Την πρώτη του αντίδραση για τις ανακοινώσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και του Υπουργείου Εξωτερικών για τη σύσταση του ενιαίου φορέα εξωστρέφειας και την πορεία των πρωτοβουλιών για τη στήριξη και την
ενίσχυση της εξωστρέφειας εκφράζει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος, επιφυλασσόμενος μετά από προσεκτική εξέταση να τοποθετηθεί πιο συγκεκριμένα το επόμενο διάστημα στη διαβούλευση που θα ακολουθήσει.
Ο ΣΕΒΕ αναφέρει ότι θα πρέπει να υπάρξει μια καλή συνεργασία μεταξύ των δύο συναρμόδιων υπουργείων και αυτών με τους φορείς εξωστρέφειας ώστε να υπάρξουν άμεσες λύσεις και εργαλεία προς την τόνωση της εξωστρέφειας. Θα πρέπει να υπάρξει στενή συνεργασία και καλύτερος συντονισμός μεταξύ τους αλλά κυρίως με τους εξαγωγείς, ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της εθνικής προσπάθειας για την ενίσχυση των εξαγωγών και να εξοικονομηθούν οι διαθέσιμοι χρηματοοικονομικοί πόροι. Κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας της νέας στρατηγικής θα είναι η συνεχής αξιολόγηση δράσεων εξωστρέφειας με βάση το αποτέλεσμα και συγκεκριμένα KPI’S (Key Performance Indicators-αριθμοδείκτες αποτελεσματικότητας), οι οποίοι θα παρακολουθούνται σε 3μηνιαία βάση, σε συνεργασία με τους Έλληνες εξαγωγείς και η ευρύτερη δυνατή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε όλα τα στάδια, σχεδιασμού, υλοποίησης και παρακολούθησης της αποδοτικότητας των στοχευμένων δράσεων εξωστρέφειας αλλά και στο νέο φορέα εξωστρέφειας. Θα πρέπει να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος και κυρίως να μη γίνουν τα ίδια μέσα από ένα μεταλλαγμένο σχήμα. Μας προβληματίζει η πολυπλοκότητα της δομής του νέου φορέα και θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια ώστε να γίνει όσο το δυνατό πιο λειτουργικός και ευέλικτος, με έμφαση στη διαφάνεια και στην ενεργό συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.
Η νέα στρατηγική εξωστρέφειας μπορεί να αποτελέσει σε συνδυασμό με την ενίσχυση της παραγωγής, την υποκατάσταση εισαγωγών, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την επανατοποθέτηση της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό (repositioning Greece) υπό ένα εθνικό, ισχυρό Brand Name, το νέο μοντέλο ανάπτυξης της οικονομίας και τη μοναδική διέξοδο από την κρίση.
1. Σχετικά με τη διευκόλυνση των διαδικασιών για το εξωτερικό εμπόριο, υπάρχει πρόοδος στην απλοποίηση των τελωνειακών και προ-τελωνειακών διαδικασιών, η οποία, σε συνδυασμό με την αύξηση του ανταγωνισμού και την επέκταση πιλοτικών θετικών βημάτων σε όλη την χώρα, αναμένεται να επιταχυνθεί και να αποδώσει στη μείωση του διοικητικού βάρους των εξαγωγικών επιχειρήσεων στον τομέα αυτό. Άλλωστε ο ΣΕΒΕ συμμετέχει ενεργά με εκπροσώπους του στη Συντονιστική Επιτροπή και τις σχετικές ομάδες εργασίας, προωθώντας τις 25 δράσεις του Οδικού Χάρτη και συμβάλλοντας έτσι στην υλοποίηση της μεταρρύθμισης προς όφελος των Ελλήνων εξαγωγέων.
