ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ: 1945-1950. (ΙV)
Από την πρωθυπουργία ΠΛΑΣΤΗΡΑ στην πρωθυπουργία ΒΟΥΛΓΑΡΗ
Η μεγάλη δίκη των δοσιλόγων
Αντώνης Ι. Ζαρκανέλας (Δρ)
τ. Γενικός Διευθυντής Ανάπτυξης
Νομαρχίας Θεσσαλονίκης
Την ίδια περίοδο, την 21η Φεβρουαρίου άρχιζε η μεγάλη δίκη των δοσιλόγων, αρχίζοντας από τους διατελέσαντες Πρωθυπουργούς και Υπουργούς. Από τους 33
κατηγορουμένους, προσήχθησαν ή προσήλθαν μέχρι τη δεύτερη ημέρα 24 ενώ από τους υπόλοιπους 9 δεν εμφανίστηκαν, έχοντας διαφύγει στο εξωτερικό ακολουθώντας τους Γερμανούς και δικάστηκαν ερήμην ενώ δύο -τρείς είχαν πεθάνει. Κατά τη διάρκεια της δίκης, που διήρκεσε περίπου τρεις μήνες, τα πνεύματα άναψαν και πολώθηκαν. Για την αριστερά όλοι οι άλλοι και όχι μόνον οι κατηγορούμενοι ήταν δοσίλογοι! Όπως έλεγε το σλόγκαν της εποχής «όλοι στο δοσιλογικό σακί». Η απόφαση του Δικαστηρίου ήταν τρεις εις θάνατο, πέντε σε ισόβια και στους υπόλοιπους επιβλήθηκαν μικρότερες ποινές ενώ μερικοί αθωώθηκαν.
κατηγορουμένους, προσήχθησαν ή προσήλθαν μέχρι τη δεύτερη ημέρα 24 ενώ από τους υπόλοιπους 9 δεν εμφανίστηκαν, έχοντας διαφύγει στο εξωτερικό ακολουθώντας τους Γερμανούς και δικάστηκαν ερήμην ενώ δύο -τρείς είχαν πεθάνει. Κατά τη διάρκεια της δίκης, που διήρκεσε περίπου τρεις μήνες, τα πνεύματα άναψαν και πολώθηκαν. Για την αριστερά όλοι οι άλλοι και όχι μόνον οι κατηγορούμενοι ήταν δοσίλογοι! Όπως έλεγε το σλόγκαν της εποχής «όλοι στο δοσιλογικό σακί». Η απόφαση του Δικαστηρίου ήταν τρεις εις θάνατο, πέντε σε ισόβια και στους υπόλοιπους επιβλήθηκαν μικρότερες ποινές ενώ μερικοί αθωώθηκαν.
Έβλαψε το λαϊκό κύρος του Πρωθυπουργού Στρατηγού Πλαστήρα η χρησιμοποίηση ως συνεργατών του παλαιών φίλων οι οποίοι στο μεταξύ είτε είχαν εκτεθεί με το ΚΚΕ, είτε επί Κατοχής, με τον εχθρό. Η περίπτωση του Στρατηγού Στυλιανού Γονατά είναι το παράδειγμα της τελευταίας περίπτωσης. Η περίπτωση του Υπουργού Εξωτερικών Σοφιανόπουλου είναι χαρακτηριστική ανθρώπων-συνεργατών του Πρωθυπουργού που είχαν εκτεθεί με το ΚΚΕ. Ως Υπουργός εξωτερικών της Ελλάδος και παρά τις οδηγίες που είχε δεν ψήφισε την εισδοχή της Αργεντινής, χώρας φίλης προς την Ελλάδα, στα Ηνωμένα Έθνη, επειδή την υποψηφιότητα υποστήριζαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Μ. Βρετανία, αλλά πολεμούσε η Σοβιετική Ένωση!
Προς τα τέλη Μαρτίου, μπροστά στα αδιέξοδα αυτά, τα αστικά κόμματα ήταν πλέον εχθρικά προς τον Πλαστήρα. Ακόμη και ο Σοφούλης κρατούσε αποστάσεις. Τα προβλήματα, το γενικότερο κλίμα αστάθειας, η διάσταση μεταξύ Αντιβασιλέως και Πρωθυπουργού και στις 4-4-1945 η παραίτηση και του ετέρου υπουργού του Λαϊκού Κόμματος, Α. Χατζίσκου είχαν δημιουργήσει μια κατάσταση εκρηκτική. Η σταγόνα όμως που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η δημοσίευση στην Εφημερίδα ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΙΜΑ αποσπάσματος επιστολής του Πλαστήρα το 1941 προς τον Έλληνα πρεσβευτή στη Γαλλία με την οποία επέκρινε δριμύτατα την βασιλική κυβέρνηση της περιόδου 1940-41 για την εμπλοκή της χώρα στον πόλεμο. Και η εφημερίδα ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΙΜΑ κατέληγε: «Ο Στρατηγός Νικόλαος Πλαστήρας πρέπει να παραιτηθεί εντός της ημέρας ειδ΄άλλως τον λόγον έχει ο Αντιβασιλεύς..». (ΖΑΟΥΣΗΣ 1992, τ. 1, σελ. 47).
Όπως λέει και ο Αβέρωφ «Ο θαυμάσιος αυτός στρατιώτης, δεν ήταν επιτελικός και η Χώρα την περίοδο ακριβώς αυτή χρειαζόταν για τη θέση του Πρωθυπουργού ακριβώς έναν τέτοιον». Τελικά ο Μαύρος Καβαλάρης ξεπέζεψε το άλογο στις 7 Απριλίου 1945.
