ΤΡΙΤΩΝΕΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ-Παροχή δυνατότητας ερασιτεχνικής αλιείας από τα σκάφη αναψυχής – Γιάννης Στουρνάρας

Μας το έστειλαν οι tritoneskaterinis..... Ευχαριστούμε πολύ

Σημεία ομιλίας του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Γιάννη Στουρνάρα, στο «Cruise Update at Posidonia 2012», στο πλαίσιο της διεθνούς ναυτιλιακής έκθεσης Ποσειδώνια 2012

• Γνωρίζω ότι παραβιάζω ανοιχτές θύρες. Αλλά θέλω να τονίσω με έμφαση αυτό που όλοι γνωρίζουμε: Η κρουαζιέρα είναι για τη χώρα μας ιδιαίτερα σημαντική οικονομική δραστηριότητα με μεγάλη προστιθέμενη αξία.
• Μια σημαντική μεταρρύθμιση, ζητούμενο από τον κόσμο της κρουαζιέρας εδώ και πολύ καιρό, έγινε τον Απρίλιο του 2012, με σκοπό να συμβάλει στη βελτίωση του  
• επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, με το Νόμο 4072/2012 υλοποιήσαμε την πλήρη άρση των περιορισμών στην παροχή υπηρεσιών καμποτάζ από πλοία που εκτελούν περιηγητικούς πλόες (κρουαζιέρα) και έχουν ως αφετηρία ελληνικό λιμένα. Τα πλοία με σημαίες τρίτων κρατών δύνανται πλέον να πραγματοποιούν πλόες χωρίς την υποχρέωση σύναψης ειδικής σύμβασης της πλοιοκτήτριας εταιρείας ή της εταιρείας που εκμεταλλεύεται το πλοίο με το κράτος, δίχως να υπάρχουν άλλοι περιορισμοί, όπως η απαίτηση εφαρμογής της ‘αρχής της αμοιβαιότητας’ από το κράτος-σημαία, ή η ελάχιστη παραμονή σε λιμάνι.
• Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη σε μια δύσκολη περίοδο για την ελληνική οικονομία, όταν η ανάπτυξη της ναυτιλίας, των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων στη χώρα μας, αλλά και του θαλάσσιου τουρισμού συνολικότερα παραμένουν παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν αποφασιστικά στην υπέρβαση της σημερινής κρίσης.
Να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος νόμος για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος σε θέματα ναυτιλίας, αποτελεί το πρώτο, αρχικό, θεσμικό βήμα. 
Σε μια περίοδο δυσκολιών για τη νομοθετική διαδικασία, λόγω του σημαντικού νομοθετικού έργου που συνδέεται με τις υποχρεώσεις του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας, και της προγραμματισμένης προσφυγής στις κάλπες, υποχρεωθήκαμε να συμπεριλάβουμε στο νόμο που υιοθετήθηκε από το ελληνικό Κοινοβούλιο τον Απρίλιο, μόνο θέματα και ρυθμίσεις που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με υποχρεώσεις και δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας. Πετύχαμε, όμως, μια σημαντική διαρθρωτική μεταρρύθμιση που είχε συζητηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να υλοποιηθούν οι σχετικές αποφάσεις.

Το Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας είχε, ήδη, επεξεργαστεί το τελευταίο χρονικό διάστημα τις σκέψεις και προτάσεις που προϋπήρχαν για θεσμικά θέματα και τις παρεμβάσεις που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού. Μετά από συστηματική διαβούλευση με τους φορείς και εκτεταμένη συνεργασία υπηρεσιακών παραγόντων και της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας, έχουμε έτοιμο ένα Σχέδιο Νόμου που θα εκσυγχρονίσει το πλαίσιο ανάπτυξης του θαλάσσιου τουρισμού.
Αναφέρω ενδεικτικά τα κεντρικά σημεία της αναμόρφωσης του πλαισίου του Θαλάσσιου Τουρισμού, που περιλαμβάνει το σχετικό νομοσχέδιο και μπορεί άμεσα να ψηφίσει η προσεχής Βουλή. Είναι μέτρα, που διαφοροποιούν το ισχύον καθεστώς, διευρύνουν το εύρος και την ποικιλία των δραστηριοτήτων, απλοποιούν τις διαδικασίες και δίνουν αναπτυξιακό χαρακτήρα και όχι εισπρακτικό ή ελεγκτικό.
Συγκεκριμένα προβλέπεται:

