Γιατί πιστεύουμε στην τύχη;

Υπάρχουν τυχεροί άνθρωποι ή τυχερές μέρες; «Η τύχη αποτελεί μια πραγματικά ενδιαφέρουσα όψη του ρίσκου και της σύμπτωσης», λέει ο δρ Μάικ Εϊτκεν από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. «Ολοι μας θυμόμαστε μέρες που μας συνέβησαν καλά πράγματα και μέρες που μας συνέβησαν λιγότερο καλά και το αποδίδουμε στην τυχερή ή άτυχή μας μέρα.

Μπορούμε να πούμε ότι, με αυτή την έννοια, υπάρχει τύχη».


Αλλά μερικοί πιστεύουν ότι η τύχη επηρεάζει εξωτερικά γεγονότα _ ότι αν, για παράδειγμα, αγοράσουν ένα λαχείο στην τυχερή τους μέρα, έχουν περισσότερες πιθανότητες να κερδίσουν. «Δεν υπάρχει περίπτωση η μέρα κατά την οποία αγοράζεις ένα λαχείο να επηρεάσει την πιθανότητα να κερδίσεις», λέει ο Εϊτκεν. «Η έρευνα έχει δείξει ότι οι άνθρωποι που θεωρούν εαυτόν τυχερούς είναι όντως τυχεροί διότι είναι πιο πρόθυμοι να εκμεταλλευτούν ευκαιρίες».


Οσοι πιστεύουν ότι είναι τυχεροί τείνουν να είναι αισιόδοξοι και, συνεπώς, να αισιοδοξούν για την πιθανότητα μιας μελλοντικής επιτυχίας _ μια «τυχερή μέρα» τους κάνει να έχουν περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και αισιοδοξία. Αν όμως πιστεύουν ότι η επιτυχία τους οφείλεται, έστω και εν μέρει, στην τύχη, αυτό οδηγεί σε προσπάθειες να την ελέγξουν.
Αθλητές και τζογαδόροι πραγματοποιούν συνήθως προληπτικά τελετουργικά για να κερδίσουν, όπως να φορούν το ίδιο τυχερό πουκάμισο ή να τρώνε το ίδιο τυχερό φαγητό. Ετσι πιστεύουν ότι θα συνεχίσουν να κερδίζουν.


Υπάρχουν δυο προσεγγίσεις προκειμένου να αποφασίσει κάποιος αν θα ρισκάρει και θα αφήσει την έκβαση στην τύχη, είτε βάζει στοίχημα είτε θέλει να αποφασίσει αν θα πάρει ομπρέλα μήπως βρέξει _ μυαλό εναντίον ενστίκτου.


«Υπάρχει η ανάλυση του ρίσκου κατά την οποία υπολογίζεις τις πιθανότητες να κερδίσεις το λαχείο», λέει ο Ντέιβιντ Σπιγκελχάλτερ, καθηγητής κατανόησης του ρίσκου στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, ο οποίος μαζί με τον δρ Εϊτκεν ανέπτυξαν για λογαριασμό του BBC το Big Risk Test (τεστ του μεγάλου ρίσκου) το οποίο διερευνά ποιο είδος ανθρώπου έχει την τάση να παίρνει ρίσκο και ποιο όχι. «Υπάρχει επίσης και το ρίσκο ως συναίσθημα το οποίο μπορεί να επηρεαστεί από το αν αισθάνεσαι ότι είναι η τυχερή σου μέρα, άρα θα πάρεις αυτό το ρίσκο”».
Οι ψυχολόγοι όμως λένε ότι η πίστη στην τύχη έχει μια χρήσιμη λειτουργία. Μπορεί να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τυχαία γεγονότα, όπως το να εμπλακούμε σε ένα ατύχημα, να πέσουμε θύμα ληστείας ή φυσικής καταστροφής. Βοηθά επίσης τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο αισιόδοξοι όταν οι περιστάσεις είναι πέρα από τον έλεγχό τους.


http://www.tovima.gr/