τριλογία «TRA LUDICHE EVOLUZIONIINTERIORI SI CERCA L'AMORE» EDIZIONI UNIVERSUM, (ITALIA 2014, ISBN:9788888255392) που κυκλοφορεί στη γειτονική Ιταλία.
Στην «Ποιητική
Βραδιά» που διοργανώθηκε στην Κατερίνη, στις 2-10-2015, στο Θεατρικό
Εργαστήρι «ΑΥΛΑΙΑ» του Ανδρέα Μιχαήλ, μίλησαν, η μεταφράστρια κ. Γεωργία
Χαΐδεμενοπούλου
(συγγραφέας
παραμυθιών –κριτικός λογοτεχνίας) η οποία απήγγειλε στα Ιταλικά τα ποιήματα, η
ποιήτρια Γιώτα Τσερτεκίδου, ο Θεοχάρης Μπικηρόπουλος για την «ελληνοιταλική»
εμπειρία του, ενώ την απόδοση των ποιημάτων στα ελληνικά έκανε με
το δικό του ξεχωριστό τρόπο ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιώργος Χανδόλιας αλλά
και από το ακροατήριο Ιταλομαθείς Πιεριείς!
Η βραδιά είχε πολλά απρόβλεπτα και εκπλήξεις ενώ προσπερνώντας το σύνηθες «πρωτόκολλο» των εκδηλώσεων αναπτύχθηκε διάλογος μεταξύ κοινού, ποιητών και των δημιουργών που ήταν παρόντες στην πρωτότυπη αυτή εκδήλωση. Tην εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, ο πρόεδρος της Ένωσης Συγγραφέων Πιερίας, Ευγένιος Παπαδόπουλος, η υπεύθυνη του Γραφείου Καινοτόμων Δράσεων Πιερίας κ. Μ. Παππά, ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής της Διεθνούς Συνάντησης "ΟΛΥΜΠΙΑ ΕΝ ΔΙΩ" κ. Θανάσης Μπίντας, ο καθηγητής Πυρηνικής φυσικής και ιατρικής του Πανεπιστημίου της Σόφιας Σ. Ματσαρίδης,ο πολιτευτής Ανδρέας Βέτσος, η τ. πρόεδρος της Ένωσης Εικαστικών Καλλιτεχνών Πιερίας Γιώτα Καζαντζανίδου, συγγραφείς, ποιητές της Πιερίας και άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών.
Η ΟΜΙΛΙΑ-ΚΡΙΤΙΚΗ της Γ. Χαιδεμενοπούλου.
«Οι ποιητικές εικόνες του Μπικηρόπουλου περιέχουν ύλη»
«Μεταφράζουμε,
προκειμένου να θέσουμε σε επικοινωνία έναν πομπό από τη γλώσσα αφετηρίας και
έναν δέκτη στη γλώσσα άφιξης. Στη μετάφραση ο πομπός και ο δέκτης ανήκουν σε
διαφορετικές πολιτισμικές ομάδες δεδομένου ότι μιλούν διαφορετικές γλώσσες. Άρα
πομπός και δέκτης χρειάζονται τη βοήθεια κάποιου, ο οποίος είναι πρόθυμος να
διαδραματίσει το ρόλο του μεταφραστή ή του διαμεσολαβητή.
Στη λογοτεχνία,
απώτερος στόχος κάθε μεταφραστικής πράξης, είναι η επικοινωνία, διότι ειδικά η
λογοτεχνική γλώσσα είναι που διακρίνεται για την πολυσημία και την ασάφεια της,
ακριβώς επειδή επιδιώκει την επικοινωνία στα επίπεδα του ψυχισμού και των συγκινήσεων.
Η μεταφρασμένη
λογοτεχνία αποτελεί διαμεσολαβητής μεταξύ τουλάχιστον δύο λογοτεχνιών και
επομένως και δύο πολιτισμών, διότι επιδεικνύει χαρακτηριστικά της λογοτεχνίας
πηγής αλλά και της λογοτεχνίας υποδοχής.
