Θα θέλαμε να γνωρίζετε ότι από τέλη Δεκεμβρίου 2015 που ολοκληρώθηκε η διαδικασία σύνδεσης του Κέντρου Αίματος ΑΧΕΠΑ με το Ενιαίο Εθνικό Μητρώο Αιμοδοτών (Ε.Μ.Α), χρειάζονται συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθεί εξόρμηση με κινητό συνεργείο αιμοληψιών σε χώρο που παρέχει ο σύλλογος.
1. Πριν μας ζητήσετε να ορίσουμε ημερομηνία για την εξόρμηση, παρακαλούμε βεβαιωθείτε ότι ο σύλλογός σας έχει ολοκληρώσει με επιτυχία την εγγραφή στο Ενιαίο Εθνικό Μητρώο Αιμοδοτών
2. Παρακαλούμε ενημερώστε μας για την ακριβή επωνυμία με την οποία καταχωρήθηκε ο σύλλογος στο Ε.Μ.Α.
3. Προκειμένου να γίνει δεκτός οποιοσδήποτε υποψήφιος αιμοδότης, χρειάζεται να γίνει ταυτοποίηση και καταχώρηση στο μηχανογραφικό μας σύστημα και στο Ε.Μ.Α και αυτό απαιτεί :
· οι αιμοδότες να έχουν μαζί τους αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο ή άδεια οδήγησης ευρωπαϊκού τύπου με ψηφιακή φωτογραφία.
· οι αιμοδότες να γνωρίζουν τον αριθμό ΑΜΚΑ τους.
4. Παρακαλούμε πολύ να μας ενημερώσετε αν στο χώρο που σκοπεύετε να πραγματοποιηθεί η εξόρμηση υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στο internet (ασύρματη ή μέσω καλωδίου).
5. Σας παρακαλούμε λόγω της αναπόφευκτης μικρής καθυστέρησης κατά την εξέταση και καταχώρηση των αιμοδοτών με το νέο σύστημα, για να μην υπάρχει μεγάλη αναμονή και δυσαρέσκεια εκ μέρους των εθελοντών μας, να γίνει προσπάθεια εκ μέρους των υπευθύνων του συλλόγου σας να γίνεται τμηματικά η προσέλευση (ροή προσέλευσης: 12-15 αιμοδότες ανά ώρα).
6. Όταν γίνεται προγραμματισμός της εξόρμησης χρειάζεται να μας δηλώνετε με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια, τον προβλεπόμενο αριθμό υποψηφίων αιμοδοτών.
7. Δύο –τρείς ημέρες προ της προγραμματισμένης εξόρμησης, σας παρακαλούμε να μη παραλείπετε να τηλεφωνείτε για επιβεβαίωση (τόπου, ωραρίου που έχετε ανακοινώσει, ώρας έναρξης αιμοληψιών, και κυρίως του πιθανού αριθμού των αιμοδοτών που αναμένονται).
-------------------------------------------------------------------------------------------------
ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ ΜΕ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΑΙΜΟΔΟΤΩΝ – ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΞΟΡΜΗΣΕΩΝ
- Ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας κάθε συλλόγου εθελοντών αιμοδοτών δεν πρέπει να περιλαμβάνει άρθρα με περιεχόμενο αντίθετο στις αρχές της εθελοντικής αιμοδοσίας και της ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων των μελών-αιμοδοτών.
- Εάν διαπιστωθεί το αντίθετο, χρειάζεται να συμφωνήσουν οι εκπρόσωποι του συλλόγου ότι θα φροντίσουν για τροποποίηση του καταστατικού, το συντομότερο δυνατό.
- Με στόχο την καλύτερη συνεργασία με τους συλλόγους εθελοντών αιμοδοτών, στο Κέντρο Αίματος γίνεται καταγραφή όλων των συλλόγων εθελοντών αιμοδοτών σε ηλεκτρονική μορφή .
Στην ηλεκτρονική καρτέλα κάθε συλλόγου αναφέρονται:
-επωνυμία του συλλόγου (όπως αυτή φαίνεται στο σύστημα μηχανοργάνωσης )
-ταχυδρομική διεύθυνση
- στοιχεία δύο τουλάχιστον υπευθύνων - διαχειριστών : ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, αριθμός ταυτότητας, τηλέφωνα επικοινωνίας και ηλεκτρονική διεύθυνση.
Σε περίπτωση που κάποιο από τα παραπάνω στοιχεία αλλάξει, οι υπεύθυνοι των συλλόγων θα πρέπει να ενημερώνουν άμεσα τις επισκέπτριες υγείας του Κέντρου Αίματος.
- Οι υπεύθυνοι των συλλόγων θα πρέπει σε περίπτωση ανάγκης να διευκολύνουν τα μέλη τους -χωρίς κανένα αντάλλαγμα- για «κάλυψη» ασθενούς, με συγκεκριμένο αριθμό μονάδων από το αποθεματικό του συλλόγου.
Σε τέτοιες περιπτώσεις οι υπεύθυνοι στέλνουν γραπτή εντολή προς το Κέντρο Αίματος. Για τον σκοπό αυτό, πρέπει να χρησιμοποιείται ειδικό έντυπο στο οποίο θα συμπληρώνονται : ονοματεπώνυμο και πατρώνυμο ασθενούς, νοσηλευτικό ίδρυμα όπου νοσηλεύεται ο ασθενής, αριθμός μονάδων που παρέχει ο σύλλογος και στο τέλος θα έχει υπογραφή και πλήρη στοιχεία του υπευθύνου καθώς και σφραγίδα του συλλόγου. Το έντυπο αυτό θα πρέπει να προσκομίζεται ή να προωθείται με FAX προς το Κέντρο Αίματος.
Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό, γίνεται δεκτή τηλεφωνική κάλυψη, αφού διασταυρώσει το προσωπικό τα στοιχεία του ατόμου που τηλεφωνεί, με τα καταχωρημένα στην ηλεκτρονική καρτέλα του συλλόγου και παραμένει σαν εκκρεμότητα, η αποστολή του επίσημου εντύπου με fax ή ταχυδρομικά ή με προσωπική παράδοση.
Σε κάθε περίπτωση «η κάλυψη» του ασθενούς τακτοποιείται άμεσα από το νοσηλευτικό προσωπικό (καταγράφεται η κάλυψη στο σύστημα μηχανοργάνωσης του Κέντρου Αίματος και αν ο καλυπτόμενος ασθενής νοσηλεύεται εκτός ΑΧΕΠΑ, ενημερώνεται η Υπηρεσία Αιμοδοσίας του αντίστοιχου Νοσοκομείου, εντός 24 ωρών).
Όλα τα έντυπα κάλυψης ασθενούς που παραλαμβάνονται από τους συλλόγους, αρχειοθετούνται την επόμενη εργάσιμη ημέρα, από τις επισκέπτριες υγείας.
- Πριν από την πρώτη προγραμματισμένη εξόρμηση, θα ενημερώνονται οι υπεύθυνοι του συλλόγου για τους δύο πιθανούς τρόπους πραγματοποίησής της : χρήση της Κινητής Μονάδας Αιμοληψιών ή τοποθέτηση φορητών κλινών αιμοδοσίας σε κλειστό χώρο της επιλογής του συλλόγου.
Α. Σε περίπτωση που εκφραστεί επιθυμία για την Κινητή Μονάδα αιμοληψιών, πρέπει να πληροφορηθούν οι εκπρόσωποι του συλλόγου για τις διαστάσεις του οχήματος τόσο εν κινήσει, όσο και κατά την στάθμευση (τότε εκπτύσσεται) και :
α. Να κρίνει έμπειρος οδηγός της Κινητής Μονάδας αν ο προτεινόμενος χώρος στάθμευσης ενδείκνυται ή όχι (αν πρόκειται για χώρο με εύκολη πρόσβαση στο πολύ μεγάλο όχημα, με δυνατότητα έκπτυξής του χωρίς να παρακωλύεται η κυκλοφορία και με πλήρη ασφάλεια των αιμοδοτών κατά την προσέλευση, αναμονή και αποχώρησή τους)
β. Να διερευνηθεί αν υπάρχει δυνατότητα ειδικής τροφοδοσίας με ρεύμα.
Όταν επιλέγεται πλατεία ή άλλος δημόσιος χώρος, πρέπει να γνωρίζουν οι διοργανωτές, ότι το αίτημα χρειάζεται να υποβάλλεται έγκαιρα για να εγκρίνεται από τον Δήμαρχο και να γίνονται οι απαραίτητες συνεννοήσεις για τροφοδοσία με ηλεκτρικό ρεύμα.
Β. Σε περίπτωση επιλογής αίθουσας, χρειάζεται να εγγυηθούν οι διοργανωτές ότι πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις :
-πρόσβαση ει δυνατόν χωρίς σκάλες ή με όσο το δυνατόν λιγότερα σκαλοπάτια
-ικανές διαστάσεις της αίθουσας για τοποθέτηση των απαραίτητων φορητών κλινών και για να διασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα της ατομικής συνέντευξης με τον αιμοδότη κατά τη λήψη του ιατρικού ιστορικού
-επαρκής φωτισμός και αερισμός, ει δυνατόν κλιματισμός
-επαρκή καθίσματα, επαρκή τραπέζια
-πρίζες για παροχή ηλεκτρικού ρεύματος
-βοηθητικοί χώροι, (νιπτήρας, τουαλέτα κλπ.)
Επιθυμητό είναι (κυρίως αν οι διαστάσεις της αίθουσας είναι μικρές) να υπάρχει κάποιος χώρος που να χρησιμεύει σαν προθάλαμος, όπου οι υποψήφιοι αιμοδότες θα παίρνουν αριθμό προτεραιότητας και θα συμπληρώνουν το ερωτηματολόγιο.
Καλό είναι να γίνεται επί τόπου επίσκεψη για αυτοψία του χώρου, από επισκέπτρια υγείας ή ιατρό ή την Προϊσταμένη του Κέντρου Αίματος, για να κριθεί η καταλληλότητα του προτεινόμενου χώρου.
- Τόσο πριν από την πρώτη, όσο και σε κάθε επόμενη προγραμματισμένη εξόρμηση, θα γίνεται από το Κέντρο Αίματος αποστολή υλικού σε ηλεκτρονική μορφή, με την παράκληση προς τους υπεύθυνους των συλλόγων, να το προωθήσουν προς όλους τους υποψήφιους αιμοδότες : συμβουλές για πριν και μετά την αιμοδοσία, ενημερωτικά φυλλάδια.
