Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013

Πού είναι οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου;

Γράφει ο Βασίλης Σωτηρόπουλος
.
Στον ιστότοπο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους δημοσιεύονταν σε Ελληνική μετάφραση οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που αφορούσαν υποθέσεις κατά Ελλάδας, καθώς και οι αντίστοιχες Γνώμες του Συμβουλίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του Ο.Η.Ε., αθωωτικές και καταδικαστικές. Εδώ και αρκετούς μήνες, στην πρώτη σελίδα υπάρχει μεν το πλαίσιο “ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΕΔΔΑ“, αλλά η ενεργοποίησή του οδηγεί σε μια σελίδα που μας ενημερώνει ότι “η σελίδα αυτή είναι υπό αναβάθμιση“. Σημειωτέον ότι το ΕΔΔΑ εκδίδει τις αποφάσεις του μόνο στην Αγγλική ή/και στην Γαλλική γλώσσα και η ιστοσελίδα του ΝΣΚ ήταν ο μόνος ιστότοπος στον οποίο μπορούσαμε να βρούμε τις επίσημες μεταφράσεις των αποφάσεων από το Υπουργείο Εξωτερικών. Τώρα πια, δεν μπορούμε να τις βρούμε, χωρίς να υπάρχει κάποια ενημέρωση για το πότε θα ολοκληρωθεί η “αναβάθμιση”.
Στον ιστότοπο της Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου υπάρχει επίσης επιλογή “ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΕΛΛΑΔΑΣ“, η οποία οδηγεί σε menu, όπου επιλέγοντας “ΕΔΔΑ” (ή οτιδήποτε άλλο) οδηγούμαστε σε μια υποσελίδα άνευ περιεχομένου. 
Στον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, υπάρχει η επιλογή “Ευρωπαϊκή και Διεθνής Συνεργασία”, δεν προκύπτει αποτέλεσμα που αφορά τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ. Εάν όμως αναζητήσουμε στο GOOGLE το λήμμα “ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΕΔΔΑ” οδηγούμαστε σε μια υποσελίδα (εδώ) του υπουργικού site, που έχει “εξαφανιστεί” από την δυνατότητα ανεύρεσής του από την αρχική σελίδα, και η οποία μας οδηγεί σε δύο δυνατότητες: 
α) Αποφάσεις ΕΔΔΑ (Γενικό Ευρετήριο), η ενεργοποίηση του οποίου μας οδηγεί στο ευρετήριο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου” που όλες οι αποφάσεις είναι Αγγλικά/Γαλλικά και
β) Αποφάσεις ΕΔΔΑ (Κατάλογος αποφάσεων που αφορούν την Ελλάδα/Μεταφρασμένες στα Ελληνικά)“, η ενεργοποίηση του οποίου μας οδηγεί σε κάποια παλιά διεύθυνση του ΝΣΚ που, όμως, δεν υπάρχει πλέον: “404 Not Found”.
Η δημοσιοποίηση των μεταφράσεων των αποφάσεων του ΕΔΔΑ και της Επιτροπής Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ είναι ένα στοιχείο που υποδεικνύει τον σεβασμό τους από το κράτος και αποτελεί ένδειξη για την πρόθεση εκτέλεσης κι εφαρμογής τους. Είναι μια θεμελιώδης υποχρέωση διαφάνειας και λογοδοσίας του κράτους να δημοσιοποιεί τις μεταφράσεις των αποφάσεων που το αφορούν, με προσβάσιμα σε όλους διαδικτυακά μέσα. Από τη στιγμή μάλιστα που οι αποφάσεις μεταφράζονται θεσμικά και σε κανονική βάση από το Υπουργείο Εξωτερικών, δηλαδή υπάρχει μετάφραση που έχει χρηματοδοτηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο, το έγγραφο αυτό πρέπει να καθίσταται προσβάσιμο και διαθέσιμο για περαιτέρω χρήση, με προσβάσιμους ηλεκτρονικούς καταλόγους, σύμφωνα με τον Ν.3448/2006 με το οποίο ενσωματώθηκε η Οδηγία 2003/98/ΕΚ για την περαιτέρω χρήση των εγγράφων του δημόσιου τομέα.
Επίσης, η Eυρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι αναρτημένη στο site του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε τριάντα πέντε (35) γλώσσες, εκτός από την Ελληνική (βλ. εδώ). Η αλήθεια είναι ότι η νομοθετικά κυρωθείσα μετάφραση της ΕΣΔΑ είναι μια αρχαιολογία της δεκαετίας του 1970 και πρέπει κάποια στιγμή να κυρωθεί μια πιο σύγχρονη απόδοση της Σύμβασης (είχα κάνει μια συγκριτική παρουσίαση αγγλικού-γαλλικού-καθαρεύουσας-δικής μου νεοελληνικής των πρώτων άρθρων της σύμβασης το 2010 εδώ).
 