Η έννοια του
πολιτισμού είναι συνυφασμένη με αυτή της μετάφρασης, δεδομένου ότι η μετάφραση
θεωρείται μία δραστηριότητα με ιδιαίτερη πολιτισμική σημασία, ένα από τα βασικά
μέσα και μία ιδιαίτερη περίπτωση, διαπολιτισμικής επικοινωνίας και συνάντησης
διαφορετικών πολιτισμών και όπως κάθε άλλη πολιτισμική επαφή, συνεπάγεται
ανάλογα με την περίπτωση, τη δημιουργία γλωσσικών, λογοτεχνικών, θρησκευτικών,
πολιτικών, εμπορικών και μορφωτικών αξιών. Το μεταφρασμένο λογοτεχνικό κείμενο
είναι το σημείο συνάντησης διαφόρων πολιτισμών.
Για μένα η
μετάφραση δεν είναι απλώς επάγγελμα, είναι δημιουργία, γιατί πλάθω ένα έργο με
το δικό μου τρόπο, το ξαναδημιουργώ, και ακόμη δυσκολότερη η ποίηση, διότι,
πρέπει να κατανοήσω σε βάθος τα νοήματα που μεταφέρει ο ποιητής και να εμβαθύνω
στις ιδέες του και να αποδώσω και εγώ ποιητικά το κείμενο που μεταφράζω για το
αναγνωστικό κοινό. Στην εν λόγω Ελληνοιταλική έκδοση που παρουσιάζουμε απόψε,
εκτός από τα ποιήματα του Θεοχάρη Μπικηρόπουλου, με τίτλο «οι έρωτες της
ενδορφίνης»/ Gli amoridell’ Endorfine, περιλαμβάνονται ποιήματα του ίδιου του
εκδότη,
Giovanni Campisi
(ποιητής, συγγραφέας, δοκιμιογράφος, εκδότης, μεταφραστής λογοτεχνίας και
πολύγλωσσος. Έχει δημοσιεύσει διάφορες ποιητικές συλλογές και εμφανίζεται σε
λογοτεχνικές ανθολογίες της Ιταλίας αλλά και παγκόσμιες. Έχει κερδίσει πρώτα
βραβεία σε πολλούς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και έργα του έχουν δημοσιευτεί σε
εφημερίδες και περιοδικά ιταλικά και διεθνή. Έντονη η εκδοτική δραστηριότητα
όσον αφορά ποιητικές συλλογές ποιητών από διάφορες χώρες, που δημοσιεύει συνήθως
σε δύο γλώσσες) και η
Ornella
Cappuccini(συγγραφέας και ποιήτρια από τη Ρώμη, στο ενεργητικό της έχει πολλές
δημοσιεύσεις και έχει λάβει πολλά βραβεία σε ιταλικούς και διεθνείς
λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Ποιητικές συλλογές της έχουν μεταφραστεί σε 23 γλώσσες.
Είναι αναγνωρισμένη στο χώρο της λογοτεχνίας τόσο στη χώρα της όσο και
διεθνώς.Ανάμεσα σε εσωτερικά παιχνίδια εξέλιξης αναζητάται η αγάπη (Tra ludiche
evoluzioni interiori si cerca l'amore)
Cappuccini: In
Giochi Delfici di Mare Greco, le Muse, Venere, Saffo e Zefiro (Μούσες,
Αφροδίτη, Σαπφώ, Ζέφυρος, σε Δελφικά παιχνίδια της θάλασσας του Αιγαίου).
Σύμφωνα με την κριτική του φαντασιακού ακόμη και οι ποιητικές εικόνες έχουν
ύλη. Ο Μπικηρόπουλος αναδεικνύει στοιχεία της φύσης, όπως το νερό και η φωτιά
που παρασύρουν τον αναγνώστη σε μία εντυπωσιακή ποιητική σύνθεση.
Κάτω από τις εικόνες του ποιητή,
υπάρχουν εικόνες όλο και πιο βαθιές, ερωτικές που οδηγούν τον αναγνώστη να
νοιώσει κάτω από τη φαντασίωση των μορφών, τη φαντασίωση των ουσιών.
Στον Κήπο με τα
Ρόμπολα, ο ποιητής αναφέρει:
"τη μορφή σου
θαρρώ πως θωρώ στο απέραντο γαλάζιο, εκεί που κατεβαίνει ο ουρανός και σμίγει
με τη θάλασσα", συμβολίζοντας ένα ταξίδι όπου το ποιητικό εγώ συγχωνεύεται
με τη θάλασσα και τον ουρανό και βυθίζεται σε έναν Παγκόσμιο Ωκεανό,
σκεπτόμενος έντονα στην ουσία της ζωής και της ύπαρξης.
