Στις εγγυήσεις των 30 δισ. ευρώ προσβλέπουν οι τράπεζες μετά την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από την S&P, τη θέση σε αναθεώρηση για πιθανή υποβάθμιση των ελληνικών
ομολόγων και οκτώ ελληνικών τραπεζών από τη Moody΄s, αλλά κυρίως ενόψει πιθανής «επιθετικής» υποβάθμισης από τη Fitch.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, οι τράπεζες προσδοκούν σε άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ της τάξεως των 24 δισ. ευρώ από το νέο «πακέτο» εγγυήσεων. Η ρευστότητα αυτή θα είναι υπερ - πολύτιμη στην περίπτωση που η Fitch, η οποία αξιολογεί και τα περισσότερα καλυμμένα ομόλογα των ελληνικών τραπεζών, προβεί σε επιθετική υποβάθμιση. Φήμες στην αγορά κάνουν λόγο για πιθανή υποβάθμιση στην κλίμακα Β από ΒΒ+, η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα η ΕΚΤ να μην κάνει δεκτά ως ενέχυρο τα ομόλογα των ελληνικών τραπεζών ή να τους επιβάλει μεγαλύτερο «κούρεμα», απομειώνοντας το ποσό της ρευστότητας που θα λαμβάνουν οι τράπεζες.
Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες αναμένουν την ψήφιση του νέου «πακέτου» εγγυήσεων, έστω και εάν γνωρίζουν ότι η χρήση του δεν θα γίνει με την «άνεση» με την οποία χρησιμοποιήθηκαν τα προηγούμενα «πακέτα», καθώς θα εξαρτάται από συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κυρίως από την επιτυχή πορεία των πλάνων απεξάρτησης από τη ρευστότητα της ΕΚΤ.
Επιπλέον, η χρήση των νέων εγγυήσεων συνδέεται με αποδοχή αυξημένων εξουσιών του εκπροσώπου του Δημοσίου. Όπως διατυπώθηκε στο κείμενο του νομοσχεδίου «αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών και άλλες διατάξεις», το δικαίωμα βέτο του εκπροσώπου του ελληνικού Δημοσίου επεκτείνεται και στις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της τράπεζας που αφορούν στη νομική ή χρηματοοικονομική κατάστασή της, όπως π.χ. αποφάσεις για συγχώνευση με άλλο πιστωτικό ίδρυμα ή για εξαγορά άλλου πιστωτικού ιδρύματος. Επίσης, στον εκπρόσωπο του Δημοσίου παρέχεται δικαίωμα πρόσβασης, εκτός από τα βιβλία και στοιχεία, και στις εκθέσεις αναδιάρθρωσης και βιωσιμότητας και στα σχέδια για μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης της κάθε τράπεζας, καθώς και στην παρεχόμενη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.
Σημειώνεται ότι εάν χρησιμοποιηθούν και οι εγγυήσεις των 30 δισ. ευρώ, τότε τα καλύμματα δανεισμού που χρησιμοποιούν οι ελληνικές τράπεζες για να δανείζονται από την ΕΚΤ θα συνδέονται στο μεγαλύτερο μέρος τους με κρατικά ομόλογα και εγγυήσεις. Ειδικότερα, τα καλύμματα αυτά θα ανέρχονται σε 85 δισ. ευρώ τίτλους εγγυημένους από το Δημόσιο, 45 δισ. ευρώ κρατικά ομόλογα που κατέχουν οι ελληνικές τράπεζες και άλλα 8 δισ. ευρώ ειδικά ομόλογα zero-coupon, που είχαν διατεθεί στις τράπεζες από το πρώτο «πακέτο» ενισχύσεων. Η σύνθεση αυτή, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, λειτουργεί ως «ασπίδα» στα σενάρια περί αναδιάρθρωσης, καθώς η μεγάλη έκθεση της ΕΚΤ σε καλύμματα δανεισμού που συνδέονται με το Δημόσιο φέρνει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε εξαιρετικά δυσμενή θέση σε περίπτωση αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους ή χρεοκοπίας.
