Το Δίκτυο Ελλήνων Ριζοσπαστών (Δ.Ε.ΡΙ.) παρουσιάζει την Προγραμματική
Διακήρυξή του
«Για μια Ελλάδα ελεύθερη και υπερήφανη για όσα είναι»
Στις 7
Μαρτίου 2017 παρουσιάσαμε την Ιδρυτική
Διακήρυξη του Δικτύου Ελλήνων Ριζοσπαστών με τις αξίες, τις αρχές και τις
θέσεις μας για την Ελλάδα που θέλουμε. Η διαβούλευση μεταξύ πολιτών που μας
συνδέει η κοινή θέληση για τη λύση κοινών προβλημάτων και η αξιοποίηση εμπειριών και μέσων που
διαθέτουμε, μας οδηγεί σήμερα στην παρουσίαση της Προγραμματικής Διακήρυξης του Δικτύου μας με τίτλο «Για μια Ελλάδα ελεύθερη και υπερήφανη για
όσα είναι».
Η Διακήρυξή μας θέτει υψηλούς αλλά
εφικτούς στόχους και θα αποτελέσει τη βάση για ένα Εθνικό Σχέδιο για την έξοδο από την κρίση και την ανασυγκρότηση της
χώρας, που θα παρουσιάσουμε σύντομα.
Στόχος μας είναι η ευημερία και η ασφάλεια όλων των Ελλήνων που, μέσα σε έναν κόσμο προκλήσεων και
ευκαιριών, μπορούν και πρέπει να εξουσιάζουν το πεπρωμένο τους.
Για να επιτευχθεί ο στόχος μας,
πέρα από οτιδήποτε άλλο, θα πρέπει οι πολιτικές δυνάμεις, υπό το βάρος των
μεγάλων προκλήσεων, να πορευθούν μέσα από ένα κλίμα ευθύνης και συνεννόησης,
αφήνοντας πίσω καταστάσεις όξυνσης, πόλωσης και διχασμού, που βγαίνουν ξανά στο
προσκήνιο απαξιώνοντας τη χώρα και τους θεσμούς της.
Η Διακήρυξη και το Εθνικό Σχέδιο
που θα ακολουθήσουν είναι η βάση για τη λειτουργία ενός συστήματος κοινωνικής δημοκρατίας, η οποία με
κυρίαρχες αξίες, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη θα διασφαλίζει το συλλογικό δημόσιο συμφέρον.
Την Προγραμματική Διακήρυξή μας δεν
την αυτοκατατάσσουμε «δεξιά» ή «αριστερά» υπό τις κλασικές των όρων έννοιες. Οι
αλλαγές που συντελούνται στη χώρα μας και οι προτάσεις για την αντιμετώπισή
τους έχουν αναδείξει μια νέα διαχωριστική γραμμή. Από τη μια πλευρά βρίσκονται οι πολλοί Έλληνες, που πιστεύουν πως η Ελλάδα είναι δημιούργημα του
μόχθου, του πνεύματος και των αγώνων όλου του λαού της και προασπίζουν το
συλλογικό συμφέρον. Από την άλλη πλευρά βρίσκεται μια οικονομική, κοινωνική και
πολιτική ολιγαρχία, που έχει
ιδιοκτησιακή αντίληψη για τη χώρα, τους ανθρώπους και τον πλούτο της. Από τη
μια και την άλλη πλευρά της νέας διαχωριστικής γραμμής βρίσκονται θιασώτες της
κλασικής «δεξιάς» και της κλασικής «αριστεράς».
Η πρωτοβουλία μας δεν έρχεται
«ενάντια» σε κομματικούς οργανισμούς ή άλλες πρωτοβουλίες που κάνουν συναφείς
διαπιστώσεις και έχουν παραπλήσιες αξίες και στόχους με τους δικούς μας.
Είναι ένα προσκλητήριο συμμετοχής
στις δυνάμεις του ακηδεμόνευτου ριζοσπαστισμού, που βλέπουν με απογοήτευση όλα
αυτά που γίνονται στη χώρα μας και αναζητούν ρήξεις και ανατροπές, που είναι
αναγκαίες για μια Πολιτεία που θα προστατεύει, για μια Πολιτεία που θα υπηρετεί
το συμφέρον των πολλών και για μια Πολιτεία ανοιχτών οριζόντων.
Είναι ένα προσκλητήριο στις
δυνάμεις που πιστεύουν πως σε εποχές μεγάλων ανακατατάξεων ο πυρήνας της
πολιτικής πρέπει να είναι η ζωή των ανθρώπων και πως αυτή θα γίνει καλύτερη.
Είναι ένα προσκλητήριο σε όσους
αγαπούν και αισθάνονται υπερήφανοι για την Ελλάδα, έχουν φαντασία, διάθεση
συμμετοχής και αίσθηση του μέλλοντος.
Ο αχός της κοινωνίας θα
προσδιορίσει το πώς το ριζοσπαστικό ρεύμα των δημιουργικών αυτών δυνάμεων θα
είναι παρόν στους καιρούς που έρχονται.
Υπεύθυνος επικοινωνίας Δ.Ε.ΡΙ Πέτρος Τσελεπίδης – Δικηγόρος
Τηλέφωνο:
6944 888 415
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ
…Με την ευθύνη της συμμετοχής
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Στις
7 Μαρτίου 2017 παρουσιάσαμε την Ιδρυτική
Διακήρυξη του Δικτύου Ελλήνων Ριζοσπαστών με τις αξίες, τις αρχές και τις
θέσεις μας για την Ελλάδα που θέλουμε.
Προαναγγείλαμε ακόμη την κατάρτιση, μέσα από μια ανοικτή
και οργανωμένη διαβούλευση, σε μια πρώτη φάση, της Προγραμματικής Διακήρυξης του Δικτύου μας και στη συνέχεια, σε
δεύτερη φάση, ενός ριζοσπαστικού Εθνικού
Σχεδίου υπέρβασης της βαθιάς και πολύπλευρης κρίσης και ριζοσπαστικής
ανασυγκρότησης της χώρας. Η βάση μας είναι η λογική και ο ρεαλισμός, πέρα από
ιδεοληπτικούς ερασιτεχνισμούς και χωρίς ανταγωνισμούς με κομματικούς
οργανισμούς ή άλλες πρωτοβουλίες που κάνουν συναφείς διαπιστώσεις και έχουν
παραπλήσιους προβληματισμούς και στόχους με τους δικούς μας. Κι αυτό πρέπει να
είναι ξεκάθαρο από τώρα. Η πρωτοβουλία μας δεν έρχεται «ενάντια» σε κάποιους
αλλά «υπέρ» όλων που μοιράζονται την αγωνία της συμμετοχής και θέλουν να είναι
χρήσιμοι για τον τόπο τους.
Η κατάρτιση του δικού μας Εθνικού Σχεδίου γίνεται ακόμη
πιο επιτακτική και από τη γενικότερη διεθνή συγκυρία. Έχουμε ήδη εισέλθει σε
μια νέα εποχή. Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, οι «υπερβολές» του
χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού και οι αυξανόμενες ανισότητες που
δημιουργούνται, οι γεωπολιτικές διαμάχες και η τρομοκρατία, τα μεταναστευτικά
ρεύματα, η κρίση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας στις δυτικές κοινωνίες, ο
κλιματικός κίνδυνος, ο ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός, η
αποδιάρθρωση της Ευρώπης, είναι συμπτώματα ενός κόσμου που αλλάζει ραγδαία και
επιβάλλεται να προχωρήσουμε σε αναθεώρηση των παραδοσιακών συστημάτων σκέψης
και δράσης, με περίγυρο μας όχι πια τα εθνικά ή τα ευρωπαϊκά σύνορα, αλλά τον
κόσμο όλο. Πιστεύαμε πάντα, και πριν από τα μνημόνια, ότι ένα τέτοιο Εθνικό Σχέδιο,
με τήρηση των κανόνων και των ορθολογικών υποχρεώσεων που απορρέουν από την
ένταξη της χώρας μας στο ευρωπαϊκό και διεθνές γίγνεσθαι, είναι αποκλειστικά
δική μας, εθνική μας υπόθεση. Όσες φορές στην πορεία του τόπου δεν είχαμε εμείς
το δικό μας σχέδιο, μας επέβαλλαν άλλοι το δικό τους. Και αυτό βιώνουμε και
τώρα.
