Γράφει ο Άρης Σπίνος
Μεθόδους που μετέρχεται το εμπόριο ναρκωτικών ή το λαθρεμπόριο όπλων και τσιγάρων ακολουθεί η εγχώρια παραγωγή και διακίνηση νοθευμένων αλκοολούχων ποτών, όπως
εκτιμούν υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας και του ΣΔΟΕ, που από καιρού εις καιρόν –και περισσότερο με επετειακό χαρακτήρα– οργανώνουν επιχειρήσεις-σκούπα για την ποιότητα των ποτών σε μαγαζιά που μαζεύουν τα νεαρά πλήθη της νυχτερινής διασκέδασης.Μεθόδους που μετέρχεται το εμπόριο ναρκωτικών ή το λαθρεμπόριο όπλων και τσιγάρων ακολουθεί η εγχώρια παραγωγή και διακίνηση νοθευμένων αλκοολούχων ποτών, όπως
Κάθε καλοκαίρι τα παραλιακά μαγαζιά τη νύχτα μοιάζουν με σταθμούς υπεραστικών λεωφορείων την παραμονή του Πάσχα. Πίσω από τα φώτα και τα τεράστια μισοζαλισμένα χαμόγελα, ένας ολόκληρος κόσμος παρανομίας που ανθεί και υποθάλπεται στις παρυφές των νονών της νύχτας «δουλεύει» σκληρά για την παραγωγή μεγάλων και άκρως επικίνδυνων ποσοτήτων αλκοόλ, που με τις κατάλληλες προσμείξεις αποκτά μια κάποια γνωστή επωνυμία και καταλήγει να μοστράρει ή να στριφογυρίζει στα επιδέξια χέρια του μπάρμαν. Μόνο που τότε μοιάζει με εξάσφαιρο στα χέρια επικηρυγμένου σε ταινία γουέστερν.
Οι πληροφορίες, τις οποίες έχουν οι διωκτικοί μηχανισμοί που κυνηγούν το… μεθυσμένο λαθρεμπόριο, σκιαγραφούν ένα ολόκληρο κύκλωμα προμήθειας πρώτων υλών –κυρίως αιθυλικής και μεθυλικής αλκοόλης, οινοπνεύματος του χειρίστου είδους, που μόνο για να καθαρίζει λεκέδες σε συνεργείο αυτοκινήτων κάνει–, εργαστήρια και βιοτεχνίες, υπαλλήλους, αποθηκάριους, διακινητές, μεταφορείς, εισπράκτορες. Τελικοί αποδέκτες είναι οι ιδιοκτήτες των νυχτερινών μαγαζιών, που Kύριος οίδε τι σερβίρουν στους διψασμένους θαμώνες.
Εικόνες από την εποχή της ποτοαπαγόρευσης
Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, μόνο στο λεκανοπέδιο Αττικής λέγεται ότι λειτουργούν έξι με επτά υπολογίσιμες «ιδιωτικές» βιοτεχνίες παραγωγής και εμφιάλωσης παράνομου αλκοόλ. Λίγες από αυτές λειτουργούν σε υπόγεια του κέντρου της Αθήνας και οι περισσότερες σε απομακρυσμένες περιοχές της Δυτικής Αττικής. Φυσικά, απεριόριστος είναι ο αριθμός των αυτοσχέδιων εργαστηρίων που λειτουργούν και όπου εκεί μπορεί κανείς να φτιάξει με υλικά που δεν στοιχίζουν περισσότερο από 5.000 ευρώ και υπάρχουν σε σπίτια ή σε κάποιο μικρό χώρο εκείνων που διαθέτουν εκατοντάδες μπαρ σ’ όλη την Ελλάδα. Οι «επιχειρήσεις» αυτές, που μόνο σε πληροφοριακό επίπεδο υπάρχουν στα αστυνομικά γραφεία και στις υπηρεσίες του ΣΔΟΕ, είναι κατά βάση οικογενειακές και ασχολούνται σε αυτές περισσότερα από 100 άτομα. Η εποχικότητα στις παράνομες αυτές εργασίες είναι σημαντικά ρυθμιστικός παράγοντας, καθώς το καλοκαίρι οργανώνονται πολλά φορτία –αν όχι τα περισσότερα, όπως λένε– προς τα νησιά με τη μεγαλύτερη τουριστική κίνηση. Σ’ αυτά, ως γνωστόν, οι τουρίστες του Βορρά βγάζουν όλο τους το άχτι πίνοντας ακατάπαυστα τα πάντα, πνίγοντας πρώτα-πρώτα την επιλεκτικότητά τους.
Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, μόνο στο λεκανοπέδιο Αττικής λέγεται ότι λειτουργούν έξι με επτά υπολογίσιμες «ιδιωτικές» βιοτεχνίες παραγωγής και εμφιάλωσης παράνομου αλκοόλ. Λίγες από αυτές λειτουργούν σε υπόγεια του κέντρου της Αθήνας και οι περισσότερες σε απομακρυσμένες περιοχές της Δυτικής Αττικής. Φυσικά, απεριόριστος είναι ο αριθμός των αυτοσχέδιων εργαστηρίων που λειτουργούν και όπου εκεί μπορεί κανείς να φτιάξει με υλικά που δεν στοιχίζουν περισσότερο από 5.000 ευρώ και υπάρχουν σε σπίτια ή σε κάποιο μικρό χώρο εκείνων που διαθέτουν εκατοντάδες μπαρ σ’ όλη την Ελλάδα. Οι «επιχειρήσεις» αυτές, που μόνο σε πληροφοριακό επίπεδο υπάρχουν στα αστυνομικά γραφεία και στις υπηρεσίες του ΣΔΟΕ, είναι κατά βάση οικογενειακές και ασχολούνται σε αυτές περισσότερα από 100 άτομα. Η εποχικότητα στις παράνομες αυτές εργασίες είναι σημαντικά ρυθμιστικός παράγοντας, καθώς το καλοκαίρι οργανώνονται πολλά φορτία –αν όχι τα περισσότερα, όπως λένε– προς τα νησιά με τη μεγαλύτερη τουριστική κίνηση. Σ’ αυτά, ως γνωστόν, οι τουρίστες του Βορρά βγάζουν όλο τους το άχτι πίνοντας ακατάπαυστα τα πάντα, πνίγοντας πρώτα-πρώτα την επιλεκτικότητά τους.
Κυκλώματα
Τα παράνομα εργαστήρια χρησιμοποιούν μηχανήματα που νοικιάζουν από άλλα παρακλάδια των κυκλωμάτων για όποιο χρονικό διάστημα επιδίδονται στη… συναρμολόγηση των ποτών-μπόμπες. Τα 39 καταστήματα που έλεγξαν τα μεικτά συνεργεία της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων (πρώην ΣΔΟΕ) με τη συνοδεία της Αστυνομίας κυρίως στην Παραλιακή κατά την περσινή χρονιά και τα αποτελέσματα που έδειξαν ότι σέρβιραν νοθευμένα ποτά ακόμα και σε ποσοστό 100% είναι μια μικρή, όπως λέγεται, απόδειξη για το τι συμβαίνει στην αγορά της νυχτερινής διασκέδασης. Και, μάλιστα, με ποτά ιδιαιτέρως δημοφιλή, όπως η τεκίλα, το ρούμι, η βότκα και το ουίσκι. Δεν είναι τυχαίο αυτό που λένε οι «περπατημένοι» της νύχτας ότι, αν κάποιος δεν έχει εμπιστοσύνη στο μαγαζί ή αν έχει έστω και την ελάχιστη υποψία, είναι καλύτερο να προτιμά την μπίρα.