1. Ενοποίηση του κλάδου Θαλάσσιου Τουρισμού σε κοινό θεσμικό πλαίσιο (από τα μικρά σκάφη μέχρι τις θαλαμηγούς και τα ημερόπλοια).
2. Απαλοιφή των διακρίσεων στη βάση «αυθαίρετων» κριτηρίων (μήκος, διάρκεια ναύλωσης και τύπος ναύλωσης).
3. Κοινή διαδικασία «έναρξης δραστηριότητας» ανεξαρτήτως του τύπου του σκάφους.
4. Αλλαγή του κριτηρίου επαγγελματικότητας (από την καταμέτρηση ημερών σε σύστημα υπολογισμού).
5. Μείωση της γραφειοκρατίας (με την κατάργηση αναθεωρήσεων).
6. Επέκταση των τρόπων ναύλωσης (από αποκλειστικά ολική και σε μερική και σε πακέτο με συνδυασμό πολλών τρόπων).
7. Δημιουργία ολοκληρωμένου και ενιαίου μητρώου σκαφών αναψυχής για την παρακολούθηση του κλάδου και την εκπόνηση στρατηγικών μέτρων ή κινήτρων.
8. Παροχή δυνατότητας ερασιτεχνικής αλιείας από τα σκάφη αναψυχής.

Επανέρχομαι στην απελευθέρωση του καμποτάζ όπου διαμορφώθηκαν προοπτικές ανάπτυξης του συγκεκριμένου κλάδου και του θαλάσσιου τουρισμού γενικότερα.

