Χαιρετισμός και Ψήφισμα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση στο 10o Τακτικό Συνέδριο ΟΝΝΕΔ από τον Ευθύμιο Τσίρκο

Αγαπητοί σύνεδροι, ΟΝΝΕΔίτισσες και ΟΝΝΕΔίτες,

Χαιρετίζω με τη σειρά μου τις εργασίες του 10^ου τακτικού συνεδρίου της ΟΝΝΕΔ. Επειδή θα ακολουθήσει αυτούσιο το ψήφισμα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση θέλω αρχικά να συγχαρώ και από

το βήμα τον νέο Πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Βασίλη Γεωργιάδη και να του ευχηθώ καλή δύναμη. Θα ήθελα να ευχαριστήσω δύο οργανώσεις μέσα από τις οποίες δραστηριοποιήθηκα έντονα και δημιουργικά τα δέκα τελευταία χρόνια, τη ΔΑΠ-ΝΔΦΚ Πανεπιστημίου Μακεδονίας και την άκρως δραστήρια και εξελισσόμενη οργάνωση της ΟΝΝΕΔ Πιερίας στην οποία είχα την τιμή να διατελέσω Πρόεδρος μέχρι πρόσφατα και να ευχηθώ στο νέο Πρόεδρο Βασίλη Καραγιάννη και σε όλα τα παιδιά καλή δύναμη και να συνεχίσουμε να «παίζουμε επίθεση» όπως πολύ καλά ξέρουμε να κάνουμε.

Ευχαριστώ τον Πρόεδρο Νίκο Λυσιγάκη, τον δικό μας Γιώργο Μπάκο και όλη την Οργανωτική Επιτροπή για την ευκαιρία και την τιμή να καταθέσω ένα ψήφισμα για το σημαντικό τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τον οποίο υπηρετώ από το 2014 ως Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Κατερίνης και με αυτό τον τρόπο να επανεκκινηθεί και η διαδικασία των ψηφισμάτων στο συνέδριο της ΟΝΝΕΔ μετά από πολλά χρόνια.

Σε συνεργασία λοιπόν με την ομάδα εργασίας Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ιδιαίτερα με τον Αλέξανδρο Πασχάλη, δάσκαλο και Δημοτικό Σύμβουλο Έδεσσας συντάξαμε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο προτάσεων το οποίο θα δημοσιευθεί τις επόμενες ημέρες και καταθέτουμε στο συνέδριο σήμερα το παρακάτω ψήφισμα :

Η Αυτοδιοικητική Προοπτική αποτελεί μία συμμαχία ανθρώπων για την καθημερινότητα.

Σήμερα, που η οικονομική κρίση έχει αφήσει το στίγμα της αποφασίσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου ο άνθρωπος να επιστρέψει στο κέντρο των πολιτικών της αυτοδιοίκησης. Για δεκαετίες, κάθε βαθμός αυτοδιοίκησης αντιμετώπιζε προκλήσεις δίχως τα απαραίτητα όπλα. Γέμιζε αρμοδιότητες, δίχως τους αναγκαίους πόρους και κυρίως γινόταν έρμαιο μεταρρυθμίσεων που ως αίτια τους δεν είχαν τη λειτουργικότητα αλλά τις επιθυμίες των εκάστοτε κυβερνήσεων.

Ιδιαίτερα στους νέους πρέπει να δοθούν κατάλληλα κίνητρα και εφόδια. Να διευκολυνθεί η άσκηση των καθηκόντων τους κοντά στον τόπο που εκλέγονται, είτε είναι φοιτητές είτε εργαζόμενοι και να θεσμοθετηθεί η λειτουργία τμήματος υποστήριξης νέων αιρετών στα υπάρχοντα κέντρα εξυπηρέτησης πολιτών. Βασική εξέλιξη να είναι η χρήση σύγχρονων μορφών τηλεπικοινωνίας για τη διεξαγωγή συνεδριάσεων, διαβουλεύσεων και την άμεση αλληλεπίδραση με πολίτες, αιρετούς, φορείς, υπηρεσίες.