Επίσης, πριν από κάθε εξόρμηση, παρακαλούνται οι διοργανωτές να υπενθυμίζουν:
α. Να έχουν οι αιμοδότες μαζί τους ταυτότητα ή ανάλογο επίσημο έγγραφο με φωτογραφία)
β. Εάν, όταν διαβάζουν, φορούν διορθωτικούς φακούς (γυαλιά), να τους έχουν μαζί τους, για να μπορούν να συμπληρώνουν μόνοι τους το ερωτηματολόγιο
γ. Να έχουν μαζί τους την ατομική κάρτα εθελοντή αιμοδότη (με την οποία μπορεί να έχουν ήδη εφοδιαστεί οι αιμοδότες από οποιαδήποτε Υπηρεσία Αιμοδοσίας ή την οποία τους δίνει το Κέντρο Αίματος ΑΧΕΠΑ μετά την δεύτερη αιμοληψία).
- Σε κάθε νέα προγραμματισμένη εξόρμηση θα πρέπει να προσδιορίζεται με σαφήνεια ο χώρος των αιμοληψιών (αφού ο ίδιος σύλλογος μπορεί άλλοτε να επιλέγει την Κινητή Μονάδα αιμοληψιών και άλλοτε στεγασμένο δικό του χώρο).
- Θα πρέπει να γνωρίζουν οι διοργανωτές ότι:
α. Δεν επιτρέπεται με κανένα τρόπο να παρεμβαίνουν στο έργο του συνεργείου αιμοληψιών κατά τη διάρκεια της εξόρμησης.
β. Η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου πρέπει να γίνεται μόνο από τον ίδιο τον αιμοδότη
γ. Η προσωπική συνέντευξη είναι απόρρητη και δεν γίνεται εις επήκοον άλλων.
δ. Πρέπει να διασφαλίζεται κατά το δυνατόν ησυχία, προκειμένου τόσο οι αιμοδότες, όσο και το προσωπικό, να είναι ήρεμοι κατά την ώρα των αιμοληψιών.
ε. Δεν πρέπει να γίνονται ερωτήσεις και συζητήσεις για τους λόγους που απορρίφθηκε κάποιος υποψήφιος δότης (ιατρικό απόρρητο).
ζ. Σε περίπτωση που αντιλαμβάνονται ότι κάποιος αιμοδότης είναι δυσαρεστημένος για οποιονδήποτε λόγο, να τον παροτρύνουν να συζητήσει -για ό,τι τον στενοχώρησε- με τον γιατρό ή άλλο μέλος του συνεργείου (πολλές φορές πρόκειται για παρεξήγηση που μπορεί με τις κατάλληλες εξηγήσεις να λυθεί).
- Θα πρέπει να γνωρίζουν οι διοργανωτές ότι το πρόγραμμα των εξορμήσεων καταρτίζεται σε ετήσια βάση (για όλο το έτος), αλλά επειδή δεν αποκλείεται κάποια αναβολή για λόγους ανωτέρας βίας, επιβάλλεται κατά καιρούς επιβεβαίωση με τηλεφωνική ή ηλεκτρονική επικοινωνία.
Στο Κέντρο Αίματος για λόγους τάξης και εξασφάλισης οδηγών, εκδίδεται μηνιαίο πρόγραμμα εξορμήσεων (μέχρι τη 15η ημέρα του εκάστοτε τρέχοντος μηνός για τον επόμενο μήνα), όπου αναφέρονται: ημερομηνία σχεδιαζόμενης εξόρμησης, όνομα συλλόγου, διεύθυνση, συμφωνηθέν ωράριο αιμοληψιών (πρωί ή απόγευμα), προβλεπόμενος αριθμός αιμοληψιών (βάσει της πιο πρόσφατης ενημέρωσης από τον υπεύθυνο του συλλόγου και της προηγούμενης εμπειρίας του προσωπικού του Κέντρου Αίματος), τρόπος αιμοληψιών (Κινητή Μονάδα ή φορητές κλίνες).
Το μηνιαίο πρόγραμμα κοινοποιείται ανεπίσημα στη διευθύντρια, στην προϊσταμένη και στους γιατρούς του κινητού συνεργείου του Κέντρου Αίματος, ενώ στο ΕΚΑΒ και στη Διοίκηση του Νοσοκομείου δίνεται πρωτοκολλημένο.
Όλα τα προγράμματα καθώς και τυχόν αλλαγές που έγιναν εκ των υστέρων, αρχειοθετούνται σε ηλεκτρονικό φάκελο και σε έντυπο αρχείο .
- Η τελική συνεννόηση μεταξύ διοργανωτών και επισκεπτριών υγείας, χρειάζεται να γίνεται μια εβδομάδα πριν την προγραμματισμένη αιμοδοσία.
Σε μεταξύ τους επικοινωνία, που γίνεται με πρωτοβουλία του Τμήματος επισκεπτριών υγείας , επιβεβαιώνεται η ημερομηνία της εξόρμησης, ο τόπος και ο τρόπος , επιλύονται τυχόν διαδικαστικά προβλήματα και λαμβάνεται εκ νέου ενημέρωση για τον τελικά αναμενόμενο αριθμό αιμοδοτών. Όλα τα παραπάνω καταγράφονται στο ειδικό βιβλίο προγραμματισμού των εξορμήσεων.