Όλα τα παραπάνω αναφέρονται στην σχέση της Ελλάδας με το Συμβούλιο της Ευρώπης, ενός διεθνούς οργανισμού που δημιουργήθηκε το 1949 από τα ευρωπαϊκά κράτη με σκοπό την προώθηση κι εμπέδωση της ειρήνης και της δημοκρατίας, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου σε αυτή την ήπειρο. Η τήρηση των προτύπων που τίθενται μέσα από τα όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης (Επιτροπή Υπουργών, Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, Κοινοβουλευτική Συνέλευση, Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων, Κογκρέσο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών, Επίτροπος Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, Συνέλευση Διεθνών ΜΚΟ) αντανακλά την ποιότητα της Δημοκρατίας σε κάθε κράτος μέλος.
.
ΣΧΟΛΙΟ:
Η επίσημη απόδοση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στη δημοτική έπρεπε να γίνει πριν πολύ καιρό τόσο βάσει της ελληνικής νομοθεσίας όσο και της ίδιας της Σύμβασης που εγγυάται την ελεύτερη πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την αποτελεσματική υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Συγκεκριμένα, από το 1976, η χρήση της νεοελληνικής δημοτικής γλώσσας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και στη διοίκηση είναι υποχρεωτική και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ( ΕΣΔΑ) προβλέπει  ότι “Το Δικαστήριο (το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δηλαδή, έργο του οποίου είναι ο έλεγχος της εφαρμογής της Σύμβασης  από τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης ) μπορεί να επιληφθεί της εξέτασης προσφυγής που υποβάλλεται από κάθε φυσικό πρόσωπο, μη κυβερνητικό οργανισμό ή ομάδα ατόμων, που ισχυρίζεται ότι είναι θύμα παραβίασης, από ένα από τα Υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη, των δικαιωμάτων που αναγνωρίζονται στη Σύμβαση ή στα Πρωτόκολλά της. Τα Υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να μην παρεμποδίζουν με κανένα μέτρο την αποτελεσματική άσκηση του δικαιώματος αυτού. “ (Αρθ.34). Μόνο που, εάν ο άνθρωπος δεν κατανοεί τα δικαιώματα του επειδή  είναι γραμμένα σε γλώσσα που δεν έμαθε στο σχολείο, δεν μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο. 
Τέλος, στην λίστα του δικαστηρίου, δεν υπάρχει το κείμενο της ΕΣΔΑ στα ελληνικά, ακριβώς επειδή το κείμενό της δεν είναι μεταφρασμένο στην επίσημη γλώσσα της Ελλάδας.
ΥΓ Από τις διατάξεις του άρθρου 34 (και όχι μόνο) πηγάζει όμως και η υποχρέωση των Συμβαλλόμενων Μελών να κάνουν γνωστή στο ευρύτερο κοινό τόσο το κείμενο της Σύμβασης όσο και την νομολογία του Δικαστηρίου.