100 μέρες Εξωτερικής Πολιτικής
Στο κόμμα όπου ο Μητσοτάκης κι ο Βαρβιτσιώτης καταγγέλλουν την οικογενειοκρατία, ο Άδωνις αποτελεί μέγιστο πολιτικό κεφάλαιο για την παράταξη και ο Σαμαράς δηλώνει αλάνθαστος
και εγκαλεί τον Τσίπρα να απολογηθεί για τα χάλια της χώρας, λογικό ήταν να συμβεί και το παρακάτω. Κουμουτσάκος και Τασούλας (αμφότεροι με βλέψεις για την αρχηγία αυτού που έχει παραμείνει ως ΝΔ) να δηλώνουν ανήσυχοι για την «κατάρρευση της διεθνούς εικόνας της χώρας» και να ζητούν την έκτακτη σύγκληση της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής προκειμένου να ενημερωθούν από τον αρμόδιο υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά.
Όμως, αφήστε την επιτροπή καλύτερα, αγαπητοί. Τι να σας πρωτομάθει στη διάρκεια της επιτροπής ο Κοτζιάς; Τι να προλάβει να σας απαριθμήσει απ’ όσα έχουν ήδη γίνει μέσα σε 100 μέρες και τι να πρωτοσυγκρατήσετε; Τζάμπα χρόνος για όλους. Κάντε καλύτερα μερικά εντατικά ιδιαίτερα μαθήματα περί διεθνούς πολιτικής, ανοίξτε καμιά εφημερίδα που να μην ανήκει στα αγαπημένα σας συγκροτήματα, μελετήστε μερικά ανάλογα σάιτ, ελληνικά και διεθνή και μετά ζητήστε του να σας εξετάσει. Με επιείκεια. Ακόμη κι έτσι, πολύ δύσκολα δε θα κοπείτε. Μην απελπίζεστε όμως. Διότι το «πολύ της θλίψεως, γεννά παραφροσύνη».
Θερμή παράκληση, όμως, μην προσπαθείτε εν τω μεταξύ να τρελάνετε κι εμάς. Διότι το να μιλάει, σε τέτοιο ύφος κιόλας, η ΝΔ για εξωτερική πολιτική ξεπερνά την αστειότητα και γίνεται επικίνδυνη φάρσα.
Μιλάμε, άλλωστε, για ξεμπρόστιασμα ανυπαρξίας που αποδείχθηκε από την πρώτη κιόλας μέρα της νέας κυβέρνησης! Το ξεχάσατε μήπως, ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση είχαν βάλει και την υπογραφή της Ελλάδας στην επέκταση των κυρώσεων για τη Ρωσία χωρίς καν να μας έχουν ρωτήσει; Έτσι είχαν μάθει. Αυτή ήταν η δική σας στάση: να αποφασίζουν άλλοι για σας, χωρίς εσάς και εσείς να σφυράτε αδιάφορα.Όχι αδύναμη, αλλά κυριολεκτικά ανύπαρκτη εξωτερική πολιτική άσκησε η ΝΔ -και πιο τρανή απόδειξη γι’ αυτό, το γεγονός ότι αν και πλειοψηφικός εταίρος στη συγκυβέρνηση, το Υπουργείο Εξωτερικών το είχατε παραδώσει στον Ευάγγελο Βενιζέλο, τον σταυροφόρο της Συρίας.
Για να φρεσκάρουμε τη μνήμη σας, ο Κοτζιάς όχι μόνο πήρε πίσω αυτή την υπογραφή, ξεκαθαρίζοντας ότι στο εξής η χώρα μας θα ερωτάται πάντοτε και για όλα ως ισότιμη εταίρος της Ε.Ε., αλλά κατάφερε και συσπείρωσε την επόμενη μέρα και άλλες χώρες γύρω από την Ελλάδα ώστε οι κυρώσεις να μην επεκταθούν και σε άλλους τομείς. Οι σχέσεις μας με τη Ρωσία μπήκαν μέσα σε λίγα 24ωρα σε νέα τροχιά μετά από πολλά χρόνια και, το κυριότερο; Έκτοτε η Ελλάδα μπορεί να συγκαταλέγει μεταξύ των θερμών υποστηρικτών της και τη Φεντερίκα Μογκερίνι, την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας που από εκείνη την ημέρα υπολογίζει και εκτιμά τη γνώμη της χώρας.
Πάμε όμως παρακάτω: για ποια «απομόνωση» μιλάει η ΝΔ; Μέσα σε 100 μέρες η ηγεσία του Υπουργείου Εξωτερικών έχει ταξιδέψει για επίσημες επισκέψεις σε ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γερμανία, Τουρκία και αλλού.
