Η
Οικονομολόγος Κατερίνα Διαμαντοπούλου στο 100Plus
Η Κατερίνα Διαμαντοπούλου ως
Οικονομολόγος MBA – Σύμβουλος Επενδύσεων και πρώην Περιφερειάρχης Στερεάς
Ελλάδας, μιλάει στο Βασίλη Δημούση από τον
ιστότοπο 100Plus (www.100plus.gr).
·
Το διαδίκτυο έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και
ειδικά οι νέοι είναι συνεχώς Online (συνδεμένοι). Ποιες είναι οι σωστές
κινήσεις για μία επιχείρηση που θέλει να δραστηριοποιηθεί στο διαδίκτυο; Κατά πρώτον, κάθε
επιχείρηση πρέπει να έχει παρουσία στο διαδίκτυο και μάλιστα ουσιαστική. Λέω
ουσιαστική γιατί αρκετά χρήματα ΕΣΠΑ δαπανήθηκαν σε κακές, μη λειτουργικές
ιστοσελίδες απλά και μόνο για να συμπληρωθεί το πρόγραμμα και να εισπραχθεί η
επιδότηση. Πρόκειται για χαμένες ευκαιρίες και δεν ωφελούν τελικά την
επιχείρηση – αντίθετα μια παλιά, μη ανανεωμένη και δυσλειτουργική ιστοσελίδα
περισσότερο δυσφημεί παρά χρησιμεύει. Άρα πρώτη κίνηση είναι η επιλογή σωστών
συμβούλων/επαγγελματιών που να στήσουν μια ωραία παρουσία στο διαδίκτυο, να τη
συνδέσουν με την καθημερινή λειτουργία της επιχείρησης, να καταστρώσουν ένα
έξυπνο πρόγραμμα ηλεκτρονικού μάρκετινγκ προσαρμοσμένο στις δυνατότητες της
επιχείρησης, να αναζητηθούν νέες αγορές και νέοι προμηθευτές. Μια τέτοια
παρουσία μπορεί να δώσει σε μια ελληνική επιχείρηση και την πολυπόθητη «εξωστρέφεια»
αφού μέσα από το διαδίκτυο φτάνεις με το πάτημα ενός κουμπιού- χωρίς τα υψηλά
κόστη του παρελθόντος- σε πελάτες και αγορές του εξωτερικού. Οι πολιτικοί
αρέσκονται να μιλούν για εξωστρέφεια και εξαγωγές αλλά δεν κάνουν αυτό που
πρέπει για να καταφέρουν οι ελληνικές μικρές επιχειρήσεις να βγουν προς τα έξω
– δεν στηρίζουν την ψηφιακή εκπαίδευση
των μικρομεσαίων, την συμβουλευτική επιχειρήσεων, τους νέους προγραμματιστές να
έρθουν κοντά στις ανάγκες της μικρής ελληνικής επιχείρησης της επαρχίας.