• Η ρύθμιση θα ωφελήσει την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού στη χώρα, καταργώντας ένα γραφειοκρατικό εμπόδιο και καθιστώντας πολύ πιο ευχερή τη δραστηριοποίηση στο χώρο της κρουαζιέρας από πλοία με σημαία τρίτης χώρας.
• Η Ελλάδα είναι σήμερα ο 2ος δημοφιλέστερος προορισμός κρουαζιέρας (19.6% – 4.3 εκ. επισκέψεις).
• Το σημαντικότερο είναι ότι πρόκειται για δυναμική αγορά – στον ευρωπαϊκό χώρο τα 2 εκ. επιβάτες του 2005 έγιναν 6 εκ. το 2011 και όλες οι προβλέψεις είναι θετικές.
  • +50% επιβάτες τα τελευταία 5 χρόνια
  • +9,4% επισκέψεις επιβατών στα ευρωπαϊκά λιμάνια (24 εκατ.)
  • €14.5 δισ. σε άμεσες δαπάνες
  • € 3.1 δισ. αγορές από επιβάτες & πλήρωμα
  • € 6,0 δισ. για διοικητική υποστήριξη
  • 307.526 θέσεις εργασίας
  • Συνολικά υπάρχουν 50 διαφορετικοί ελληνικοί ηπειρωτικοί και νησιωτικοί προορισμοί που αποτελούν προορισμούς κρουαζιέρας – μπορούν να αξιοποιηθούν για την προσφορά σημαντικού αριθμού διαδρομών καμποτάζ από μια βιομηχανία που αναζητά ‘νέους προορισμούς’ και ‘νέους συνδυασμούς προορισμών’.
• Δυο (2) στα τρία (3) πλοία που διατηρούν οι εταιρίες κρουαζιέρας βρίσκονται κάτω από μη-κοινοτικές σημαίες. Σήμερα τα πλοία αυτά μπορούν να δραστηριοποιηθούν σε ένα απελευθερωμένο περιβάλλον-αγορά για τις εταιρείες κρουαζιέρας όπως ισχύει στις κυριότερες αγορές κρουαζιέρας παγκοσμίως.
• Οι ανταγωνίστριες χώρες δεν έθεταν κανένα περιορισμό στις εταιρείες κρουαζιέρας με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ανταγωνιστικότητά τους έναντι των ελληνικών λιμένων.
• Ταυτόχρονα, με την κατάργηση της σύμβασης προωθείται η δυνατότητα του homeporting – δηλαδή η χρησιμοποίηση ενός λιμένα ως αφετηρία κρουαζιέρας – το οποίο επιφέρει πολλαπλάσια οικονομικά οφέλη.
• Ήδη έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα με τη χρησιμοποίηση 2 νέων προορισμών για homeporting – Ρόδο και Ηράκλειο- και αναμένουμε περισσότερα νέα όταν προγραμματίσουν οι εταιρίες τα δρομολόγιά τους για το 2013 και 2014.
• Θα φέρει επενδύσεις στα λιμάνια. Μεγάλες εταιρίες κρουαζιέρας διαβεβαίωσαν ότι ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην παροχή λιμενικών υπηρεσιών. Είναι γενική επιθυμία των εταιριών κρουαζιέρας, ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν στην Ελλάδα και το επιβεβαιώσαμε και σε απευθείας συναντήσεις με εκπροσώπους του 90% (περίπου) του συνολικού δυναμικού της κρουαζιέρας.
• Τα οικονομικά οφέλη, άμεσα και έμμεσα, είναι σημαντικά, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η περίοδος και η κρίση που βιώνει η χώρα μας.
• Το όφελος από κάθε επιβάτη κρουαζιέρας σε κάθε προορισμό ανέρχεται σε περίπου 100 ευρώ όταν πρόκειται για ‘αφετήριο λιμένα’ και 50 ευρώ όταν επισκέπτεται έναν ενδιάμεσο λιμένα – με τα οφέλη να διαχέονται σε λιμένες, μεταφορές, εμπορικά καταστήματα και σημαντικό αριθμό άλλων επικουρικών δραστηριοτήτων. Τα έξοδα που πραγματοποίησε ο κάθε επιβάτης το 2011 ήταν αυξημένα. Τα έσοδα προς το κράτος από φορολόγηση πλοίων και διάφορα τέλη υπερβαίνουν τα 1,2 εκατομμύρια, τα λιμενικά έσοδα από όλες τις υπηρεσίες υπερβαίνουν τα 5 εκατομμύρια. Τα δε έσοδα από προμήθειες πλησιάζουν τα 9 εκατομμύρια, με το 70% των πλοίων που προσέγγισαν τους ελληνικούς λιμένες να πραγματοποιούν δαπάνη για κάποιου τύπου προμήθειες. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν έσοδα 110 εκατομμύρια από πετρέλευση και 20 εκ. έσοδα από επισκευές. Σχεδόν το 80% των πλοίων που προσεγγίζουν τον Πειραιά επιλέγουν να προμηθευτούν καύσιμα, λόγω της καλής ποιότητας και των συγκριτικά με τους μεσογειακούς ανταγωνιστές τους, καλύτερων τιμών.
• Σήμερα, η κρουαζιέρα δημιουργεί μόνο στο λιμάνι του Πειραιά έσοδα που υπερβαίνουν τις 360 εκατ. ευρώ. Φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις για να πολλαπλασιάσουμε τις ωφέλειες από αυτή τη δραστηριότητα σε όλη την Ελλάδα.
• Σημειώνεται ότι οι δαπάνες είναι εξωγενείς, δεν πραγματοποιούνται από την ίδια την οικονομία. Αλλά έχουν ως συνέπεια την αύξηση της ζήτησης για εγχώριες υπηρεσίες και προϊόντα, αυξάνουν τις απαιτήσεις σε εισροές στην παραγωγική διαδικασία, με αποτέλεσμα σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα την αύξηση της εργασίας, του εισοδήματος και της κατανάλωσης, Πρόκειται για δαπάνες που δημιουργούν προϋποθέσεις ανάπτυξης και σήμερα παίρνουμε πρωτοβουλίες για να τις πολλαπλασιάσουμε.
• Το καμποτάζ είναι σημαντικότατο. Συμβάλλει στην δημιουργία φιλικού επενδυτικού κλίματος, αλλά φυσικά απαιτούνται και άλλες θεσμικές αλλαγές όπως η διαδικασία αποκρατικοποιήσεων, με γνώμονα την ανάπτυξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και την ενίσχυση του δημόσιου συμφέροντος. Δεν είναι βέβαια το μοναδικό απαραίτητο μέτρο.
• Προχωράμε και σε άλλα μέτρα συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης πολιτικών και υπηρεσιών που διευκολύνουν τον προγραμματισμό των εταιρειών.
• Συγκεκριμένα, οι προτεραιότητες για την κρουαζιέρα συμπεριλαμβάνουν επίσης:
1. Τη δημιουργία σταθερού και σύγχρονου κανονιστικού πλαισίου με στόχο το αποδοτικό επιχειρηματικό κλίμα.
2. Την ολοκληρωμένη πολιτική προώθησης ελληνικών προορισμών.
3. Την περαιτέρω βελτίωση των υποδομών των λιμένων.
4. Την προώθηση πολιτικής λιμένων για την κρουαζιέρα.
Ως εκ τούτου, οι πολιτικές προώθησης κρουαζιέρας που πρέπει άμεσα να αναπτυχθούν συμπεριλαμβάνουν: 

