Πραγματοποιήθηκε το μνημόσυνο υπέρ των της Πατρίδος πεσόντων στο Λιτόχωρο, στις 30,31-3-1946

 

 ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΥ ΥΠΕΡ ΤΩΝ 13^ων ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΟΥ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ (30-31 ΜΑΡΤΙΟΥ 1946), ΗΜΕΡΑ ΕΘΝΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ.

Δ.Αδαμόπουλος: Ζητούμε την απελευθέρωση των 2 φυλακισμένων στρατιωτών στην Τουρκία!

* ΤΙΜΟΥΜΕ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΤΙΜΗΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΕ ΤΗ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥΣ, ΤΙΜΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΤΟΥΣ, ΕΙΠΕ ΣΥΓΚΙΝΗΜΕΝΟΣ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΣΤΡΑΤΩΝ ΠΙΕΡΙΑΣ.  

* ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ Β.ΡΟΖΗΣ: ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΟΥΣ 2 ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΜΗΡΟΙ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΟΥ ΕΡΝΤΟΓΑΝ, ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΟΥ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ.

* ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΔΟΘΗΚΑΝ ΤΙΜΗΤΙΚΕΣ ΠΛΑΚΕΤΕΣ ΣΤΟΥΣ 2 ΓΙΟΥΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΑΡΒΙΔΗ, ΚΑΘΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΣΕ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΟΥΣΚΕΦΤΑΡΑ ΚΑΙ ΗΛΙΑ ΛΙΑΓΚΑ.

Σε μια ξεχωριστή αναφορά που αφορά ένα εθνικό θέμα αλλά και ένα πρόσφατο εθνικό συμβάν που βρίσκεται σε εξέλιξη, προχώρησε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, Δημήτρης Αδαμόπουλος, μιλώντας στην ετήσια εκδήλωση (Μνημόσυνο) υπέρ των της Πατρίδος πεσόντων Στρατιωτών, Χωροφυλάκων και μιας γυναίκας, στις 30-31/3/1946, στο Λιτόχωρο. Το εθνικό θέμα σχετίζεται με το όνομα της Μακεδονίας ενώ το πρόσφατο συμβάν σχετίζεται με την ομηρία των δύο στρατιωτών σε φυλακή της Τουρκίας.

Συγκεκριμένα, καλωσορίζοντας τους συγγενείς των θυμάτων αλλά και τους εκπροσώπους της Αστυνομίας, του Στρατού και της Αεροπορίας που από διάφορες περιοχές της Χώρας είχαν έρθει στο Λιτόχωρο για να αποτίσουν φόρο τιμής στους 13 νεκρούς της Μάχης του Λιτοχώρου, ο κ. Αδαμόπουλος υπενθύμισε ότι βρίσκονται στη Μακεδονία, η οποία είναι μία και ελληνική.

Στο κλείσιμο της ομιλίας του ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας αφιέρωσε την εκδήλωση σε έναν «αδικημένο της Ιστορίας», που έλαβε μέρος στη Μάχη του Λιτοχώρου, που τραυματίστηκε (έφερε 2 σφαίρες πολυβόλου), που απάχθηκε από τους κομμουνιστές εκείνης της εποχής οι οποίοι αφού του αφαίρεσαν τον οπλισμό του, τον πήγαν στο βουνό, τον ξεβράκωσαν και ύστερα τον άφησαν ελεύθερο. Πρόκειται για τον Γεώργιο Δαρβίδη, ο οποίος όμως είχε κι άλλες περιπέτειες στη συνέχεια της ζωής του.

Επίσης, ο κ. Αδαμόπουλος, σε δηλώσεις του τόσο πριν όσο και μετά το Μνημόσυνο υπέρ των της Πατρίδος πεσόντων, αναφέρθηκε στο περιστατικό της ομηρίας των δύο στρατιωτών που σήμερα βρίσκονται σε τουρκικές φυλακές και ζήτησε την αποφυλάκισή τους.

Το Μνημόσυνο στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Λιτοχώρου αλλά και οι εκδηλώσεις, μετά το Τρισάγιο, στο Πάρκο.

Με τη συμμετοχή συγγενών των θυμάτων της Μάχης του Λιτοχώρου, αποστράτων αλλά και κατοίκων της περιοχής, τελέστηκε Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των εννέα Χωροφυλάκων, των τριών Στρατιωτών και της Εθνομάρτυρος Ευαγγελίας (Μπουλιώς) Λαλουμίχου.

Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας και της Επιμνημόσυνης Δέησης τελέστηκε Τρισάγιο στο Ηρώο Πεσόντων, στο Πάρκο Λιτοχώρου. Ο Σύνδεσμος Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας ΔΕΝ είχε καλέσει στην εκδήλωση αυτή κανένα κόμμα και καμία κομματική ή ιδεολογική οργάνωση, διότι, όπως ανακοινώνεται κάθε χρόνο, η Επιμνημόσυνη Δέηση ΔΕΝ έχει κομματικό ή ιδεολογικό χαρακτήρα, αλλά τελείται υπέρ αναπαύσεως των ψυχών.

