«Δε με νοιάζει πόσο φτωχός είναι ένας άνθρωπος. Εάν έχει οικογένεια είναι πλούσιος» λέει ένα ρητό. Πόσοι άνθρωποι θα μπορούσαν να φανταστούν τους εαυτούς τους χωρίς οικογένεια; Τα παιδιά που επέζησαν από τη γενοκτονία του 1994 στη Ρουάντα της
Αφρικής σίγουρα μπορούν να δώσουν μια απάντηση.
800000 άτομα έχασαν τις ζωές τους στη γενοκτονία εκείνη. Ή και μετέπειτα, το 2001, όταν εκατοντάδες πέθαναν εξαιτίας του AIDS, μάστιγα για την Αφρικανική Ήπειρο. Όμως κάποια παιδιά αποφάσισαν να λύσουν αυτό το πρόβλημα, δημιουργώντας «τεχνητές οικογένειες».
Πρόκειται για το Σύλλογο Φοιτητών και μαθητών των επιζώντων από τη γενοκτονία (AERG). Ιδρύθηκε το 1996 από 12 φοιτητές του Πανεπιστημίου της Ρουάντα. Σήμερα αριθμεί σχεδόν 43400 μέλη, φοιτητές και μαθητές από όλη την επικράτεια της χώρας.
Σε όλο το Πανεπιστήμιο βλέπεις «τεχνητές οικογένειες». Παράδειγμα η οικογένεια του 23χρονου Ζαν Κλώντ, ο οποίος έχει 24 «παιδιά». Είναι πολύ νεότερος από αυτά. Η κατάσταση αυτή τον ωρίμασε, καθώς λέει ότι η πατρότητα είναι μεγάλη ευθύνη αλλά την απολαμβάνει.
«Πρέπει να είσαι ενήμερος για κάθε κατάσταση που βιώνουν τα παιδιά σου. Πώς τα πάνε με τα μαθήματα, εάν τρώνε, πράγματα της καθημερινότητας. Εάν κάποιο απ’ αυτά αρρωστήσει, πρέπει να είμαι ο πρώτος που θα το μάθει» εξηγεί.
Ονόμασε την οικογένειά του Urumuri. «Η λέξη αυτή σημαίνει φωτίζω κάτι. Όταν δηλαδή κάτι ήταν σκοτεινό και τώρα λάμπει ξανά», αναφέρει. Γιατί αυτή η δημιουργία, η σύναψη δεσμών με άλλους που πέρασαν τα ίδια, υποκαθιστά την χαμένη οικογένεια, αντιμετωπίζει το συναίσθημα της μοναξιάς και ενισχύει την αλληλεγγύη.
«Εμείς παραδοσιακά σαν λαός συνηθίζαμε να έχουμε πολυμελείς οικογένειες. Με τη γενοκτονία όμως πολλοί σκοτώθηκαν. Για να αντισταθμίσουμε τις απώλειες, δημιουργήσαμε τεχνητές οικογένειες. Μας κάνει να νιώθουμε όπως τότε. Γι’ αυτό βλέπουμε πατέρες με 25 παιδιά, λόγω της παράδοσης» αναφέρει ο Ντάνιελ Τουίζερε, αντιπρόεδρος της οργάνωσης.
Σε πρώτο στάδιο, δημιουργούνται οικογένειες από μέλη με βάση το Γυμνάσιο ή το Πανεπιστήμιο που πηγαίνουν. Μετέπειτα η οικογένεια συζητάει για να επιλέξει δημοκρατικά τους γονείς, που είναι άτομα από την ίδια την οικογένεια.
Παρόλο που δεν έχουν εξ αίματος συγγένεια και δε ζουν όλοι μαζί, βοηθούν ο ένας τον άλλο στα οικονομικά αλλά και σε ο,τι άλλο τους απασχολεί. Η Κωνσταντίν Ρουκούντο, συντονίστρια σε εθνικό επίπεδο της οργάνωσης, εξηγεί ότι αυτό προέρχεται από βασική ανάγκη.
«Χρειάζεσαι κάποιον να σε νοιάζεται» λέει προσθέτοντας ότι ο σκοπός είναι να μείνουν οι οικογένειες μαζί για πάντα. «Όταν παντρευτείς, η οικογένειά σου θα είναι εκεί, θα είναι οι πρώτοι που θα σε βοηθήσουν».
Επίσης, δρουν όπως μια κανονική οικογένεια. Ο 27χρονος Αγκουστίν αναφέρει ότι φωνάζει τη «μαμά» του ακόμα και για μικροπράγματα. «Ας πούμε εάν δεν έχω στυλό ή σαπούνι».