- Θα καταβάλλεται προσπάθεια να συμμετέχουν:
- σε εξορμήσεις με αναμενόμενο αριθμό 20-34 αιμοληψιών:
1 νοσηλεύτρια /-τής, ένας τεχνολόγος, ένας ιατρός*
*σε εξορμήσεις σε σχολεία ή στρατόπεδα, δύο νοσηλεύτριες , λόγω του αυξημένου αριθμού ανεπιθύμητων συμβαμάτων στους αιμοδότες.
-σε εξορμήσεις με αναμενόμενο αριθμό 35 -50 αιμοληψιών:
2 νοσηλεύτριες /-τές, ένας τεχνολόγος, ένας ιατρός
-σε εξορμήσεις με αναμενόμενο αριθμό 51-70 αιμοληψιών:
3 νοσηλεύτριες/-τές, 1 τεχνολόγος και ένας ιατρός
- σε εξορμήσεις με αναμενόμενο αριθμό άνω των 70 αιμοληψιών:
τουλάχιστον 3 νοσηλεύτριες/-τές, 2 τεχνολόγοι και ένας ιατρός
- Μετά από την εξόρμηση οι χειρόγραφες κάρτες των εθελοντών θα πρέπει να τακτοποιούνται στο Κέντρο Αίματος με αλφαβητική σειρά (και όχι ανά ομάδα αίματος) αφού πρώτα καταχωρηθούν όλα τα στοιχεία που αναγράφονται σ΄αυτές στο σύστημα μηχανοργάνωσης e-AIMA.
Είναι σημαντικό να καταχωρούνται όλα τα σχόλια και οι σημειώσεις (πχ. ερυθροκυτταρικά αντιγόνα, συμβάματα, ιδιαιτερότητες στη διαχείριση των μονάδων) τόσο από τις κάρτες προς το σύστημα e-AIMA, όσο και αντίστροφα, ώστε να υπάρχει πλήρες ιστορικό του αιμοδότη στην επόμενη αιμοδοσία του.
Επίσης, θα καταγράφονται ηλεκτρονικά και ακολούθως θα αρχειοθετούνται τα φύλλα συμβαμάτων σε αιμοδότες.
- Θα πρέπει να διαβάζονται από την Προϊσταμένη και τις επισκέπτριες υγείας όλες οι παρατηρήσεις που σημειώνονται στο βιβλίο του κινητού συνεργείου και να λαμβάνεται μέριμνα για την επίλυση όσων αναγράφονται ως προβλήματα, (δυσκολία πρόσβασης, ελλείψεις υλικού, βλάβες υλικού, προβλήματα συμπεριφοράς κλπ).
- Μετά από κάθε προγραμματισμένη εξόρμηση θα πρέπει να ακολουθεί επικοινωνία με τους υπεύθυνους των συλλόγων . Το Κέντρο Αίματος θα αποστέλλει ευχαριστήρια επιστολή για την καλή συνεργασία ή επιστολή που επιπλέον των ευχαριστιών θα περιέχει επισημάνσεις για κάποια προβλήματα που προέκυψαν, ώστε να αποφευχθούν την επόμενη φορά και θα υπενθυμίζει την ανάγκη να προσδιορισθεί έγκαιρα το επόμενο ραντεβού.
- Ενημέρωση για το τρέχον αποθεματικό του συλλόγου θα γίνεται τηλεφωνικά όσες φορές ζητηθεί από τον σύλλογο.
Μία φορά ετησίως μπορεί να δίνεται γραπτή βεβαίωση για όσους συλλόγους το ζητούν.
- Γραπτή βεβαίωση θα χορηγείται μία τουλάχιστον φορά ετησίως και σε συλλόγους που επειδή αδυνατούν να συγκεντρώσουν περισσοτέρους των 20 υποψηφίων δοτών για προγραμματισμένη συλλογική αιμοδοσία, συνεισφέρουν στον θεσμό της εθελοντικής αιμοδοσίας παροτρύνοντας τα μέλη τους να προσέρχονται στο Κέντρο Αίματος μεμονωμένα, όποτε τους είναι βολικό.
- Η παραπάνω επικοινωνία–ενημέρωση καλό είναι να πραγματοποιείται από το προσωπικό του Κέντρου Αίματος στην αρχή κάθε νέου έτους, συνοδευόμενη από ευχές για «Καλή Χρονιά».
- Προβλήματα που προκύπτουν στην συνεννόηση ή στη συνεργασία με τους συλλόγους (είτε με τους υπεύθυνους, είτε μεμονωμένα με κάποιους αιμοδότες) καλό είναι να καταγράφονται στο βιβλίο εξορμήσεων από το προσωπικό που συμμετέχει στις εξορμήσεις (νοσηλευτές, τεχνολόγοι, οδηγοί και ιατροί) και να έρχονται εις γνώσιν της Διεύθυνσης. Εφ΄ όσον συζητηθούν και ληφθούν αποφάσεις, αυτές θα καταγράφονται στη λογοδοσία και στην ηλεκτρονική καρτέλα του συλλόγου από τις επισκέπτριες υγείας.
- Η πορεία και η δυναμική των αιμοδοτικών συλλόγων θα πρέπει να παρακολουθείται. Εφ΄όσον αυτό δεν γίνεται αυτόματα από το σύστημα μηχανοργάνωσης, ακολουθείται σύστημα καταγραφής σε φύλλο εργασίας excel, ώστε να φαίνεται ο αριθμός εξορμήσεων ανά έτος, ο αριθμός μονάδων που συλλέγονται ανά εξόρμηση , οι ημέρες (καθημερινή/ Σάββατο/ Κυριακή), οι ώρες (πρωί /απόγευμα).
