Η καπιταλιστική κρίση
Η καπιταλιστική κρίση σε όλη την Ευρώπη είναι σε πλήρη εξέλιξη χωρίς να υπάρχει καμιά ένδειξη για οριστικό ξεπέρασμά της! Οι δύο ουσιαστικές και θεμελιώδεις εκδηλώσεις της κρίσης,
ανεργία και ύφεση, ενισχύονται! Η ανεργία στην Ελλάδα βρίσκεται σε ύψη ρεκόρ, στη δε Ευρωζώνη και συνολικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και ανοδική πορεία! Η ύφεση εγκαταστάθηκε στη χώρα μας για έκτη συνεχή χρονιά και θα έχουμε ύφεση και του χρόνου, στη δε Ευρώπη η ύφεση αγγίζει ακόμα και τη Γερμανία! Ενώ οι θεωρητικοί υποστηριχτές του καπιταλιστικού συστήματος διακηρύσσουν πως το κίνητρο του κέρδους εξασφαλίζει συνεχή πρόοδο για όλες τις κοινωνικές τάξεις, η πραγματικότητα τους διαψεύδει, το σύστημα που υπερασπίζονται έχει φρακάρει ασφυκτικά! Τα κέρδη δεκαετιών καπιταλιστικής ανάπτυξης σε όλο τον κόσμο οδήγησαν φυσιολογικά σε υπερσυσσώρευση κεφαλαίων που δεν μπορούν να αναπαραχθούν, δεν μπορούν δηλαδή πλέον να αποφέρουν κέρδη, γιατί δεν υπάρχουν αγοραστές για τα προϊόντα που παράγονται ή θα παραχθούν με αποτέλεσμα να κλείνουν επιχειρήσεις, να απολύονται εργαζόμενοι, να χάνουν την αξία τους τα ακίνητα, να υπάρχει αδυναμία επιστροφής των δανείων, να επέρχεται η ύφεση και να καταστρέφονται έτσι κεφάλαια και παραγωγικές δυνάμεις χωρίς να αποκλείεται και το ενδεχόμενο μιας αποφασιστικής καταστροφής, ενός πολέμου!
Οι πολιτικές που ασκούνται
Θα περίμενε κανείς πως με βάση τα πραγματικά αυτά δεδομένα της οικονομίας, ανεργία και ύφεση, οι στόχοι της πολιτικής που θα ακολουθούταν θα ήταν η αντιμετώπιση της ανεργίας και η ανάπτυξη, έστω η καπιταλιστική ανάπτυξη, αυτή που υποτίθεται φέρνει ευημερία σε όλους! Πώς όμως να θέσουν τέτοιους στόχους, όταν δεν αναγνωρίζουν την κρίση ως καπιταλιστική και θεωρούν πως η ανάπτυξη, εννοείται η καπιταλιστική, εξασφαλίζεται στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος αυτόματα με βάση το κίνητρο του κέρδους;
Την ύφεση την «αντιμετωπίζουν» ουσιαστικά σε επίπεδο προβλέψεων! Σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις, Τράπεζας Ελλάδος, Διεθνών Οργανισμών, κυβερνητικών παραγόντων κλπ, η ύφεση θα υποχωρήσει! Βεβαίως, όταν η πραγματικότητα έρχεται να διαψεύδει τις προβλέψεις, υπάρχει πάντα η επόμενη ενθαρρυντική πρόβλεψη! Τις τελευταίες μέρες για παράδειγμα ανακοινώθηκε πως η ύφεση στη χώρα μας για το πρώτο τρίμηνο του έτους ήταν 5,6% αντί του 5,3% των προβλέψεων!
Την ανάπτυξη την αφήνουν ουσιαστικά στην τύχη περιμένοντας τους καπιταλιστές, ντόπιους και ξένους, να επενδύσουν και το μόνο που κάνουν, το μόνο που μπορούν να κάνουν με τις πολιτικές που ακολουθούν, είναι να συρρικνώνουν την αμοιβή της εργασίας και τις άλλες κοινωνικές παροχές και να μειώνουν τους φόρους των επιχειρήσεων επιδοτώντας ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο τα κέρδη, ώστε να ενθαρρύνουν έτσι κάποιες επενδύσεις! Εφόσον οι αστικές κυβερνήσεις δεν αναγνωρίζουν την κρίση ως καπιταλιστική, πως δεν συμφέρει δηλαδή στις σημερινές συνθήκες στους καπιταλιστές να κάνουν επενδύσεις, και αποδίδουν το σημερινό πρόβλημα σε άλλους παράγοντες, διαφθορά, στρεβλώσεις, αναποτελεσματικός και σπάταλος δημόσιος τομέας, πως δεν έγιναν έγκαιρα αυτά που έπρεπε να γίνουν, δηλαδή αυτά που κάνουν τώρα κλπ, επόμενο είναι να ελπίζουν πως είναι δυνατόν με τέτοιες πολιτικές να έχουμε τελικά ανάπτυξη! Μπορεί όμως η συνολική ανάπτυξη να στηριχθεί στην επιδότηση ή έστω στην με οποιοδήποτε τρόπο ενίσχυση της κερδοφορίας των νέων επενδύσεων από το κράτος; Αυτό που μπορεί να εξασφαλίσει αυτή η επιδότηση ή η ενίσχυση των κερδών δεν είναι η ανάπτυξη, αλλά μια συντήρηση σε συνθήκες εξαθλίωσης, γιατί φυσικά ακόμα και οι επιδοτήσεις και οι ενισχύσεις αυτές εξασφαλίζονται από την εξαθλίωση των εργαζομένων!
