Μας χάρισαν ακούσματα πανέμορφα και ξεχωριστά
Δυο φωνές ιδιαίτερες, δυο παρουσίες ξεχωριστές. Εκεί στου Κάστρου την ανηφοριά, ψηλά
σε μέρη που αγγίζουν τον έναστρο ουρανό, εκεί που το αυγουστιάτικο φεγγάρι φλερτάρει με την εναπομείνασα καλοκαιρινή ερωτική διάθεση, το βράδυ της Κυριακής 3 Αυγούστου απολαύσαμε για δύο ώρες και σαράντα σχεδόν λεπτά την εκλεκτή επί σκηνής μουσική συνεργασία της Λιζέτας Καλημέρη και της Φωτεινής Βελεσιώτου.
Ερχόμενες από τη Θεσσαλονίκη, μας χάρισαν ακούσματα πανέμορφα και ξεχωριστά. Και καθώς προχωρούσε η βραδιά τόσο κέρδιζαν τις καρδιές μας, τόσο αναγνωριζόταν το ποιοτικό τους ανάστημα. Φωνή ζεστή, συναισθηματική, βαθιά παραπονιάρικη αλλά και αισιόδοξη της Λιζέτας, φωνή ρεμπέτικη, μπάσα, πηγαία και μεστή της Φωτεινής, καθώς ερμήνευε τα τραγούδια της μοναδικά και σπάνια, έχοντας «στο ένα χέρι το τσιγάρο και στ’ άλλο χέρι το … μικρόφωνο», πολύ συχνά και στο ίδιο.
Και άρχισαν μαζί τη βραδιά με το τραγούδι «Μόνο ένας σεισμός μας σώζει, φοβερός κατακλυσμός, μαϊντανός να γίνουν όλα, να χαθεί ο πολιτισμός» σε στίχους και μουσική του Ν. Άσιμου. Συνέχισαν με το «Τίποτα δεν πάει στη χαμένη σου ζωή, τ’ όνειρό σου ανασταίνω και το κάθε σου "γιατί"», γιατί, όπως θα πει και η επόμενη επιλογή τους, «πάντα έχει η ζωή κάτι πιο βαθύ να πει και ο φόβος και ο πόνος είναι δυο σοφοί». Και η φωνή της Φωτεινής υποσχέθηκε στις όμορφες ψυχές «Τώρα θα δεις τα χρώματα ν' αλλάζουνε, και τα βουνά να σμίγουν ένα-ένα. Άγγελοι σαν θνητοί θα σ' αγκαλιάζουνε, εχθροί θα σου μιλούν αγαπημένα» και σε οικόπεδο αυθαίρετο στην παραλία «Του έρωτα θα βάλω το πουκάμισο και θα νικήσω δίχως πανοπλία».
Οι ερμηνεύτριες παρουσίασαν και τραγούδια της Σοφίας Νάτσιου, όπως «Αν ανθίσει ο λιγμός αν περάσει ο καιρός ας κοιτάξουμε τη ζωή που αλλάξαμε μάγισσα εποχή μου ραγίζεις τη φωνή». Τι στίχοι, τι έμπνευση! Ακολούθησαν και άλλα και ένα καινούργιο τραγούδι σε μουσική πάλι της Σοφίας και στίχους της Λιζέτας «καθρέφτη καθρεφτάκι μου, πες μου ποια είμαι αλήθεια, αυτή που απέναντι κοιτώ ή εκείνη μες τα στήθια». Στίχοι βγαλμένοι από καρδιάς, απ’ την ψυχή βγαλμένοι!
Στα τραγούδι συμμετείχε ως «έκπληξη» και ο Οδυσσέας Μαυρομάτης με την εκπληκτική φωνή του. Ακούσαμε απ’ τα χείλη του τραγούδι του αξέχαστου Νίκου Παπάζογλου σε στίχους του Ορφέα Περίδη «Μάτια μου μάτια μου λιμνοθάλασσες καθρέφτες… Στις θάλασσες των ομματιών μου σαν του Ευξείνου Πόντου δυο, πέσε να δροσιστείς μωρό μου και μη φοβάσαι εγώ είμ' εδώ» και αργότερα το ερμηνευμένο από τον Νίκο Ξυλούρη «Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα και τους καημούς που σκέπασε καπνός η ξενιτιά τα βρήκε αδελφωμένα», τον «Ακροβάτη» με τους καταπληκτικούς τους ανθρώπινους στίχους «Για ιδέστε όλοι τον ακροβάτη που τραμπαλίζεται για ιδέστε όλοι τον ξενομπάτη πως δε ζαλίζεται. Για ιδέστε τον ακροβάτη που κι όταν πέφτει γελά και ποτέ δε κλαίει».
Και πάλι η Βελεσιώτου με τους ξεχωριστούς στίχους και την ανεπανάληπτη φωνή της τραγουδά τη «Γυάλινη χαρά»: «Έρχεται ώρα που φουσκώνω απ’ τα ψέματα λέω να φύγω να γλιτώσω τα παιδέματα, κι όμως κάτι με κρατάει, κάνω υπομονή». Και πώς να μην σταματήσω στους στίχους του Θανάση Παπακωνσταντίνου, τους ερμηνευμένους από τη Μελίνα Κανά που σε πάνε σε χρόνο και χώρο ονειρικό και μαγεμένο: «Μιλώ με τα ψηλά τ’ απάτητα βουνά και τους μιλώ για σένα… Μιλώ με τ’ ουρανού τα μαύρα σύννεφα και τους μιλώ για σένα… Μιλώ με τις πηγές που ζούνε μοναχές και τους μιλώ για σένα… πως όταν με κοιτάς, σαν λες πως μ’ αγαπάς αγγέλοι φτερουγίζουν». Τι έμπνευση μοναδική!