Στην ανακοίνωση που είχε εκδοθεί από τον Σύνδεσμο Αποστράτων Πιερίας, τονίζονταν ότι «η ευταξία, η σεμνότητα και η ευπρέπεια ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ να επικρατήσουν προς αποφυγή οιασδήποτε επιδίωξης για πολιτική, κομματική ή ιδεολογική εκμετάλλευση της εκδήλωσης αυτής».

Μετά το Τρισάγιο που τελέστηκε, ακολούθησε χαιρετισμός από τον Αντιπρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας (ΠΟΑΣΑ), Νικόλαο Παπαδόπουλο.

Στρατηγός Βασίλειος Ροζής: Ήρθαμε εδώ ως ευλαβικοί προσκυνητές και όχι για να αναμοχλεύσουμε τα πάθη και τα μίση τού παρελθόντος!

Αμέσως μετά, πραγματοποιήθηκε χαιρετισμός από τον Πρόεδρο της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού (ΕΑΑΣ), Στρατηγό Βασίλειο Ροζή, ο οποίος, μεταξύ των άλλων που είπε, ανέφερε και τα εξής: «Είμαστε εδώ για να αποτίσουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής σ’ αυτούς που αγωνίστηκαν για την Πατρίδα, την Πίστη και τη Δημοκρατία.

Είμαστε εδώ, ευλαβικοί προσκυνητές και όχι για να αναμοχλεύσουμε πάθη και μίση του παρελθόντος, όπως θέλουν κάποιοι να λένε.

Είμαστε εδώ για μια σεμνή τελετή, να αποτίσουμε φόρο τιμής αλλά και για να μην ξεχνούν οι επόμενες γενιές. Είμαστε εδώ, γιατί το οφείλουμε, για να μαθαίνουν οι νέοι το τί δώσαν κάποιοι για να υπάρχει αυτή η Πατρίδα, Ελεύθερη και Δημοκρατική.

…Στις δύσκολες στιγμές που περνάει η Χώρα μας, δύο συνάδελφοί μας των Ενόπλων Δυνάμεων, είναι για 18^η ημέρα όμηροι στις τουρκικές φυλακές τού Ερντογάν. Δεν τους ξεχνάμε. Όπως και δεν ξεχνάμε τους αθάνατους νεκρούς μας. Τιμή και Δόξα σ’ αυτούς! Ζήτω ο Ελληνικός Στρατός! Ζήτω η Ελληνική Αστυνομία! Οι νεκροί μας, Αθάνατοι!», αναφορά η οποία συνοδεύτηκε από ζωηρά χειροκροτήματα των παρευρισκόμενων.

Τιμητικές πλακέτες σε συγγενείς θυμάτων που έπεσαν στη Μάχη του Λιτοχώρου

Η κεντρική ομιλία πραγματοποιήθηκε, όπως κάθε χρονιά, από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, Δημήτριο Αδαμόπουλο.

Στη συνέχεια, δόθηκαν τιμητικές πλακέτες (με τον θυρεό τού Συνδέσμου Αποστράτων Πιερίας) σε δύο παιδιά ενός επιζήσαντος της μάχης του Λιτοχώρου, ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, τραυματίστηκε, συνελήφθη και απήχθη μαζί με άλλους που έλαβαν μέρος στη Μάχη. Συγκεκριμένα, οι τιμητικές πλακέτες δόθηκαν στους Χαράλαμπο και Δημήτρη Δαρβίδη, γιους του Στρατιώτη Γεωργίου Δαρβίδη.

Δόθηκαν επίσης τιμητικές πλακέτες σε συγγενείς των θυμάτων Γεωργίου Μουσκεφτάρα (την τιμητική πλακέτα παρέλαβε ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Κορυφής Ημαθίας) και Ηλία Λιάγκα.

Ομιλία πραγματοποίησε επίσης και εκπρόσωπος του Νικόλαου Παπακωνσταντίνου, του μοναδικού επιζώντα της μάχης στο Μεταβατικό Απόσπασμα.

Μετά το πέρας των χαιρετισμών, των ομιλιών και της απονομής τιμητικών πλακετών, ακολούθησε Προσκλητήριο Νεκρών και κατάθεση στεφανιών. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τον Εθνικό Ύμνο.

Παρουσίες

Οι φετινές εκδηλώσεις έγιναν με την παρουσία εκπροσώπων του Πανελληνίου Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας (ΠΟΑΣΑ) αλλά και Τοπικών Συνδέσμων Αποστράτων της Αστυνομίας, του Στρατού και της Αεροπορίας από διάφορες περιοχές της Χώρας, συγγενών των θυμάτων, στελεχών της Αυτοδιοίκησης, κατοίκων του Λιτοχώρου, του Δ.Δίου-Ολύμπου και ευρύτερα της Πιερίας.