Τη δε ανεργία απλά την καταγράφουν, ψελλίζοντας μόνο λόγια για «νέες θέσεις εργασίας» που θα προκύψουν από τις περιορισμένες επενδύσεις που θα εξασφαλιστούν με την επιδότηση ή την ενίσχυση των κερδών και από διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα επιδότησης ουσιαστικά των εργοδοτών, αποσιωπώντας πως για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ανεργίας πρέπει οι νέες θέσεις εργασίας να είναι τουλάχιστον περισσότερες από αυτές που χάνονται λόγω της καπιταλιστικής κρίσης, που βέβαια δεν την αναγνωρίζουν ως καπιταλιστική, αλλά ως κάτι που ήρθε ως θεομηνία και από εσφαλμένες πολιτικές ή που αν δεν δώσεις παραπλανητικές ερμηνείες δεν χρειάζεται να ερμηνεύσεις πώς προέκυψε. Γιατί άραγε κλείνουν τα μαγαζιά και οι επιχειρήσεις; Θεομηνία είναι ή μήπως οι μέχρι τώρα επιτυχημένοι επιχειρηματίες έγιναν κι αυτοί ξαφνικά άχρηστοι όπως αντίστοιχα και οι εργαζόμενοι, που ανακαλύφτηκε πως ήμασταν τελικά τεμπέληδες και τρώγαμε περισσότερα από όσα δικαιούμασταν, κοινώς μας τάιζαν; Είναι δυνατόν η ανεργία στα επίπεδα που βρίσκεται σήμερα στη χώρα μας να αντιμετωπιστεί με τις «νέες θέσεις εργασίας» και όχι με μια κοσμογονία ανάπτυξης όπου θα αξιοποιηθούν όλες οι παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, που δεν είναι καθόλου περιορισμένες, αλλά αντίθετα τεράστιες; Ποιος όμως θα την προωθήσει αυτή την ανάπτυξη όταν λόγω της κρίσης δεν συμφέρει στους καπιταλιστές να κάνουν επενδύσεις ή και όταν κάνουν κάποιες επενδύσεις ο στόχος τους είναι τα δικά τους κέρδη και όχι αυτό που λέμε ανάπτυξη της χώρας και του λαού της;
Η πολιτική που ακολουθούν και οι στόχοι που θέτουν δεν μπορούν λοιπόν να έχουν σκοπό να αναπτυχθεί η χώρα προς όφελος των εργαζομένων και να καταπολεμηθεί η ανεργία! Αντί για την πραγματική ανάπτυξη της χώρας και του λαού της μέσω της οποίας θα ικανοποιηθούν οι σύγχρονες διευρυμένες ανάγκες των εργαζομένων και θα περιοριστεί και θα εξαλειφθεί και η ανεργία, αυτοί έχουν βάλει άλλους στόχους και άλλες επιδιώξεις με σκοπό την καπιταλιστική ανάπτυξη και την αντιμετώπιση της κρίσης προς όφελος των μονοπωλίων: Δημοσιονομική εξυγίανση, πρωτογενές πλεόνασμα, εκπλήρωση των δανειακών υποχρεώσεων, έξοδος στις αγορές να μας δανείζουν πάλι, παραμονή στο ευρώ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, ελαχιστοποίηση της αμοιβής της εργασίας, περιορισμός των κοινωνικών παροχών και των συντάξεων, περιορισμός του δημόσιου τομέα, κατάργηση δημόσιων υπηρεσιών, αποκρατικοποιήσεις, ιδιωτικοποιήσεις, απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, δηλαδή όλα αυτά που έχουν περιλάβει στην πολιτική των μνημονίων! Αυτές τις μέρες η τρόικα έρχεται πάλι, όχι για να επιβάλει πολιτικές, αλλά για να τους ενισχύσει στην προώθηση αυτών των πολιτικών! Αυτή είναι η πολιτική τους, αυτά προωθούν και με τη βοήθεια της τρόικας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα καταφέρνουν και οι στόχοι τους επιτυγχάνονται, μόνο που η επιτυχία αυτή όχι μόνο δεν λύνει κανένα από τα ζωτικά προβλήματα των εργαζομένων και δεν ικανοποιεί τις ανάγκες τους, αλλά οδηγεί φυσικά ακόμα περισσότερους σε σχετική και απόλυτη εξαθλίωση! Η καπιταλιστική ανάπτυξη που προωθούν με τις πολιτικές τους και οι στόχοι που θέτουν αξιοποιεί ουσιαστικά την εξαθλίωση των εργαζομένων ως μέσο για την επιτυχία της! Ο εργαζόμενος γι αυτούς είναι κόστος, που η κερδοφορία επιτάσσει να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο!