Η διαβούλευση μεταξύ πολιτών που μας
συνδέει η κοινή θέληση για τη λύση κοινών προβλημάτων και η αξιοποίηση
εμπειριών και μέσων που διαθέτουμε, μας οδηγεί σήμερα στην παρουσίαση της Προγραμματικής Διακήρυξης του Δικτύου μας
με
τίτλο: «Για μια Ελλάδα ελεύθερη και υπερήφανη για όσα είναι». Η Διακήρυξή
μας είναι οι αρχές, οι ιδέες και οι αξίες μας σε σχέση με την πολιτική, τους
θεσμούς, την
οικονομία, την κοινωνία και την ιστορία
μας και θέτει υψηλούς αλλά εφικτούς στόχους και θα αποτελεί τη βάση για το Εθνικό Σχέδιο για την έξοδο από την κρίση και την ανασυγκρότηση της χώρας, που θα
παρουσιάσουμε μέσα στη χρονιά που ξεκίνησε. Στόχος μας είναι η ευημερία και η ασφάλεια όλων των
Ελλήνων που, μέσα σε έναν ανοικτό κόσμο προκλήσεων και ευκαιριών μπορούν και
πρέπει να εξουσιάζουν το πεπρωμένο τους. Το Εθνικό Σχέδιό μας θα περιλαμβάνει
εκατό αναλυτικά, ρεαλιστικά και τεκμηριωμένα μέτρα για την επίτευξη των στόχων
μας, με ορίζοντα υλοποίησής τους μέχρι το 2021, μέσα από πειστικές νομικές
επεξεργασίες, συμβατές με την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Το έτος αυτό
καθίσταται για το σχεδιασμό μας μια χρονιά όχι απλά σημειολογικής αλλά
ουσιαστικής σημασίας.
Δύο αιώνες μετά από την
επανάσταση για την εθνική ανεξαρτησία, η χώρα μας μπορεί να γυρίσει σελίδα και
να ξαναγίνει μια «κανονική» χώρα, που θα πορεύεται με ασφάλεια, ανάπτυξη και
κοινωνική συνοχή, μέσα σε μια Ευρώπη που θα πρέπει να στηρίξει την ύπαρξή της
στη σύνθεση των απόψεων και των συμφερόντων ισότιμων εταίρων, συμμετέχοντας
ενεργά και ουσιαστικά στις παγκόσμιες διεργασίες για ειρήνη, ασφάλεια και
ευημερία.
Για να επιτευχθεί ο
στόχος μας, πέρα και πριν από οποιοδήποτε Σχέδιο που πρέπει να υλοποιηθεί,
είναι απαραίτητες τρεις προϋποθέσεις:
1.
Οι κυβερνώντες, νυν
και μέλλοντες, να απαλλαγούν από «ενοχικά» σύνδρομα που επέβαλλαν «δανειστές»
προς «δανειολήπτες» μέσω των μνημονίων και να εμφανιστούν επιτέλους στις
Βρυξέλλες, παρουσιάζοντας σε εταίρους τη δική τους πρόταση για τη δημιουργία
και εκτέλεση ενός νέου, δίκαιου και βιώσιμου παραγωγικού μοντέλου για μια χώρα
που έχει πάντοτε μεγάλες δυνατότητες. Και να διεκδικήσουν το αυτονόητο, δηλαδή
την επικράτηση της κοινής λογικής στον ανορθολογισμό συνταγών που μέσα από
απειρία, αστοχίες, αδυναμίες ή και σκοπιμότητες αυτών που τις επέβαλλαν και
αυτών που τις αποδέχθηκαν εμφανίσθηκαν ως σχέδια σωτηρίας για τη χώρα. Και
απέτυχαν παντού, αφού δεν είχαν μια συνολική αναπτυξιακή στρατηγική και στόχους
κοινωνικής σύγκλισης. Το αντίθετο μάλιστα. Προέκριναν την αφυδάτωση της
πραγματικής οικονομίας, τη μονόπλευρη λιτότητα και την επακόλουθη διάλυση μιας
κοινωνίας ως προαπαιτούμενο για νέα δάνεια, που θα πληρώνουν παλιά δάνεια. Αυτό
όμως δεν είναι μεταρρυθμιστική πολιτική. Είναι αντίθετα ο σίγουρος δρόμος για
να
μετατρέψει
μια χώρα και την κοινωνία της σε ερείπια, που θα πρέπει να τα μαζεύουμε για
πολλά χρόνια στο μέλλον. Ήρθε λοιπόν η ώρα να τελειώνουμε με την αφέλεια ή την
«υποταγμένη» σκέψη όσων πιστεύουν ότι οι Βρυξέλλες, η Φρανκφούρτη ή η Ουάσιγκτον
είναι αλάθητες. Φτάνει να ξέρουμε εμείς τι θέλουμε για την πατρίδα μας. Και
αυτό πρέπει να γίνει άμεσα. Ειδικότερα τώρα που τα αδιέξοδα στην ελληνική
κοινωνία και στην πραγματική οικονομία είναι σε όλους προφανή. Είναι ιδιαίτερα
χαρακτηριστικό ότι ακόμη και οι πρωταγωνιστές της επιβολής τέτοιων
καταστροφικών πολιτικών ομολογούν σήμερα, ο ένας μετά τον άλλον, ότι τα μέτρα
λιτότητας που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα με το πρόσχημα της τόνωσης της ανάπτυξης
μέσω της «εσωτερικής» υποτίμησης, δεν εξυπηρετούσαν τίποτε άλλο από τα
συμφέροντα ξένων και Ελλήνων τραπεζιτών καθώς και την ατζέντα ενός
«ευρω-ιερατείου» που δεν έχει καμιά δημοκρατική νομιμοποίηση και οδηγεί την
Ευρώπη σε περιπέτειες.
2.
Ο τόπος να απαλλαγεί
επιτέλους από μια διαπλεκόμενη οικονομική και πολιτική ολιγαρχία, που ως μόνη
έγνοια έχει τη διασφάλιση αποκλειστικά των δικών της συμφερόντων. Αναφερόμαστε,
από τη μια πλευρά, σε μια κρατικοδίαιτη οικονομική ολιγαρχία που επιχειρεί
πάντα, μέσα από τον έλεγχο και κατοχή τηλεοπτικών συχνοτήτων συμβατικών ΜΜΕ και
Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, να χειραγωγεί το πολιτικό σύστημα, να διαμορφώνει
πολιτικές εξελίξεις και να επιβάλει δεξιά και αριστερά τους εκλεκτούς της, για
να διασφαλίζει τα δικά της οικονομικά συμφέροντα μέσα από τη διατήρηση
προνομίων, διαφθοράς, φοροαποφυγής, φοροδιαφυγής και δικαστικής ασυλίας. Και
αναφερόμαστε, από την άλλη πλευρά, σε ένα μικρό μέρος του πολιτικού δυναμικού,
που αν και βρίσκεται σε αναντιστοιχία με την πραγματικότητα, αποδεικνύεται
ιδιαίτερα «ανθεκτικό» στην πολιτική μακροημέρευση του, αφού πορεύεται μέσα από
σχέσεις αλληλοεξυπηρετήσεων και αλληλεξαρτήσεων με την παραπάνω οικονομική
ολιγαρχία, εξυπηρετώντας στόχους που πολύ απέχουν από ΄τη διασφάλιση του
συλλογικού δημοσίου συμφέροντος.
Στο
πρόσφατο παρελθόν ο ακηδεμόνευτος
ριζοσπαστισμός, που ανέδειξε και κατήγγειλε αυτήν την παθογένεια, έχασε μια
μάχη. Η ιστορία ίσως φέρει στο φως και άλλα αίτια για την ήττα, πέρα από
προφανή λάθη και αδυναμίες των πρωταγωνιστών.
