Την ανάγκη στροφής από το σημερινό παραγωγικό μοντέλο του παγκόσμιου συστήματος τροφίμων σε μια προσέγγιση κατά την
οποία τα ανθρώπινα δικαιώματα και ο εκδημοκρατισμός θα βρίσκονται στο επίκεντρο των δομών του, υπογράμμισε από τις Βρυξέλλες η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για το δικαίωμα στην τροφή, Hilal Elver.
Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης παγκόσμιας συνεδρίας, με τίτλο «Η μετάβαση προς πιο βιώσιμα συστήματα τροφίμων για ένα υγιές μέλλον», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του φόρουμ για το μέλλον της Γεωργίας, η Elver ανέφερε ότι η γεωργία που καθοδηγείται από την παραγωγικότητα δεν αποτελεί την ενδεδειγμένη οδό.
Ανακατανομή ενισχύσεων, μείωση θέσεων εργασίας και ενοποιημένη πολιτική
«Στις ΗΠΑ, οι αγρότες δεν θέλουν να αγγίξει κανείς τις επιδοτήσεις», δήλωσε με νόημα η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ, κάνοντας εμμέσως νύξη στην παρόμοια στάση που υιοθετούν οι αγρότες της ΕΕ, όταν τίθενται υπό αμφισβήτηση οι επιδοτήσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Την ίδια στιγμή, σε ένα άλλο πάνελ, ο Ευρωπαίος επίτροπος Γεωργίας, Φιλ Χόγκαν, επιβεβαίωνε ότι οι επιδοτήσεις θα διατηρηθούν στα τωρινά επίπεδα υπό τον όρο ότι οι αγρότες θα βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις. Σε ό,τι αφορά το καθεστώς των τρεχόντων κονδυλίων της ΚΑΠ, όπου το 80% των ενισχύσεων πηγαίνει στο 20% των αγροτών, ο κ. Χόγκαν τόνισε ότι αυτό θα αλλάξει με την έλευση του νέου μοντέλου παράδοσης της ΚΑΠ.
Ωστόσο, ο επίτροπος Γεωργίας της ΕΕ παραδέχθηκε ότι θα υπάρξει περαιτέρω μείωση στις θέσεις εργασίας του πρωτογενούς τομέα. Παρότι ο αγροτικός πληθυσμός στην Ευρώπη αριθμεί περίπου 44 εκατομμύρια και ο τομέας είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης, ο κ. Χόγκαν επεσήμανε ότι η ενοποίηση θα πρέπει να συνεχιστεί, προκειμένου η γεωργία της ΕΕ να καταστεί ανταγωνιστική σε παγκόσμια κλίμακα. Κατά συνέπεια, κάθε χρόνο, θα υπάρχει μια μείωση της τάξεως του 3%-4% στον πληθυσμό που ζει και εργάζεται στις αγροτικές περιοχές. «Βλέπουμε, πάντως, αυξανόμενη δυναμική στον τομέα της βιολογικής γεωργίας», συμπλήρωσε Ευρωπαίος επίτροπος.
Αξίζει να τονιστεί ότι ο ενιαίος χαρακτήρας της ΚΑΠ θεωρείται ζωτικής σημασίας για τις φτωχότερες χώρες της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Ελλάδα, δεδομένου ότι είναι κομβικός για τη διαφύλαξη της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Από την άλλη, χώρες, όπως η Γαλλία, στηρίζουν τη μεγαλύτερη αποκέντρωση στην εφαρμογή της πολιτικής σε μεμονωμένα κράτη-μέλη (σ.σ. σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο), με τον ισχυρισμό ότι αυτή η προσέγγιση ανταποκρίνεται με πιο ευέλικτο τρόπο στις ανάγκες των διαφορετικών μοντέλων γεωργίας που έχει κάθε χώρα.
Η φορολογική πολιτική ως μοχλός πίεσης για την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών
Στη συνέχεια της συζήτησης, ο εκτελεστικός διευθυντής της Παγκόσμιας Συμμαχίας για τη Βελτίωση της Διατροφής (GAIN), Lawrence Haddad, επέρριψε σοβαρές ευθύνες στις κυβερνήσεις των κρατών-μελών για τις διατροφικές πολιτικές. «Οι κυβερνήσεις πρέπει να λειτουργούν προληπτικά. Για να συμβεί αυτό, δεν αρκεί απλά να φορολογούν τη ζάχαρη, αλλά θα πρέπει να κάνουν πολλά περισσότερα, προωθώντας επίσης τα λαχανικά και τα όσπρια» δήλωσε, συμπληρώνοντας ότι η χρήση μιας φορολογικής πολιτικής για την αποτροπή ή την ενθάρρυνση υιοθέτησης συγκεκριμένων μοντέλων διατροφής θα μπορούσε να επιτύχει πολλά. Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο Ευρωπαίος επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, Vytenis Andriukaitis, είχε βάλει στο τραπέζι την ιδέα της συγκέντρωσης κεφαλαίων για τη γεωργία με την επιβολή εισφορών στο αλκοόλ, τον καπνό και τη ζάχαρη.
Στον αντίποδα, η Hilal Elver ανέφερε ότι «οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να κατηγορηθούν εξ ολοκλήρου, επειδή παίρνουν τις λάθος αποφάσεις», καθώς αυτές μπορεί να απορρέουν από τον τρόπο με τον οποίο τούς μεταβιβάζονται οι πληροφορίες. Γι’ αυτό και, σύμφωνα με την ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ, απαιτείται μια εις βάθος ανάλυση του ρόλου του ιδιωτικού τομέα.
Η αλληλεπίδραση μεταξύ επιστήμης και πολιτικών
Αναφερόμενος στη ζήτημα της διαφάνειας, ο Cyriaque Sendashonga, γενικός διευθυντής της Ομάδας Πολιτικής και Προγράμματος της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN), δήλωσε ότι οι πολίτες πρέπει να παίρνουν τις σωστές πληροφορίες για τα τρόφιμα και τη γεωργία. «Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, οι επιστήμονες και οι πολίτες πρέπει να αρχίσουν να έχουν εμπιστοσύνη ο ένας στον άλλο», ανέφερε.
«Η ουσία είναι να συγκεντρωθούν επιστημονικά στοιχεία που θα καθιστούν αδύνατη την αγνόησή τους από τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής. Είναι περισσότερο πολιτικό παρά επιστημονικό ζήτημα», συμπλήρωσε ο Lawrence Haddad.
https://www.euractiv.gr