Η πολιτική που επαγγέλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ
Βεβαίως υπάρχουν και πολιτικές δυνάμεις όπως ο ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ που δίνουν τις δικές τους ερμηνείες για την κρίση και τις πολιτικές που ασκούνται και έχουν τις δικές τους προτάσεις για να αποφύγουμε τα χειρότερα, γιατί για καλύτερα δεν νομίζω να κάνουν ούτε καν λόγο! Ο ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ δεν αναγνωρίζει την κρίση ως καπιταλιστική και θεωρεί βασικά πως όλα τα κακά προέκυψαν από κακές πολιτικές, πως φταίει ο «νεοφιλελευθερισμός», οι «αγορές» και η «δικτατορία» τους, οι «τραπεζίτες», οι «διεθνείς τοκογλύφοι», το «παρασιτικό κεφάλαιο», διαχωρίζει τους καπιταλιστές σε καλούς και κακούς, με τους καλούς εννοείται δεν προκύπτει κανένα πρόβλημα, και πως με άλλες πολιτικές όλα μπορούν να διορθωθούν. Η ανάπτυξη που επαγγέλλεται είναι η ίδια ανάπτυξη που εννοούν και οι εταίροι της τρικομματικής, η καπιταλιστική ανάπτυξη, μόνο γι αυτή την ανάπτυξη μπορούν να μιλούν εντός των τειχών του καπιταλισμού και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πάνω σ’ αυτό το έδαφος ο ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ φιλοδοξεί να προωθήσει την πολιτική του. Το ενδεχόμενο να επιβάλει ή έστω να πείσει ο ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ ως κυβέρνηση τους καπιταλιστές να αυξήσουν τους μισθούς για να ζούμε καλύτερα, να κάνουν προσλήψεις για να μην είμαστε άνεργοι και να κάνουν και επενδύσεις για να αναπτυχθούμε επιτέλους, αυτά μάλλον ανάγονται στη σφαίρα της μεταφυσικής και όχι της πραγματικότητας, ίσως στη Δευτέρα Παρουσία! Οι αυξήσεις μισθών, οι προσλήψεις και οι επενδύσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο σε ρήξη με το καπιταλιστικό σύστημα και την εξουσία του και όχι σε συνεργασία μαζί του. Οι καπιταλιστές έχουν πολιτική, είναι αυτά που προωθούν μέσω του μνημονίου και των κυβερνήσεών τους, ξέρουν τι θέλουν και δεν περιμένουν από κανέναν, πόσο μάλλον από το ΣΥΡΙΖΑ – ΕΚΜ, να τους εξηγήσει ποιο είναι το συμφέρον τους και τι πρέπει να κάνουν! Οι δηλώσεις των στελεχών του, πως η πολιτική του μνημονίου απέτυχε, ενώ αντίθετα στέφεται με σχεδόν πλήρη επιτυχία, όλοι οι στόχοι σιγά-σιγά και με τη βοήθεια της τρόικας και τις δηλώσεις των ευρωπαίων αξιωματούχων επιτυγχάνονται, αποκαλύπτουν περίτρανα πως η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τα πραγματικά δεδομένα και τις δυνάμεις που λειτουργούν και καθορίζουν τις εξελίξεις στο καπιταλιστικό σύστημα. Νομίζουν πως οι εξελίξεις στον καπιταλισμό είναι απόρροια πολιτικών βουλήσεων και όχι πως οι πολιτικές βουλήσεις είναι απόρροια των συμφερόντων και των δυνάμεων που δρουν στο καπιταλιστικό σύστημα. Επομένως οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να περιμένουν τίποτα διαφορετικό από την πολιτική που επαγγέλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ.
