Πώς διαφοροποιήθηκε από το 2014 μέχρι σήμερα η ένταξη των αγροτικών επιδοτήσεων στη φορολογική βάση

Σε πολλά δημοσιεύματα του τύπου και στο διαδίκτυο, που διαβάζω, μου μένει η εντύπωση, όπως και στους περισσότερους αναγνώστες, ότι η σημερινή κυβέρνηση φορολόγησε,

«για πρώτη φορά, από το πρώτο ευρώ τις επιδοτήσεις των αγροτών». Κι όμως, δεν είναι έτσι τα πράγματα.

Αν κανείς ρωτήσει τους λογιστές, που είναι πιο καλά ενημερωμένοι, ή αντίστοιχα διαβάσει άρθρα τους, όπως για παράδειγμα το «Εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα», που δημοσιεύτηκε στις 01/07/16, θα διαπιστώσει πως «στα έσοδα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα αρχικά περιλαμβάνονταν και οι αγροτικές επιδοτήσεις/ενισχύσεις και αποζημιώσεις, αφού η παρ. 1 του άρθρου 21 του ΚΦΕ –Ν.4172/2013, ορίζει ρητά ότι "ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από επιχειρηματικές συναλλαγές"». Με διατάξεις όμως που έφερε η παρούσα κυβέρνηση, εξαιρεί μεγάλο ποσοστό των παραπάνω κατηγοριών, κάτι που δεν έκανε το 2014 όταν νομοθέτησε την φορολόγηση των αγροτικών εισοδημάτων η συγκυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ.

Το ιστορικό της τροπολογίας των 17 και στη συνέχεια των 18 βουλευτών της ΝΔ, που ποτέ δε ψηφίστηκε

Για τις επιπτώσεις που θα είχε από 01/01/2014, στα αγροτικά εισοδήματα, ο ν. 4172/2013 που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, στις 18/11/14, 17 βουλευτές της ΝΔ, είχαν καταθέσει τροπολογία με την οποία ζητούσαν μεταξύ άλλων το αφορολόγητο των αγροτών και το να μη θεωρούνται εισόδημα και άρα να μη φορολογούνται οι κοινοτικές ενισχύσεις. Χαρακτηριστικές, είναι οι τοποθετήσεις των 2 εκ των βουλευτών της ΝΔ που πήραν τον λόγο κατά την ολομέλεια (δείτε τα από 20/11/14 πρακτικά της βουλής), Ιορδάνη Τζαμτζή και Κωνσταντίνο Κλειτσιώτη σύμφωνα με τις οποίες, πέραν του ότι χαρακτήριζαν «απαράδεκτο» το γεγονός της φορολόγησης από το πρώτο ευρώ για τους αγρότες, επεσήμαναν ότι «σαράντα χρόνια από τότε που μπήκε η χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κύριε Υπουργέ, δεν φορολογούνται οι κοινοτικές ενισχύσεις». Στην ίδια κατεύθυνση, κινούνταν και το από 19/11/14 δελτίο τύπου του βουλευτή της ΝΔ, Παύλου Βογιατζή, σύμφωνα με το οποίο «είναι φανερό πως στην περίπτωση που η τροπολογία δε γίνει δεκτή, τότε οι αγρότες και όσοι έχουν αγροτικά εισοδήματα, θα κληθούν να πληρώσουν τεράστια ποσά ως φόρο τον επόμενο χρόνο».

Σημειώνεται, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσω του τότε υπεύθυνου αγροτικής πολιτικής, Β. Αποστόλου εμφανίστηκε διατεθειμένος να στηρίξει υπό προϋποθέσεις την τροπολογία.

H απάντηση δε, του τότε Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, ήταν πως «δεν είναι δυνατή η αποδοχή της για ένταξη στο παρόν σχέδιο νόμου», καθόσον «απαιτείται κατ’ αρχάς μελέτη των προτεινόμενων ρυθμίσεων, αξιολόγηση των συνεπειών τους και ποσοτικοποίηση των ενδεχόμενων οικονομικών αποτελεσμάτων τους από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Συνεπώς δεν είναι δυνατή η αποδοχή της για ένταξη στο παρόν σχέδιο νόμου». (Δείτε το σχετικό βίντεο, από την ολομέλεια της βουλής).

Να σημειωθεί, ότι η συγκεκριμένη «τροπολογία» των 17 βουλευτών της ΝΔ, κατατέθηκε ξανά στις 20/12/14 (αυτή τη φορά με επικεφαλής τους κ.κ. Τζαμτζή και Αυγενάκη), κατά την συζήτηση του Νόμου «Πράξεις εισφοράς σε γη και σε χρήμα-Ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις και άλλες διατάξεις», αλλά και πάλι Απορρίφθηκε (αριθμός πρωτοκόλλου 2112/288).