Η νόθευση και η παραγωγή ομοιωμάτων ποτών, που μόνο στο χρώμα έχουν μεγάλη σχέση και ελάχιστη με τη γεύση, γίνεται κυρίως με υλικά που μπορεί κάποιος εύκολα να βρει και να αγοράσει στο εμπόριο και να χρησιμοποιήσει χωρίς να διαθέτει ιδιαίτερες γνώσεις. Για καθαρά οικονομικούς λόγους τα παράνομα κυκλώματα προτιμούν τα διάφορα παράγωγα της αλκοόλης στα ιδιωτικά αποστακτήρια. Βασικές ουσίες θεωρούνται η αιθυλική και μεθυλική αλκοόλη. Η τελευταία είναι γνωστή στο κοινό εμπόριο ως «ξυλόπνευμα» ή μεθανόλη.
Δεν είναι λίγες οι φορές που στο παρελθόν οι ελληνικές Αρχές έχουν εντοπίσει και κατασχέσει χιλιάδες κιλά και μπουκάλια αυτοσχέδιων επικίνδυνων αλκοολούχων ποτών. Ένας 50χρονος στον Ασπρόπυργο διατηρούσε πέντε παράνομα αποστακτήρια. Ανάμεσα στα χιλιάδες λίτρα υγρών που βρέθηκαν, εντοπίστηκαν και περίπου τέσσερις τόνοι φωτιστικού οινοπνεύματος, που χρησιμοποιούσε στις προσμείξεις. Ο ίδιος είχε πει τότε ότι όσα του απέδιδε η Αστυνομία είναι ψευδή.
Πέρσι το Σεπτέμβριο, το ΣΔΟΕ εντόπισε στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στη Μαγούλα Αττικής αρκετούς τόνους μεθυλικής αλκοόλης, που θα γέμιζαν, όπως είπαν οι Αρχές, περισσότερα από 80.000 μπουκάλια με διάφορα ποτά. Πέρσι συνελήφθη 26χρονος ιδιοκτήτης μιας κάβας στα Ιλίσια. Αποδείχτηκε ότι ο ίδιος μαζί με τη μητέρα του είχαν στήσει αποστακτήριο στο υπόγειο της κάβας και έφτιαχναν «μπόμπες» ουίσκι και βότκα, γιατί, όπως είπαν, είχαν οικονομικά προβλήματα. Είπαν ακόμα ότι το ειδικό μηχάνημα για την εμφιάλωση το είχαν προμηθευτεί από κάποιον που το γυρόφερνε από εργαστήριο σε εργαστήριο.
Τα παράνομα εργαστήρια χρησιμοποιούν μηχανήματα που νοικιάζουν από άλλα παρακλάδια των κυκλωμάτων για όποιο χρονικό διάστημα επιδίδονται στη… συναρμολόγηση των ποτών-μπόμπες. Τα 39 καταστήματα που έλεγξαν τα μεικτά συνεργεία της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων (πρώην ΣΔΟΕ) με τη συνοδεία της Αστυνομίας κυρίως στην Παραλιακή κατά την περσινή χρονιά και τα αποτελέσματα που έδειξαν ότι σέρβιραν νοθευμένα ποτά ακόμα και σε ποσοστό 100% είναι μια μικρή, όπως λέγεται, απόδειξη για το τι συμβαίνει στην αγορά της νυχτερινής διασκέδασης. Και, μάλιστα, με ποτά ιδιαιτέρως δημοφιλή, όπως η τεκίλα, το ρούμι, η βότκα και το ουίσκι. Δεν είναι τυχαίο αυτό που λένε οι «περπατημένοι» της νύχτας ότι, αν κάποιος δεν έχει εμπιστοσύνη στο μαγαζί ή αν έχει έστω και την ελάχιστη υποψία, είναι καλύτερο να προτιμά την μπίρα.