Συγκεκριμένα, μεταξύ των άλλων, παραβρέθηκαν ο 95χρονος Στρατηγός ε.α. Κωνσταντίνος Κόρκας, ο Στρατηγός Νικόλαος Δερβίσης, ο Στρατηγός Ευστράτιος Κυριακάκης, ο Στρατηγός Βασίλης Κανάλης κ.ά., ο τ. Βουλευτής Πιερίας Νίκος Κάκαλος, ο Αναπληρωτής Δήμαρχος Κατερίνης Χρήστος Λεμονόπουλος, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Δ.Δίου-Ολύμπου Θεόδωρος Σιώκας και Λέλα Γιάννακα, ο τ. Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Κατερίνης Αθανάσιος Λιακόπουλος, ο Δημοτικός Σύμβουλος Κατερίνης Γιώργος Ίτσιος, ο επίτιμος Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αστυνομικών Υπαλλήλων Χρήστος Φωτόπουλος, ο Πρόεδρος της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Ν.Πιερίας Δημήτρης Φώτης κ.ά.

Η ομιλία του Προέδρου του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, Δημήτρη Αδαμόπουλου.

Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν, όπως προαναφέρθηκε, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, Δημήτρης Αδαμόπουλος. Ολόκληρη η ομιλία του έχει ως εξής:

«Στις 30 Μαρτίου 1946, αργά τη νύκτα και ξημερώνοντας η 31^η Μαρτίου, όπως είναι γνωστό, γίνεται επίθεση ενόπλων κομμουνιστών στον Σταθμό Χωροφυλακής Λιτοχώρου και στο οίκημα όπου υπήρχε το Μεταβατικό Απόσπασμα της Χωροφυλακής. Αποτέλεσμα της επίθεσης ήταν να σκοτωθούν με φρικτό τρόπο εννέα από τους δέκα Χωροφύλακες του Αποσπάσματος, δύο Λοχίες κι ένας Φαντάρος του Ελληνικού Στρατού, καθώς επίσης και μια γυναίκα. H 31^η Μαρτίου 1946 ήταν η ημέρα των Εθνικών Εκλογών.

Στον Σταθμό Χωροφυλακής υπηρετούσαν οκτώ χωροφύλακες και ένας Ανθυπασπιστής-Διοικητής. Για την τήρηση της τάξης κατά την εκλογική διαδικασία είχε σταλθεί ένα μικρό απόσπασμα δέκα στρατιωτών υπό τη διοίκηση ανθυπολοχαγού, που είχε φθάσει στο χωριό δύο-τρεις ημέρες πριν, καθώς επίσης και ένα Μεταβατικό Απόσπασμα της Χωροφυλακής δέκα νέων-δοκίμων χωροφυλάκων που έφθασε πεζή, με πλήρη εξάρτηση από Κατερίνη, στις πέντε το απόγευμα του Σαββάτου της 30^ης Μαρτίου, για τον ίδιο σκοπό. Oι στρατιώτες στρατωνίζονταν στον πρώτο όροφο του κτιρίου του Κοινοτικού καταστήματος όπου ήταν ο Σταθμός Χωροφυλακής, στο υπερυψωμένο ισόγειο του οποίου βρισκόταν τα Γραφεία της Κοινότητας. Το Μεταβατικό Απόσπασμα της Χωροφυλακής κατέλυσε σε ιδιόκτητο κτίριο καμιά διακοσαριά μέτρα δυτικά του Σταθμού, στην ανηφόρα προς τον Όλυμπο.

Η εντολή του Γ.Γ. του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη.

Ο τότε Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης, καθ’ οδόν για την Πράγα, προκειμένου να συμμετάσχει στο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Τσεχοσλοβακίας, σταματάει στη Θεσσαλονίκη και συσκέπτεται με τα στελέχη του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ, Στρίγκο και Βαφειάδη. Τους δίνει εντολή όπως αναφέρει ο ΕΑΜίτης, μη Κομμουνιστής Ιστορικός, Γρηγοριάδης Σόλων στο πιο πολυδιαβασμένο βιβλίο για τη δεκαετία του ΄40, «…κατά την διάρκεια της απουσίας του και ως την ημέρα των εκλογών, να οργανώσουν και να εξαπολύσουν σε κάποιο σημείο της Μακεδονίας ένα θεαματικό κτύπημα..».

Για ποιόν λόγο άραγε ήθελε ο Ζαχαριάδης να γίνει το κτύπημα κατά την περίοδο της απουσίας του; Μήπως για να μην μπορεί να αποδοθεί το κτύπημα σε αυτόν ή/και για να είναι πιο εύκολο να το αποδώσει σε άλλους αν κάτι πήγαινε στραβά; Για την επιχείρηση είχε επιλεγεί το Λιτόχωρο και είχε διαταχθεί όπως αναφέρει ο ίδιος ο Μάρκος Βαφειάδης σε βιβλίο του προκειμένου να «..δοθεί ένα σκληρό μάθημα σε ομάδα «ταγματασφαλιτών» που τρομοκρατούσε την περιοχή του Λιτοχώρου».

Νεκροί: 9 Χωροφύλακες, 3 Στρατιώτες και 1 γυναίκα…

Από το Μεταβατικό Απόσπασμα Χωροφυλακής σκοτώθηκαν, ουσιαστικά κάηκαν, οι εννέα Χωροφύλακες και διασώθηκε από τύχη, αν και τραυματισμένος, ο Χωροφύλακας τότε Νικόλαος Παπακωνσταντίνου, που έχουμε τη χαρά να τον έχουμε σήμερα εδώ κοντά μας, ανάμεσά μας. Από τους άνδρες στον Σταθμό Χωροφυλακής σκοτώθηκαν οι Λοχίες Γκουνός Νικόλαος από την Λεπτοκαρυά και Τζούκας Νικόλαος από το Λιτόχωρο καθώς και ο στρατιώτης Μουσκεφτάρας Γεώργιος από το χωριό Κορυφή Ημαθίας.

