Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

«ΕΞΩΓΗΙΝΗ ΖΩΗ» ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ;

Μετά τη νέα μορφή ζωής με δομικό στοιχείο το αρσενικό που ανακάλυψε η NASA στη λίμνη Μόνο στην Καλιφόρνια, από νέα ωκεανογραφική έρευνα καταγράφονται στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπος που βρίσκεται 6,5 χλμ. βορειοανατολικά της Σαντορίνης, ενεργά υδροθερμικά πεδία, παράξενα βακτήρια και ιδιόμορφες συνθήκες περιβάλλοντος, παρόμοιες με εκείνες άλλων πλανητών του ηλιακού συστήματος...

Ο Κολούμπος, το υποθαλάσσιο ενεργό ηφαίστειο που ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου, με διάμετρο καλντέρας 1.500 μ., έγινε γνωστός έπειτα από μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη στις 27 Σεπτεμβρίου 1650. Τότε είχαν προκληθεί τεράστιες καταστροφές που συνοδεύτηκαν από τσουνάμι, ενώ βρήκαν το θάνατο πάνω από 50 άνθρωποι. Το 2006 επιστήμονες του ΕΛΚΕΘΕ είχαν φέρει στο φως το ιδιόμορφο περιβάλλον που αναπτύχθηκε στον κρατήρα του ηφαιστείου και, έκτοτε, το ενδιαφέρον της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας επικεντρώνεται στην περιοχή αυτή.

Από ένα πρωτότυπο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο «New Frontiers in Ocean Exploration 2010» (με τη συνεργασία του University of Rhode Island (URI), του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, του ΙΓΜΕ και άλλων ινστιτούτων), που ολοκληρώθηκε πριν από λίγες εβδομάδες προέκυψαν σημαντικά στοιχεία.

«Παρ' ότι θα μπορούσαμε να πούμε πολλά, τόσο για την αποστολή όσο και για τα ευρήματα, θα σταθώ σε κάτι πολύ συγκεκριμένο. Όλος ο πυθμένας του Κολούμπου -όπως φάνηκε από τις εικόνες που "έστειλαν" τηλεκατευθυνόμενα ρομπότ στο Ω/Κ σκάφος "Nautilus"- καλύπτεται από ένα κοκκινωπό πορτοκαλί στρώμα από βακτήρια πάχους μερικών εκατοστών, το οποίο απλώνεται μέχρι 250 μέτρα σε όλες τις εσωτερικές πλευρές του κρατήρα. Τα βακτήρια αυτά μοιάζουν μ' εκείνα που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στις ΗΠΑ: ζουν στο σκοτάδι, σε τοξικά περιβάλλοντα μεγάλων πιέσεων και υψηλών θερμοκρασιών και χρησιμοποιούν τα υδροθερμικά ρευστά και τα αέρια που εξέρχονται από τις "καμινάδες" του ηφαιστείου ως δική τους πηγή ενέργειας (χημοσύνθεση) αντί του ηλιακού φωτός (φωτοσύνθεση)», δήλωσε στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» η υπεύθυνη της ελληνικής αποστολής, γεωλόγος-ωκεανογράφος δρ. Παρασκευή Νομικού.

Σύμφωνα με τους επιστημονικούς υπευθύνους του προγράμματος, Steve Carey, Robert Ballard και Katherine Croff Bell, «ο Κολούμπος είναι ένα ενεργό ηφαίστειο με έντονο υδροθερμικό πεδίο, το οποίο αξίζει να μελετηθεί περαιτέρω». Η μοναδικότητα του Κολούμπου, σύμφωνα με τους ερευνητές, έγκειται στο ότι βρίσκεται σε τεκτονικό περιβάλλον σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών και όχι απόκλισης, όπως παρατηρείται στις μεσωκεάνιες ράχες και μάλιστα σε πολύ μικρό βάθος. Επίσης, παρατηρείται ενεργή διαφυγή αερίων μαζί με ρευστά υψηλής θερμοκρασίας, γνώρισμα μοναδικό σε υποθαλάσσια ηφαιστειακά κέντρα μικρού βάθους σε περιβάλλοντα σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών.

Εκτός από τις επιστημονικές ανακαλύψεις, η έρευνα πρόσφερε για πρώτη φορά τη δυνατότητα της on-line πρόσβασης της ωκεανογραφικής έρευνας. Μέσω του http://www.nautiluslive.org/ οι ενδιαφερόμενοι παρακολουθούσαν από την οθόνη του υπολογιστή τους τις επιστημονικές διεργασίες που γίνονται πάνω στο πλοίο και συμμετείχαν στις συζητήσεις των ερευνητών, θέτοντας τα δικά τους ερωτήματα.

Πηγή: http://tvxs.gr/news/sci-tech/%C2%AB%CE%B5%CE%BE%CF%89%CE%B3%CE%AE%CE%B9%CE%BD%CE%B7-%CE%B6%CF%89%CE%AE%C2%BB-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CF%83%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B7