Στις ΗΠΑ οι συζητήσεις με την Αμερικανική κυβέρνηση έγιναν σε θερμότατο κλίμα και το 99% του χρόνου τους αφορούσε οικονομικά ζητήματα και όχι, βέβαια, τον Ξηρό, όπως διατείνεστε. (Είπαμε: ανοίξτε και καμιά εφημερίδα που δεν ανήκει στα αγαπημένα σας συγκροτήματα). Παράλληλα, θεμελιώθηκαν νέες σχέσεις συνεργασίας με σημαντικότατα κέντρα αποφάσεων και επιρροής που, μέχρι τώρα, αποτελούσαν έως και άβατο για την ελληνική διπλωματία, παρότι οι ιδεοληψίες της ΝΔ τα προσέγγιζαν πολύ περισσότερο, σε θεωρητικό επίπεδο. (Με ιδεοληψίες, όμως, δεν ασκείται εξωτερική πολιτική. Με την επίκλησή τους γίνεται φτηνή αντιπολίτευση, αλλά διεθνείς σχέσεις, όχι).
Στη Ρωσία τέθηκαν οι βάσεις για πολυποίκιλες συνεργασίες σε όλα τα επίπεδα -και τα πρώτα αποτελέσματα των συνομιλιών εκείνων, έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται. Σε επίπεδο μερικής άρσης του εμπάργκο για ελληνικές εξαγωγικές εταιρείες. Στο επίπεδο του σχεδιασμού για τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσω και της χώρας μας. Στο επίπεδο της ευρύτερης οικονομικής συνεργασίας όπως η πρόσκληση για συμμετοχή στην Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS, στον τουρισμό, στην ανάπτυξη των πολιτιστικών μας σχέσεων και πολλά άλλα ακόμη. Τι απ’ αυτά τόλμησε να αγγίξει έστω η ανύπαρκτη εξωτερική πολιτική της ΝΔ και του Βενιζέλου;
Στην Κίνα, συνέβη το ίδιο. Οι συζητήσεις έγιναν σε θερμότατο κλίμα και απέφεραν αυξημένη διάθεση για επενδύσεις, τόνωση των σχεδίων ελληνικών εξαγωγών, σχέδια για αξιοποίηση του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας, σύσφιξη των διμερών σχέσεων και γενικότερη αξιοποίηση, σε όλα τα επίπεδα, των πολλών χαρακτηριστικών που μοιράζονται δύο από τους παλαιότερους πολιτισμούς του πλανήτη. Καταλαβαίνετε κ. Κουμουτσάκο και κ. Τασούλα τη διαφορά μιας τέτοιας προσέγγισης από ένα σκέτο: «ελάτε πάρτε το λιμάνι του Πειραιά»;
Στη Γερμανία, πάλι, ο αγενής, κατά τους φίλους σας στο «Ποτάμι», Κοτζιάς, έθεσε για πρώτη φορά θέμα πολεμικών αποζημιώσεων σε δημόσια κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρώην συμφοιτητή του στο Γκίσεν και ομόλογό του, κ. Στάινμάγερ. Θυμάστε τι λέγατε τότε; Ότι δεν έπρεπε, ότι ήταν άσκοπο, ότι το μόνο που καταφέρνουμε έτσι είναι να εκνευρίσουμε τους Γερμανούς. Μήπως έχετε υπόψη σας, κύριοι δελφίνοι της κακιάς ώρας, πόσες θετικές φωνές έχουν από τότε ακουστεί στη Γερμανία για το θέμα αυτό και τι ευνοϊκό κλίμα δημιουργείται; Διαβάσατε τις δηλώσεις του Γερμανού Προέδρου, Γιόαχιμ Γκάουκ; Βλέπετε καθόλου και ZDF ή μόνο ΣΚΑΪ, ΜΕΓΚΑ, ΑΝΤ1 και STAR; Διαβάζετε τίποτε άλλο εκτός από «Πρώτο Θέμα» και Bild;
Στην Τουρκία, όμως, να δείτε αγένεια ο Κοτζιάς -απορίας άξιο πώς δεν τον έχει περιλάβει «Το Ποτάμι»! Άκου ‘κει, να θέσει ευθέως και δημοσίως, δίπλα στον Τσαβούσογλου, θέμα απόσυρσης των στρατιωτικών δυνάμεων από την κατεχόμενη Κύπρο, ως απαραίτητη βάση για τη λύση του ζητήματος! ‘Άκου ‘κει, μετά από τέτοιο θράσος, να δει τον ίδιο τον Ερντογάν, για μιάμιση ολόκληρη ώρα . Μα, επιτρέπεται; Κι όλα αυτά, ενώ πριν σχεδόν τρεις μήνες η Ελλάδα, για πρώτη φορά, είχε καταφέρει να αναγκάσει την Τουρκία να αποσύρει προκλητική ΝΟΤΑΜ για το Αιγαίο; Ανεπίτρεπτο, ε, κ. Κουμουτσάκο; Και