Προτεραιότητα έχει ο πολίτης. Αυτός που πρέπει έγκαιρα να εξυπηρετηθεί, άμεσα να απολαύσει τα δικαιώματα του και να λαμβάνει ανταποδοτικότητα για όσα πληρώνει. Με απλά λόγια, η κοινωνική συνοχή αποτελεί σήμερα αναγκαιότητα της εποχής.

Προτείνουμε την καταγραφή των υπαρχουσών δομών κοινωνικής πολιτικής σε ενιαία φόρμα με δυνατότητα μετανάλυσης για όλους τους δήμους και των επικαλυπτόμενων υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων με τις Περιφέρειες, αξιολόγηση και διάχυση αποτελεσμάτων, αναγνώριση καλών πρακτικών, υιοθέτηση «policy chain» με αφετηρία την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Προτυποποίηση σε σχέση με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής και χρονικά ορισμένη ανατροφοδότηση. Δυνατότητα πρόσληψης προσωπικού για τις παραπάνω δομές με βάση τυπικά προσόντα για κάθε θέση (job description). Απαιτείται αυτοτέλεια των δομών ως προς τη χάραξη κοινωνικής πολιτικής με οδηγό τα παραπάνω σε τοπικό επίπεδο και αποκεντρωμένη διοίκηση στην πράξη.

Βασική επιδίωξή μας είναι μέσω της τοπικής αυτοδιοίκησης να προάγεται και να ενισχύεται ο πολιτισμός και η παιδεία. Προώθηση της συνεργασίας του Υπουργείου Πολιτισμού και των Ο.Τ.Α. για τον καθορισμό αυτοτελών πόρων στον πολιτιστικό τομέα και την κατανομή τους με διαφανείς και αντικειμενικές διαδικασίες. Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την επιδότηση πολιτιστικών προγραμμάτων και την περαιτέρω αξιοποίηση του θεσμού της χορηγίας. Παροχή υπηρεσιών «know how» για ευρωπαϊκά προγράμματα, κοινοτικές πολιτικές και πηγές χρηματοδότησης που αφορούν τον πολιτιστικό τομέα. Περαιτέρω διάδοση και εξέλιξη των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (Κοιν.Σ.Επ) ως εργαλείο κοινωνικής συνοχής.

Προωθούμε στους Δήμους τη διαμόρφωση και εδραίωση της δομής δια βίου μάθησης που αφορά τις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, αλλά και το ευρύτερο σύνολο των πολιτών, την άμεση επανεκκίνηση των προγραμμάτων Ελληνικής γλώσσας για αλλόγλωσους (Οδυσσέας), την ενίσχυση των Σχολών Γονέων, σε συνεργασία με την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμιας εκπαίδευση. Προστασία, αξιοποίηση και αναβάθμιση των υπαρχόντων πόρων που εξασφαλίστηκαν στο παρελθόν για αυτές τις δομές και δυνατότητα εξ αποστάσεως πρόσβαση για τους πολίτες.

Δε φοβόμαστε τη επιχειρηματικότητα, αλλά αντίθετα την επιδιώκουμε, μέσα από ένα ισχυρό θεσμικό πλαίσιο προς όφελος των πολιτών. Δε δαιμονοποιούμε τις επενδύσεις στο φυσικό πλούτο, αλλά πιστεύουμε στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων με σεβασμό στο περιβάλλον.

Εισάγουμε την έννοια του marketing και του city branding στην αυτοδιοίκηση, πιστεύοντας στην ανάδειξη της "δημιουργικής πόλης", με συγκεκριμένη ταυτότητα.

Προωθούμε ουσιαστικά τη συνεδργασία τοπικής αυτοδιοίκησης και ιδιωτικού τομέα. Αξιοποίηση δημοτικών χώρων από συλλόγους επιχειρηματικότητας ή νεοφυείς επιχειρήσεις, δημιουργία γραφείων Στήριξης Επιχειρηματικότητας και Αγροτικής Ανάπτυξης, οικονομικά κίνητρα και συνιδιοκτησία επαγγελματικής στέγης νέων επιχειρήσεων με τους Δήμους.

Αποστρεφόμαστε τη γραφειοκρατία και προτάσσουμε την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, προς όφελος της ελεύθερης και άμεσης πρόσβασης του πολίτη στις υπηρεσίες της αυτοδιοίκησης και της αποδοτικότερης λειτουργίας αυτών. 