Οι επιπτώσεις της μη αποδοχής της τροπολογίας

Το αποτέλεσμα της μη αποδοχής της τροπολογίας, ήταν ότι πράγματι οι αγρότες, όπως ισχυρίζονταν μεταξύ άλλων και οι βουλευτές της ΝΔ, βρέθηκαν αντιμέτωποι με τα νέα φορολογικά έντυπα του 2015, τα οποία αποτύπωναν τις διατάξεις του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013), σύμφωνα με τις οποίες, όλα τα εισοδήματα από γεωργικές δραστηριότητες θα προσδιορίζονταν από την Εφορία λογιστικά, πράγμα που σημαίνει ότι στα ακαθάριστα έσοδα του έτους 2014, θα έπρεπε να συμπεριλάβουν όχι μόνο τις εισπράξεις από τις πωλήσεις των προϊόντων τους, αλλά και τις κάθε είδους αγροτικές επιδοτήσεις, αποζημιώσεις και ενισχύσεις που έλαβαν κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, ούτως ώστε αυτά να ληφθούν υπόψη κατά τον υπολογισμό των καθαρών γεωργικών εισοδημάτων τους, με φορολόγηση 13% από το πρώτο ευρώ.

Το πρώτο βήμα της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ

Η κυβέρνηση, υλοποιώντας την κυβερνητική δέσμευση και εξαγγελία για την προστασία των αγροτών, έπειτα από έναν τεράστιο αγώνα με τους θεσμούς, στις 13/05/2015, ψήφισε τροπολογία στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τίτλο «Κύρωση της από 27 Μαρτίου 2015 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου “Κατεπείγουσα ρύθμιση για τη βιωσιμότητα της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης Α.Ε. και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές”». Η τροπολογία αναφερόταν σε τροποποίηση Διατάξεων του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α 167) και βάσει αυτής, για το οικονομικό έτος 2014, υπήρξε πλήρης απαλλαγή από φόρους των αποζημιώσεων των αγροτών, ενώ σε ό,τι αφορά τις επιδοτήσεις και τις ενισχύσεις, υπήρξε αφορολόγητο μέχρι τις 12.000 ευρώ, γεγονός το οποίο κάλυπτε πάνω από το 90% των δικαιούχων αγροτών (κυρίως μικρής και μεσαίας αγροτιάς), δίνοντας έτσι ουσιαστικά με έμμεσο τρόπο αφορολόγητο, το ύψος του οποίου εξαρτιόταν με τις επιδοτήσεις που λάμβανε ο κάθε αγρότης (δείτε και σχετική εγκύκλιο ΠΟΛ.1116/10-6-2015). Σημειώνεται δε, ότι εάν δεν έφερνε η κυβέρνηση τη ρύθμιση για το αφορολόγητο των ενισχύσεων μέχρι 12.000, οι αγρότες θα πλήρωναν συνολική φορολογία 470 εκατ. Ευρώ, ενώ μετά από αυτή την αλλαγή του νόμου, οι αγρότες για τα εισοδήματα του 2014 πλήρωσαν 183 εκατ. ευρώ.

Η εξαπάτηση των αγροτών από την ΝΔ

Βλέποντας τη διάταξη που έφερε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για την μη φορολόγηση των αγροτικών επιδοτήσεων και αποζημιώσεων και το γεγονός ότι η ΝΔ έκοψε δύο φορές τροπολογία βουλευτών της, στις 14/05/15, η αξιωματική αντιπολίτευση, -υπό πανικό θα έλεγε κανείς-, κατέθεσε ερωτήσεις στο εθνικό και ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, μέσω του βουλευτή Λαρίσης και πρώην αναπληρωτή υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου και της ευρωβουλεύτριας κ. Μαρίας Σπυράκη, κάνοντας λόγο για «πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα φορολόγηση των κοινοτικών ενισχύσεων» (σαν να μην υπήρξε δηλαδή ποτέ η από 31/03/15 κοινοβουλευτική ερώτηση του Χαρακοπούλου, που μιλούσε για τη φορολόγηση των κοινοτικών ενισχύσεων και αποζημιώσεων που επρόκειτο να φέρει ο ν. 4172/2013, που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ). Το κόμμα της ΝΔ, κινούμενο στο ίδιο μοτίβο εξαπάτησης του αγροτικού κόσμου, στις 06/08/15, έβγαλε αυτή τη φορά δελτίο τύπου, το οποίο έκανε λόγο ότι «Η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να φορολογήσει τις αγροτικές επιδοτήσεις και μάλιστα αυτόνομα, χωρίς δηλαδή να τις αθροίσει με το υπόλοιπο αγροτικό εισόδημα, ώστε η φορολόγηση να είναι δικαιότερη», ενώ η αλήθεια είναι, ότι μόνο το ποσό των επιδοτήσεων που υπερβαίνει τις 12.000,00€, προστίθεται στον τζίρο από την αγροτική δραστηριότητα και φορολογείται, ενώ οι αγροτικές αποζημιώσεις στο σύνολό τους δεν περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα (δες ΠΟΛ.1116/10.6.2015).

