Σάββατο 26 Απριλίου 2014

Το στοίχημα των ιχθυοκαλλιεργειών και το θαλάσσιο χωροταξικό

Η Ελλάδα είναι μια από τις μεγαλύτερες δυνάμεις παγκοσμίως στην παραγωγή τσιπούρας και λαβρακιού. Το άλλοτε ελπιδοφόρο όμως καράβι των ιχθυοκαλλιεργειών κινδυνεύει σήμερα να ναυαγήσει εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας αλλά και των δυσκολιών
αδειοδότησης μιας νέας μονάδας που αποτελεί οδύσσεια για τον κλάδο.
Στο νομοσχέδιο για τις ιχθυοκαλλιέργειες του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Αθ. Τσαυτάρη προβλέπεται η δημιουργία ειδικών ζωνών, σαν και αυτές που θα υπήρχαν εάν η χώρα διέθετε θαλάσσιο χωροταξικό, προκειμένου να επιταχυνθούν οι επενδύσεις. Αλλά αυτές οι ειδικές ζώνες πρέπει να «παντρευτούν» με ένα συνολικό χωροταξικό για τη θάλασσα.
Δεν είναι τυχαίο ότι σύμφωνα με μελέτη της Κομισιόν οι ιχθυοκαλλιέργειες είναι ένας από τους πρώτους τομείς που θα επηρεαστούν θετικά από τα θαλάσσια χωροταξικά σχέδια από το 2017 και μετά, βλέποντας τον τζίρο τους να αυξάνεται. Υπολογίζεται ότι θα φθάσει τα 1,67 δισ. ευρώ το 2020 και τα 1,72 δισ. το 2021.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, ο επιπλέον αυτός τζίρος των 50 εκατ. θα μπορούσε να δημιουργηθεί τουλάχιστον έναν χρόνο νωρίτερα, το 2020, χάρη στην ύπαρξη των θαλάσσιων χωροταξικών.
Ενα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Ιρλανδίας όπου η υδατοκαλλιέργεια συνεισέφερε 66 εκατ. ευρώ το 2010, δηλαδή το 4,72% της συνολικής προστιθέμενης αξίας που προήλθε από επενδύσεις στη θάλασσα.
Παρ' όλα αυτά, εδώ και λίγα χρόνια η συγκεκριμένη βιομηχανία που παράγει κυρίως σολομό υποφέρει. Η αιτία σύμφωνα με την Κομισιόν είναι η απουσία ολοκληρωμένων εθνικών πολιτικών, οι περίπλοκες αδειοδοτικές διαδικασίες και το ασαφές επενδυτικό πλαίσιο.
Μπροστά στο αδιέξοδο οι φορείς πήραν την πρωτοβουλία να αναπτύξουν ένα τοπικό σύστημα διαχείρισης καθιερώνοντας ειδικές ζώνες για επενδύσεις, κάτι σαν θαλάσσιο χωροταξικό.
Αλλά ακριβώς επειδή οι ζώνες σχεδιάστηκαν ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες δραστηριότητες (δρομολόγια πλοίων, αλιεία κ.ά.), το εγχείρημα έπεσε στο κενό, και αντί να έρθουν νέοι επενδυτές έφυγαν και κάποιοι από τους υφιστάμενους. Κύκλοι της Κομισιόν εξηγούν ότι όπως και στην περίπτωση της Ελλάδας, έτσι και στην Ιρλανδία μόνο ένα θαλάσσιο χωροταξικό σχέδιο που θα ενσωμάτωνε όλες τις δραστηριότητες θα έδινε την ώθηση που χρειάζεται ο κλάδος.