Θεωρούμε αναγκαία τη δημιουργία ολοκληρωμένου προγράμματος ψηφιοποίησης των υπηρεσιών των Δήμων και Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για τη διαχείρηση των οικονομικών πόρων, την κοινοποίηση των αποφάσεων Συμβουλίων και Επιτροπών και την πρόσβαση των πολιτών στις συνεδριάσεις τους.

Απαιτούμε διοικητικά και οικονομικά η τοπική αυτοδιοικηση να είναι ανεξάρτητη με εξασφαλισμένη την απόδοση των θεσμοθετημένων πόρων της που πλέον αμφισβητείται και δυνατοτητα απευθείας διεκδίκησης πόρων από κοινοτικά προγράμματα. Παράλληλα να είναι διαφανής με αυστηρό και επί της ουσίας έλεγχο των οργανισμών της και των οντοτήτων που χρηματοδοτούνται από πόρους της, εξορθολογισμό του πλήθους και των αμοιβών των θέσεων συμβούλων και ειδικών συνεργατών, ενίσχυση της αξιολόγησης αιρετών, υπηρεσιών και υπαλλήλων.

Στόχος, να διαμορφώσουμε μέσα από τη γνώση, τις εμπειρίες και την τόλμη που διαθέτουμε, μία σύγχρονη αυτοδιοικητική πρόταση, η οποία θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για όσους θέλουν σύγχρονες Περιφέρειες και Δήμους. Κλειδί σε όλη αυτή την προσπάθεια, είναι μία λέξη. Βιωσιμότητα. Δε μπορούμε άλλωστε να δίνουμε όραμα, δίχως αυτό να είναι αυτάρκες και αειφόρο.

Υπάρχει η άποψη, ότι ο χώρος της τοπικής αυτοδιοίκησης και πιο συγκεκριμένα της δημοτικής αυτοδιοίκησης είναι το ιδανικό πλαίσιο για την επίλυση των πρακτικών προβλημάτων της καθημερινότητας που απασχολούν τους πολίτες, αλλά αποτελεί τελικά και το πλαίσιο στο οποίο μπορούν να «επιλυθούν» και τα μεγαλύτερα πολιτικά ζητήματα.

Ο κυριότερος λόγος είναι το γεγονός ότι οι δημοτικές αρχές είναι αναγκασμένες από την φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν να έχουν μια πιο «πρακτική» προσέγγιση των προβλημάτων, να έχουν κουλτούρα συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών πολιτικών παρατάξεων και γενικά να προτάσσουν την επίλυση των προβλημάτων έναντι της εμμονής σε κάποια άγονη ιδεολογική «καθαρότητα».

Το βασικό πολιτικό πλεονέκτημα, που έχουν οι δήμοι σε σχέση με το κεντρικό κράτος είναι η εγγύτητα προς τον πολίτη ο οποίος νιώθει ότι «ανήκει» περισσότερο σε έναν συγκεκριμένο δήμο, από ότι σε μεγαλύτερες πολιτικές «οντότητες», όπως το κράτος και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό δίνει μεγαλύτερες δυνατότητες για συμμετοχή των πολιτών στα «κοινά» σε τοπικό επίπεδο εμβαθύνοντας τους δημοκρατικούς θεσμούς.

Φιλοδοξία μας συνεπώς, είναι η Αυτοδιοικητική Πρωτοβουλία να γίνει το όχημα μέσα από το οποίο θα προκύψει ένας ουσιαστικός και παραγωγικός διάλογος ανάμεσα σε ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στην αυτοδιοίκηση, επιστήμονες, παραγωγικούς φορείς και πολίτες, ο οποίος θα καταλήξει σε μία σύγχρονη απτή πρόταση για την καθημερινότητα. Εισάγοντας νέες έννοιες αλλά και αναθεωρώντας θεσμούς και πρακτικές που έχουν ξεπεραστεί.

Ξεκινάμε λοιπόν. Έναν ευρύ, ανοιχτό διάλογο σε όλη τη χώρα και στο διαδίκτυο, με μοναδικό προαπαιτούμενο το δικαίωμα όλων να συμμετέχουν.