Την απάντησή της στην ερώτηση του ευρωβουλευτή Κώστα Χρυσόγονου σχετικά με τη συνεχιζόμενη χρήση τοξικών και καρκινογόνων φυτοφαρμάκων, η χρήση μερικών από τα οποία δεν
είναι εγκεκριμένη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης και της απάντησης.
είναι εγκεκριμένη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης και της απάντησης.
Ερώτηση:
Εργαστηριακές αναλύσεις που πραγματοποίησε η Greenpeace σε 36 δείγματα νερού και 49 δείγματα χώματος σε οπωρώνες στην Ελλάδα και σε έντεκα ακόμη ευρωπαϊκές χώρες ανίχνευσαν υπολείμματα 53 φυτοφαρμάκων. Ορισμένα από αυτά είναι καρκινογόνα ή ιδιαίτερα τοξικά, ενώ 7 δεν έχουν εγκριθεί για χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο έπειτα από κατ’ εξαίρεση έγκριση κράτους μέλους[1].
Το άρθρο 168 ΣΛΕΕ ορίζει ότι η Ένωση οφείλει να προστατεύει τη δημόσια υγεία, το άρθρο 169 ΣΛΕΕ επιτάσσει η Ένωση να προστατεύει τα συμφέροντα των καταναλωτών, ενώ το άρθρο 191 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ προβλέπει ότι η Ένωση οφείλει να προστατεύει το περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων.
Ακόμη, η οδηγία 2000/60/ΕΚ θέσπισε το πλαίσιο κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 396/2005 προσδιόρισε τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα ή πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 ρύθμισε τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά.
Ενόψει των ανωτέρω ερωτάται η Επιτροπή:
Σε ποια κενά στην εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ οφείλονται τα ευρήματα της παραπάνω έρευνας; Ποιο είναι το πλάνο της Επιτροπής για την αποτελεσματική προστασία της υγείας των ευρωπαίων καταναλωτών από τοξικά και καρκινογόνα φυτοφάρμακα;
Απάντηση
Η Επιτροπή δεν συμφωνεί με την άποψη ότι η έκθεση της Greenpeace αναφέρει ελλείψεις στην εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ. Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα (ΦΠΠ) επιτρέπονται μόνον αν η χρήση τους είναι ασφαλής για την υγεία του ανθρώπου και των ζώων και για το περιβάλλον. Η απλή ανίχνευση καταλοίπων φυτοφαρμάκων δεν δείχνει ότι υπάρχει κίνδυνος, εφόσον αυτά δεν υπερβαίνουν τα ασφαλή επίπεδα. Από τα 36 δείγματα που αναλύθηκαν, τα 35 ήταν συμμορφούμενα με τα ανώτατα πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος που καθορίζονται στην οδηγία 2008/105/ΕΚ[2]. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η παρουσία καταλοίπων μη εγκεκριμένων δραστικών ουσιών είναι πιθανό να οφείλεται σε χρήση κατά το παρελθόν και σε χρήση εγκεκριμένων ουσιών με κοινούς μεταβολίτες.
Οι περισσότερες από τις καρκινογόνους δραστικές ουσίες έχουν ήδη αποσυρθεί από την αγορά. Η έγκριση των υπόλοιπων καρκινογόνων ουσιών μπορεί να ανανεωθεί μόνον εφόσον αποδειχθεί ότι η έκθεση σε αυτές είναι αμελητέα. Το ίδιο ισχύει και για τις αιτήσεις για την έγκριση νέων ουσιών που είναι καρκινογόνες. Επιπλέον, οι εν λόγω ουσίες μπορούν να εγκριθούν μόνον για πολύ συντομότερη χρονική περίοδο πριν από την επόμενη περιοδική επαναξιολόγηση (το ανώτερο επτά έτη) σε σχέση με άλλες ουσίες. Επιπροσθέτως, οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών πρέπει να πραγματοποιούν συγκριτική αξιολόγηση των αιτήσεων για την έγκριση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιέχουν τις εν λόγω ουσίες: στις περιπτώσεις που υπάρχουν επαρκείς εναλλακτικές λύσεις, τα εν λόγω ΦΠΠ θα «αντικαθίστανται», δηλαδή θα απορρίπτονται ή θα ανακαλούνται. Οι ίδιες διατάξεις όσον αφορά την περίοδο ισχύος της έγκρισης και τη συγκριτική αξιολόγηση εφαρμόζεται σε ουσίες που είναι πολύ πιο τοξικές απ’ ό, τι η πλειονότητα των εγκεκριμένων ουσιών για την ίδια κατηγορία χρήσης.
2 Οδηγία 2008/105/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος στον τομέα της πολιτικής των υδάτων καθώς και σχετικά με την τροποποίηση και τη συνακόλουθη κατάργηση των οδηγιών του Συμβουλίου 82/176/ΕΟΚ, 83/513/ΕΟΚ, 84/156/ΕΟΚ, 84/491/ΕΟΚ και 86/280/ΕΟΚ και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 348 της 24.12.2008, σ. 84).
| ||||||
[2] Οδηγία 2008/105/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος στον τομέα της πολιτικής των υδάτων καθώς και σχετικά με την τροποποίηση και τη συνακόλουθη κατάργηση των οδηγιών του Συμβουλίου 82/176/ΕΟΚ, 83/513/ΕΟΚ, 84/156/ΕΟΚ, 84/491/ΕΟΚ και 86/280/ΕΟΚ και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L348 της 24.12.2008, σ. 84).