Ο
πόλεμος όμως ενάντια στη διαπλοκή της οικονομικής και μιντιακής με την πολιτική
εξουσία δε χάθηκε. Ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί με όσους μοιράστηκαν στο παρελθόν
και μοιράζονται και σήμερα την κοινή αγωνία, την κοινή προσδοκία και το κοινό
όνειρο για μια Ελλάδα αλληλεγγύης,
ελεύθερης και
υπερήφανης
για όσα είναι. Με όσους θέλουν και μπορούν. Και παραμένουν ακηδεμόνευτοι...
3.
Οι πολιτικές
δυνάμεις, υπό το βάρος των μεγάλων προκλήσεων, να πορευτούν μέσα από ένα κλίμα
ευθύνης και συνεννόησης, αφήνοντας πίσω καταστάσεις όξυνσης, πόλωσης και
διχασμού που απαξιώνουν συνολικά τη χώρα και τους θεσμούς της. Την κύρια ευθύνη
για την εκπλήρωση αυτής της προϋπόθεσης την έχει η κυβέρνηση· η εκάστοτε
κυβέρνηση. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει ευθύνη των πολιτικών δυνάμεων
που βρίσκονται στην αντιπολίτευση.
ΙΙ. ΣΤΟΧΟΣ, ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ
Στόχος
της Προγραμματικής Διακήρυξης και του Εθνικού Σχεδίου που θα ακολουθήσει είναι
η ασφάλεια και η ευημερία όλων των Ελλήνων μέσα σε έναν
ανοικτό κόσμο προκλήσεων και ευκαιριών.
Η
επίτευξη αυτού του στόχου εδράζεται σε δύο
πυλώνες.
Ο
πρώτος πυλώνας διαμορφώνεται από τη
δυνατότητα του ανθρώπου να δραστηριοποιείται
ελεύθερα όπου επιθυμεί, τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο, χωρίς να
παραβιάζει το ίδιο δικαίωμα των υπολοίπων ανθρώπων. Η δημοκρατία είναι το μέσον
για τη διασφάλιση αυτής της ελευθερίας. Το κράτος και το πολιτικό σύστημα δεν
μπορούν να γίνονται εμπόδιο στις δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας.
Ο
δεύτερος πυλώνας διαμορφώνεται από
τη λειτουργία ενός επιτελικού, ευέλικτου και ορθολογικού κράτους με στρατηγικό και ρυθμιστικό ρόλο, με αξιολόγηση δομών και
ανθρώπων, ειδικά τώρα που το κράτος βάλλεται από δύο εκ διαμέτρου αντίθετες
πλευρές. Από το συσσωρευμένο
κεφάλαιο του επιθετικού χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού και από τους
παραδοσιακούς ιδεολογικούς αμφισβητίες της εν γένει νομιμοποιητικής βάσης του. Βάλλεται δηλαδή και από δεξιά και από
αριστερά.
-
Πιστεύουμε σε
ένα αποτελεσματικό κράτος:
-
για τη
διασφάλιση της εθνικής ανεξαρτησίας, της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας
και της εθνικής μας ταυτότητας μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό
περιβάλλον.
-
για την
προστασία των δημοσίων αγαθών και τη λειτουργία μιας υγιούς παραγωγικής βάσης με διασφάλιση του ελεύθερου
ανταγωνισμού, της εξωστρέφειας, της ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης, της
βιώσιμης ευημερίας και της διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής δια μέσου
προδιαγεγραμμένων αναδιανεμητικών διαδικασιών του παραγόμενου πλούτου.
-για
την επίτευξη εθνικών στόχων σε όλα τα μείζονα σύγχρονα θέματα, όπως, μεταξύ των
άλλων, η παιδεία, η δημόσια υγεία, η πρόνοια και η κοινωνική ασφάλιση, η
ορθολογική απονομή της δικαιοσύνης, ο πολιτισμός, η αγροτική ανάπτυξη, η
επίτευξη της ενεργειακής και διατροφικής ασφάλειας, ο τουρισμός, η ναυτιλία, η
προστασία του περιβάλλοντος, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, το
δημογραφικό και η προστασία του θεσμού της οικογένειας, η διατήρηση του
πληθυσμού στην περιφέρεια και στις ακριτικές και νησιωτικές περιοχές της χώρας,
η έρευνα, η καινοτομία, το μεταναστευτικό.
Η Διακήρυξή μας και το Εθνικό Πρόγραμμα
που θα ακολουθήσει είναι η βάση για τη λειτουργία ενός συστήματος ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, η οποία με κυρίαρχες αξίες την ελευθερία, τη δικαιοσύνη
και την αλληλεγγύη και με πολίτες
προσανατολισμένους στη συνεννόηση θα διασφαλίζει το συλλογικό δημόσιο συμφέρον,
θέτοντας κανόνες στις λογικές και πρακτικές των αγορών και καταλύοντας τα
νοσηρά φαινόμενα της διαπλοκής και της διαφθοράς στη χώρα μας.
Το όραμά μας για μια κοινωνική δημοκρατία υψηλής ολοκλήρωσης
δεν αποτελεί μια θεωρητική πολυτέλεια για εμάς αλλά κοινή πρόκληση και καθήκον
με πρακτική εφαρμογή. Για την επιτυχία του στόχου τα μέτρα που θα απαιτούνται
θα προσαρμόζονται στις μεταβολές της πραγματικότητας, με τήρηση πάντα των αρχών
και αξιών μας. Και αυτό διαχωρίζει την κοινωνική δημοκρατία από άλλα πολιτικά
και κοινωνικά συστήματα. Χωρίς να προσκολλάται στην πολιτική με ταμπέλες, η
πρότασή μας αξιοποιεί και τις εμπειρίες, θετικές και αρνητικές, από τα
μοντέλα
της συντήρησης, του νεοφιλελευθερισμού και του σοσιαλισμού, ανοίγοντας το δικό
της δρόμο για πρόοδο και ευημερία στη χώρα. Στη διαμόρφωση της πολιτικής και
των προτάσεών μας εκτιμούμε τις πραγματικές δυνατότητες, τις προοπτικές και τα
συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας για παραγωγή, δημιουργία και υπηρεσίες.
Λαμβάνουμε ακόμη υπόψη τις τεκτονικές αλλαγές στις οποίες οδηγούν τα νέα
γεωπολιτικά δεδομένα, η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, η ψηφιακή επανάσταση
και οι νέες τεχνολογίες, ενώ για ένα ευρύ φάσμα πεδίων ιδιαίτερη μέριμνα
λαμβάνουμε για την αντιμετώπιση του δημογραφικού
προβλήματος. Το ζήτημα αυτό είναι
ιδιαίτερης σημασίας για την εθνική επιβίωση, την πορεία και την ανάπτυξη της
χώρας. Η Ελλάδα, πέρα από το ότι φτωχαίνει, γερνάει και μειώνεται πληθυσμιακά.
Για αυτούς τους λόγους ο σχεδιασμός και η εφαρμογή μιας ριζοσπαστικής
δημογραφικής πολιτικής αποτελεί θέμα υψηλής προτεραιότητας για το Δίκτυό μας.
Για
την επίτευξη των στόχων μας προτείνουμε την πλήρη υιοθέτηση των προγραμματικών
αρχών μας και των μέτρων που απαιτούνται έως το τέλος του 2021, μέσω της
προώθησης των κατάλληλων νομοθετικών ρυθμίσεων, με πλήρη κοστολόγηση των μέτρων
και με πρόβλεψη της δημοσιονομικής δαπάνης που θα απαιτείται. Κάποιες από τις
προτάσεις προϋποθέτουν Συνταγματική αναθεώρηση. Δεσμευόμαστε να καταθέσουμε τις
προτάσεις μας όταν ξεκινήσει η σχετική διαδικασία.