- Αν παρατηρείται μείωση του αριθμού των αιμοδοτών, χρειάζεται στενή συνεργασία με τους υπευθύνους των συλλόγων για να εντοπιστούν πιθανά αίτια (πχ. ακατάλληλος χώρος, κακή επιλογή ωραρίου, ελλιπής ενημέρωση μελών, απουσία υπενθύμισης, εποχή αδειών-μείωση προσωπικού σε εργασιακούς χώρους) ώστε να εξαλειφθούν, όπου αυτό είναι εφικτό.
- Σε περίπτωση που ο αριθμός των αιμοληψιών είναι μικρότερος από 20 σε περισσότερες από δύο συνεχόμενες φορές, θα πρέπει να παρακαλούνται οι υπεύθυνοι να παροτρύνουν τους αιμοδότες τους να προσέρχονται για αιμοδοσία στο Κέντρο Αίματος (μεμονωμένα, ή με ένα αυτοκίνητο 2-5 μαζί) αντί να μετακινείται προς αυτούς Κινητό Συνεργείο, ώστε να μην αποδυναμώνεται από προσωπικό το Κέντρο Αίματος και να μη δημιουργούνται δαπάνες.
- Σε κάθε νέο σύλλογο αλλά και σε παλιούς με τάση μείωσης των αιμοδοτών τους, πρέπει να προτείνονται τρόποι προσέλκυσης αιμοδοτών, όπως ενημερωτικές ομιλίες, τήρηση επικαιροποιημένου αρχείου – κατά προτίμηση ηλεκτρονικού- των αιμοδοτών τους, ατομική ειδοποίηση -υπενθύμιση για προσεχή οργανωμένη αιμοδοσία του συλλόγου με μηνύματα σε κινητό τηλέφωνο, e-mail, αφίσες σε περίοπτα σημεία, ανακοινώσεις σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό κλπ.
- Μεταξύ άλλων, μπορεί να προταθεί διανομή μικρών έντυπων καρτών ή αποστολή ευχαριστήριων ηλεκτρονικών καρτών από τους συλλόγους προς τους αιμοδότες τους μετά την αιμοδοσία, ενημερωτική ομιλία και συζήτηση, διοργάνωση τελετών βράβευσής τους κλπ.
- Αν κάποιοι σύλλογοι δεν έχουν πραγματοποιήσει αιμοδοσία για αρκετό διάστημα, χρειάζεται το Κέντρο Αίματος (επισκέπτριες Υγείας, ιατροί του Κινητού Συνεργείου) να επικοινωνήσει μαζί τους και να προγραμματίζεται το επόμενο ραντεβού μετά αναθέρμανση και καλή προετοιμασία.
- Το Κέντρο Αίματος χρειάζεται να ενημερώνει τους συλλόγους ότι θα τους ήθελε αρωγούς σε περιόδους έλλειψης αίματος (καλοκαίρι, διακοπές Χριστουγέννων και Πάσχα) : οργάνωση «έκτακτων» εξορμήσεων, ή προσέλευση μελών τους στους χώρους του Κέντρου Αίματος.
- Ατομικές κάρτες εθελοντή αιμοδότη των νέων αιμοδοτών των συλλόγων εκδίδονται από το Κέντρο Αίματος μετά την δεύτερη αιμοδοσία τους, Οι επισκέπτριες υγείας θα πρέπει να τις στέλνουν ταχυδρομικώς μαζί με ευχαριστήριο επιστολή. Εναλλακτικά, μπορεί οι κάρτες να δίνονται στους αιμοδότες στον χώρο της εξόρμησης.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΔΟΤΩΝ ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΩΝ
Ποιός μπορεί να δώσει αιμοπετάλια;
Κάθε υγιές άτομο ηλικίας από 18 έως 50 ετών.
Για να γίνετε αιμοπεταλιοδότης θα πρέπει να έχετε δώσει, χωρίς πρόβλημα, τουλάχιστον μια φορά αίμα.
Σε γενικές γραμμές ισχύουν οι περιορισμοί που ισχύουν και για το ολικό αίμα. Πρέπει να είστε καλά στην υγεία σας, με βάρος πάνω από 50 κιλά , να μην παίρνετε σε χρόνια βάση φαρμακευτική αγωγή και να μην έχετε πάρει τις τελευταίες 5-6 ημέρες ασπιρίνη, άλλα αντιαιμοπεταλιακά ή αντιφλεγμονώδη. Επιπλέον, να έχετε «καλές» φλέβες και αριθμό αιμοπεταλίων πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο. Γυναίκες με περισσότερες από 2 κυήσεις δεν πρέπει να δίνουν αιμοπετάλια.
Κάθε πότε μπορώ να δίνω αιμοπετάλια;
Εξαρτάται από το πότε και τι άλλο παράγωγο αίματος δώσατε…
Μεταξύ δύο αιμοπεταλιαφαιρέσεων χρειάζεται να μεσολαβούν τουλάχιστον δύο ημέρες (15 ημέρες είναι το σύνηθες). Δεν επιτρέπεται να γίνουν περισσότερες από δύο αιμοπεταλιαφαιρέσεις σε μία εβδομάδα, ούτε περισσότερες από 24-26 αιμοπεταλιαφαιρέσεις σε ένα χρόνο.
