Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός
Στο χρηματιστήριο πτώση 5,7% είχε να συμβεί από τις «μαύρες μέρες» του 2012, όταν παιζόταν «στα ίσια» το σενάριο για αποβολή της Ελλάδας από το ευρώ. Τέτοια ημερήσια αύξηση του spread των ελληνικών ομολόγων, επίσης.
Είναι φανερό ότι οι αγορές «κάτι» θέλουν να πουν» στην Ελλάδα, αλλά τι;
Κατ” αρχάς, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το τέταρτο τρίμηνο του έτους δεν άρχισε καλά για τις αγορές παγκοσμίως. Στις αμερικανικές, ευρωπαϊκές και ασιατικές αγορές η γενική τάση είναι καθοδική. Χθες που το χρηματιστήριο των Αθηνών καταποντίστηκε, σε ΗΠΑ και Ευρώπη ήταν μια «νευρική» μέρα για τις αγορές, που στο τέλος κατάφεραν να ισορροπήσουν τις ενδοσυνεδριακές απώλειες. Παγκοσμίως, όλοι περιμένουν ένα «επίπονο» τέταρτο τρίμηνο.
Γενικά μιλώντας, λοιπόν, η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Ωστόσο, η επάνοδος του spread των ελληνικών ομολόγων στα επίπεδα του 2012 μέσα σε ελάχιστο διάστημα, αποδεικνύει ότι στην Ελλάδα συντρέχουν και άλλοι σοβαροί λόγοι ώστε εδώ η δυναμική της πτώσης να είναι τόσο ισχυρή.
Εκτίμησή μου είναι ότι οι αγορές στέλνουν διπλό «μήνυμα», προς την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ:
Προς την κυβέρνηση, το μήνυμα είναι ότι πρέπει να εγκαταλείψει τη διαφαινόμενη πρόθεσή της για πρόωρη έξοδο από το μνημόνιο. Πριν οι αγορές καταθέσουν την καταλυτική τους ετυμηγορία, ο Μάριο Ντράγκι και η Κριστίν Λαγκάρντ κατέθεσαν τη δική τους, διαμηνύοντας στην κυβέρνηση ότι απαιτείται η ανανέωση της ισχύος του παρόντος προγράμματος στήριξης. Ο Μάριο Ντράγκι, μάλιστα, ξεκαθάρισε ότι αυτό είναι η «εγγύηση» που ζητεί για να εντάξει τις ελληνικές τράπεζες στο «πακέτο» χρηματοδότησης μέσω αγοράς επισφαλών τιτλοποιημένων δανείων.
Οι εκτιμήσεις των επικεφαλής της ΕΚΤ και του ΔΝΤ είναι θεμέλιο για τις εκτιμήσεις των ίδιων των αγορών. Έτσι, εντελώς αναμενόμενα, οι αγορές ζητούν τις ίδιες «εγγυήσεις», διαμηνύοντας στην ελληνική κυβέρνηση: χωρίς την εγγύηση της ανανέωσης του προγράμματος στήριξης, τα ξένα κεφάλαια θα αποχωρήσουν – τόσο απλά.
Προς την αξιωματική αντιπολίτευση, το μήνυμα είναι πιο γενικού χαρακτήρα. Οι αγορές διαμηνύουν στον κ. Τσίπρα ότι αν αντέδρασαν μια φορά βίαια στο «τελειώνει το μνημόνιο» του κ. Σαμαρά, θα αντιδράσουν δέκα φορές πιο βίαια στο «σκίσιμο του μνημονίου» και «διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους» του ΣΥΡΙΖΑ. Εν ολίγοις, ότι τα ξένα κεφάλαια θα αποχωρήσουν μαζικά από το ΧΑ και τα ελληνικά ομόλογα.
Το σίγουρο είναι, πάντως, ότι στα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, τώρα προστίθεται ένα ακόμη: το «μπλοκάρισμα» από τις αγορές!