Ο Λοχίας Γκουνός, αν και τραυματισμένος, κατάφερε να βγει από το οίκημα, να συλληφθεί από τους ένοπλους κομμουνιστές, να φονευθεί και να ριφθεί νεκρός πια στο καιόμενο οίκημα από τον πρώτο του εξάδελφο, τον Σταύρο Γκουνό, τον γνωστό στην περιοχή ως Καπετάν-Χατζάρα. Ο Λοχίας Τζούκας άκουσε τους πυροβολισμούς από το σπίτι της αρραβωνιαστικιάς του, κατέβηκε προς την Πλατεία όπου, αμυνόμενος και καλυπτόμενος στη βρύση της πλατείας, κτυπήθηκε και άφησε την τελευταία του πνοή εκεί, όπου τον βρήκε νεκρό ο αδελφός του, ο Διονύσης, το πρωί.

Οι επιτιθέμενοι σκότωσαν και μία γυναίκα, την Ευαγγελία (Μπουλιώ) Λαλουμίχου, που δούλευε καθαρίζοντας τα κτίρια της Κοινότητας (π.χ. το κοινοτικό κατάστημα, το σχολείο κλπ), που καθάριζε για λογαριασμό της Κοινότητας και τον Αστυνομικό Σταθμό αλλά και το ενοικιαζόμενο κτίριο στο οποίο στρατωνίστηκε το Απόσπασμα της Χωροφυλακής.

Αντιφάσεις σε λεγόμενα πρωταγωνιστών της επίθεσης

Μετά την εντολή του Νίκου Ζαχαριάδη, όπως αναφέρει ο ίδιος ο Ρόσιος, ο επονομαζόμενος καπετάν-Υψηλάντης, σε συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Φοίβο Οικονομίδη, λέει ότι το Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ αναθέτει, μέσω του καπετάν Κικίτσα, στον ίδιο τον Ρόσιο την πραγματοποίηση μιας δυναμικής ενέργειας πριν από τις εκλογές. Το βράδυ της 30^ης προς την 31^η Μαρτίου, αναφέρει ο καπετάν-Υψηλάντης «..χτυπήσαμε μια δεξιά συμμορία στο Λιτόχωρο και εμπλακήκαμε ένοπλα στη συνέχεια με κυβερνητική δύναμη που στάθμευε εκεί». Όμως πουθενά σε καμιά πηγή, κομμουνιστική ή κυβερνητική τότε ή αργότερα, δεν υπάρχουν δύο κτυπήματα το ίδιο βράδυ στο Λιτόχωρο, ένα σε «δεξιά συμμορία» και ένα άλλο εναντίον του Σταθμού Χωροφυλακής Λιτοχώρου….

Ο Βαφειάδης από την άλλη πλευρά, στο βιβλίο του «Απομνημονεύματα», αναφέρει ότι η επίθεση επρόκειτο να γίνει λίγες ημέρες «προ των εκλογών» αλλά «..επειδή οι «μοναρχοφασίστες» δεν βρέθηκαν στα στέκια τους..», η επίθεση αναβλήθηκε και συνέπεσε με τις εκλογές..».

Πράγματι, ο Ρόσιος και ο Βαφειάδης πέφτουν σε αντιφάσεις, διότι ενώ στη συνέντευξή του ο Ρόσιος λέει ότι «Χτυπήσαμε μια δεξιά συμμορία», ο Βαφειάδης στο βιβλίο του λέει ότι «δεν βρέθηκαν οι «μοναρχοφασίστες» στη θέση τους»! Και το ερώτημα που τίθεται είναι: Χτυπήθηκε τελικά μια δεξιά συμμορία ή οι «μοναρχοφασίστες» δεν βρέθηκαν στη θέση τους; Ποια είναι, τέλος πάντων η αλήθεια; Από τα προαναφερθέντα γεγονότα, που προέρχονται από ΕΑΜικές ή/και κομμουνιστικές πηγές, η επιχείρηση, κατά τους κομμουνιστές, φαίνεται πως πέτυχε ως προς το αποτέλεσμα να υπάρξουν νεκροί, απέτυχε όμως ως προς τον στόχο που τέθηκε να σκοτώσουν τους «μοναρχοφασίστες του Λιτοχώρου» «που τρομοκρατούσαν τους δημοκρατικούς πολίτες». Άλλους στόχευαν και άλλους σκότωσαν οι ένοπλοι κομμουνιστές.

