράς υπήρξε για όσους τον γνώρισαν μια όαση ανθρωπιάς και καταδεκτικότητας.
Σε μια εποχή που ο κάθε ατάλαντος τενεκές αυτοανακηρύσσεται μείζων τεχνίτης (και έχουμε ουκ ολίγα τέτοια δείγματα στην Πιερία) ο Καλεβράς ήταν ο αντίποδας όλων αυτών: χαμηλών τόνων, εργατικός, με έργο αναγνωρισμένο σε όλη την Ελλάδα. Κι όμως ουδέποτε ύψωσε τον τόνο της φωνής του για να ξεχωρίσει, ουδέποτε αισθάνθηκε ανώτερος ή καλύτερος. Εργασιομανής, χαιρόταν την ελευθερία που του έδινε η τέχνη του, η γλυπτική, όπως χαιρόταν και την δουλειά του σαν ένα απλό δείγμα πίστης και αφοσίωσης στις δυνάμεις της εργασίας και της ζωής.
Η γνωριμία του με τον περίφημο γλύπτη και δάσκαλό του Θανάση Απάρτη (1899-1972), μαθητή του Ροντέν με τη σειρά του, θα αποβεί καθοριστική κατά τα χρόνια των σπουδών του στη Σχολή Καλών Τεχνών (1962-1967) ύστερα από υποτροφία των καπνεργατικών ενώσεων.
Ο Καλεβράς σε διάστημα μισού αιώνα γόνιμης δημιουργίας αγάπησε και ύμνησε την ανθρώπινη μορφή. Είτε αυτές ήταν οι απλές μητέρες, τα παιδιά, η οικογένεια, είτε αυτές εκπροσωπούσαν την παλαιά παράδοση του έλληνα γλύπτη όπως αποτυπώθηκαν σε δεκάδες έργα του για μορφές και προσωπικότητες του παλαιότερου και νεότερου ελληνισμού: μακεδονομάχους, πόντιους αγωνιστές, σπουδαίους παιδαγωγούς, μορφές της μακεδονικής ιστορίας (από τον Αλέξανδρο και τον Φίλιππο μέχρι τους πρωτοπόρους παιδαγωγούς του 20ού αιώνα).
Ο ουμανιστής Καλεβράς δεν τίμησε μόνο την ιστορία του τόπου του. Τίμησε και αποκρυστάλλωσε και τη γυναικεία μορφή: μορφές μητρικής αγάπης, δομές της ερωτικής και οικογενειακής παστάδας, φιλία και επιθυμία, λείες και εύκαμπτες μορφέΑς που θέλγουν το μάτι μας και ευφραίνουν τις αισθήσεις.
Νομίζω πως αυτή η ικανότητα οφείλεται στη λαϊκή του καταγωγή και στην πεποίθησή του πως ο λαϊκός άνθρωπος διαθέτει το κριτήριο εκείνο που επιτρέπει να μεταβάλλει το αφηρημένο έργο σε προσωπική περιουσία. Δεν χρειάζεται να είναι κανένας σοφός για να καταλάβει πως η ομορφιά του ήλιου οφείλεται και στο σχήμα του όπως δεν χρειάστηκε ποτέ κανείς θεωρητικός της τέχνης για να αντιληφθεί ο απλός άνθρωπος ότι η Γκουέρνικα ή ο Σκεπτόμενος του Ροντέν μάς μιλάνε για τον κόσμο και τον άνθρωπο—κι ας μην είχε ιδέα κανείς τους για τον κυβισμό ή την αντιακαδημαϊκή τέχνη.
Το έργο του Καλεβρά, χάρη ακριβώς σε αυτήν τη λελογισμένη αφαιρετικότητα, θα συνεχίζει να εμπνέει και να δροσίζει και άλλες γενιές. Η Πιερία τού οφείλει πολλά. Κυρίως όμως του οφείλει το αυτονόητο, όπως μας το εκμυστηρεύτηκε τις τελευταίες ημέρες: την επιθυμία του να δει κάποτε το έργο του συγκεντρωμένο σε έναν χώρο στον Καταχά, στην Κατερίνη, στην Πιερία. Η οικογένειά του, η εξαίρετη σύντροφός του Νίνα Καλεβρά, είναι έτοιμη να βοηθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση.Ευχόμαστε η επιθυμία του αυτή να γίνει πραγματικότητα. Γιατί ο Καλεβράς δεν έζησε απλώς τον τόπο του. Τον έκανε εργαλείο της δουλειάς του, του έδωσε σάρκα και οστά, τον ύμνησε με τα εργαλεία της τέχνης του, γιατί η πιερική γη υπήρξε για τον Καλεβρά ένα δοκίμιο ζωής, το μέτρο του αληθινού σκοπού της τέχνης, η αληθινή ιδέα για την οποία αξίζει κανείς να ξοδέψει ολόκληρη τη ζωή του. Και για αυτό το μέγιστο μάθημα ανθρωπιάς, τοποφιλίας, πατριωτισμού και πίστης στην τέχνη του θα μείνει στη μνήμη μας. Και τον ευχαριστούμε για μια ακόμη φορά ολόθερμα.
http://www.olympio-bima.gr/