• Προώθηση εναλλακτικών προορισμών (ports of call) και προορισμών ειδικού ενδιαφέροντος (π.χ. θρησκευτική κρουαζιέρα, ιστορική κρουαζιέρα κτλ.).
• Προώθηση προορισμών(συνεργασία λιμένων, ΟΤΑ, επιχειρήσεων, φορέων για στοχευμένη προώθηση).
• Ανάπτυξη και προώθηση δικτύου προτεραιότητας.
• Αναζήτηση διεθνών συνεργασιών με άλλες χώρες και ανάπτυξη στρατηγικών κοινής προώθησης.
• Πολιτικές προώθησης κρουαζιέρας συνολικά.
• Μια σημαντική παράμετρος: δίνουμε έμφαση στα ‘μικρά’ που απασχολούν – δυσκολεύουν τις εταιρίες κρουαζιέρας (γραφειοκρατικά, διαδικαστικά, συναλλαγές με τοπικές κοινωνίες κλπ..)
• Παράδειγμα: προωθούμε την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων προς τις περιφέρειες (π.χ. ζητήματα τελωνειακού ελέγχου).
• Στόχος, επίσης, η εξωστρέφεια όσων ασχολούνται με τον κλάδο και η συνεργασία αρχών, φορέων, εταιριών, λιμένων, κλπ.
• Για τους προαναφερθέντες λόγους αναπτύσσεται διάλογος με φορείς, παρόχους, χρήστες στο εσωτερικό και διεθνώς ως μέρος της στρατηγικής ανάπτυξης της κρουαζιέρας, ενώ αναπτύσσονται και δίκτυα επικοινωνίας με κύριους εταίρους της εγχώριας και της διεθνούς αγοράς και διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς.
Αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής μας για την κρουαζιέρα είναι οι στόχοι της Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής. Συγκεκριμένα προωθούνται οι:

• Δημιουργία σύγχρονου, ανταγωνιστικού, αξιόπιστου, αποτελεσματικού και λειτουργικού Εθνικού Λιμενικού Συστήματος.
• Επεξεργασία και προετοιμασία μιας νέας Εθνικής Λιμενικής Στρατηγικής.
• Ικανοποίηση της ανάγκης συνεργασίας πολλαπλών φορέων. Δημιουργήθηκε ήδη η Ένωση Λιμένων Κρουαζιέρας υπό την ΕΛΙΜΕ. Εκλέχθηκε Έλληνας στη θέση του Προέδρου της MedCruise και του Παγκόσμιου Συνδέσμου των Ενώσεων Λιμένων Κρουαζιέρας.
• Παράλληλα υπάρχουν και συγκεκριμένες αναγκαιότητες:
  • Αναγκαιότητα Εφαρμογής του συστήματος προκαθορισμένης ημερομηνίας και ώρας εξυπηρέτησης (berth allocation), ώστε να γνωρίζουν οι διαχειρίστριες εταιρείες τις δυνατότητες όγκου εξυπηρέτησης από κάθε λιμένα.
  • Αποτελεσματικότερος προγραμματισμός συστήματος λιμενικής εξυπηρέτησης κρουαζιερόπλοιων.
  • H, από πλευράς φορέων διαχείρισης των λιμένων, έγκαιρη χρονικά κατάθεση προς έγκριση των λιμενικών τελών, με στόχο την έγκριση των τιμολογίων της προσεχούς ημερολογιακής χρονιάς
    • έως και το τέλος Οκτωβρίου του προηγούμενου ημερολογιακού έτους.
• Υποδομές – Αποκρατικοποιήσεις λιμένων: Η πολιτική των παραχωρήσεων μπορεί να συμβάλει στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων και στην περίπτωση της κρουαζιέρας. Ιδιαίτερα όταν το μέγεθος και η δυναμική της ελληνικής τουριστικής αγοράς διασφαλίζουν το έντονο ενδιαφέρον των εταιριών κρουαζιέρας και τις θετικές προοπτικές των ελληνικών λιμένων.
Πρόσθετες πολιτικές για τους λιμένες συμπεριλαμβάνουν: 

• Κίνητρα για επιμήκυνση ωρών παραμονής στους ελληνικούς λιμένες.
• Κίνητρα για επέκταση της τουριστικής περιόδου και κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών.
• Διαμόρφωση ανταγωνιστικής τιμολογιακής πολιτικής των λιμένων.
• Συνέργειες με εμπλεκόμενους φορείς για προσαρμογή στο πρόγραμμα των κρουαζιερόπλοιων (π.χ. ωράρια μουσείων, λειτουργία αεροδρομίων κτλ.)
• Συνεργασία με ΟΤΑ για καθαρή πόλη και έμπρακτη συμμετοχή στη διαμόρφωση χώρων προς επίσκεψη από τους επιβάτες που δεν συμμετέχουν σε εκδρομές.
• Συνεργασία με λιμενικές αρχές για σχεδιασμό που λαμβάνει υπόψη ιδιαίτερες συνθήκες-προτεραιότητες.
• Ενίσχυση των προσπαθειών για δημιουργία νέων χώρων πρόσδεσης κρουαζιερόπλοιων και βελτίωσης των υπαρχόντων, με συμμετοχή των χρηστών στο κόστος έναντι ανταλλαγμάτων.
• Απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης για έργα λιμενικής υποδομής μέσω fast track (Ν4072/12).
• Δημιουργία του κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου για τις παραχωρήσεις επιβατικών λιμενικών τερματικών σταθμών.
Τέλος, όσον αφορά στις λιμενικές υποδομές βρίσκονται σε εξέλιξη: 

• Σχεδιασμός για την άμεση βελτίωση των υποδομών σε όλους τους ελληνικούς προορισμούς (ΣΔΙΤ, ΕΣΠΑ).
• Συστηματική επιδίωξη δημιουργίας νέων προορισμών με κατάρτιση λίστας που ικανοποιούν ελάχιστες ποιοτικές προϋποθέσεις για υποδοχή κρουαζιερόπλοιων.
Στόχος η δημιουργία – επιλογή δικτύου προτεραιότητας, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή ανάπτυξη της κρουαζιέρας και η χωροταξική επέκταση των ωφελειών ανά την επικράτεια.