Αφού το γαλάζιο
του ουρανού και της θάλασσας σμίγουν, θα λέγαμε ότι η θάλασσα στη φαντασία του
ποιητή είναι μία προέκταση του ουρανού, στον οποίο επιθυμεί να ταξιδεύσει. Μέ
τα χρώματα της φύσης γύρω του, και τη γαλήνη που τον διακατέχει, όπως αναφέρει
παρακάτω, ελπίζει στην αναγέννηση όμορφων συναισθημάτων στην ψυχή του, που
επιθυμεί να νοιώσει μαζί με την αγαπημένη του, γι'αυτό και την αναζητεί. Το
απέραντο γαλάζιο, η πρωινή δροσιά, η μυρωδιά της γης, η ηρεμία, γοητεύουν τον
συναισθηματικό του κόσμο. Ονειροπολεί εκεί ψηλά στον Όλυμπο και αισθάνεται
μαγεία θαυμάζοντας τις ομορφιές τις φύσης που θέλγουν και αγαλλιάζουν την ψυχή
του, έχει βαθιά επιθυμία να βυθιστεί σε μία γαλήνη που θα του προσφέρει τη
δυνατότητα να εκφράσει δυνατά τη αγάπη και τον πόθο του γι' αυτήν.
Στις "Άγκυρες" ο ποιητής καλεί το αγαπημένο του πρόσωπο να βυθιστεί
στα απύθμενα νερά των αισθημάτων του, αισθήματα απεριόριστα, χωρίς όρια. Το
ποιητικό εγώ εκφράζει σ'αυτό σημείο το απόλυτο βάθος των συναισθημάτων που
κρύβει στην ψυχή του. Ο ποιητής φαντάζεται με τόση παραστατικότητα ότι
διεισδύει στον κόσμο της αγαπημένης του, όπως και στα ηλεκτρισμένα μόρια, όπου
επιθυμεί να εισβάλλει μέσα πηγή της ηδονής της αγαπημένης του, το νερό, που
σύμφωνα με την κριτική του φαντασιακού είναι ένα είδος πεπρωμένου που αδιάκοπα
κυλάει.
Νερό λοιπόν και
από την άλλη φωτιά. Την φλόγα την εντοπίζουμε στο Πολιορκημένος σε ηρωική
έξοδο, όπου τα πυρωμένα βέλη καίνε τα σωθικά, ποίημα όπου το αίμα των εραστών
κοχλάζει όπως λέει χαρακτηριστικά ο ποιητής, που ετοιμάζεται με το υγρό πυρ να
διεισδύσει στους κόσμους της ηδονής και του απόρθητου κάστρου της αγαπημένης
του. Σύμφωνα με την κριτική του φαντασιακού η φωτιά είναι πρωταρχικά μία
σεξουαλική ''κατάκτηση'' και μέσα στο κρυφό υποσυνείδητο του ανθρώπου είναι ένα
στοιχείο έντονα σεξουαλικοποιημένο. Έντονες ερωτικές σκηνές διακατέχουν την
ποίηση του Μπικηρόπουλου, παθιασμένες φλογερές σκηνές που αντιπροσωπεύουν τη
λιμπιντική ενέργεια, αφού η φωτιά είναι δημιούργημα του φλογερού πάθους και της
σαρκικής ηδονής.
Αν παρατηρήσουμε
και άλλα ποιήματα της συλλογής, θα αντιληφθούμε ότι για τον Μπικηρόπουλο, η ζωή
είναι γενικά μία φωτιά που η πύρινη δύναμη της διακατέχει την ποιητική του
έκφραση, εμβαθύνει τους πνευματικούς και συναισθηματικούς του ορίζοντες, που
περιγράφει με τόσο δυνατές εικόνες, πλούσιες από τη φλόγα του έρωτα και τη
σπίθα της ζωής. Όλα τα ποιήματα του
Μπικηρόπουλου διακατέχονται από δυναμικά πανέμορφες εικόνες, με έντονα τα
στοιχεία της φύσης που παρομοιάζουν και αντιπροσωπεύουν τον εσωτερικό
συναισθηματικό του κόσμο και την έντονη επιθυμία για ζωή, έρωτα, πάθος, ταξίδι
σε πνευματικά μονοπάτια, ονειροπολήματα που τον μεταφέρουν σε κόσμους μακρινούς
του υποσυνείδητου του».