να πει κανείς ότι τορπιλίστηκαν οι σχέσεις μας με όλα αυτά; Ίσα ίσα: η επανέναρξη των συζητήσεων για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης είναι σε πολύ καλό δρόμο, το ρεύμα Τούρκων τουριστών στην Ελλάδα το καλοκαίρι αναμένεται να ξεπεράσει κάθε ρεκόρ, μετά απ’ όλη αυτή την αγένεια, ο Έλληνας ΥΠΕΞ τραγούδησε χέρι χέρι με τον Τούρκο ομόλογό του μετά το πέρας της Συνόδου στην Αττάλεια. Αλλά μάλλον μόνο αυτό θα προσέξατε εσείς, κύριοι της ΝΔ. Συνοδεία, φυσικά, όλων των κακεντρεχών σχολίων που υπαγόρευσε η «μονταζιέρα» στα κανάλια. Όμως, ότι κάποιος μπορεί να μιλήσει για «Κύπρο χωρίς εγγυήτριες δυνάμεις» μέσα στην Τουρκία, αλλά μπορεί να έχει καλές προσωπικές σχέσεις με όσους πίεσε τόσο πολύ λίγο νωρίτερα, αυτό ονομάζεται διπλωματία, κ. Τασούλα και κ. Κουμουτσάκο. Ορισμός της είναι, για την ακρίβεια. Και πάντως, δεν είναι διπλωματία να σκύβεις το κεφάλι (και) στην Τουρκία.
«Η Ελλάδα της φάπας, τελείωσε», είχε πει στην πρώτη -και μοναδική έκτοτε- τηλεοπτική συνέντευξή του ο Κοτζιάς. Το έχει κάνει ήδη πράξη. Όσο κι αν σας ενοχλεί. Στην πραγματικότητα, όχι την εικονική που προσπαθούν να επιβάλλουν τα κανάλια της «Τρόικας εσωτερικού», η Ελλάδα δεν είχε ίσως ποτέ τόσο πολυδιάστατες και ισορροπημένες διεθνείς σχέσεις όσο σήμερα. Ό,τι κι αν ανακαλύπτει ως «επιλήψιμο» κάθε τόσο ο πρωινός καφές της Συγγρού.
Όποιος θέλει να βρίσκει πατήματα για φτηνή μικροπολιτική ακόμη και σ’ ένα τόσο σοβαρό θέμα όπως η εξωτερική πολιτική, μπορεί να το κάνει. Μπορεί να αποκαλεί ένα τυπικό ζήτημα με την Αλβανία «αμφισβήτηση των συνόρων», αν είναι ποτέ δυνατόν. (Είναι: όλα είναι δυνατά για τη «μονταζιέρα). Μπορεί να αποκαλεί «ντροπιαστικό» ακόμη κι ένα ταξίδι στο Ιράν με το οποίο όλη η Δύση αποκαθιστά με σταθερά βήματα τη σχέση της, προσβλέποντας φυσικά και εκείνη στον πλούτο του. Αλλά ξεχάσαμε: η Ελλάδα απαγορεύεται να αναζητά φίλους ή επενδύσεις αν δεν πάρει το «ΟΚ» από τους «δανειστές της», ε, κ. Κουμουτσάκο και κ. Τασούλα;
Τι τα θέλετε; Αυτά γίνονταν παλιά. Τώρα η Ελλάδα ασκεί ανεξάρτητη και ενεργητική εξωτερική πολιτική. Όχι αυτή που της λένε να ασκεί. Της έχει αποφέρει ως τώρα πολλαπλά οφέλη και φίλους -σε επίπεδο χωρών, αλλά και προσώπων, όπως η Μογκερίνι, ο Κέρι, ο, Λαβρώφ, ο Στάινμάγερ. Έχει επιτύχει και έχει φέρει πραγματικά στο επίκεντρο των συζητήσεων τη γεωπολιτική θέση της χώρας. Έχει αναδείξει το υπαρκτό ζήτημα της αθρόας μετανάστευσης από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική ως κεντρικό για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην πραγματικότητα, είναι αυτή ακριβώς η μελετημένη και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που ασκείται ως τώρα το πραγματικό αντίβαρο της χώρας στην ασφυκτική οικονομική πίεση που της ασκείται από τους δανειστές. Και, κανονικά, στάση υπεύθυνη και πατριωτική θα ήταν το να στηρίζεται απ’ όλους, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο. Όμως, μεταξύ μας κιόλας: πώς να περιμένει κανείς τέτοια στάση απ’ όσους κάθε μέρα εύχονται, παρακαλούν και κάνουν ό,τι μπορούν για να ηττηθεί η Ελλάδα από τους δανειστές; Κρίμα. Αλλά και ντροπή κύριοι, λίγη σοβαρότητα δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.
Ευστάθιος Καρλόγλου