Τι κοινό μπορεί να έχει ένα σαμπουάν, ένα κραγιόν, ένα παιδικό γάλα, μια
ζύμη για πίτσα, ένα παγωτό, η μαργαρίνη, πολλά απορρυπαντικά, πολλές σοκολάτες και μπισκότα, βιοκαύσιμα, σαπούνια και αρτοσκευάσματα, όπως και εκατοντάδες άλλα προϊόντα που αγοράζετε από το σούπερ μάρκετ, τον φούρνο ή ένα ζαχαροπλαστείο στη γειτονιά σας;
ζύμη για πίτσα, ένα παγωτό, η μαργαρίνη, πολλά απορρυπαντικά, πολλές σοκολάτες και μπισκότα, βιοκαύσιμα, σαπούνια και αρτοσκευάσματα, όπως και εκατοντάδες άλλα προϊόντα που αγοράζετε από το σούπερ μάρκετ, τον φούρνο ή ένα ζαχαροπλαστείο στη γειτονιά σας;
Είτε το ξέρετε, είτε όχι, τα περισσότερα από αυτά περιέχουν φοινικέλαιο και παράγωγά του. Συχνά δεν το γράφουν καν, και πρέπει να το φανταστείτε κάτω από ονομασίες όπως φυτικό Έλαιο, φυτικά λιπαρά, φοινικοπυρηνέλαιο, παλμιτικό οξύ, παλμολείνη, γλυκερύλιο, στεατικό Οξύ, Elaeis Guineensis Palm, κ.α.
Το πιθανότερο είναι επίσης ότι δεν γνωρίζετε ότι, τον Μάιο του 2016, η EFSA (Ευρωπαϊκή Yπηρεσία Aσφάλειας Tροφίμων) έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για δυνητικά καρκινογόνες ουσίες που παράγονται κατά την επεξεργασία τέτοιων ελαίων σε υψηλές θερμοκρασίες και τους πιθανούς κινδύνους υγείας, μετά από σχετικά πειράματα σε ζώα. Με την ισχύ που έχουν πλέον αποκτήσει στις Βρυξέλλες τα λόμπυ των βιομηχανιών, είναι απορίας άξιον ακόμα και πως έγινε δυνατή η σύνταξη της έκθεσης αυτής. (Πολλοί ειδικοί άλλωστε επί της διατροφής αμφισβητούν, πέραν των αποτελεσμάτων της επεξεργασίας του σε υψηλές θερμοκρασίες, και την ποιοτική αξία προ επεξεργασίας του φοινικέλαιου, δεδομένων των πολυκορεσμένων και ενός μονοκορεσμένου φυτικού ελαίου που περιέχει).
Αν το ψάξετε βέβαια, θα ανακαλύψετε εύκολα τα προβλήματα στο τέλος της γραμμής παραγωγής-επεξεργασίας-κατανάλωσης του φοινικέλαιου.
Αυτό που θα είναι πιο δύσκολο να εντοπίσετε, είναι τη σχέση ανάμεσα στο σαμπουάν, το κραγιόν και την πίτσα που χρησιμοποιείτε στο τέλος αυτής της γραμμής και το αίμα των ανθρώπων στην αρχή της.
Για να φτάσει σε σας το συγκεκριμένο καλλυντικό, το παιδικό γάλα, ή η σοκολάτα που καταναλώνετε, οι παραγωγοί του αρχικού προϊόντος έχουν σκοτώσει ανθρώπους και έχουν ξεκληρίσει ολόκληρες κοινότητες, προκειμένου να κατεβάσουν το κόστος και να αυξήσουν τα κέρδη τους.
Και αυτό δεν συμβαίνει δυστυχώς μόνο με το φοινικέλαιο.
Κύμα τρομοκρατίας και δολοφονιών
Το έτος 2017 ήταν το πιο φονικό στην ιστορία παγκοσμίως με θύματα ανθρώπους που αγωνίζονται για το περιβάλλον.
Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία που ανακοίνωσε προ ημερών η ΜΚΟ Global Witness, για τις δολοφονίες υπερασπιστών του περιβάλλοντος ανά τον κόσμο την περασμένη χρονιά, ιδίως από μεγάλες εταιρείες του αγροτικού τομέα και μεταλλευτικές επιχειρήσεις, στις μισές περίπου περιπτώσεις με την συμμετοχή ή υποστήριξη των κρατικών υπηρεσιών ασφαλείας.
Η συγκεκριμένη ΜΚΟ μάλιστα διευκρίνισε ότι οι υπολογισμοί της πιθανότατα υποτιμούν το φαινόμενο, αφού δεν είναι εύκολο να συλλεγούν τα στοιχεία και να τεκμηριωθούν όλες οι περιπτώσεις.
Τουλάχιστο 207 ηγέτες ιθαγενών λαών και κοινοτήτων δολοφονήθηκαν κατά το 2017 κατά την Global Witness. Το 60% των δολοφονιών συνέβησαν στη Λατινική Αμερική, που γνωρίζει μια αντεπίθεση αυταρχικών καθεστώτων μετά την κρίση και πτώση αρκετών αριστερών κυβερνήσεων της περιοχής. Πάνω από τους μισούς ακτιβιστές σκοτώθηκαν από κρατικές υπηρεσίες.
Οι περισσότερες δολοφονίες συνδέονται με τον αγροτικό εξαγωγικό τομέα, όπως με το φοινικέλαιο,τ η σόγια και άλλα προϊόντα, ενώ τα θύματα περιλαμβάνουν επικεφαλής φυλών ιθαγενών και κοινοτήτων που προσπαθούν να υπερασπισθούν τα πατρογονικά εδάφη τους.
Η Βραζιλία με 57 καταγεγραμμένες δολοφονίες είναι η πιο επικίνδυνη χώρα για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος, με τις Φιλιππίνες να ακολουθούν δεύτερες με 48 δολοφονίες. Το 2017, ο αγροτο-βιομηχανικός τομέας ξεπέρασε για πρώτη φορά τις μεταλλευτικές επιχειρήσεις σε αριθμό δολοφονιών και άλλων εγκλημάτων, περιλαμβανομένων απειλών θανάτου, σεξουαλικών επιθέσεων και αυθαίρετων συλλήψεων και δικών, εναντίον όσων ενοχλούν τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες.
‘Όμως, όπως προαναφέραμε, ουδείς γνωρίζει αν ακόμα και αυτοί οι τόσο εντυπωσιακοί αριθμού που αναφέρονται από την Global Witness είναι ακριβείς. Για παράδειγμα το Ινστιτούτο για την Ανάπτυξη της Ειρήνης Indepaz στην Κολομβία, σε έκθεσή του που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο υποστηρίζει ότι 170 κοινωνικοί ηγέτες δολοφονήθηκαν στη διάρκεια συγκρούσεων για τη γη. Το νούμερο αυτό είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από τον αριθμό δολοφονιών που δίνει ως παγκόσμιο ρεκόρ η Global Witness για τη Βραζιλία, που υπολογίζει εξάλλου σε μόνο 27 τις δολοφονίες στην Κολομβία.
*Ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος είναι δημοσιογράφος του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείο Ειδήσεων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