Επομένως το επιχείρημα ότι στόχος ήταν η «Λευκή Τρομοκρατία» απλώς δεν ισχύει στην περίπτωση της ένοπλης επίθεσης του ΚΚΕ στο Λιτόχωρο. Και δεν ισχύει και για έναν άλλο σημαντικότατο, επίσης, λόγο: Διότι στο υπόμνημα-έκθεση που υπέβαλε ο «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας» το οποίο στάλθηκε με υπογραφή Μάρκου Βαφειάδη στα Ηνωμένα Έθνη με τίτλο «ΕΤΣΙ ΑΡΧΙΣΕ Ο ΕΛΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ» και αναφέρεται σε «τρομοκρατία της Δεξιάς μεταξύ 1945 και 1947 σε όλη τη χώρα», σ’ αυτό λοιπόν το υπόμνημα, το Λιτόχωρο δεν αναφέρεται. Δεν αναφέρονται ιδιαίτερα στοιχεία «λευκής τρομοκρατίας» στο Λιτόχωρο αλλά και ευρύτερα στην περιοχή του Ολύμπου (σελ. 177-8 της Έκθεσης) την περίοδο 1945-1947...

Πώς αντιμετώπισε το ΚΚΕ διαχρονικά αυτή την ένοπλη επίθεση στο Λιτόχωρο

Αλλά, για να δούμε, πώς αντιμετώπισε το ΚΚΕ, διαχρονικά, την ένοπλη αυτή επίθεση;

Τη Δευτέρα, 1^η Απριλίου 1946, χωρίς να είναι πρωταπριλιάτικο αστείο, η εφημερίδα ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, που δεν είναι απλώς μία εφημερίδα που υποστηρίζει το κομμουνιστικό κόμμα, αλλά είναι το επίσημο δημοσιογραφικό όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, αναδημοσίευε απλώς την ανακοίνωση της Χωροφυλακής χωρίς να αλλάξει τίποτα σ΄ αυτήν, ούτε καν την καθαρεύουσα, με επικεφαλίδα, όμως, που παρουσίαζε την επίθεση ως σκηνοθετημένη από την Κυβέρνηση. Άραγε, πραγματικοί νεκροί, όργανα της τάξης και του στρατού, είχαν σκηνοθετηθεί από το Κράτος; Μετά από δύο ημέρες όμως, η ίδια εφημερίδα του κόμματος μιλούσε για ένα φτιαχτό επεισόδιο που το προκάλεσε η ίδια η χωροφυλακή. Έπρεπε να περάσουν 13 ημέρες για να αναφερθεί ο ίδιος ο Ζαχαριάδης, μετά την επιστροφή του από την Πράγα, σε ομιλία του στη Θεσσαλονίκη, ότι το περιστατικό αφορούσε σε ενέργεια (δήθεν) αυτοάμυνας. Έστω και με καθυστέρηση, έστω και έτσι, το ΚΚΕ παραδεχόταν ότι ήταν δική του η ένοπλη επίθεση. Ενέργεια αυτοάμυνας, λοιπόν, εναντίον ποιου; Εναντίον του Κράτους ή «συμμοριών της δεξιάς;», όπως ήταν η, αρχική, εντολή του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ;

Την ίδια τακτική ακολούθησε το ΚΚΕ και το 1947, επιμένοντας στην αρχή του Ζαχαριάδη ότι η επίθεση στο Λιτόχωρο εντάσσονταν στην τακτική χρησιμοποίησης των ίδιων μέσων «..που χρησιμοποιούσε και η αντίδραση ενάντια στο λαό» και επομένως ήταν, λέει, πράξη αντίδρασης στην «Λευκή Τρομοκρατία». Όμως, όπως οι πρωτεργάτες της επίθεσης, Βαφειάδης και Ρόσιος, παραδέχονται, έστω και αντιφάσκοντας, «ομάδες δεξιών συμμοριών ή μοναρχοφασιστών» δεν βρέθηκαν…

Το επεισόδιο του Λιτοχώρου έμεινε για το ΚΚΕ γενικά στην αφάνεια για πάνω από χρόνο μέχρι που το έφερε ξαφνικά στην επιφάνεια όταν δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα του «Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας» «ΕΞΟΡΜΗΣΗ», στο φύλλο της 28^ης Οκτωβρίου 1947, ένα άρθρο που για πρώτη φορά αναγορεύει την επίθεση ως την έναρξη του «δεύτερου αντάρτικου», όπως έλεγε το ΚΚΕ, ή του τρίτου γύρου όπως έλεγε η Κυβέρνηση της Χώρας. Την ευθύνη της επίθεσης, όμως, δεν την αναλαμβάνει επίσημα το κομμουνιστικό κόμμα αλλά αποδίδεται -γιατί, φαίνεται, βόλευε στο κόμμα- σε αυθόρμητη πρωτοβουλία, σαν πηγαία «.. αντίδραση ομάδας αγανακτισμένων ενόπλων κομμουνιστών…». Κάτι τέτοιο όμως για ένα σκληρό Σταλινικό κόμμα, όπως ήταν τότε το ΚΚΕ, είναι  αδιανόητο.