ΙΙΙ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Υπό
τον τίτλο «Για μια Ελλάδα ελεύθερη και
υπερήφανη για όσα είναι» τα κεφάλαια του Σχεδίου μας θα παρουσιαστούν σε
τέσσερις ενότητες:
-
ΠΟΛΙΤΕΙΑ 2021
-
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 2021
-
ΚΟΙΝΩΝΙΑ 2021
-
ΤΟΜΕΑΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 2021
-
Οι στόχοι και η ιδεολογική και πολιτική βάση των μέτρων
που θα περιέχονται στο Εθνικό Σχέδιο μας παρουσιάζονται ανά ενότητα παρακάτω:
Α. ΠΟΛΙΤΕΙΑ 2021
Σε μια περίοδο κατά την οποία οι
πολιτικοί, οικονομικοί και κοινωνικοί θεσμοί, λειτουργούν σε συνθήκες
γενικευμένης κρίσης και οι παραδοσιακοί θεσμοί της δημοκρατίας αμφισβητούνται
και υφίστανται την απαξίωση των πολιτών, προκύπτει επιτακτική η ανάγκη
ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας και του κύρους τους καθώς και η αποκατάσταση
της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους θεσμούς αυτούς. Η ενίσχυση της
αποτελεσματικότητας των πολιτικών θεσμών, ώστε να βρεθούν σε αντιστοιχία με τις
προκλήσεις των καιρών, είναι προϋπόθεση για ευημερία, αλληλεγγύη και προάσπιση
του γενικού συμφέροντος ιδίως σε συνθήκες δημοσιονομικής και κοινωνικής κρίσης.
Επιπλέον η αποκατάσταση εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς είναι προϋπόθεση για τη
συμμόρφωση των πολιτών στις υποχρεώσεις τους έναντι της Πολιτείας.
Κατανοούμε ότι οι θεσμοί δεν αλλάζουν
γρήγορα, εύκολα και χωρίς αντιδράσεις. Εμείς όμως έχουμε την πολιτική βούληση για
την πρόταση που παρατίθεται.
1.
Πρόεδρος Δημοκρατίας
Η
εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας αποσυνδέεται από τη διενέργεια εθνικών
εκλογών, ενισχύοντας έτσι την αναγκαία πολιτική και κυβερνητική σταθερότητα στη
χώρα. Οι αρμοδιότητές του επαναπροσδιορίζονται, ώστε ο θεσμός να καταστεί ουσιαστικότερος
και αποτελεσματικότερος για τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
2.
Εκτελεστική Εξουσία-Κυβέρνηση
Η
κυβερνητική αρχιτεκτονική θα παραμένει σταθερή. Προτείνεται η δημιουργία δώδεκα υπουργείων, με τη συγκρότηση
αυτή να κατοχυρώνεται συνταγματικά.
Αποφεύγεται
έτσι μια σειρά σημαντικών δυσλειτουργιών στην εκτελεστική εξουσία και στη
δημόσια διοίκηση, που οφείλεται στις συνεχείς και ανερμάτιστες ενίοτε αλλαγές
στην κυβερνητική δομή.
Για
την ξεκάθαρη διάκριση μεταξύ νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας θεσπίζεται ασυμβίβαστο
μεταξύ υπουργού και μέλους της νομοθετικής εξουσίας. Στην περίπτωση που
ορίζονται ως υπουργοί ή υφυπουργοί πρόσωπα εκλεγμένα στη νομοθετική εξουσία η
νομοθετική ιδιότητά τους αναστέλλεται για όσο διάστημα συμμετέχουν στην
κυβέρνηση. Στο διάστημα αυτό θα αναπληρώνονται από τους νόμιμους αναπληρωτές
τους. Εάν παύσουν να μετέχουν στην κυβέρνηση θα επανέρχονται στη νομοθετική
εξουσία. Η ευθύνη της εφαρμογής των κυβερνητικών πολιτικών σε περιφερειακό
επίπεδο παραμένει στην κεντρική διοίκηση. Ανασυστήνονται οι νομοί στη χώρα και αποτελούν μέρος της
περιφερειακής διοίκησης του κράτους στο πλαίσιο της
αποκέντρωσης. Σε κάθε νομό
η παρακολούθηση της εφαρμογής της κυβερνητικής πολιτικής και της τήρησης της
νομιμότητας των αποφάσεων και των πράξεων
των περιφερειακών οργάνων της διοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης
ανατίθεται σε υψηλόβαθμο δημόσιο λειτουργό, στέλεχος του Υπουργείου Δημόσιας
Διοίκησης, υπό τον τίτλο «Κρατικός
Διοικητής». Για το σκοπό αυτό ιδρύεται Ειδικό Σώμα στο παραπάνω Υπουργείο.
3)
Νομοθετική Εξουσία
Στη
νομοθετική εξουσία κρίνεται απολύτως αναγκαία μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση για
ανόρθωση και ενδυνάμωση του ρόλου της μέσα και από ενίσχυση του ρόλου της
περιφέρειας και της ελληνικής ομογένειας. Η νομοθετική εξουσία ασκείται από τη Βουλή και τη Συνέλευση των Περιφερειών, που θα προταθεί να είναι νέος θεσμός. Οι
βουλευτές αντιπροσωπεύουν το Έθνος. Οι Αντιπρόσωποι των Περιφερειών θα αντιπροσωπεύουν
τους Νομούς τους.
α) Βουλή
Συγκροτείται
από 200 βουλευτές, που εκλέγονται με άμεση εκλογή και με τετραετή θητεία.
Δεκαπέντε από τους 200 βουλευτές εκλέγονται ως απόδημοι, από τους απόδημους Έλληνες, ανοίγοντας τον ορίζοντα του
εθνικού κέντρου στην ελληνική ομογένεια και αξιοποιώντας έτσι τη δυναμική της
ελληνικής διασποράς. Οι βουλευτές της ομογένειας κατανέμονται ως εξής: Ευρώπη:
4, Βόρεια Αμερική: 4, Ωκεανία: 2, Αφρική: 2, Ασία: 2, Νότια Αμερική: 1.
Το
σύστημα εκλογής είναι μια μορφή απλής αναλογικής με το πρώτο κόμμα να πριμοδοτείται με 15 έδρες, αν
ξεπεράσει το ποσοστό του 30%. Το εκλογικό ποσοστό του 3% για την είσοδο ενός
κόμματος στη Βουλή παραμένει.
β) Συνέλευση των Περιφερειών
Στην
προσεχή συνταγματική μεταρρύθμιση θα προτείνουμε τη δημιουργία ενός δεύτερου νομοθετικού
σώματος, που θα συγκροτείται από 54 αντιπροσώπους (ένας αντιπρόσωπος ανά Νομό).
Θα εκλέγονται με έμμεση εκλογή από τους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης
και των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων, με εκλογικό σύστημα που θα
καθορισθεί. Η θητεία τους θα είναι πενταετής και η εκλογή τους δεν θα μπορεί να
ξεπερνά τις δύο θητείες.
Αρμοδιότητα
της Συνέλευσης των Περιφερειών, πέραν του ελεγκτικού ρόλου της και της συμμετοχή
της στην αναθεωρητική διαδικασία του Συντάγματος, θα είναι η συμμετοχή στη
νομοθετική διαδικασία για όλα τα θέματα πλην αυτών που αφορούν στην εξωτερική
πολιτική, στην άμυνα και στην εθνική ασφάλεια. Με τη σύσταση και λειτουργία
αυτού του σώματος ενισχύεται ο ρόλος της ελληνικής περιφέρειας στην πολιτική
διαδικασία της λήψης των αποφάσεων και καθίσταται αρτιότερη η επεξεργασία των
νόμων.
4) Δικαστική Εξουσία
Η
ποιοτική και γρήγορη απονομή της
Δικαιοσύνης που ενισχύει το κράτος δικαίου και είναι προϋπόθεση για την ομαλή
λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος και την ανάπτυξη της χώρας είναι ο
πρώτος στόχος μας στον τομέα αυτό. Για το σκοπό αυτό ενισχύεται η τεχνική και
διοικητική υποστήριξη
των
δικαστών και εφαρμόζεται σύστημα αξιολόγησης των δικαστηρίων. Οι εγγυήσεις
προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των δικαστών εκ μέρους των δύο άλλων
εξουσιών αποτελούν θεσμική προϋπόθεση για να ασκούν οι δικαστικοί λειτουργοί
απερίσπαστα και αμερόληπτα το δικαιοδοτικό έργο τους. Δημιουργείται Συνταγματικό Δικαστήριο, στη σύνθεση
του οποίου μετέχουν οι διατελέσαντες Πρόεδροι Δημοκρατίας, Ανώτατοι Δικαστές,
Καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου και άλλες προσωπικότητες από τον ακαδημαϊκό
χώρο.