Φυσικά καμιά έκπληξη από αυτά τα πρόσωπα και από το κόμμα της ΝΔ. Είναι ΟΙ ΙΔΙΟΙ που παράλληλα ισχυρίζονταν ότι «οι επαγγελματίες και οι επιχειρηματίες αγρότες, θα δουν τους φορολογικούς συντελεστές να εξακοντίζονται στο 26%», ενώ όπως αναφέρουν, η δική τους κυβέρνηση «αύξησε τη φορολογία εισοδήματος των αγροτών στο 13%. Απόφαση που έγινε δεκτή από τον αγροτικό κόσμο». ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΙ που στο τέλος του 2014, είχαν χρεοκοπήσει με τις πολιτικές τους τη χώρα μας, εφαρμόζοντας πολιτικές εις βάρος των πολιτών και υποδουλώνοντάς την σε δάνεια που ήταν και άσκοπα και δυσβάστακτα. Και φυσικά ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΙ που σήμερα μας παροτρύνουν να κλείσουμε την αξιολόγηση, με “όποιους όρους”, όπως έπρατταν όσο ήταν στην κυβέρνηση, χωρίς δηλαδή να καταθέτουν καμία εναλλακτική πρόταση στη διαπραγμάτευση που κάνουμε και χωρίς να εξετάζουν το ζητούμενο που είναι οι τελικές αποφάσεις να φέρουν τα βέλτιστα δυνατά αποτελέσματα για τον ελληνικό λαό. Να προβλέπουν δηλαδή ευνοϊκά μέτρα για τους αδύνατους και κοινωνική δικαιοσύνη στην κατανομή των υποχρεώσεων.

Τι ισχύει σήμερα

Σε όλους αυτούς λοιπόν απαντάμε πως όχι μόνο δεν εφαρμόσαμε τη «σταδιακή κατάργηση της προτιμησιακής φορολογικής μεταχείρισης των αγροτών στο πλαίσιο του κώδικα φορολογίας εισοδήματος, με ποσοστά που ορίζονται στο 20% για το φορολογικό έτος 2016 και στο 26% για το φορολογικό έτος 2017» που προβλεπόταν στο τρίτο μνημόνιο και το οποίο το κόμμα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ είχαν ψηφίσει και θα εφάρμοζαν όπως κάθε άλλο μνημόνιο, αλλά ταυτόχρονα τροποποιήσαμε και τον ν. 4172/2013 που τα κόμματα αυτά είχαν ψηφίσει, βάσει του οποίου από 01/01/14 τόσο τα κέρδη των αγροτών, όσο και το ΣΥΝΟΛΟ των επιδοτήσεων/ενισχύσεων, καθώς και αποζημιώσεων, θα φορολογούνταν από το πρώτο ευρώ με 13%. Έτσι, με τις νέες ρυθμίσεις, στα εισοδήματα του 2016 (δηλώσεις 2017):

·         Από τις άμεσες ενισχύσεις του Πυλώνα I της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, περιλαμβάνεται στο γεωργικό εισόδημα μόνο η βασική ενίσχυση, καθώς και οι πράσινες και συνδεδεμένες ενισχύσεις, κατά το ποσό που αυτές υπερβαίνουν τις 12.000 ευρώ

·         ΔΕΝ περιλαμβάνονται στο εισόδημα και άρα ΔΕΝ φορολογούνται, όλες οι επιδοτήσεις  που ανήκουν στον Πυλώνα ΙΙ (σχέδια βελτίωσης, υποδομών, οι εξισωτικές ενισχύσεις για μειονεκτικές περιοχές, η βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, η νιτρορρύπανση κ.τ.λ.) της ΚΑΠ.

·         ΔΕΝ περιλαμβάνονται στο εισόδημα και άρα ΔΕΝ φορολογούνται, οι αγροτικές αποζημιώσεις, στο σύνολό τους.

·         Βάσει του άρθρου 112 του ν.4387/2016 (ΦΕΚ Α'85) και του άρθρου 44 του ν.4389/2016 (ΦΕΚ Α'94), καταργείται ο συντελεστής δεκατρία τοις εκατό (13%) για τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση που προέβλεπε ο ν. 4172/2013, και έτσι για πρώτη φορά οι κατ’ επάγγελμα αγρότες θα ΕΧΟΥΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟ στο εισόδημα από την δραστηριότητα, πέρα από αυτό στις επιδοτήσεις.

Μπέττυ Σκούφα, βουλεύτρια ΣΥΡΙΖΑ Πιερίας