Μόλις τον Νοέμβριο του 1948, σε δημοσίευση στο περιοδικό ¨ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ¨ «..αναγορεύεται η επίθεση στο Λιτόχωρο σε σχεδιασμένη απαρχή του Εμφυλίου» ο οποίος, όμως, είχε αποφασιστεί κατά την διάρκεια της 2^ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ, στις 12 Φεβρουαρίου 1946. Όταν, λοιπόν, πλέον έγινε φανερό ότι έχανε ο «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας», οι μαχητές του αυτομολούσαν μαζικά, δεν μπορούσε να κάνει ούτε καν βίαιη στρατολόγηση, όταν το ΚΚΕ εγκαταλείπονταν από τους συμμάχους του (π.χ. Γιουγκοσλαβία κλπ), τότε το ΚΚΕ θυμήθηκε το Λιτόχωρο. Και προκειμένου να ενδυναμώσει το χαμένο ηθικό των μαχητών της η «Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση» του νεοϊδρυθέντος  «Κράτους» της «Ελεύθερης Ελλάδας» απένειμε «Μετάλλιο ανδρείας στους μαχητές και αξιωματικούς του Δημοκρατικού Στρατού που πήραν μέρος στην πρώτη μάχη του Λιτοχώρου (30-31 Μαρτίου 1946)». Το «Διάταγμα» της απονομής υπογράφονταν από τον τότε «Πρόεδρο» της «Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης» στις 24 Μάρτη 1949, ΓΙΑΝΝΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ. Έπρεπε να φθάσουμε στο 1949 για να αποδεχθεί το ΚΚΕ, τελικά, ότι ο Τρίτος Γύρος του Εμφυλίου άρχισε στο Λιτόχωρο. Το έγγραφο της απόφασης απονομής του μεταλλίου μπορεί κανείς να το ζητήσει από το τοπικό ΚΚΕ…

Η καθυστερημένη αυτή παραδοχή καταρρίπτει το ούτως ή άλλως αδύνατο και ατεκμηρίωτο, όπως αποδείξαμε προηγουμένως, επιχείρημα, της κομμουνιστογενούς Αριστεράς ότι η επίθεση έγινε εναντίον συμμοριών που ταλαιπωρούσαν τους «δημοκρατικούς πολίτες»… Οι λόγοι ήταν πολύ πιο ουσιαστικοί. Το κόμμα είχε ήδη αποσπάσει υποσχέσεις από την Μόσχα ότι θα βοηθούσε, αν οι Έλληνες αποφάσιζαν ένοπλο αγώνα. Θα βοηθούσαν οι Σοβιετικοί μέσω Γιουγκοσλαβίας, Αλβανίας και Βουλγαρίας αλλά χωρίς να φαίνονται εκείνοι. Οι εκλογές ήταν η καταλληλότερη στιγμή, διότι το ΚΚΕ ήθελε να εκφοβίσει τους εκλογείς ώστε να μην προσέλθουν στις κάλπες, «γιατί αποχή από τις εκλογές σήμαινε («ψήφος»  στο) ΚΚΕ»..., όπως έλεγαν τότε οι του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Κάτι, όμως, φαίνεται σαν να μην πήγε καλά, καθυστέρησε πολύ το κτύπημα δεν πρόλαβε να γίνει γνωστό και δεν πέτυχε ο εκφοβισμός..

Η ύπουλη εγκληματική επιχείρηση στο Λιτόχωρο παρουσιάζεται από το ΚΚΕ ως ηρωική πράξη…

Παρόλα αυτά, το ΚΚΕ συνεχίζει να μιλάει για «λευκή τρομοκρατία» προσπαθώντας να δημιουργήσει, με την πάροδο του χρόνου, και μία μυθολογία, παρουσιάζοντας την ύπουλη εγκληματική επιχείρηση ως ηρωική πράξη… και μάλιστα διανθίζοντάς την με αλτρουϊστικές πράξεις απέναντι στους μετέπειτα δολοφονημένους, με «στρατηγικές» μάχης, με ακαταλαβίστικα οδοιπορικά διαγράμματα κλπ… Όμως αυτή η «μυθολογική» αναπαράσταση ανέδειξε καινούργιες αντιφάσεις. Έτσι η Νομαρχιακή Επιτροπή Πιερίας του ΚΚΕ διατηρώντας την εκδοχή της «δημοκρατικά ληφθείσας απόφασης» αναφέρει ότι ο Πάνος (Ευριπίδης) ήταν ήδη στην Κατερίνη όπου τον βρήκε ο καπετάν Υψηλάντης και έφυγαν μαζί για το Λιτόχωρο ενώ ο τελευταίος στην συνέντευξή του λέει: Από Θεσσαλονίκη «..ξεκινήσαμε ο Πάνος Ευριπίδης και ένας ακόμη που ενώθηκε μαζί μας. Φτάσαμε στα Πιέρια(sic), στον Όλυμπο.». Τελικά, ο σύντροφος Πάνος βρίσκονταν στην Κατερίνη-Λιτόχωρο όπως λέει η Νομαρχιακή Επιτροπή Κατερίνης ή στην Θεσσαλονίκη όπως αναφέρει ο καπετάν Υψηλάντης; Ποιος λέει τελικά την αλήθεια; Επιμένει η τοπική οργάνωση του ΚΚΕ ότι οι «αγωνιστές» εξοντώνουν τους «παρακρατικούς τρομοκράτες». Αλλά ο Μάρκος Βαφειάδης λέει πως δεν βρέθηκαν «οι μοναρχοφασίστες στη θέση τους». Ποιος τελικά λέει την αλήθεια;