5) Τοπική Αυτοδιοίκηση
Προτείνεται
νέα αρχιτεκτονική στην Α΄ βάθμια και Β’ βάθμια τοπική αυτοδιοίκηση με στόχο την
αποτελεσματικότερη συμμετοχή των φορέων της στη διοίκηση των τοπικών ζητημάτων.
Επιτακτική κρίνεται η ανάγκη για ενίσχυση του ρόλου της Α΄βάθμιας Τοπικής
Αυτοδιοίκησης καθώς και για ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων ανάμεσα στην κεντρική
κυβέρνηση και στους
φορείς
της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως και η εξάλειψη της πολυνομίας και των
συγκρουόμενων διατάξεων στο σχετικό τομέα.
Για
τη θεραπεία αστοχιών και σκοπιμοτήτων του παρελθόντος ο αριθμός των δήμων
αυξάνεται (από 325 σήμερα). Προτείνεται ακόμη η δημιουργία Μητροπολιτικών Δήμων Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά.
Τα
θέματα της εδαφικής επικράτειας του κάθε ΟΤΑ, των αρμοδιοτήτων τους και εν
γένει της όλης λειτουργίας τους, με ιδιαίτερη μέριμνα για τους νησιωτικούς
Δήμους και τους Δήμους των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, θα αποτελέσουν
αντικείμενο διαβούλευσης και συνδιαμόρφωσης της προγραμματικής πρότασής μας με
την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας και της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας.
6) Δημόσια Διοίκηση
Η
αποτελεσματική και ορθολογική λειτουργία της δημόσιας διοίκησης είναι
απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή των κυβερνητικών πολιτικών, την
ικανοποίηση του γενικού συμφέροντος των πολιτών και την επίτευξη των εθνικών
στόχων. Μια σύγχρονη δημόσια διοίκηση είναι αυτή που στηρίζεται στην
επιχειρησιακή επάρκεια, στην ευελιξία, στην αντικειμενικότητα και αμεροληψία
του ανθρώπινου δυναμικού της, στη λογοδοσία, στην αξιοκρατία και στη διαφάνεια
της λειτουργίας της. Μια αποτελεσματική διοίκηση είναι
ακόμη
αυτή της οποίας τα στελέχη αισθάνονται ότι έχουν την εκτίμηση και το σεβασμό
της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας, χωρίς να αισθάνονται την ανάγκη της
κομματικοποίησης και της πολιτικοποίησης για την εξέλιξη τους. Μέσο για την
επίτευξη του στόχου της αποτελεσματικής διοίκησης είναι η πρόσληψη όλων των
δημοσίων υπαλλήλων με δημόσιους, ανοιχτούς και διαφανείς διαγωνισμούς. Η
διαδικασία των προσλήψεων και της εξέλιξης των δημοσίων υπαλλήλων υπάγεται στον
έλεγχο ειδικού τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Καθιερώνεται ένα
σύστημα αντικειμενικής και ουσιαστικής αξιολόγησης των προσόντων, του έργου και
της συμπεριφοράς των δημοσίων υπαλλήλων τόσο στο εσωτερικό
της υπηρεσίας τους όσο και στις σχέσεις τους με τους πολίτες.
Β. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 2021
Στόχος της πρότασης μας για την
«ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 2021» είναι η ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη, βασισμένη στις αξίες,
θέσεις και αρχές της Ιδρυτικής Διακήρυξής μας, που απορρίπτει τόσο τον
επιθετικό ολοκληρωτισμό των αγορών όσο και τον παρωχημένο κρατισμό, που έχει
ηττηθεί ιστορικά. Πιστεύουμε στην ανάγκη δημιουργίας μηχανισμών ελέγχων των
δράσεων και των πρακτικών του κεφαλαίου τόσο σε εθνική όσο και σε υπερθνική
κλίμακα. Δε δεχόμαστε ότι οι αγορές, δηλαδή οι διεθνοποιημένες
επιχειρήσεις και χρηματιστικό κεφάλαιο, που είναι μερικές εκατοντάδες ονόματα
και διευθύνσεις στον πλανήτη, μπορούν να επελαύνουν ανενόχλητα για να
ξεπεράσουν το ανάστημα της δημοκρατίας και των πολιτών. Αν αφήσουμε τις αγορές
να «οργανώσουν» τον κόσμο, η
ανορθολογική ηγεμονία τους και η αχαλίνωτη δύναμή τους, θα οδηγήσουν σε
καταστροφές κράτη και κοινωνίες. Ειδικότερα στην Ελλάδα η ανάπτυξη και η στόχευση
της γενικής ευημερίας και η προάσπιση των λαϊκών συμφερόντων προϋποθέτει κεντρικές
οικονομικές επιλογές μακριά από συμφέροντα και εξαρτήσεις από μια διαπλεκόμενη
οικονομική ολιγαρχία, που έχει κι αυτή βαριές ευθύνες για τη βαθιά και
πολύπλευρη κρίση στη χώρα.
Μετά από πολλά χρόνια κρίσης ο στόχος της
οικονομικής πολιτικής μας δε θα μπορούσε να είναι μόνο η δημιουργία πλούτου αλλά και η δίκαιη
αναδιανομή του, η οποία με τη σειρά της ενισχύει την ανάπτυξη και την
απασχόληση. Αναφερόμαστε σε μια δευτερογενή διανεμητική διαδικασία είτε μέσω
του τακτικού προϋπολογισμού είτε μέσω των διαφόρων κοινωνικών
και επαγγελματικών ομάδων με την εγγύηση του
κράτους. Μια τέτοια αναδιανομή υπέρ των ασθενέστερων οικονομικά και κοινωνικά
ομάδων και
ατόμων είναι ακόμη πιο αναγκαία σήμερα, αφού
οι ανισότητες που δημιουργεί η διανομή της αγοράς εντάθηκαν από τις μνημονιακές
πολιτικές και τη φορολογική εξόντωση της μεσαίας τάξης. Στόχος μας είναι η
αναδιανομή αυτή να γίνεται με βαθιά πολιτικά και κοινωνικά κριτήρια. Αναφερόμαστε
σε μια αναδιανομή πόρων από ανάπτυξη και όχι δανεισμό, και όχι με τη λογική
δημιουργίας εξαρτημένων ομάδων για εδραίωση πελατειακών σχέσεων, αλλά με τη
δημιουργία ευκαιριών σε τομείς στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη και την
αντιμετώπιση φαινομένων φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Η αντιμετώπιση
αυτών των φαινομένων απαιτεί επιπλέον και μια ολοκληρωμένη πολιτική κοινωνικής πρόνοιας, η οποία θα συνοδεύει και θα
συμπληρώνει την οικονομική πρότασή μας, γιατί ανάπτυξη χωρίς κοινωνική συνοχή
δεν μπορεί να υπάρξει.
Σημαντική
πτυχή της οικονομικής πρότασής του Εθνικού Σχεδίου μας θα αποτελεί ο
εξορθολογισμός των δημοσίων εσόδων και δαπανών με το ριζικό επανακαθορισμό τους
από μηδενική βάση από το 2021. Ο επανακαθορισμός αυτός πρέπει να είναι
αποτέλεσμα μιας ανασκόπησης και γόνιμης επανεξέτασης νοοτροπιών, πρακτικών και
συνειδήσεων όλων των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών δυνάμεων στη χώρα.