Εάν δίνω αιμοπετάλια μπορώ να δίνω και ολικό αίμα;
Ναι, αρκεί να μεσολαβεί διάστημα ενός μηνός από την αιμοπεταλιαφαίρεση.
Πόσον καιρό μετά δωρεά ολικού αίματος μπορώ να δώσω αιμοπετάλια;
Ένα έως δύο μήνες,
Με ποιόν τρόπο θα δώσω αιμοπετάλια;
Αφού ξαπλώσετε δίπλα σε ένα ειδικό μηχάνημα, γίνεται φλεβοκέντηση και από μια μικρή ποσότητα αίματός σας που περνάει συνεχώς μέσα στο μηχάνημα, διαχωρίζονται αυτόματα τα αιμοπετάλια. Τα υπόλοιπα στοιχεία του αίματος επιστρέφουν και πάλι σε σας.
Πόσο διαρκεί η διαδικασία; Περίπου 1 ώρα έως 1 ώρα και 30 λεπτά.
Ποιούς κινδύνους διατρέχω;
Στο αίμα μας υπάρχει περίσσεια αιμοπεταλίων, έτσι ώστε να μπορεί να αφαιρεθεί ορισμένος αριθμός χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα για τον δότη. Ο αριθμός των αιμοπεταλίων αποκαθίσταται μέσα σε λίγες ημέρες. Η όλη διαδικασία είναι πολύ ασφαλής. Η τελική ποσότητα αίματος που αφαιρείται είναι μικρή κι έτσι δεν υπάρχει κίνδυνος ζάλης ή λιποθυμίας και δεν πέφτει ο αιματοκρίτης. Σπάνια μπορεί να παρατηρηθούν αιμωδίες (μουδιάσματα) γύρω από το στόμα ή στα δάχτυλα, ή αίσθημα ψύχους στο χέρι που έχει τη βελόνα.
Καθ’ όλη την διάρκεια της διαδικασίας θα σας επιβλέπει εξειδικευμένο προσωπικό, στο οποίο παρακαλείστε να αναφέρετε ο,τιδήποτε.
Πώς μπορώ να γίνω δότης αιμοπεταλίων;
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι, σε αντίθεση με το αίμα, τα αιμοπετάλια δεν μπορούν να διατηρηθούν για περισσότερο από 5 ημέρες μετά τη λήψη τους. Για αυτόν τον λόγο, θα δίνετε αιμοπετάλια όταν υπάρχει ανάγκη και σας καλεί η Υπηρεσία Αιμοδοσίας.
Αρχικά, θα γίνεται μια αιμοληψία για εργαστηριακές εξετάσεις (αριθμός αιμοπεταλίων, αιματοκρίτης, ιολογικός ορολογικός έλεγχος) και εφόσον τα αποτελέσματα το επιτρέπουν, θα ορίζεται εντός πέντε ημερών ραντεβού για την αιμοπεταλιαφαίρεση (μόνο πρωϊνές ώρες εργάσιμων ημερών).
Εφόσον επιθυμείτε να γίνετε αιμοπεταλιοδότης, σας παρακαλούμε να εγγραφείτε «εθελοντής» συμπληρώνοντας τα στοιχεία σας σε ειδικό έντυπο που επιγράφεται «ΑΙΤΗΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΗ ΑΙΜΟΔΟΤΗ» και όταν υπάρξει ανάγκη αιμοπεταλίων θα σας καλέσουμε. Να έχετε υπόψη σας ότι ως εθελοντής μπορείτε ανά πάσα στιγμή και χωρίς καμία εξήγηση να αφαιρέσετε το όνομά σας από την λίστα εθελοντών αιμοπεταλιοδοτών της Αιμοδοσίας μας.
Το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της Αιμοδοσίας μας είναι πρόθυμο να λύσει κάθε απορία σας.
Παρακαλούμε αφήστε τη συμπληρωμένη με τα στοιχεία σας «ΑΙΤΗΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΗ ΑΙΜΟΔΟΤΗ» στο προσωπικό της Υπηρεσίας Αιμοδοσίας.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΟΤΩΝ
Το αίμα και τα προϊόντα του (συμπυκνωμένα ερυθρά, αιμοπετάλια και πλάσμα) αποτελεί το σπουδαιότερο βιολογικό υγρό. Οι ανάγκες για αίμα συνεχώς αυξάνονται, ενώ η παραγωγή του με τεχνικά μέσα είναι προς το παρόν αδύνατη. Μοναδική λοιπόν πηγή αποτελεί ο άνθρωπος.
Η αιμοδοσία ολικού αίματος είναι μια διαδικασία απλή, σχετικά ανώδυνη και γρήγορη (περίπου 10 λεπτά) και από αυτήν μπορούμε να παρασκευάσουμε μία μονάδα συμπυκνωμένων ερυθρών, μία μονάδα αιμοπεταλίων και μία μονάδα πλάσματος (FFP) και να εξυπηρετήσουμε τρείς διαφορετικούς ασθενείς.
Περισσότερο χρόνο διαρκεί η αιμοδοσία αφαίρεσης αιμοπεταλίων (αιμοπεταλιαφαίρεση), κατά την οποία ο δότης συνδέεται με ειδικό μηχάνημα και προσφέρει μόνο αιμοπετάλια (ποσότητα που ισοδυναμεί με 5 απλές μονάδες αιμοπεταλίων). Γίνονται δεκτοί δότες που έχουν ήδη προσφέρει ολικό αίμα, έστω και μία φορά, χωρίς σύμβαμα.