Το ΚΚΕ το βόλευε να κρύβεται πίσω από την εικόνα του καταδιωκόμενου «μάρτυρα» που τον κυνηγούσαν και τον κατέτρεχαν «συμμορίες δεξιών». Τουλάχιστον για την επίθεση στο Λιτόχωρο αποδείξαμε προηγουμένως, με συγκεκριμένα στοιχεία του ΚΚΕ και μέσα από τις πολύ-επίπεδες αντιφάσεις των πρωταγωνιστών κομμουνιστών, ότι δεν «..υπήρξαν συμμορίες δεξιών μοναρχοφασιστών..» που να τεκμηριώνουν την ύπαρξη «Λευκής Τρομοκρατίας», τουλάχιστον στο Λιτόχωρο. Και βέβαια δεν υπήρξε και κράτος «δεξιό» που να τους κατατρέχει αφού από τον Απρίλιο του 1944 μέχρι την ημέρα της επίθεσης της 30^ης Μαρτίου 1946, όλοι οι Πρωθυπουργοί ήταν «δοκιμασμένοι» Φιλελεύθεροι Βενιζελικοί, αντιμοναρχικοί και αντιδεξιοί, κεντρώοι, κεντροαριστεροί (ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο Στρατηγός Πλαστήρας, ο Ναύαρχος Βούλγαρης, ο Θεμιστοκλής Σοφούλης). Αλλά και η συντριπτική πλειοψηφία των Υπουργών, όπως ο Καφαντάρης, ο Σοφιανόπουλος, ο Σταμάτης Μερκούρης που ήταν πατέρας της Μελίνας Μερκούρη, ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης, ο Ρέντης και πολλοί άλλοι ανήκαν στα κεντρώα, κεντροαριστερά κοινοβουλευτικά κόμματα της προπολεμικής περιόδου.. Άλλο το ότι, κατά το ΚΚΕ, όσοι δεν συμφωνούσαν και δεν ταυτιζόταν και δεν συνηγορούσαν μαζί του ήταν «δεξιοί» ενώ και όσες πολιτικές ήταν αντίθετες με το ΚΚΕ τις χαρακτήριζαν συλλήβδην σαν «δεξιές».

Η Κόκκινη Τρομοκρατία γέννησε τη Λευκή Τρομοκρατία

Εκείνη την περίοδο στο Λιτόχωρο μπορεί να μην υπήρξε τρομοκρατία από τους αντιπάλους των κομμουνιστών και με την έννοια που εκείνοι προσέδιδαν και προσδίδουν στον «όρο Λευκή Τρομοκρατία», -τρομοκρατία κεντρικά ελεγχόμενη από κάποια κέντρα ή/και το κράτος- αλλά με βεβαιότητα υπήρχε μία αυξανόμενη οργή και πικρία. Οργή και πικρία όλων εκείνων που έχασαν προσφιλή τους πρόσωπα ή ταλαιπωρήθηκαν οι ίδιοι χωρίς αιτία κατά τον Κατοχικό Εμφύλιο (1943-44), την ΕΑΜοκρατία (1944) και τα Δεκεμβριανά (π.χ. συλλήψεις, ομηρία, πορείες, κακουχίες κλπ.), από την Κόκκινη Τρομοκρατία, και οι οποίοι προσέφυγαν στην Δικαιοσύνη κάνοντας συγκεκριμένες μηνύσεις με επώνυμες καταγγελίες. Ζητούσαν, απλά, την κατά τον νόμο απόδοση δικαιοσύνης και την τιμωρία των καταγγελλομένων, όμως έβλεπαν ότι περνούσε ο καιρός χωρίς το Κράτος και οι Κυβερνήσεις να θέλουν ή/και να τολμούν να αποδώσουν δικαιοσύνη. Έτσι, περνώντας ο καιρός, θεωρούσαν ότι εμπαίζονται. Έβλεπαν, από την άλλη πλευρά, την Ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος, που είχε την πολιτική ευθύνη για όλα αυτά τα εγκλήματα, να «αθωώνεται» με τη συμφωνία της Βάρκιζας, και τους ηγέτες του, υπό τις εντολές των οποίων έγιναν όλα αυτά, να είναι ελεύθεροι, να διαμαρτύρονται, να απεργούν, να απαιτούν …περισσότερη δημοκρατία. Το χειρότερο ήταν ότι στην επαρχία και στα χωριά όπου όλοι γνωρίζονταν μεταξύ τους, οι «μαυροφορεμένοι» μάθαιναν πιο γρήγορα ποιοι τους στέρησαν τα προσφιλή τους πρόσωπα ή πληροφορούνταν ποιοι ευθύνονταν για τις ταλαιπωρίες τους. Μπροστά στην αδιαφορία(;), την ανικανότητα του Κράτους να αποδώσει δικαιοσύνη, πολλοί δεν το άντεξαν και πήραν, κακώς, τον νόμο στα χέρια τους και προέβησαν σε αυτοχειρίες. Αυτό συνέβη σε πολλά χωριά ανά την Ελλάδα και μπορεί κάτι τέτοιο να συνέβη και στο Λιτόχωρο.