Στη διαβούλευση και στη διαδικασία επανακαθορισμού εσόδων και δαπανών από
μηδενική βάση, κανείς δε μπορεί να προσέλθει με προκατασκευασμένες «λύσεις» από
το οπλοστάσιο ιδεολογικών πρακτικών που ηττήθηκαν από τους λαούς και την
ιστορία. Όλοι οι οικονομικοί και κοινωνικοί εταίροι ακόμη θα πρέπει να
υιοθετήσουν πνεύμα οικονομικού
πατριωτισμού, όπως αυτό θα εξειδικευθεί στο Εθνικό Σχέδιο μας.
Ιδιαίτερη
σημασία αποδίδουμε στο δημόσιο χρέος,
που είναι μια παράμετρος
του
ελληνικού οικονομικού ζητήματος. Και αυτή η παράμετρος πήρε δραματικές
οικονομικές διαστάσεις, όταν το χρέος προς τράπεζες έγινε χρέος προς κράτη. Σε
μια νύχτα οι εταίροι έγιναν «δανειστές» κατά τρόπο που αφήνει πάντοτε
αναπάντητα τεράστια ερωτηματικά για τις προθέσεις των πρωταγωνιστών αυτής της
μεθόδευσης. Η ορθολογική αναδιαπραγμάτευση είναι αναγκαία και στον τομέα αυτό.
Οι
προτάσεις του Εθνικού Σχεδίου που θα παρουσιάσουμε με στόχο μια βιώσιμη και
ισόρροπη ανάπτυξη, θα είναι πλήρως
κοστολογημένες και θα έχουν ως άξονες τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, την προσέλκυση
επενδύσεων και την ενίσχυση της εξωστρέφειας
της ελληνικής οικονομίας. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδουμε στην αποφασιστική
πρόταξη του ευρύτερου κοινωνικού
οφέλους
έναντι υπεξαιρέσεων δημοσίου πλούτου από συμφέροντα, συντεχνίες και από ένα
μεγάλο και αναποτελεσματικό κράτος. Στο Εθνικό Σχέδιό μας θα περιλαμβάνονται,
μεταξύ άλλων, μέτρα για τη μείωση των φορολογικών βαρών με διεύρυνση της
φορολογικής ύλης μέσω της πάταξης της φοροδιαφυγής, της
εισφοροδιαφυγής,
του λαθρεμπορίου και της παραοικονομίας, για την ουσιαστική συμμετοχή του
χρηματοπιστωτικού συστήματος στην ανάπτυξη και
για
τη δημιουργία αναπτυξιακής πλατφόρμας δημόσιου χαρακτήρα, που θα στηρίζει
διοικητικά και χρηματοδοτικά επενδύσεις.
Σημαντικό
κεφάλαιο των προτάσεών μας θα αποτελεί η ενίσχυση των κινήτρων και με άλλα
μέτρα για ιδιωτικές επενδύσεις και συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα
καθώς και η δραστική απλοποίηση των αναγκαίων διαδικασιών. Με ορίζοντα το 2021 η
χώρα μας μπορεί να γίνει δύναμη καθαρής ενέργειας, κέντρο εμπορίου ανάμεσα στην
Ευρώπη, στην Ασία και στην Αφρική, να αναπτύξει τη γεωργία μας και την παραγωγή
τροφίμων, να προχωρήσει στην αναγκαία ψηφιακή επανάσταση, να απογειωθεί στις
πρώτες θέσεις στον πλανήτη στον τομέα του τουρισμού. Θα προτείνουμε άμεση
αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, του ορυκτού πλούτου και των ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας, τη δημιουργία ανεξάρτητης αρχής δημοσίων συμβάσεων, τον
εκσυγχρονισμό της Επιτροπής Ανταγωνισμού
και τη ρύθμιση των κόκκινων δανείων.
Επειδή
κάποιοι συνεχίζουν να βγάζουν προκλητικά τον πλούτο τους από τη χώρα, ή να μην
τον φέρνουν σε αυτή, και να τον κρύβουν σε εξωχώριους φορολογικούς παραδείσους,
μέσα από πολυδαίδαλους δρόμους φοροαποφυγής, προβλέπουμε ακόμη μέτρα για την
αποτροπή τέτοιων μεθοδεύσεων αφενός με την ενίσχυση των αρμοδίων ελεγκτικών
μηχανισμών και της συνεργασίας τους με άλλους αρμόδιους εθνικούς και
υπερεθνικούς θεσμούς και αφετέρου την αυστηροποίηση των ποινών για την τέλεση
αδικημάτων στον τομέα αυτό.
Σημαντικό
κεφάλαιο της πρότασής μας για την οικονομία θα αποτελούν τα μέτρα για τη θέσπιση μηχανισμών ουσιαστικού ελέγχου από
το κράτος στην Τράπεζα της Ελλάδας
ως προς τον τρόπο με τον οποίο ασκεί τις αρμοδιότητές της τόσο στο πλαίσιο του
ευρωσυστήματος όσο και με τις άλλες
αρμοδιότητές της. Με δεδομένες και διαπιστωμένες τις ολιγωρίες και αδυναμίες
που έδειξε η Τράπεζα της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια στον τομέα του ελέγχου και
εποπτείας της λειτουργίας των ελληνικών τραπεζών είναι απαραίτητο η πολιτεία να
δράσει γρήγορα και αποτελεσματικά στον τομέα αυτόν, με τήρηση
βεβαίως
των κανόνων του Συμφώνου Βασιλείας ΙΙ και του ευρωπαϊκού τραπεζικού δικαίου.
Υπάρχει μια ξεκάθαρη γραμμή ανάμεσα στο τι είναι η ανεξάρτητη υπόσταση της
κεντρικής τράπεζας και στο τι είναι η ανεξέλεγκτη από το κράτος λειτουργία της.
Και στον τομέα αυτό το πολιτικό σύστημα πρέπει
να
αναλάβει τις ευθύνες που απεμπόλησε τα πολλά τελευταία χρόνια, αφήνοντας την
κεντρική τράπεζα και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να
παίζουν
παιχνίδια, τα οποία σε «κανονικά» κράτη θα αποτελούσαν ήδη αντικείμενο ελέγχου
της δικαιοσύνης.
Γ. ΚΟΙΝΩΝΙΑ 2021
Στόχος
της πρότασης μας για την «ΚΟΙΝΩΝΙΑ 2021» είναι τόσο η διεκδίκηση
μεγάλων κοινωνικών αλλαγών για μια δίκαιη πολιτεία που θα πορεύεται χωρίς
αποκλεισμούς όσο και η διαχείριση των καθημερινών προβλημάτων της κοινωνίας
μας.
Η
επίτευξη αυτού του διττού στόχου είναι άμεσης και επιτακτικής σημασίας, αφού στις
«κλασικές» αιτίες της κρίσης, όπως είναι η προβληματική πλέον σχέση των
αγοραίων νόμων της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας με τη δημοκρατία και το
κοινωνικό κράτος, η αποβιομηχανοποίηση, η φοροαποφυγή σε πλανητική κλίμακα, η
άσκηση κοινωνικού ντάμπινγκ, ο παγκόσμιος ανταγωνισμός, στην Ελλάδα προστέθηκαν
οι αιτίες που δημιουργήθηκαν από τις εισαγόμενες «συνταγές» των μνημονίων, που
δεν είχαν κανένα στόχο κοινωνικής σύγκλισης.
Είναι
χαρακτηριστικό ότι σήμερα η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη αρνητική θέση της
Ευρωπαϊκής Ένωσης στον κατάλογο των κοινωνικών ανισοτήτων, με το 35,6% των
Ελλήνων να βρίσκεται ή να κινδυνεύει από φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό. Όταν
βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο και όταν ο κάθε Έλληνας αισθάνεται ότι η αφαίρεση
περαιτέρω κοινωνικών «κεκτημένων» συνεχίζει να βρίσκεται απειλητικά έξω από την
πόρτα του, η κατάσταση δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται κάθε τόσο με κυβερνητικούς
μποναμάδες, με ημίμετρα ή προσωρινές απαντήσεις. Μια ριζοσπαστική κοινωνική μεταρρύθμιση που θα έχει ως στόχο την
εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους τους Έλληνες είναι
εξαιρετικά επείγον θέμα, αφού δημοκρατία
με φτώχεια και κοινωνικούς αποκλεισμούς δε νοείται. Όταν μάλιστα στην
Ελλάδα, παρά την πολύπλευρη κρίση, υπάρχει πλούτος. Το ζήτημα είναι πως
δημιουργείται και πως αναδιανέμεται.