·
Μετά από 7 χρόνια προγραμμάτων (μνημονίων) στην
Ελλάδα, τελικά τι φταίει και δεν έχουμε ξεπεράσει την κρίση; Από την αρχή υποστήριζα και συνεχίζω να
υποστηρίζω ότι η κρίση που περνάμε είναι πρωτίστως πολιτισμική – αξιακή. Η
οικονομία είναι απλά μία αντανάκλαση αυτής της κρίσης αξιών στο επίπεδο των
δημοσιονομικών του κράτους. Με άλλα λόγια εάν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει
να αλλάξουμε πολλά, να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε και φυσικά τι
παράγουμε, να αλλάξουμε τον τρόπο που δουλεύει το δημόσιο, να αλλάξουμε την
εκπαίδευση μας ώστε να βγάζει εξειδικευμένους συνειδητούς επαγγελματίες, να
αλλάξουμε τα κριτήρια με τα οποία επιλέγουμε πολιτικούς ( όχι πια αυτόν που θα
διορίσει τον αδύναμο της οικογένειας στο δημόσιο αλλά εκείνον/η που μας
παρουσιάζει έργο και πρόγραμμα για το αύριο), να αλλάξουμε τη λειτουργία των
συνδικαλιστικών οργανώσεων και των επιμελητηρίων ώστε να μην είναι μόνο φωνές
διεκδίκησης αυξήσεων και επιδοτήσεων αλλά και φορείς εκπαίδευσης, προόδου,
συνεργασίας με την ευρύτερη κοινωνία για το κοινό καλό, να αλλάξουμε την ανοχή
που δείχνουμε στην φοροδιαφυγή, στην διαφθορά, στην αδιαφορία σε οτιδήποτε
συνιστά δημόσια περιουσία, να αλλάξουμε την πολύπλοκη νομοθεσία που παγιδεύει
πολίτες και επιχειρηματίες. Αν τα
αλλάξουμε αυτά και τα μπολιάσουμε με τις αρετές μας που είναι η εργατικότητα,
το φιλότιμο, η συμπόνια, η διάθεση για πρόοδο, η ιστορία και η φύση μας τότε
είμαστε ικανοί να καταπλήξουμε τον πλανήτη. Η Δανία έχει 5,7 εκατομμύρια
κατοίκους, η Αυστρία έχει 8,4 εκατ. και η Νορβηγία 5,3 εκ. και όμως είναι
δυναμικές, ευημερούσες οικονομίες και συγκαταλέγονται και στις πιο δίκαιες
κοινωνικά.
·
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα αποτελούν τη
βάση της οικονομίας μας. Οι επιχειρηματίες που τις λειτουργούν έχουν πρόσβαση
σε υπηρεσίες οικονομικής διοίκησης (μάνατζμεντ), είτε από ιδιωτικούς ή
δημόσιους φορείς;
Οι
μικρομεσαίες επιχειρήσεις ονομάζονται- και είναι - ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας αλλά δεν
έχει μέχρι σήμερα δοθεί η δέουσα σημασία. Το μάνατζμεντ των περισσότερων
επιχειρήσεων γίνεται εμπειρικά συχνά μακριά από τις αρχές της σωστής διοίκησης.
Υπάρχει μεγάλο έλλειμμα γνώσεων διοίκησης τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο
δημόσιο τομέα. Το αποτέλεσμα είναι να δουλεύουμε πολλές ώρες χωρίς όμως να
παράγουμε και αντίστοιχα. Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είχαμε σχεδιάσει και
υλοποιήσει ένα πρόγραμμα ειδικά για τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες της
περιοχής όπου έμαθαν από τους κορυφαίους καθηγητές του Οικονομικού
Πανεπιστημίου Αθήνας τις αρχές του μάνατζμεντ επιχειρήσεων και είχαν την
ευκαιρία να ακούσουν πολύ χρήσιμα πράγματα και να ρωτήσουν ελεύθερα θέματα από
τη δική τους πραγματικότητα. Τέτοια προγράμματα θα έπρεπε να είναι διαθέσιμα
συνεχώς από τα επιμελητήρια γιατί η δια βίου μάθηση είναι όρος επιβίωσης στη
σημερινή εποχή.
·
Βλέπουμε γύρω μας η οικονομία να βρίσκεται πίσω
σχεδόν από κάθε απόφαση για τη ζωή μας.
Πιστεύετε ότι την έχουμε βάλει τόσο ψηλά στην ιεράρχηση μας, ώστε να μην
υπολογίζουμε τις ανθρώπινες αξίες στη λήψη αυτών των αποφάσεων; Αυτό ακριβώς
συνέβη και προκάλεσε την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, τις
συνέπειες της οποίας ζούμε ακόμη. Η επικράτηση του δόγματος του
νεοφιλελευθερισμού που θεωρούσε ότι οι αγορές πρέπει να λειτουργούν χωρίς
κανένα περιορισμό και εποπτεία εφόσον με το «αόρατο χέρι του Ανταμ Σμίθ» αυτορυθμίζονται
μόνες τους, οδήγησε σε αδιαφορία για τις επιπτώσεις των αποφάσεων των μάνατζερ
στις ζωές των ανθρώπων. Πρώτη αξία το κέρδος , τελευταία αξία ο άνθρωπος.