Ο κάθε υποψήφιος αιμοδότης, για να κριθεί κατάλληλος να προσφέρει αίμα, χρειάζεται να περάσει μία διαδικασία. Η επιλογή ή απόρριψη του υποψήφιου δότη αποβλέπει στη διαφύλαξη της υγείας του, αλλά και στην εξασφάλιση της ποιότητας και της μέγιστης ασφάλειας του αίματος και των προϊόντων του για τον ασθενή. Η διαδικασία διαλογής περιλαμβάνει:
· Συμπλήρωση του ερωτηματολογίου που πρέπει να γίνεται με ειλικρίνεια και να υπογράφεται από τον υποψήφιο δότη
· Εμπιστευτική συνέντευξη με εκπαιδευμένο προσωπικό (χωρίς να μπορούν να ακούσουν τρίτα πρόσωπα)
Το προσωπικό εξηγεί με σαφήνεια αν υπάρχει λόγος προσωρινού ή μόνιμου αποκλεισμού του υποψήφιου αιμοδότη.
Ο αιμοδότης πρέπει να γνωρίζει ότι όλες οι μονάδες αίματος ή προϊόντα αφαίρεσης ελέγχονται υποχρεωτικά για τα κυριότερα νοσήματα που μεταδίδονται με το αίμα και συγκεκριμένα για Ηπατίτιδα Β, Ηπατίτιδα C, AIDS, HTLV και Σύφιλη. Ωστόσο, επειδή για κάθε ένα από αυτά τα νοσήματα σε διάστημα (που ονομάζεται «παράθυρο») μερικών ημερών έως πολλών εβδομάδων μετά τη μόλυνση ο έλεγχος αποβαίνει αρνητικός αν και ο δότης είναι μολυσματικός, η ειλικρίνεια του δότη είναι το μόνο που διασφαλίζει την ασφάλεια του αίματος. Για τους παραπάνω λόγους, όποιος είχε κάποια ύποπτη επαφή το τελευταίο εξάμηνο, πρέπει να το αναφέρει ή τουλάχιστον να αυτοαποκλειστεί.
Στους υποψήφιους δότες αιμοπεταλιαφαίρεσης, προηγείται λήψη δείγματος αίματος για έλεγχο και εφόσον ο προκαταρκτικός έλεγχος είναι αρνητικός, ακολουθεί η διαδικασία κατόπιν καθορισμού ραντεβού από το υπεύθυνο άτομο του Κέντρου.
Αν ο εργαστηριακός έλεγχος δείξει κάποιο θετικό ή αμφίβολο αποτέλεσμα, η Υπηρεσία Αιμοδοσίας πληροφορεί τον αιμοδότη τηλεφωνικά ή ταχυδρομικά και ζητά νέο δείγμα αίματος. Σας διαβεβαιώνουμε ότι ποτέ δεν γίνεται αποκάλυψη της ταυτότητας του δότη, γνωστοποίηση πληροφοριών σχετικά με την κατάσταση της υγείας του και των αποτελεσμάτων των εργαστηριακών εξετάσεων σε τρίτους.
Ο υποψήφιος δότης μπορεί να αλλάξει γνώμη πριν προχωρήσει η διαδικασία της αιμοληψίας και να αποχωρήσει ή να αυτοαποκλειστεί χωρίς ντροπή ή δυσφορία.
ΠΟΙΟΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΑΙΜΑ
Αίμα μπορεί να δώσει κάθε υγιές άτομο, ηλικίας 18-65 ετών, αρκεί:
· Να έχει φυσιολογική όψη, ήρεμη ψυχολογία, αρτηριακή πίεση και σφύξεις εντός αποδεκτών ορίων, περιοχές φλεβοκέντησης χωρίς δερματικές βλάβες και να αισθάνεται τελείως καλά την ώρα της αιμοδοσίας
· Αν έλθει πρωϊ, να έχει λάβει ελαφρύ πρωινό (όχι λιπαρό) και άφθονα υγρά (2-3 ποτήρια)
· Nα έχουν περάσει τουλάχιστον 3 ώρες από μεσημεριανό γεύμα, αν έλθει απόγευμα
· Να είναι ξεκούραστος και να έχει κοιμηθεί τουλάχιστον 6 ώρες την προηγούμενη νύχτα
· Να μην έχει καταναλώσει οινοπνευματώδη ποτά το προηγούμενο βράδυ
· Να μην έχει σοβαρά χρόνια προβλήματα (από το καρδιαγγειακό σύστημα, τους νεφρούς κλπ)
· Να μην έχει αρρύθμιστη αρτηριακή υπέρταση, ινσουλινοθεραπευόμενο σακχαρώδη διαβήτη, σοβαρές αλλεργίες, αυτοάνοσα νοσήματα κ.λ.π. και να μην παίρνει φάρμακα για άλλα χρόνια προβλήματα υγείας
· Να μην έχει ή είχε τις τελευταίες δύο εβδομάδες συμπτώματα λοίμωξης (βήχα, καταρροή, εμπύρετο, διάρροια, πονόλαιμο κ.λ.π. λόγω ίωσης ή από μικρόβιο) ούτε να έχει στο περιβάλλον του άτομο με τέτοια συμπτώματα
· Να μην έχει υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, βιοψία κλπ. το τελευταίο τετράμηνο
· Οι γυναίκες να μην έχουν έμμηνο ρύση την ημέρα της αιμοδοσίας ή εγκυμοσύνη το τελευταίο εξάμηνο
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΝΑ ΑΙΜΟΔΟΤΟΥΝ: Όσοι έχουν διαμείνει στη Μεγάλη Βρετανία για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών από το 1980 έως το 1996 και όσοι ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ:
· Πρέπει να παραμείνετε για λίγο ξαπλωμένος στην πολυθρόνα αιμοδοσίας και μετά να παραμείνετε στο σαλόνι, όπου θα σας προσφερθούν χυμός και μπισκότα.