Κατά
το Δίκτυό μας τα στοιχεία του κοινωνικού κράτους είναι σχηματικά τρία:
1) Αντιμετώπιση
κοινωνικών κινδύνων, όπως είναι η αρρώστια, η αναπηρία, ο θάνατος, το γήρας και
η ανεργία.
2) Αντιμετώπιση
των επιπτώσεων από την οικονομία της αγοράς. Οι αγορές φροντίζουν για τα κέρδη
τους. Η ευημερία των πολιτών, η κοινωνική αλληλεγγύη και η πρόνοια για όλους
όσοι έχουν ανάγκη είναι
υπόθεση του κράτους. Και
όσο αυξάνει η δύναμη των «αγορών» τόσο μεγαλύτερη προβάλλει η ανάγκη ενίσχυση
της κοινωνικής συνοχής.
3) Διασφάλιση
αναδιανομής πόρων είτε μέσω του τακτικού προϋπολογισμού είτε μέσω τάξεων με την
εγγύηση του κράτους. Αναφερόμαστε, όπως προαναφέραμε, σε μια δευτερογενή
διανεμητική διαδικασία, πέρα από αυτήν που επιβάλλει η «αγορά», που επιτελείται
με πολιτικά και κοινωνικά κριτήρια και που θα έχει «λογική», ρεαλισμό και
μακροπρόθεσμη προοπτική, μακριά από αυτοσχεδιασμούς, λαϊκισμούς και συναγωνισμό
«κοινωνικής ευαισθησίας» από τις κατά καιρό κυβερνήσεις.
Για
εμάς λοιπόν η κοινωνική πολιτική αποτελεί συστατικό στοιχείο της οικονομικής
και παραγωγικής διαδικασίας. Με άλλα λόγια
ανάπτυξη και
κοινωνική
συνοχή δεν είναι μεταξύ τους ασύμβατες έννοιες. Το αντίθετο μάλιστα.
Η ανάπτυξη διασφαλίζει
πόρους για το κοινωνικό κράτος και το κοινωνικό κράτος ενισχύει την ανάπτυξη
μέσω, μεταξύ των άλλων, της ζήτησης και της κατανάλωσης, της εκπαίδευσης, της
δια βίου μάθησης, της ανάπτυξης του ανθρώπινου κεφαλαίου και της δημιουργίας
απασχόλησης.
Η
χρηματοδότηση των κοινωνικών δαπανών εξαρτάται βεβαίως από την κατάσταση των
δημοσίων οικονομικών, αν και έχει αποδειχθεί ότι τα οικονομικά προβλήματα της
εποχής μας και τα προβλήματα που βιώνουμε έχουν μικρή σχέση με τις δήθεν υψηλές
κοινωνικές δαπάνες. Παρόλα αυτά, επειδή και στο άμεσο μέλλον η οικονομική
κατάσταση στη χώρα μας θα συνεχίσει να είναι εξαιρετικά δυσμενής, ιδιαίτερη
βαρύτητα δίνουμε στον ανασχεδιασμό των κοινωνικών δομών και στην ενίσχυση της
ανταποδοτικότητας των κοινωνικών δαπανών, μέσα από ορθολογικότερη και
αποτελεσματικότερη διαχείρισή τους. Και στους τομείς αυτούς τα περιθώρια είναι
μεγάλα.
Και
μια τελική επισήμανση. Η χρηματοδότηση του κοινωνικού κράτους δε γίνεται ούτε
με δανεικά ούτε με χρέωση των μελλοντικών γενεών. Γίνεται από
τον
πλούτο που παράγεται σήμερα. Μια οριακή απόκλιση από αυτόν τον κανόνα προς
όφελος των σημερινών αδύναμων, λόγω της επί μακρόν ολικής
παράβασης
του στο παρελθόν, μπορεί να γίνει αποδεκτή. Πρέπει όμως να γίνει με ιδιαίτερη
προσοχή και υπεύθυνη συνεννόηση μεταξύ πολιτείας και κοινωνικών εταίρων.
Σε
ότι αφορά ειδικότερα τη λειτουργία του κράτους
πρόνοιας οι παροχές δίνονται μόνο σε όσους τις χρειάζονται και σε όλους
όσοι τις χρειάζονται. Σημαντικό εργαλείο στον τομέα αυτό είναι η σύσταση Εθνικού Δικτύου
Κοινωνικής Προστασίας με
τη συμμετοχή του Κράτους, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Εκκλησίας και του
εθελοντισμού. Αυτό θα επιτρέψει συνένωση και συντονισμό δυνάμεων, οικονομίες
κλίμακος στη λειτουργία των
δικτύων
και αύξηση της ανταποδοτικότητας των υπηρεσιών που θα προσφέρονται.
Ιδιαίτερη
μέριμνα λαμβάνουμε, τέλος, για την αντιμετώπιση των δραματικών κοινωνικών
επιπτώσεων που δημιουργεί το ζήτημα των προσφύγων
και των μεταναστών, που σε κάποιες
περιοχές της χώρας αποκτά μόνιμα χαρακτηριστικά.
Η
πρόταση για μια ριζοσπαστική κοινωνική μεταρρύθμιση θα παρουσιασθεί στο Εθνικό Σχέδιό
μας μέσα από είκοσι προγραμματικές αρχές και αντίστοιχα μέτρα, που εντάσσονται
σε τρία κεφάλαια:
I.
Κοινωνική προστασία και κοινωνική
ένταξη
II.
Ίσες ευκαιρίες και πρόσβαση στην αγορά
εργασίας
III.
Δίκαιες συνθήκες εργασίας
Οι
αρχές και τα μέτρα που θα παρουσιάσουμε έχουν ρητή αναφορά στο ενωσιακό πλαίσιο
για μια Κοινωνική Ευρώπη, όπως αυτό
παρουσιάσθηκε πρόσφατα. Η αναφορά αυτή καθίσταται αναγκαία, αφού στην
παγκοσμιοποιημένη οικονομία εθνικό κοινωνικό κράτος χωρίς ευρύτερη περιφερειακή
διαχείριση δε θα ήταν ούτε νοητό ούτε αποτελεσματικό.
Ιδιαίτερη
έμφαση δίνουμε στην ενεργή στήριξη της απασχόλησης, στη δημιουργία ενός
πλαισίου προστασίας των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, που θα καλύπτει
όλες τις νέες μορφές απασχόλησης, στην αντιμετώπιση της ανεργίας, ιδιαίτερα των
νέων, των ατόμων προχωρημένης ηλικίας και των μακροχρόνια άνεργων, στη
λειτουργία δίκαιων, βιώσιμων και αποτελεσματικών συστημάτων υγείας και
κοινωνικής ασφάλισης, στη στήριξη ατόμων με αναπηρία, στις μονογονεϊκές και
πολύτεκνες οικογένειες, στην αντιμετώπιση των φαινομένων φτώχειας και
κοινωνικού αποκλεισμού.
Σε
ότι αφορά στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης για τις πολύ φτωχές και φτωχές
οικογένειες της χώρας προτείνουμε μια αύξηση του 50% σε σχέση με σήμερα για
όλες τις κατηγορίες ατόμων και οικογενειών που πληρούν τώρα τις προϋποθέσεις. Η
αύξηση αυτή, μαζί με μια αντίστοιχη αύξηση του 50% στα επιδόματα μονογονεϊκών,
τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών και άλλων προνοιακών επιδομάτων, με
προτεραιότητα το επίδομα ένδειας και απροστάτευτων τέκνων δημιουργεί μια ετήσια
δημοσιονομική δαπάνη ύψους περίπου 750 εκατ. ευρώ, η οποία διασφαλίζεται από
μέτρα που θα παρουσιαστούν στο Εθνικό Σχέδιό μας.