Γιαυτό και φτάσαμε στο σήμερα όπου υπάρχουν κοινωνικές εντάσεις σε όλες τις
δυτικές χώρες που υπηρέτησαν τυφλά την
αγορά. Αντίθετα στη βόρεια Ευρώπη, στις χώρες του λεγόμενου Σκανδιναβικού
μοντέλου, όπου έθεσαν πρώτα τον άνθρωπο και συνδύασαν οικονομική εξέλιξη με
κοινωνική προστασία η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική. Αυτές οι χώρες
βρίσκονται στην κορυφή όλων των δεικτών ευημερίας, ποιότητας ζωής και ευτυχίας.
·
Ας δούμε και μία μελέτη περίπτωσης. Μία κοινωνία του
μεγέθους μίας μικρής πόλης είναι προσανατολισμένη σε μία τοπική οικονομία, όπου
τα τοπικά προϊόντα καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες των νοικοκυριών.
Μπορεί να είναι ρεαλιστικό και βιώσιμο αυτό; Τι οφέλη θα είχε για τους
κατοίκους σε σχέση με το τι ισχύει σήμερα; Σε αντίθεση με όσα προπαγανδίστηκαν
στο παρελθόν όπου έπρεπε να αγοράζουμε κρεμμύδια Ινδίας γιατί αυτοί τα παράγουν
πιο αποδοτικά – βλέπε φτηνά, σήμερα υπάρχει μία τάση για επιστροφή στην «αυτάρκεια»,
δηλαδή τοπικές οικονομίες οργανώνονται και παράγουν με γνώμονα τις ανάγκες τους
και την κάλυψη αυτών των αναγκών. Τα οφέλη για τους κατοίκους θα είναι πολλαπλά
όχι μόνο σε επίπεδο οικονομικό αλλά και σε επίπεδο σχέσεων με την υπόλοιπη
τοπική κοινωνία. Οι αυτάρκεις κοινωνίες έχουν αυτοπεποίθηση και συνοχή,
αισιοδοξία για το μέλλον, δεν εξαρτώνται από κάθε μικρή ή μεγάλη κρίση που
συμβαίνει σε κάποια άλλη γωνιά του πλανήτη. Για να φτάσουμε όμως σε αποδοτικές
τέτοιες οικονομίες πρέπει να αλλάξει και ο τρόπος που καταναλώνουμε, να γίνει
πιο συνειδητός και βιώσιμος. Πολλές φορές έχω συναντήσει σε μικρές επαρχίες
άγνοια για τον παραγωγό που βγάζει εξαιρετικά προϊόντα δίπλα τους. Ψωνίζουν από
το σούπερ μάρκετ τα σκόρδα κίνας, τα κρεμμύδια Ινδίας και τις ντομάτες
Ολλανδίας αντί να αντιστέκονται, να παραπονούνται για αυτό στον έμπορο. Έτσι
συντηρούμε όμως ένα μοντέλο οικονομίας που είναι επικίνδυνο για τον πλανήτη :
πόσα καύσιμα σπαταλώντας για να φτάσουν αυτά τα προϊόντα εδώ από την άκρη της
γης, πόση ρύπανση παράγεται, πόσα γλυτώνουμε και πόσα χάνουμε τελικά. Μήπως το
τίμημα που πληρώνουμε είναι πολύ μεγαλύτερο από την εξοικονόμηση λίγων σεντς ;
Κάπως έτσι καταλήξαμε μεταπράτες που κυνηγούν το μέγιστο κέρδος αντί για
παραγωγοί πραγματικών προϊόντων και πραγματικής αξίας.