2. Ενισχυτικά της προσπάθειας των Ελλήνων εξαγωγέων είναι τα προγράμματα ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ–ΟΑΕΠ με την αύξηση του ορίου προχρηματοδότησης έως 1 εκατομμύριο ΕΥΡΩ, καθώς και ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ-ΕΤΕΑΝ και ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ-ΕΠΑΝ ΙΙ, ενώ μάλιστα ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος, το οποίο διαμορφώθηκε με τη συμβολή του ΣΕΒΕ, αυτή τη στιγμή δέχεται αιτήσεις μέχρι τη Δευτέρα 21.10. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να επισημάνουμε ότι όσα χρηματοδοτικά εργαλεία ανακοινώνονται θα πρέπει να έχουν ως στόχο την αύξηση τουλάχιστον κατά 10% των πιστωτικών γραμμών των εξαγωγικών επιχειρήσεων, με ένα επιτόκιο το οποίο θα κυμαίνεται σε λογικά πλαίσια της τάξεως του 5%. Δυστυχώς, μέχρι στιγμής η προσφερόμενη ρευστότητα από τον τραπεζικό τομέα προς τις εξαγωγικές επιχειρήσεις δεν είναι επαρκής και δεν έχει ανταγωνιστικό κόστος, διότι οι τράπεζες περιμένουν να κλείσει η φάση της BLACK ROCK 2, με αποτέλεσμα να κωλυσιεργούν την υλοποίηση των συγκεκριμένων προγραμμάτων. Ο ΣΕΒΕ έχει επισημάνει την ανάγκη αύξησης των πιστωτικών γραμμών 2.500 χιλιάδων εξαγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες πραγματοποιούν το 80% των εξαγωγών της χώρας και απασχολούν 200.000 χιλιάδες εργαζομένους.
Σε ό,τι αφορά τη βελτίωση της εικόνας της χώρας μας στο εξωτερικό και τιςεπενδύσεις, αναγνωρίζουμε την κινητικότητα που υπάρχει σε αυτά τα επίπεδα και μπορεί να φέρει θετικά αποτελέσματα. Σύμφωνα με την πάγια θέση του ΣΕΒΕ, για να έχουμε πραγματικά μεγάλη αύξηση στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων θα πρέπει το επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας μας να γίνει πιο φιλικό και να εφαρμοστεί Ενιαίος Φορολογικός Συντελεστής (Flat Tax Rate) της τάξης του 15% με εγγύηση στον επενδυτή ότι προστατεύεται από την όποια αλλαγή της φορολογικής νομοθεσίας σε επίπεδο πενταετίας, όπως συμβαίνει σε επενδυτικά προγράμματα προσέλκυσης επενδύσεων στις Η.Π.Α.
3. Σχετικά με τον πυλώνα της εθνικής στρατηγικής για τα logistics: θα πρέπει να αποτελέσει ύψιστη προτεραιότητα από τα δύο συναρμόδια Υπουργεία, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και να εντατικοποιηθούν οι ρυθμοί αλλά και να υπάρξει συσχέτιση με την εθνική στρατηγική εξαγωγών. Πιο συγκεκριμένα προτείνεται η κοινή στοχοθέτηση αγορών προτεραιότητας για τις εξαγωγές και εξεύρεση πρακτικών εργαλείων logistics, ώστε στις αγορές πρώτης προτεραιότητας, σύμφωνα με την εθνική στρατηγική εξαγωγών, να διασφαλίζεται φθηνή και γρήγορη μεταφορά και λοιπές υπηρεσίες logistics. Tα μεγάλα έργα, τα οποία σχεδιάζονται σε συνεργασία με το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, θα πρέπει να σχεδιαστούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να χρησιμοποιηθούν προϊόντα ελληνικής παραγωγής, αυξάνοντας την προστιθέμενη αξία της ελληνικής οικονομίας. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, για το οποίο θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα η σύμβαση παραχώρησης σε επενδυτή, ο οποίος θα διασφαλίσει τις αναγκαίες τεχνικές υποδομές και υπηρεσίες για την περαιτέρω δικτύωση του λιμανιού σε όσο γίνεται περισσότερα διεθνή ναυτιλιακά δίκτυα, την προσέλκυση ναυτιλιακών γραμμών αλλά και τη διασύνδεσή του με τον σιδηρόδρομο και ένα Logistics hub, το οποίο θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητά του και θα το καταστήσει μεγάλη πύλη εισόδου για την Ευρωπαϊκή αγορά αλλά και για την οικονομική ενδοχώρα της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης.