Δ.
ΤΟΜΕΑΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ
Οι
προτάσεις του Εθνικού Σχεδίου μας για τους τομείς όπως ο πολιτισμός, η παιδεία,
η επίτευξη ενεργειακής και διατροφικής ασφάλειας, ο τουρισμός, η
ναυτιλία,
η αγροτική ανάπτυξη και η διατήρηση του πληθυσμού στην περιφέρεια και στις
νησιωτικές και ακριτικές περιοχές της χώρας, η αντιμετώπιση της κλιματικής
αλλαγής και η προστασία του περιβάλλοντος, η έρευνα, η καινοτομία και το
μεταναστευτικό έχουν ως στόχο, ανάλογα με τον τομέα, την εθνική αυτογνωσία μας,
τον έλεγχο του πεπρωμένου μας σε έναν ανοικτό κόσμο προκλήσεων και την ασφάλεια
και ευημερία των Ελλήνων.
ΙΙΙΙ. ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Για
την αντιμετώπιση μιας βαθιάς και πολύπλευρης κρίσης και μέσα σε μια ρευστή
ευρωπαϊκή και διεθνή πραγματικότητα, με την Προγραμματική Διακήρυξη μας και με
τις προτάσεις του Εθνικού Σχεδίου μας που θα ακολουθήσουν, δεν ερχόμαστε ως
αποκλειστικοί κοινωνοί μιας «αλήθειας» ή
μιας δογματικής συνταγής. Τέτοιου είδους «βεβαιότητες» ανήκουν στο παρελθόν
και, κατά κανόνα πληρώθηκαν ακριβά. Το Δίκτυό μας θα παρουσιάσει τη δική του
πρόταση για την Ελλάδα που θέλουμε και είμαστε ανοιχτοί στο να εντοπίσουμε
σημεία κοινού ενδιαφέροντος με άλλες προτάσεις, που θα έρχονται από αλλού και
οι οποίες θα κινούνται στο ίδιο αξιακό με το δικό μας πλαίσιο.
Την
Προγραμματική Διακήρυξη και το Εθνικό Σχέδιο που θα ακολουθήσει, δεν την
αυτοκατατάσσουμε «δεξιά» ή «αριστερά» υπό τις κλασσικές των όρων έννοιες. Η
διαμορφωμένη στην Ευρώπη αλλά και στον πλανήτη πραγματικότητα, όπως και η κρίση
στη χώρα μας και οι «συνταγές» που ακολουθήθηκαν, ανέδειξαν ότι η
διαχωριστική
γραμμή βρίσκεται αλλού. Ειδικά στη χώρα μας τέτοιες κατατάξεις είναι πλέον
προσχηματικές και δεν έχουν νόημα για την ουσία των πολιτικών, όταν η
αυτοαποκαλούμενη
αριστερά, ως κυβερνώσα, αποδέχθηκε να διαγράψει τον ανθρώπινο παράγοντα και τις
κοινωνικές δυνάμεις από τα σχέδια και τις πολιτικές που εφαρμόζει. Περιέκοψε
μισθούς, συντάξεις και αφορολόγητο εισόδημα δεσμευόμενη έως το 2020, αποδεχόμενη
μάλιστα αυτές τις περικοπές ως «διόρθωση» των μακροοικονομικών ισορροπιών(!). Κλείδωσε τα πρωτογενή πλεονάσματα έως το 2060. Εκχώρησε
δημόσια περιουσία για 99 χρόνια. Πολιτεύεται με τους ρυθμούς που δίνουν τα
μνημόνια και οι αγορές, διαλύοντας τα χαμηλά και μεσαία στρώματα επ’ ωφελεία
των ισχυρών και βλέπει αμέριμνα, αν δε βάζει πλάτη, τη δημιουργία μιας νέας
διαπλεκόμενης οικονομικής ολιγαρχίας στη χώρα. Έτσι, οι
αλλαγές
σε έννοιες και συνειδήσεις είναι ραγδαίες. Ό,τι φάνταζε ως «προοδευτικό»
παλιότερα σήμερα δεν είναι. Κι ό,τι φάνταζε ως «συντηρητικό», σήμερα θεωρείται
κατά κανόνα «κοινή λογική». Για παράδειγμα «προοδευτικό» φάνταζε παλαιότερα
η διόγκωση του κράτους, η κρατικοποίηση
υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, η αύξηση των κρατικών δαπανών και η άσκηση
κοινωνικής πολιτικής με δανεικά, η βία, ως πολιτικό εργαλείο, που ασκούσε η
άκρα αριστερά, οι καταχρηστικές πρακτικές του συνδικαλιστικού κατεστημένου.
Σήμερα όλα αυτά φαντάζουν παρωχημένα, ακόμη κι από αυτούς που
αυτοχαρακτηρίζονται ως αριστεροί.
Οι
αλλαγές που συντελούνται συγκροτούν μια νέα διαχωριστική γραμμή.
Από
τη μια πλευρά της βρίσκονται τα συμφέροντα
των πολλών Ελλήνων που αγωνίζονται και μοχθούν για ελευθερία που απαλλάσσει από ταπεινωτικές εξαρτήσεις, δικαιοσύνη που στηρίζεται στην ισότιμη
αξιοπρέπεια και συμμετοχή του κάθε ανθρώπου στην κοινή πορεία και αλληλεγγύη που διασφαλίζει τη στήριξη
των ασθενέστερων και την κοινωνική συνοχή. Από την άλλη πλευρά βρίσκονται τα συμφέροντα μιας οικονομικής, κοινωνικής και
πολιτικής ολιγαρχίας, που έχει ιδιοκτησιακή αντίληψη για τη χώρα, τους
ανθρώπους και τον πλούτο της. Με άλλους όρους από τη μια πλευρά της
διαχωριστικής γραμμής βρίσκεται η προάσπιση
του συλλογικού συμφέροντος και από την άλλη οι ατομικές επιδιώξεις των ολίγων σε βάρος των πολλών. Από τη μία και
την άλλη πλευρά της νέας διαχωριστικής γραμμής βρίσκονται θιασώτες και της
κλασσικής «δεξιάς» και της κλασικής «αριστεράς».
Η
πολύμορφη κρίση και οι αγώνες για την υπέρβασή της επιβάλλει να αφήσουμε πίσω
τις παλιές ταμπέλες και ό,τι απέτυχε και να προχωρήσουμε με υπερβάσεις
συνεννόηση και συνέργειες όλων όσων βρίσκονται από την πλευρά της προάσπισης
του συλλογικού συμφέροντος. Πέρα από αξίες και αρχές αυτό επιτάσσει σε καιρούς
πολύμορφης
κρίσης και η κοινή λογική. Αυτή η λογική μπορεί να δώσει αποτελεσματικές
απαντήσεις και για τις μεγάλες ριζοσπαστικές αλλαγές που έχει ανάγκη ο
τόπος. Αυτή η λογική, σε δύσκολους για
την πατρίδα καιρούς, επιβάλλει να συμμετέχουμε, να διεκδικούμε και να ελπίζουμε
για μια καλύτερη Ελλάδα που θα ανήκει σε όλους τους Έλληνες.
Με
δεδομένα τα μεγάλα προβλήματα αλλά και τις τεράστιες δυνατότητες αυτού του
τόπου και του λαού μας έχουμε την πίστη ότι η πρωτοβουλία για ένα καλύτερο
αύριο για όλους τους Έλληνες περνά στις δυνάμεις που θα ανατρέψουν την ακαμψία,
τη συντήρηση και τις παθογένειες του σήμερα. Στις δυνάμεις που πιστεύουν ότι ο
πυρήνας της πολιτικής είναι η ζωή των ανθρώπων. Στις δυνάμεις που αγαπούν και
αισθάνονται υπερηφάνεια για την Ελλάδα, έχουν φαντασία, διάθεση συμμετοχής και
αίσθηση του μέλλοντος.
Σε
αυτές τις δυνάμεις απευθύνεται η Προγραμματική Διακήρυξή μας.