Η νόθευση και η παραγωγή ομοιωμάτων ποτών, που μόνο στο χρώμα έχουν μεγάλη σχέση και ελάχιστη με τη γεύση, γίνεται κυρίως με υλικά που μπορεί κάποιος εύκολα να βρει και να αγοράσει στο εμπόριο και να χρησιμοποιήσει χωρίς να διαθέτει ιδιαίτερες γνώσεις. Για καθαρά οικονομικούς λόγους τα παράνομα κυκλώματα προτιμούν τα διάφορα παράγωγα της αλκοόλης στα ιδιωτικά αποστακτήρια. Βασικές ουσίες θεωρούνται η αιθυλική και μεθυλική αλκοόλη. Η τελευταία είναι γνωστή στο κοινό εμπόριο ως «ξυλόπνευμα» ή μεθανόλη.
Δεν είναι λίγες οι φορές που στο παρελθόν οι ελληνικές Αρχές έχουν εντοπίσει και κατασχέσει χιλιάδες κιλά και μπουκάλια αυτοσχέδιων επικίνδυνων αλκοολούχων ποτών. Ένας 50χρονος στον Ασπρόπυργο διατηρούσε πέντε παράνομα αποστακτήρια. Ανάμεσα στα χιλιάδες λίτρα υγρών που βρέθηκαν, εντοπίστηκαν και περίπου τέσσερις τόνοι φωτιστικού οινοπνεύματος, που χρησιμοποιούσε στις προσμείξεις. Ο ίδιος είχε πει τότε ότι όσα του απέδιδε η Αστυνομία είναι ψευδή.
Πέρσι το Σεπτέμβριο, το ΣΔΟΕ εντόπισε στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στη Μαγούλα Αττικής αρκετούς τόνους μεθυλικής αλκοόλης, που θα γέμιζαν, όπως είπαν οι Αρχές, περισσότερα από 80.000 μπουκάλια με διάφορα ποτά. Πέρσι συνελήφθη 26χρονος ιδιοκτήτης μιας κάβας στα Ιλίσια. Αποδείχτηκε ότι ο ίδιος μαζί με τη μητέρα του είχαν στήσει αποστακτήριο στο υπόγειο της κάβας και έφτιαχναν «μπόμπες» ουίσκι και βότκα, γιατί, όπως είπαν, είχαν οικονομικά προβλήματα. Είπαν ακόμα ότι το ειδικό μηχάνημα για την εμφιάλωση το είχαν προμηθευτεί από κάποιον που το γυρόφερνε από εργαστήριο σε εργαστήριο.
Δηλητήριο
«Τα νοθευμένα ποτά συνήθως περιέχουν συχνά αντί για αιθανόλη (οινόπνευμα) μεθανόλη, ένα δηλητήριο για τον οργανισμό, που μπορεί να προκαλέσει διάφορες βλάβες» εξηγεί ο παθολόγος Αντώνης Λέπουρας, διευθυντής Διαβητολογικού Τμήματος Ιατρικού Κέντρου Ψυχικού. «Αυτές είναι κυρίως τύφλωση μη αναστρέψιμη, σύγχυση, νευρολογικές διαταραχές, αλλά και θάνατος. Οι βλάβες είναι μη αναστρέψιμες, γιατί ενώ για την αιθανόλη υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης και ο οργανισμός μπορεί να αντεπεξέλθει από τη μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ, αντίθετα, με τη μεθανόλη αυτό δεν μπορεί να γίνει».
«Η αιθανόλη» εξηγεί ο κ. Λέπουρας «είναι ο μόνος υδατάνθρακας που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον οργανισμό, αν δεν μετατραπεί με τη βοήθεια ενζύμων του ήπατος σε λίπος. Αντιθέτως, η μεθανόλη ‘‘μπλοκάρει’’ υποδοχείς ενζύμων προκαλώντας ανεπανόρθωτες, συχνά, βλάβες. Για την πρόκληση αυτών των βλαβών ή και του θανάτου ακόμη δεν χρειάζεται μεγάλη κατανάλωση νοθευμένου ποτού με μεθανόλη, αλλά εξαρτάται από την ποσότητα μεθανόλης που έχει χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή του ποτού, είναι όμως και θέμα ιδιοσυγκρασίας κάθε οργανισμού. Τα πρώτα συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν αρχικά με τη μορφή μέθης και στη συνέχεια με νευρολογικές διαταραχές».