Η αναγκαιότητα της λαϊκής συμμαχίας
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει πως αυτό που πρέπει να γίνει στην κατάσταση που βρίσκεται η χώρα και ο λαός της είναι να ανατραπούν οι πολιτικές που έχουν ως στόχο την καπιταλιστική ανάπτυξη που φέρνει φτώχεια και εξαθλίωση στον ελληνικό λαό και να προωθηθούν πολιτικές ανάπτυξης προς όφελος των εργαζομένων με αξιοποίηση όλων των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας. Η άσκηση μιας τέτοιας πολιτικής προϋποθέτει μονομερή διαγραφή του χρέους, αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων και μια εξουσία που θα προωθήσει αυτή την πολιτική.
Όσο η χώρα είναι ενταγμένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα μονοπώλια που ελέγχουν την οικονομία της επιβάλουν τη δική τους ανάπτυξη, που είδαμε πού οδήγησε και βλέπουμε πού οδηγεί! Είναι αδύνατον να υπάρξει ανάπτυξη της χώρας προς όφελος του λαού της μέσα στα πλαίσια που διαμορφώνονται από τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση με την ελευθερία κίνησης κεφαλαίων, εμπορευμάτων και εργαζομένων που εγγυάται διαμορφώνει ευνοϊκές συνθήκες για καπιταλιστική ανάπτυξη, αλλά είναι εντελώς εχθρικό περιβάλλον για μια χώρα που θέλει να αξιοποιήσει τις δικές της παραγωγικές δυνάμεις και να αναπτυχθεί προς όφελος του λαού της και των εργαζομένων της.
Η πολιτική της ανάπτυξης υπέρ των εργαζομένων δεν μπορεί φυσικά να προωθηθεί όσο τις παραγωγικές δυνάμεις τις ελέγχουν τα μονοπώλια και η κυβερνητική εξουσία ανήκει στις πολιτικές δυνάμεις που τα εκφράζουν, γι αυτό και πρέπει να κοινωνικοποιηθούν, να ανατραπεί με αυτό τον τρόπο η εξουσία τους και στη θέση της δικής τους εξουσίας να υπάρξει μια εξουσία που η δύναμή της θα πηγάζει από το λαό και πιο συγκεκριμένα από τους παραγωγούς όλου του πλούτου που παράγεται, από τους εργαζόμενους.
Οι εργαζόμενοι, ως εργαζόμενοι, για να επιβάλουν τη δική τους εξουσία, τη λαϊκή εξουσία, και να έχουν τη δική τους κυβέρνηση πρέπει να απεγκλωβιστούν από διαφοροποιήσεις του παρελθόντος, δεξιοί, αριστεροί, κεντρώοι, μνημονιακοί, αντιμνημονιακοί, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που εκφράζουν αντιθέσεις στα πλαίσια του αστικού πολιτικού συστήματος και δεν έχουν καμία ουσιαστικά σημασία στην προώθηση μιας πολιτικής ανάπτυξης προς όφελος της χώρας και του λαού της. Πρέπει να επανεκτιμήσουν την κατάσταση με βάση τα δεδομένα της δικής του ζωής, της δικής του κατάστασης, των δικών του προβλημάτων ο καθένας και να απεγκλωβιστούν από τις «αναλύσεις» που ακούν στις τηλεοράσεις ή τους λένε τα κόμματα που ψήφιζαν μέχρι τώρα ή διάφοροι «ειδικοί», «αναλυτές», οικονομολόγοι και κυβερνητικοί παράγοντες και αξιωματούχοι, όλοι αυτοί κινούνται στη λογική της καπιταλιστικής ανάπτυξης, και να αποφασίσουν να ταχθούν υπέρ μιας άλλης πολιτικής που θα αναπτύξει τη χώρα προς όφελός τους. Στην προσπάθεια αυτή πρέπει να αναζητήσουν και να συμπορευτούν με τους άλλους εργαζόμενους και με όλες τις δυνάμεις που κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση για να οικοδομηθεί η λαϊκή συμμαχία από τη δύναμη της οποίας θα πηγάζει η δύναμη γι αυτόν τον άλλο δρόμο ανάπτυξης προς όφελος της χώρας και του λαού της. Δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει σωτηρία για το λαό εκ των άνω, από κυβερνήσεις και κόμματα που υπηρετούν ή θέλουν να διαχειριστούν το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα και την κρίση του!
Η ανάπτυξη της χώρας και του λαού της και η λαϊκή συμμαχία όλων των εργαζομένων που θα την προωθήσει είναι αυτονόητη αναγκαιότητα για τους εργαζόμενους, γιατί μόνο έτσι μπορούν να γλιτώσουν από τη φτώχεια, την εξαθλίωση και τον πόλεμο που επιφυλάσσει στους ίδιους, στα παιδιά τους και στα εγγόνια τους ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης, ο δρόμος της καπιταλιστικής κερδοφορίας των ολίγων.
Προκόπης Κωφός
Τμήμα Χημείας ΑΠΘ