Νέο πειραματικό φάρμακο, που δοκιμάστηκε στις ΗΠΑ με την προσωρινή ονομασία OTS964, μπόρεσε να καταστρέψει τελείως τους επιθετικούς καρκινικούς όγκους
ανθρωπίνων πνευμόνων, οι οποίοι είχαν μεταμοσχευθεί σε ποντίκια. Το φάρμακο κρίνεται ιδιαίτερα ελπιδοφόρο λόγω της μεγάλης αποτελεσματικότητάς του, όπως έδειξαν οι δοκιμές στα πειραματόζωα, καθώς πέτυχε το πλήρες «ξερίζωμα» των όγκων.
Οι αμερικανοί και ιάπωνες ερευνητές, με επικεφαλής τον ιαπωνικής καταγωγής καθηγητή ιατρικής Γιουσούκε Νακαμούρα του Πανεπιστημίου του Σικάγο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό "Science Translational Medicine", δήλωσαν ότι το φάρμακο μπορεί να ληφθεί είτε σε ενέσιμη μορφή (ενδοφλέβια) είτε ως χάπι, ενώ και στις δύο περιπτώσεις είναι καλά ανεκτό και έχει περιορισμένη τοξικότητα, με συνέπεια και οι παρενέργειές του να είναι μικρές.
Το φάρμακο αναστέλλει τη δράση μιας πρωτεΐνης (ενζύμου), της ΤΟΡΚ, η οποία υπερπαράγεται σε αρκετά είδη καρκινικών όγκων, όπως των πνευμόνων και του μαστού. Χωρίς την εν λόγω πρωτεΐνη, τα καρκινικά κύτταρα αδυνατούν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία κυτταρικής διαίρεσης και τελικά πεθαίνουν.
Οι επιστήμονες είχαν ανακαλύψει τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη - στόχο πριν από μια σχεδόν δεκαετία, αλλά τους πήρε όλο αυτό το διάστημα, έως ότου ανακαλύψουν ένα φάρμακο που να «φρενάρει» τη δράση της. Χρειάστηκε να δοκιμάσουν περίπου 300.000 φυσικές δραστικές ουσίες και πάνω από 1.000 συνθετικές μέχρι να καταλήξουν στο φάρμακο ΟΤS964. «Πιστεύουμε ότι έχουμε πλέον στα χέρια μας κάτι πολλά υποσχόμενο», δήλωσε ο Γιουσούκε Νακαμούρα.
Η πρώτη δοκιμή έγινε σε έξι ποντίκια, στους πνεύμονες των οποίων είχε μεταμοσχευθεί ένας ιδιαίτερα επιθετικός καρκίνος των ανθρώπινων πνευμόνων. Όταν πλέον οι όγκοι είχαν αναπτυχθεί σε μέγεθος 150 κυβικών χιλιοστών (περίπου όσο μια σταφίδα), οι επιστήμονες άρχισαν να δίνουν ενδοφλέβια το νέο φάρμακο δύο φορές την εβδομάδα επί τρεις εβδομάδες.
Οι όγκοι συρρικνώθηκαν πολύ γρήγορα και συνέχισαν τη συρρίκνωσή τους ακόμη και μετά τη διακοπή της φαρμακοθεραπείας. Σε πέντε από τα έξι ποντίκια οι καρκινικοί όγκοι εξαφανίστηκαν τελείως σε 25 έως 29 ημέρες από την έναρξη της θεραπείας - χωρίς ορατές παρενέργειες λόγω τοξικότητας.
Ανάλογη αποτελεσματικότητα υπήρξε στη δεύτερη δοκιμή, που αφορούσε τη χορήγηση του ίδιου φαρμάκου από το στόμα κάθε μέρα επί δύο εβδομάδες. Και στα έξι ποντίκια υπήρξε πλήρης εξαφάνιση των όγκων στους πνεύμονές τους. Η μόνη παρενέργεια ήταν η μείωση του αριθμού των λευκοκυττάρων στο αίμα των πειραματόζωων μετά τη λήξη της θεραπείας, αλλά το πρόβλημα αποκαταστάθηκε μετά από δύο εβδομάδες.
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι αν και επρόκειτο για μια μελέτη σε μικρό δείγμα, το αποτέλεσμα ήταν δραματικό. «Είναι σπάνιο να δει κανείς πλήρη καταστροφή των όγκων στα ποντίκια. Πολλά φάρμακα μπορούν να αναστείλουν την ανάπτυξη των όγκων, αλλά είναι ασυνήθιστο να βλέπει κανείς το ξερίζωμά τους. Κάτι τέτοιο σπανιότατα έχει αναφερθεί», δήλωσε ο Γιουσούκε Νακαμούρα, ο οποίος έως το 2012 ήταν διευθυντής του Γραφείου Ιατρικών Καινοτομιών της ιαπωνικής κυβέρνησης.
Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι το φάρμακο θα είναι χρήσιμο και σε άλλους όγκους, όπως του εγκεφάλου, του ήπατος, της ουροδόχου κύστης, καθώς και σε μερικά είδη λευχαιμίας. Ήδη, σε συνεργασία με ογκολόγους του Πανεπιστημίου του Σικάγο, σχεδιάζουν την πρώτη κλινική δοκιμή σε ανθρώπους, η οποία θα ξεκινήσει έως το φθινόπωρο του 2015.