«Στα ποτά» προσθέτει ο κ. Λέπουρας «χρησιμοποιούνται και διάφορες τοξικές ουσίες, προκειμένου να επιτευχθεί μια συγκεκριμένη γεύση, οι οποίες μακροχρόνια μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο ή να είναι εθιστικές για τα αγγεία οδηγώντας σε καρδιαγγειακές βλάβες».
«Τα νοθευμένα ποτά συνήθως περιέχουν συχνά αντί για αιθανόλη (οινόπνευμα) μεθανόλη, ένα δηλητήριο για τον οργανισμό, που μπορεί να προκαλέσει διάφορες βλάβες» εξηγεί ο παθολόγος Αντώνης Λέπουρας, διευθυντής Διαβητολογικού Τμήματος Ιατρικού Κέντρου Ψυχικού. «Αυτές είναι κυρίως τύφλωση μη αναστρέψιμη, σύγχυση, νευρολογικές διαταραχές, αλλά και θάνατος. Οι βλάβες είναι μη αναστρέψιμες, γιατί ενώ για την αιθανόλη υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης και ο οργανισμός μπορεί να αντεπεξέλθει από τη μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ, αντίθετα, με τη μεθανόλη αυτό δεν μπορεί να γίνει».
«Η αιθανόλη» εξηγεί ο κ. Λέπουρας «είναι ο μόνος υδατάνθρακας που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον οργανισμό, αν δεν μετατραπεί με τη βοήθεια ενζύμων του ήπατος σε λίπος. Αντιθέτως, η μεθανόλη ‘‘μπλοκάρει’’ υποδοχείς ενζύμων προκαλώντας ανεπανόρθωτες, συχνά, βλάβες. Για την πρόκληση αυτών των βλαβών ή και του θανάτου ακόμη δεν χρειάζεται μεγάλη κατανάλωση νοθευμένου ποτού με μεθανόλη, αλλά εξαρτάται από την ποσότητα μεθανόλης που έχει χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή του ποτού, είναι όμως και θέμα ιδιοσυγκρασίας κάθε οργανισμού. Τα πρώτα συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν αρχικά με τη μορφή μέθης και στη συνέχεια με νευρολογικές διαταραχές».
«Στα ποτά» προσθέτει ο κ. Λέπουρας «χρησιμοποιούνται και διάφορες τοξικές ουσίες, προκειμένου να επιτευχθεί μια συγκεκριμένη γεύση, οι οποίες μακροχρόνια μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο ή να είναι εθιστικές για τα αγγεία οδηγώντας σε καρδιαγγειακές βλάβες».
Παραλιακή
Για πρώτη φορά το θέμα είχε απασχολήσει σοβαρά την ελληνική πολιτεία επί εποχής… Έβερτ! Από τότε ούτε φωνή ούτε ακρόαση από κανέναν. Tότε ο πρόεδρος της ΝΔ είχε ζητήσει διά της Βουλής να ανακοινώνονται τα ονόματα των καταστημάτων όπου οι αρμόδιες Αρχές βρίσκουν νοθευμένα ποτά. Φυσικά, δεν έγινε τίποτα. Οι υψηλές γνωριμίες Κρητικών επιχειρηματιών της Παραλιακής με πολύ γνωστό Έλληνα πολιτικό, που αργότερα έγινε και πρωθυπουργός, έβαλε στο περιθώριο οποιαδήποτε τέτοια σκέψη. Οι τιμές που σήμερα πωλούνται οι νοθευμένες φιάλες με ουίσκι ή βότκα είναι στο ¼ της πραγματικής αξίας. Ο καταστηματάρχης υπολογίζει ότι με το νοθευμένο μπουκάλι θα κερδίσει την αξία της διαφοράς χωρίς φυσικά να αντιλαμβάνεται ότι προσφέροντας αυτά τα ποτά οδηγεί σχεδόν σε βέβαιο θάνατο δεκάδες νέα παιδιά. Συνήθως, όπως λένε οι ειδικοί, τα νοθευμένα ποτά βρίσκονται σε μαγαζιά που έχουν πελάτες της μιας νύχτας και σε τουριστικά μέρη, όπου καθορίζεται ενιαία τιμή για απεριόριστη κατανάλωση. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα στον Λαγανά της Ζακύνθου, όπου με 30 ευρώ ο τουρίστας μπορεί να πιει όσα ποτά θέλει! Οι αρμόδιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί διά των υπαλλήλων τους έχουν προτείνει πολλές φορές στους υπουργούς που χειρίζονται ζητήματα που άπτονται της λειτουργίας καταστημάτων να δίνονται στη δημοσιότητα τα ονόματα των καταστημάτων, προκειμένου να γνωρίζει ο καταναλωτής ποιος πουλάει τι. Αν, όμως, σκεφτεί κανείς ότι ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες καταναλώνονται περίπου 10.000 φιάλες ουίσκι κάθε βράδυ (!) εύκολα αντιλαμβάνεται τον τζίρο που δημιουργείται και που με τη σειρά του αυτός δημιουργεί «τεχνικά εμπόδια» για τη δημοσιοποίηση των ονομάτων στα καταστήματα.
Για πρώτη φορά το θέμα είχε απασχολήσει σοβαρά την ελληνική πολιτεία επί εποχής… Έβερτ! Από τότε ούτε φωνή ούτε ακρόαση από κανέναν. Tότε ο πρόεδρος της ΝΔ είχε ζητήσει διά της Βουλής να ανακοινώνονται τα ονόματα των καταστημάτων όπου οι αρμόδιες Αρχές βρίσκουν νοθευμένα ποτά. Φυσικά, δεν έγινε τίποτα. Οι υψηλές γνωριμίες Κρητικών επιχειρηματιών της Παραλιακής με πολύ γνωστό Έλληνα πολιτικό, που αργότερα έγινε και πρωθυπουργός, έβαλε στο περιθώριο οποιαδήποτε τέτοια σκέψη. Οι τιμές που σήμερα πωλούνται οι νοθευμένες φιάλες με ουίσκι ή βότκα είναι στο ¼ της πραγματικής αξίας. Ο καταστηματάρχης υπολογίζει ότι με το νοθευμένο μπουκάλι θα κερδίσει την αξία της διαφοράς χωρίς φυσικά να αντιλαμβάνεται ότι προσφέροντας αυτά τα ποτά οδηγεί σχεδόν σε βέβαιο θάνατο δεκάδες νέα παιδιά. Συνήθως, όπως λένε οι ειδικοί, τα νοθευμένα ποτά βρίσκονται σε μαγαζιά που έχουν πελάτες της μιας νύχτας και σε τουριστικά μέρη, όπου καθορίζεται ενιαία τιμή για απεριόριστη κατανάλωση. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα στον Λαγανά της Ζακύνθου, όπου με 30 ευρώ ο τουρίστας μπορεί να πιει όσα ποτά θέλει! Οι αρμόδιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί διά των υπαλλήλων τους έχουν προτείνει πολλές φορές στους υπουργούς που χειρίζονται ζητήματα που άπτονται της λειτουργίας καταστημάτων να δίνονται στη δημοσιότητα τα ονόματα των καταστημάτων, προκειμένου να γνωρίζει ο καταναλωτής ποιος πουλάει τι. Αν, όμως, σκεφτεί κανείς ότι ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες καταναλώνονται περίπου 10.000 φιάλες ουίσκι κάθε βράδυ (!) εύκολα αντιλαμβάνεται τον τζίρο που δημιουργείται και που με τη σειρά του αυτός δημιουργεί «τεχνικά εμπόδια» για τη δημοσιοποίηση των ονομάτων στα καταστήματα.