Εξάλλου, δεν ήταν λίγοι, τουλάχιστον είκοσι ήταν οι Λιτοχωρίτες, απλοί πολίτες, άνδρες και γυναίκες, πολίτες κανονικοί, φυσιολογικοί, οικογενειάρχες, επιστήμονες, ένας πρόεδρος κοινότητας κλπ οι οποίοι είχαν τη σειρά τους στη ζωή και στη μικρή κοινωνία του χωριού και γι’ αυτό θεωρούνταν από το ΚΚΕ σαν επικίνδυνοι, και γι’ αυτό έπρεπε «να εξουδετερωθούν» και πράγματι εκτελέστηκαν κατά την Κατοχή. Και έτσι, σύντομα έγιναν γνωστά τα ονόματα εκείνων που τους προέγραψαν, που τους συνέλαβαν, τους εκτέλεσαν… Και γι’ αυτό εξάλλου κρύβονταν μετά τη Βάρκιζα είτε στα βουνά είτε είχαν φύγει στο Μπούλκες... Ξεχάστηκαν τα θύματα και έμειναν «ζωντανά» τα ονόματα των θυτών… που εμφανίζονται και ως «ΗΡΩΕΣ» για το ΚΚΕ. Δεν φοβούνταν οι καπετάν-Τζαβέλλας και οι λοιποί το Κράτος -που δεν υπήρχε εξάλλου- αλλά φοβούνταν τους συγχωριανούς τους, που «γνώριζαν ότι τους γνώριζαν τα θύματά τους..» και γι’ αυτό κρύβονταν.

Γι’ αυτό δεν τις βρήκαν τις «δεξιές συμμορίες στις θέσεις τους» στο Λιτόχωρο οι κομμουνιστές. Δεν τις βρήκαν διότι, όπως παραδέχονται οι ίδιοι οι πρωτεργάτες της επίθεσης, απλούστατα δεν υπήρχαν τέτοιες συμμορίες στο Λιτόχωρο.

Αυτοί που έπεσαν υπέρ Πατρίδος

Στις θέσεις τους και στο καθήκον τους ήταν όλοι αυτοί που δολοφονήθηκαν εκείνο το βράδυ της 30^ης προς την 31^η Μαρτίου 1946 ή εκείνοι που επέζησαν εκείνης της συμφοράς. Κανένας Στρατιώτης που θυσιάστηκε και κανένας Χωροφύλακας -πόσο μάλλον η θειά-Μπουλιώ, η καθαρίστρια- κανένας τους δεν είχε το προφίλ που τεχνητά κατασκεύασε η άκρα Αριστερά για να περάσει τη γραμμή της περί «συμμορίας δεξιών», «μοναρχοφασιστών», «αντιδραστικών κλπ.».

·        Ήταν όλοι τους κρατικοί λειτουργοί, χωροφύλακες ή στρατευμένοι, που υπηρετούσαν την θητεία τους.

·        Οι άνδρες του αποσπάσματος Χωροφυλακής, που ήταν όλοι τους νέοι αμούστακοι, της ίδιας σειράς δόκιμοι-χωροφύλακες, είχαν φθάσει στο Λιτόχωρο πεζοί με πλήρη εξάρτηση γύρω στις πέντε με έξη το απόγευμα του Σαββάτου εξουθενωμένοι και ταλαιπωρημένοι. Οι κληρωτοί του αποσπάσματος του Στρατού είχαν σταλθεί δύο-τρεις ημέρες πριν για τις εκλογές που θα γίνονταν.

·        Σχεδόν όλοι τους, νεκροί ή διασωθέντες, ήταν ξένοι προς την περιοχή και είχαν έρθει στο Λιτόχωρο για πρώτη φορά πριν από μια-δύο ημέρες. Όλοι τους ξένοι και άγνωστοι στην περιοχή, πλην των δύο Λοχιών του Στρατού όπου ο ένας ήταν Λιτοχωρίτης και ο άλλος από τη Λεπτοκαρυά.

·        Υπήρχε και μία γυναίκα, Λιτοχωρίτισσα, που έχασε επίσης τη ζωή της. Ήταν, μήπως, και αυτή όργανο του «Αστικού Κράτους» όπως θα έλεγε ένας κομμουνιστής; Ήταν υπάλληλος, μεροκαματιάρα της Κοινότητας, και εκείνη την ημέρα τής ζητήθηκε να υποδεχτεί το Απόσπασμα της Χωροφυλακής…που θα ερχόταν από την Κατερίνη..

Ποιους τιμούμε σήμερα

Τιμούμε σήμερα όλους εκείνους που στάθηκαν όρθιοι στο καθήκον τους, τίμησαν τον εαυτό τους και την Πατρίδα τους φθάνοντας μέχρι και τον θάνατο. Τιμούμε όμως σήμερα και όλους τους εν ζωή συγγενείς τους, πολλούς από τους οποίους συναντήσαμε. Τους τιμούμε για την εγκαρτέρηση που επέδειξαν όλα αυτά τα χρόνια της απώλειας και της στέρησης των δικών τους.

Λιτόχωρο, 18 Μαρτίου 2018». 

Ακολουθεί φωτορεπορτάζ...