Πρωθυπουργία ΒΟΥΛΓΑΡΗ (9 Απριλίου 1945- 9 Οκτ. 1945).
Μετά την παραίτηση του Στρατηγού Ν. Πλαστήρα ο Αντιβασιλεύς Δαμασκηνός ανέθεσε την πρωθυπουργία στον Ναύαρχο Πέτρο Βούλγαρη η οποία και ορκίστηκε στις 9 Απριλίου 1945 Το γιατί ο Αντιβασιλέας Δαμασκηνός επέλεξε τον Βούλγαρη δεν είναι ακριβώς γνωστό. Φαίνεται ότι επικράτησε και σ΄αυτόν η παλαιά αντίληψη που επικρατούσε μεταξύ των αντιβασιλικών πολιτικών του ΚαΪρου ότι σε καίριες θέσεις πρέπει να τοποθετούνται απότακτοι αξιωματικοί του κινήματος του 1935. Ο Βούλγαρης ήταν ένας από αυτούς που, μάλιστα, έγκαιρα είχε αντιληφθεί ότι πολλοί απότακτοι είχαν παρασυρθεί από τους αριστερούς, οι οποίοι εκμεταλλεύθηκαν το αντιμοναρχικό τους πάθος. Ο ίδιος έγινε «αντικομμουνιστής» αλλά «βενιζελικός αντικομμουνιστής» και αντιβασιλικός.
Η επιλογή του Δαμασκηνού είχε και τη σύμφωνη γνώμη των Βρετανών οι οποίοι ήθελαν την αντικατάσταση του Πλαστήρα με έναν εγνωσμένης αξίας αντιμοναρχικό, βενιζελικό απόστρατο και η επιλογή Βούλγαρη είχε την συγκατάνευση τους, ιδιαίτερα μετά την διαβεβαίωση του προς τον ΜακΜίλλαν, τον Βρετανό Υπουργό, ότι θα ακολουθήσει «κεντρώα» ακόμα και «κεντροαριστερή» πολιτική.. Σχετική ενημέρωση είχε για την επικείμενη αλλαγή και ο αμερικανός παράγοντας κατά τον πρεσβευτή των ΗΠΑ Μακ Βή.
Ναύαρχος ΠΕΤΡΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ(1883-1957)
Ο Πέτρος Βούλγαρης ( 1883-1957) φοίτησε στη Σχολή Ναυτικών, αποφοίτησε με το βαθμό του Σημαιοφόρου και μετεκπαιδεύτηκε στο Γαλλικό ναυτικό.
Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και ως υποστηρικτής του Ελευθερίου Βενιζέλου συμμετείχε στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας. Αποστρατεύθηκε από τον Πάγκαλο το 1925 επανήλθε στο στράτευμα και μετά αποστρατεύτηκε το 1935 με το αποτυχόν κίνημα. Το 1941, όταν κατέρρευσε το μέτωπο στην Ελλάδα, διέφυγε με την οικογένειά του και εγκαταστάθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου.
Στις 21 Απριλίου 1944 και με αφορμή το κίνημα του Ναυτικού στη Μέση Ανατολή του ανετέθη από τον τότε Πρωθυπουργό Σ. Βενιζέλο η αρχηγεία του Ελληνικού στόλου. Κατά το κίνημα αυτό τα πληρώματα 18 πλοίων του πολεμικού μας υποκινούμενα από τον κομμουνιστικό ΕΛΑΝ (Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Ναυτικό) κατέλαβαν πλοία του Ελληνικού στόλου στο ναύσταθμο της Αλεξάνδρειας και άρχισαν να ρίχνουν τους αξιωματικούς στη θάλασσα. Στο Θωρηκτό «Αβέρωφ», που ήταν ελλιμενισμένο στο Πορτ-Σαϊντ, είχε υψωθεί κόκκινη σημαία. Μετά την ανάληψη της Αρχηγίας του Στόλου, με μεθοδικότητα, ακρίβεια οργανώνει με τους επιτελείς του την καταστολή της στάσης. Στις 02.30 το πρωϊ της 23-4-44 ομάδα με 84 αξιωματικούς και άνδρες με επικεφαλής τον τότε αντιπλοίαρχο Ιωάννη Τούμπα, με «ρεσάλτο» πειρατικό κατέλαβε τα πλοία «Αποστόλης», «Σαχτούρης» και «Ιέραξ» και στη συνέχεια παραδόθηκαν τα πλοία «Ήφαιστος», «Κρήτη», 11 ναρκαλιευτικά, η «Ιωνία» και ο «Αδρίας», ενώ στο Πορτ Σάιντ παρεδόθησαν στον πλοίαρχο Τσαγκάρη τα πλοία, «Αβέρωφ», «Αετός», «Πάνθηρ», «Κουντουριώτης», «Ασπίς», «Σφενδόνη» και το υποβρύχιο «Παπανικολής» και συνέλαβε την Κεντρική Καθοδηγητική Επιτροπή του κινήματος. Το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής απειλούσε να βυθίσει τα ελληνικά πλοία αν δεν αποκαθίστατο η τάξη. Βρισκόμαστε σε εμπόλεμη ζώνη και στο ζενίθ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και οι Έλληνες τα δικά τους...
