Άρθρο του Προέδρου του Επιμελητηρίου Πιερίας στο ειδικό ένθετο της «ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗΣ» που κυκλοφορεί στη ΔΕΘ με θέμα την οικονομία και τις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις
«Οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου να στηρίξουν την Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας με στόχο την έξοδο από την κρίση»
Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα δεν βιώνει μόνον οικονομική κρίση αλλά και πολιτική. Για ακόμη μια φορά, μέσα σε μόλις οχτώ μήνες, οδηγούμαστε σε εθνικές εκλογές σε μια κρίσιμη περίοδο όπου η επιχειρηματική κοινότητα διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι έχει ανάγκη από σταθερότητα. Πάγια θέση του επιχειρηματικού κόσμου είναι να εξαντλούνται οι τετραετίες καθώς το προεκλογικό κλίμα λειτουργεί αποτρεπτικά για το «επιχειρείν». Σε μια ήδη εκτροχιασμένη οικονομία, η διεξαγωγή εκλογών διογκώνει το χάσμα οδηγώντας την οικονομία και την κοινωνία σε μία παρατεταμένη αγωνία και αστάθεια για το μέλλον. Αν δεν θέλουμε να οδηγηθούμε σε ένα τέλμα, οι πολιτικές δυνάμεις αυτού του τόπου πρέπει να θέσουν σε προτεραιότητα το συμφέρον της χώρας και με ομοψυχία να προχωρήσουν σε μια κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης που θα στηρίξει την Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας με κυρίαρχο στόχο την έξοδο από την κρίση.
Ήδη τους προηγούμενους μήνες δοκιμαστήκαμε έντονα με τον περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων που ήταν η χαριστική βολή στην ήδη αιμορραγούσα επιχειρηματικότητα, η οποία λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης και του αβέβαιου επιχειρηματικού κλίματος στην κυριολεξία "έτρωγε από τις σάρκες της" για να κρατηθεί. Δυστυχώς, τα capital controls που μας επιβλήθηκαν στην αρχή του καλοκαιριού έπληξαν και τον τουρισμό της χώρας, τη μοναδική ακόμη ακμάζουσα "βιομηχανία" μας, ενώ θα έπρεπε να τη διαφυλάξουμε ως "κόρην οφθαλμού". Από τις τραγικές συνέπειες είναι η απώλεια εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα δημιουργώντας καταστάσεις πανικού, όπως αυτές που βιώσαμε τον Ιούλιο. Κυρίως έχει πεθάνει παντελώς "ο δανεισμός" προς τις επιχειρήσεις με τις γνωστές σε όλους καταστροφικές συνέπειες για τη ρευστότητά τους. Η προοπτική "φυγής" των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτου μεγέθους, κυρίως της Βορείου Ελλάδας προς τα Βαλκάνια έχει ενταθεί με ότι αυτό συνεπάγεται για τον παραγωγικό ιστό της χώρας.
Αναφορικά με την τοπική επιχειρηματικότητα, που βιώνει τις επιπτώσεις της γενικότερης κρίσης, οφείλουμε να κάνουμε μια διάκριση. Για παράδειγμα, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, όπως είναι οι τουριστικές, οι καφετέριες, τα εστιατόρια, πλήττονται χωρίς όμως να έχουν τις τεράστιες επιπτώσεις ή να απειλούνται άμεσα από λουκέτο. Ιδίως ο τουρισμός στην Πιερία, παρά την όλη δυσφήμιση και αβεβαιότητα, λειτούργησε σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα κυρίως μετά το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου με την τουριστική κίνηση να κορυφώνεται τον Αύγουστο. Όσον αφορά το εμπόριο και την τοπική αγορά είναι γεγονός ότι περιορίζεται από τα capital controls αλλά εκεί όπου συντελείται καταστροφή είναι στις εξαγωγικές επιχειρήσεις της Πιερίας και σε όλο τον παραγωγικό ιστό της τοπικής μας οικονομίας που εισάγει πρώτες ύλες. Οι ίδιες συνέπειες υπάρχουν και στις εισαγωγικές εμπορικές επιχειρήσεις της Πιερίας.
Αυτό που βιώσαμε άμεσα ως συνέπεια ήταν η απώλεια καλών και σταθερών πελατών και το έλλειμμα αξιοπιστίας που πολύ δύσκολα θα επανορθωθεί. Επιπλέον, ακόμη και οι πιο υγιείς επιχειρήσεις οδηγήθηκαν σε απολύσεις ή στην καλύτερη των περιπτώσεων σε εφαρμογή μειωμένου ωραρίου ή άδειες άνευ αποδοχών για τους εργαζομένους. Θα ήθελα να επισημάνω ότι έχει χαθεί πολύτιμος εργασιακός και οργανωτικός χρόνος για την αντιμετώπιση γραφειοκρατικών ζητημάτων με τις επιτροπές που θα εγκρίνουν τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό που επιβαρύνει τη γενικότερη κατάσταση οδηγώντας σε τέλμα το επιχειρείν. Μεσοπρόθεσμα, δυστυχώς, αν συνεχιστεί η υφιστάμενη κατάσταση, θα υπάρξουν περισσότερα λουκέτα, επιχειρηματική μετανάστευση και ανεργία. Αυτό βέβαια δεν ωφελεί την οικονομία μας αφού το Κράτος θα έχει τεράστια απώλεια φορολογικών εσόδων και ασφαλιστικών εισφορών.