· Μη φύγετε αν δεν αισθάνεστε τελείως καλά και αν δεν έχετε διαβάσει προηγουμένως τις απαραίτητες συμβουλές μας προς τους αιμοδότες.
ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Η ΑΠΟΡΙΑ, ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΑΠΕΥΘΥΝΘΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΠΡΟΣΦΕΡΑΝ ΑΙΜΑ
Μετά την αιμοδοσία, σας παρακαλούμε:
· Μην καπνίσετε για 1 ώρα
· Μην οδηγήσετε για 1 ώρα τουλάχιστον
· Πιείτε περισσότερα υγρά από ό,τι συνήθως τις επόμενες 4 ώρες
· Αν συνήθως έχετε χαμηλή πίεση, φάτε σήμερα περισσότερο αλμυρά
· Δεν επιτρέπεται να πιείτε οινοπνευματώδη πρίν περάσουν 6 ώρες και πριν πάρετε το κανονικό σας γεύμα
· Βγάλτε το λευκοπλάστ ή τον επίδεσμο από το χέρι σας μετά από 3 ώρες
· Αν αιμορραγήσει το σημείο φλεβοκέντησης, σηκώστε ψηλά το χέρι σας και πιέστε το σημείο εκείνο
· Αν αισθανθείτε ζάλη ή κακοδιαθεσία, ενημερώστε αμέσως όποιον τύχει να είναι δίπλα σας και ξαπλώστε με τα πόδια ψηλότερα από το υπόλοιπο σώμα ή καθήστε κάτω με το κεφάλι ανάμεσα στα γόνατά σας και όταν αισθανθείτε καλύτερα, μη σηκωθείτε απότομα, αλλά σιγά-σιγά
o Μην οδηγήσετε
o Αν τα συμπτώματα επιμένουν, επικοινωνήστε με το Κέντρο Αίματος Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ
o Δηλώστε τι ακριβώς σας συνέβη, όταν ξαναρθείτε για νέα αιμοδοσία
· Αν παρουσιάσετε τις επόμενες 15 ημέρες, έστω και ελαφρά συμπτώματα γρίπης ή ίωσης (πυρετό, ρίγος, πονόλαιμο, βήχα, συνάχι, πόνους στα κόκκαλα, εμέτους, διάρροια, κ.λ.π.), θα πρέπει αμέσως να ενημερώσετε το Κέντρο Αίματος Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ
· Συνιστάται να απέχετε τουλάχιστον 12 ώρες από επικίνδυνη εργασία ή χόμπυ (οδήγηση επαγγελματικού αυτοκινήτου ή αεροσκάφους, χειρισμό γερανού, εργασία σε σκαλωσιές, καταδύσεις, αναρρίχηση κ.λ.π.)
· Το ελάχιστο διάστημα που πρέπει να περάσει πριν ξαναδώσετε αίμα είναι 2 μήνες
· Αν είστε άνδρας, μπορείτε να δίνετε αίμα 4 φορές το χρόνο
· Αν είστε γυναίκα, μπορείτε να δίνετε αίμα 2-3 φορές το χρόνο
· Αιμοπετάλια αφαίρεσης μπορείτε να δίνετε με άλλη συχνότητα (ζητήστε εξηγήσεις από το προσωπικό)
· Για οποιαδήποτε πληροφορία, το προσωπικό του Κέντρου Αίματος είναι στη διάθεσή σας
· Τέλος σας παρακαλούμε, μη ξεχάσετε να συμπληρώσετε το έντυπο αυτοαποκλεισμού που σας δόθηκε και να ρίξετε το απόκομμα στην κάλπη
Σας ευχαριστούμε για την προσφορά του αίματός σας και σας περιμένουμε για νέα εθελοντική αιμοδοσία.
Θυμηθείτε ότι για πολλούς λόγους ο αιμοδότης χρειάζεται:
Ø Να έχει πάρει ελαφρύ πρωινό που του δίνει σάκχαρα, όχι λίπη (άρα επιτρέπεται ρόφημα, ψωμί, φρυγανιά, γλυκό, αλλά όχι μπουγάτσα, τυρόπιττα, σάντουιτς, αυγά κ.λ.π.), όταν αιμοδοτεί πρωί
Ø Να έχουν περάσει τουλάχιστον 3-4 ώρες από ένα κανονικό μεσημεριανό γεύμα, όταν αιμοδοτεί απόγευμα
Ø Να είναι ξεκούραστος
Ø Να έχει κοιμηθεί την προηγούμενη νύχτα τουλάχιστον 6 ώρες
Ø Να μην έχει καταναλώσει οινοπνευματώδη ποτά το προηγούμενο βράδυ.