Και ύστερα η φωνή της Μπέλου, την οποία τόσο θύμιζε η Βελεσιώτου, ήχησε δυναμικά: «Θα με δικάσει ο κούκος και το αηδόνι». Την παραδέχτηκαν όλοι και το έδειξαν με το χειροκρότημά τους. Ακολούθησε η «Αλεξάνδρα» σε στίχους του Θ. Παπακωνσταντίνου, «Η ταχεία» της Ελένης Βιτάλη από τη φωνή της Λιζέτας. Και πάλι η Φωτεινή με το τραγούδι της «Μέλισσες» σε μουσική του Γιώργου Καζαντζή: «Να σε μισήσω είν’ αργά αέρας με δροσολογά, με κυνηγούν οι μέλισσες κι εσύ που δε με θέλησες», με το ζεϊμπέκικο «Μ’ αεροπλάνα και βαπόρια» σε στίχους και μουσική του Διονύση Σαββόπουλου και μάλιστα οι στίχοι που κέρδισαν το «μπράβο» του κοινού: «Σήκω ψυχή μου δώσε ρεύμα βάλε στα ρούχα σου φωτιά βάλε στα όργανα φωτιά να τιναχτεί σαν μαύρο πνεύμα η τρομερή μας η λαλιά», με «Αυτή τη θάλασσα» με τους στίχους «Κράτα καρδιά μου μη ραγίσεις τούτη τη φορά ο έρωτας, τα κύματα τα θέλει πιο ψηλά». Και πως θα μπορούσε να λείψει της Σωτηρίας Μπέλου η «Νταλίκα»: «Η ζωή σου ντούμπλε-φας, μέσα κι έξω τη φοράς, η καρδούλα σου γκαζιέρα δίχως γκάζι και αγέρα. Μες στο κόλπο είσαι χωμένος και γλυτώνεις παρά τρίχα, τώρα είσαι βολεμένος και σου κόψανε το βήχα» ή το γνωστό από τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου «Μάνα που ζω»: «Έτυχε να με γεννήσεις και ζωή να μου χαρίσεις στον πιο δύσκολο καιρό μάνα πού ζω».
Από τη φωνή της Φωτεινής και εκείνης του Οδυσσέα ακούστηκε της Μπέλου το τραγούδι σε στίχους του Κ. Τριπολίτη «Δε λες κουβέντα, κρατάς κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα κι ακούω μόνο συνθήματα μεταλλικά των μικροφώνων». Και η Λιζέτα θύμισε τον Νίκο Παπάζογλου με τον γνωστό τον «Μανδραγόρα», καθώς «Λεν απ’ τα χρόνια τα παλιά πως φυλαχτό αν έχεις ρίζα από τούτο το φυτό στον έρωτα αντέχεις».
Και καθώς κανείς δεν βιάζεται η βραδιά να τελειώσει το μουσικό γυναικείο ντουέτο έπιασε το «κουρασμένο βήμα σου» σε στίχους του Κώστα Βίρβου «Αργά αργά, βαριά βαριάσ’ ακούω στο σκοτάδι, το κουρασμένο βήμα σου να σέρνεται κάθε βράδυ. Καρδιοχτυπάς, παραμιλάς μπρος στο παράθυρο της… Σε παίρνουν τα χαράματα…».
Και η μουσική του Μάνου Λοΐζου διεκδικούσε το τελευταίο άκουσμα «Έχω ένα καφενέ στου λιμανιού την άκρη τον έχτισε το δάκρυ αυτών που μένουνε και περιμένουνε». Αλλά το τέλος ήταν αφιερωμένο στον κόσμο που άδικα χάνεται, στο αίμα που άδικα χύνεται, στις ζωές που άδικα φεύγουν, όπως τα παιδιά της Παλαιστίνης, με ό,τι πιο όμορφο έχει γράψει ο Νικόλας Άσιμος, το «Venceremos» (=θα νικήσουμε) «Ξέρουμε πως είναι ψέμα μα ας γίνουμε τα δυο μας ένα να σ' αγκαλιάσω να μ' αγκαλιάσεις να ξεγελιέσαι να ξεγελιέμαι να σ'αγαπήσω να μ'αγαπήσεις έστω για λίγο για τοσοδούλι Σα ζευγαρώνουν δυο βεγγαλικά μοιάζουν με μηνύματα τηλεπαθητικά στων προσώπων μας τις ζάρες».
Ωστόσο, τα «διόδια» ήταν το δώρο τους στο κοινό, αφού «με αυτό το τραγούδι μπορείς να ξεκινήσεις ή να κλείσεις ένα μάθημα για την αγάπη, τον έρωτα»: Τώρα θα δεις τα χρώματα ν' αλλάζουνε και τα βουνά να σμίγουν ένα-ένα. Άγγελοι σαν θνητοί θα σ' αγκαλιάζουνε εχθροί θα σου μιλούν αγαπημένα».
Σχεδόν 160 λεπτά η Λιζέτα Καλημέρη και η Φωτεινή Βελεσιώτου μας συντρόφευαν με τραγούδια αγαπημένα, παλιά και καινούργια, με στίχους που έβγαιναν απ’ την ανθρώπινη ψυχή και ήταν αφιερωμένοι σε όσους ξέρουν να εκτιμούν.
Τις ευχαριστούμε πολύ.
● Η συναυλία έγινε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Ολύμπου