4. Σχετικά με τους αδιάθετους πόρους (overbooking) του ΕΣΠΑ 2007-2013, θα πρέπει να αξιοποιηθούν άμεσα και αποκλειστικά για την ενίσχυση δράσεων εξωστρέφειας, ενώ για τους πόρους της νέας προγραμματικής περιόδου 2014–2020, ο ΣΕΒΕ προτείνει η συντριπτική πλειοψηφία (2/3) του συγκεκριμένου πλαισίου να κατευθυνθεί προς την παραγωγική ανασυγκρότηση των ελληνικών επιχειρήσεων με έμφαση στην εξωστρέφεια, στην καινοτομία και στην ποιότητα-πιστοποίηση.
5. Σχετικά με την επιστροφή του εξαγωγικού Φ.Π.Α., έχει πραγματοποιηθεί πρόοδος και υπάρχει μία σχετικά καλύτερη εικόνα. Αυτή η διαδικασία όμως πρέπει να επιταχυνθεί, ώστε να ενισχυθεί η μειωμένη ρευστότητα των επιχειρήσεων. Πέρα από όποια περαιτέρω απλοποίηση και αυτοματοποίηση, η όλη διαδικασία και η καταβολή της επιστροφής πρέπει να γίνονται σε πολύ συντομότερο χρόνο των 90 ημερών, σε κάθε περίπτωση και σίγουρα εκεί όπου δεν απαιτείται έλεγχος με βάση το σύστημα ανάλυσης κινδύνου του Υπουργείου Οικονομικών. Παράλληλα θα πρέπει να εφαρμοστεί πλήρως ο συμψηφισμός του συνόλου των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και απαιτήσεων εξαγωγικών επιχειρήσεων στο δημόσιο και ευρύτερα δημόσιο φορέα.
6. Ενιαίος φορέας εξωστρέφειας (Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου): θυμίζουμε ότι αποτελεί πάγιο αίτημα του Συνδέσμου εδώ και χρόνια. Ο νέος φορέας εξωστρέφειας θα πρέπει να είναι ένας πραγματικά καινοτόμος οργανισμός με μικρή, ευέλικτη και λειτουργική δομή, συνεχή αξιολόγηση δράσεων ως προς την αποτελεσματικότητά τους, πλήρη διαφάνεια και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων και καινοτόμων μεθόδων management με αξιοποίηση της συσσωρευμένης εμπειρίας που υπάρχει στους σύγχρονους Έλληνες επιχειρηματίες αλλά και σε στελέχη της αγοράς. Απαιτείται μικρό και ευέλικτο διοικητικό σχήμα του φορέα με ξεκάθαρη στρατηγική.
Η όλη διαδικασία για τη σύσταση, οργάνωση, στελέχωση και ουσιαστική έναρξη λειτουργίας του νέου φορέα θα πρέπει να ολοκληρωθεί σε πολύ σύντομο χρόνο, ώστε να καλυφθεί ο χαμένος χρόνος των μέχρι τώρα καθυστερήσεων στην οριστικοποίηση των σχετικών αποφάσεων και να ενισχυθεί η προσπάθεια των εξαγωγών που παρουσιάζει κόπωση το τελευταίο διάστημα.
Ειδικότερα ως προς το Γραφείο Βόρειας Ελλάδας του νέου φορέα, πιστεύουμε ότι πρέπει να έχει ουσιαστικό και ενδυναμωμένο ρόλο, αρμοδιότητες καθώς και επάρκεια πόρων, ανθρώπινων και οικονομικών, σε αντιστοιχία με τη δυναμικότητα των Βορειοελλαδίτικων εξαγωγικών επιχειρήσεων όπως επίσης και με βάση τη γεωστρατηγική θέση της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής.
O ΣΕΒΕ μπορεί και πρέπει να συμβάλλει ουσιαστικά με την πολύτιμη και μακροχρόνια τεχνογνωσία που διαθέτει, αρχικά στη μετάβαση από τις υπάρχουσες δομές στο νέο φορέα, αλλά και στη συνέχεια κατά την πλήρη λειτουργία του, έτσι ώστε να αποτελέσει ένα δυναμικό, ευέλικτο, χρήσιμο και αποτελεσματικό εργαλείο εξωστρέφειας.