Τι ήταν το Χαβιαρόχανο στην Πόλη;

Γράφει η Μαρία Δήμου,

 Με αφορμή τη δημοσίευση φωτογραφιών του Χαβιαρόχανου  από το φίλο Σάββα Τσιλένη στη σελίδα του στο Facebook θυμήθηκα τις πρόβες και τις αναγνώσεις θεατρικών έργων

στην ερασιτεχνική ομάδα της Πόλης, την “Θεατρική Απόπειρα”. Ανάμεσα στα πολλά, κλασικού αλλά και σύγχρονου ρεπερτορίου, που διαβάσαμε ήταν και το “Χαβιαρόχανο”. Θεατρικό γραμμένο από Ρωμιό, που δυστυχώς δε θυμάμαι τ’ όνομά του, με θέμα το Χαβιαρόχανο, ένα χάνι στην Πόλη κι ήρωες τους ανθρώπους που κινούνταν σ’ αυτό. Αναμεσά τους κι ένας έμπορος που προσπαθεί να παντρέψει την κόρη του με κάποιον πολύ μεγαλύτερό της για λόγους συμφέροντος. Η κοπέλα όμως αγαπά κάποιον άλλον. Γύρω από την ερωτική ιστορία στήνεται κι η ιστορία του Χαβιαρόχανου.
 Μια μικρή διαδικτυακή έρευνα έδειξε πως το Χαβιαρόχανο ήταν ενα οικοδομικό συγκρότημα, ένα χάνι, με μαγαζιά και δωμάτια, όπου κυρίως τα πρώτα χρόνια γινόταν εμπόριο χαβιαριού, στην περιοχή του Γαλατά στην Πόλη. Στην εποχή αυτή  προφανώς αναφέρεται και το θεατρικό.

  Στα μέσα όμως του 19ου αι. μετατρέπεται σε ένα είδος χρηματιστηρίου. Εγκαθίστανται τραπεζικά και χρηματιστηριακά γραφεία με μεγάλο κύκλο εργασιών. Το ελληνικό στοιχείο κυριαρχεί και τα ενοίκια ακόμα και των διαδρόμων εκτινάσσονται. Στους διαδρόμους κυκλοφορούν πληθος  εμπόρων, μεσιτών, χρηματιστών, κολλυβιστών, αργυραμοιβών, αχθοφόρων που κουβαλούσαν σάκους χρυσών και αργυρών κοσμημάτων.  Όλα αυτά μέχρι το 1930 οπότε το Χαβιαρόχανο περνά σε παρακμή και ερημώνει..
  Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο το επίθετο Χαβιαροχανήτες που χρησιμοποιήθηκε από λαϊκά έντυπα  στην Ελλάδα την τελευταία εικοσιπενταετία του 19ου αιώνα. Δήλωνε τους ομογενείς, κυρίως τους εκ Κωνσταντινουπόλεως, που συμπεριφέρονταν σαν νεόπλουτοι θέλοντας να δημιουργήσουν νέα ήθη και συνήθειες.

Αλλά κι ο Γιώργος Σουρής στο “Τράπεζαι- Ισθμοί” το μνημονεύει….
……Μακριά οι απονήρευτοι από τους τραπεζίτας,

κάνουν πως τάχα μετοχές δεν θέλουν να σας δώσουν,

κι έπειτα λεν κρυφά κρυφά στους δούλους των μεσίτας

στο κλεφτο-Χαβιαρόχανο τα φόντα να υψώσουν.

Είναι τεχνίται έμπειροι εις το επάγγελμά των,

κι αν κλέβουν, μην πειράζεσθε, το έχει η δουλειά των.

 Το Χαβιαρόχανο υπάρχει πια μόνο στη μνήμη κάποιων Κωνσταντινοπολητών που οι γονείς ή παππούδες τους είχαν κάποια οικονομική δραστηριότητα σ’ αυτό. ….

Πηγή: peridiavenontasstonkosmo

- See more at: http://constantinoupoli.com