Αν και τα περιθώρια έχουν στενέψει πολύ και οι δυσχέρειες στην οικονομία έχουν περισσέψει, θέλω να εκφράσω την αισιοδοξία ότι υπάρχει χρόνος και δρόμος για τη διασφάλιση του επιχειρείν της χώρας. Χρειαζόμαστε ένα πλαίσιο που θα διασφαλίζει την απαραίτητη ρευστότητα στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα όταν λειτουργούμε σε συνθήκες capital controls. Ανεξαρτήτως των όποιων πολιτικών συνθηκών, η επιχειρηματικότητα δεν πρέπει να πληρώνει το "μάρμαρο" αλλά αντιθέτως η πρώτη έγνοια των Κυβερνώντων πρέπει να είναι η εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία τους ώστε οι ελληνικές επιχειρήσεις να μπορούν να τηρούν τις υποχρεώσεις τους και να διατηρούν την αξιοπιστία τους εντός και εκτός της χώρας.
Μερικά από τα μέτρα που απαιτούνται είναι:
- Ένα γρήγορο και ευέλικτο σύστημα τραπεζικών συναλλαγών για την αποκατάσταση της ρευστότητας. Απαιτείται, για παράδειγμα, να διευκολύνεται ο επιχειρηματίας ως προς την καταβολή του ΦΠΑ.
- Δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών.
- Η συνέχιση ευνοϊκών μέτρων ρύθμισης οφειλών, όπως η ρύθμιση των ασφαλιστικών εισφορών σε 100 δόσεις.
- Επιπλέον, άμεσα να εξαιρεθούν από την επιβολή ΕΝΦΙΑ τουλάχιστον οι επιχειρήσεις που παράγουν και εισάγουν πρώτες ύλες.
- Αλλαγή του μείγματος επιδομάτων ανεργίας υπέρ της επιδότησης εργασίας ώστε να διασφαλιστεί η εργασία αλλά και ο κύκλος εργασιών.
- Να οριστικοποιηθεί σύντομα μια ευρωπαϊκή συμφωνία ώστε να ανοίξει επιτέλους ο αναπτυξιακός νόμος στη χώρα και να τρέξουν τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα στο νέο Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης.
- Να ληφθούν μόνιμες ενέργειες για την πάταξη του παραεμπορίου, που αποτελεί τη μεγάλη πληγή του υγιούς εμπορίου.
Τέλος, η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας πρέπει να στηριχθεί πρωταρχικά στο μοντέλο "παράγω και εξάγω". Επίσης, να τεθεί σε προτεραιότητα η ενίσχυση με κίνητρα για δημιουργία γεωργοκτηνοτροφικών επιχειρήσεων που θα δώσουν αυτάρκεια στη χώρα σε αγαθά πρώτης ανάγκης ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι εισαγωγές. Χρειάζεται, δηλαδή, μια ανακατεύθυνση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας με τη λειτουργία, για παράδειγμα, των αγροτών ως επιχειρηματιών. Ακόμη, να εφαρμοστεί σταδιακά ειδικό φορολογικό καθεστώς σε όσες επιχειρήσεις παράγουν και απασχολούν πάνω από 10 άτομα προσωπικό. Επιπλέον, χρειάζονται νέα αναπτυξιακά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα (ΣΕΣ- αναπτυξιακός νόμος, κλπ) με απλοποιημένες διαδικασίες και άμεση εφαρμογή.
Τέλος, η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας πρέπει να στηριχθεί πρωταρχικά στο μοντέλο "παράγω και εξάγω". Επίσης, να τεθεί σε προτεραιότητα η ενίσχυση με κίνητρα για δημιουργία γεωργοκτηνοτροφικών επιχειρήσεων που θα δώσουν αυτάρκεια στη χώρα σε αγαθά πρώτης ανάγκης ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι εισαγωγές. Χρειάζεται, δηλαδή, μια ανακατεύθυνση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας με τη λειτουργία, για παράδειγμα, των αγροτών ως επιχειρηματιών. Ακόμη, να εφαρμοστεί σταδιακά ειδικό φορολογικό καθεστώς σε όσες επιχειρήσεις παράγουν και απασχολούν πάνω από 10 άτομα προσωπικό. Επιπλέον, χρειάζονται νέα αναπτυξιακά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα (ΣΕΣ- αναπτυξιακός νόμος, κλπ) με απλοποιημένες διαδικασίες και άμεση εφαρμογή.