Καλοκαίρι του 2006, με μια σχετικά λιτή ανακοίνωση η Dionic, εταιρεία συμμετοχών με πληθώρα δραστηριοτήτων που
καλύπτουν το εμπόριο, την ενέργεια, τις υπηρεσίες λογισμικού και τα logistics, μεταξύ άλλων, γνωστοποιεί ότι αποκτά έναντι 300.000 ευρώ το 50% του μετοχικού κεφαλαίου της Skroutz. Η συγκεκριμένη εταιρεία που είχε αναπτύξει την ομώνυμη πλατφόρμα και ήδη είχε αρχίσει να γίνεται γνωστή τότε ως μηχανή αναζήτησης και σύγκρισης τιμών και προϊόντων, ξεκίνησε λίγα χρόνια νωρίτερα ως ένα side project τριών φίλων, των Γιώργου Αυγουστίδη, Βασίλη Δήμου και Γιώργου Χατζηγεωργίου, μηχανικοί υπολογιστών και λάτρεις των νέων τεχνολογιών.
Η ανάπτυξη του Skroutz.gr ήταν όλα αυτά τα χρόνια αλματώδης, παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια που συνάντησαν. Το όνομα (σ.σ. εμπνευσμένο από τον Ebenezer Scrooge του Κάρολου Ντίκενς ή πιο πιθανό τον Scrooge ΜcDuck της Walt Disney ) και το concept ήταν εξαιρετικά “πιασάρικο” και αυτό φάνηκε εξ αρχής. Τα εύσημα για την επιλογή της (προσαρμοσμένης στα… greeklish) ονομασίας αποδίδονται στον Μπάμπη Θεοχάρη, συνάδελφο των τριών ιδρυτών και, όπως οι ίδιοι έχουν πει παλαιότερα, φανατικό της έρευνας αγοράς και σύγκρισης τιμών μεταξύ προϊόντων. Σχεδόν από την πρώτη στιγμή η ιδέα αυτής της σύγκρισης και κατά συνέπεια της εξοικονόμησης χρημάτων για τους καταναλωτές βρήκε μεγάλη ανταπόκριση, τόσο στον ιστότοπο insomnia όπου πρωτοανακοινώθηκε το Φεβρουάριο του 2005, όσο και στο αγοραστικό κοινό που τότε έκανε τα πρώτα τολμηρά του βήματα στον κόσμο των online αγορών.
Το βασικό “κλειδί” της επιτυχίας του skroutz ήταν πως δεν απευθυνόταν απλώς στην τσέπη των καταναλωτών αλλά και των εμπόρων, αφού ουσιαστικά δημιουργούσε ένα νέο κανάλι πωλήσεων για τις επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην πλατφόρμα. Τα πρώτα χρόνια, η συμμετοχή στην πλατφόρμα ήταν δωρεάν, μετά υιοθετήθηκε μια συνδρομή και αργότερα τα καταστήματα κατέβαλαν ένα ποσό ανάλογα με τον αριθμό των επισκέψεων που δέχονταν μέσα από το skroutz.
Ο Γιώργος Χατζηγεωργίου, Διευθύνων Σύμβουλος της Skroutz δήλωνε πριν χρόνια στο PC Magazine: “Θυμάμαι ακόμα το πόσο ενθουσιάστηκα με την ιδέα, ένα “ρομποτάκι” που θα μαζεύει τις τιμές των προϊόντων από τα ηλεκτρονικά καταστήματα και θα τις δείχνει σε μία απλή σελίδα. Όπως ξεκινούν άλλωστε οι περισσότερες ιδέες, ο σκοπός ήταν να λύσω πρώτα ένα δικό μου πρόβλημα και να πειραματιστώ με τεχνολογίες που ήθελα να μάθω καλύτερα. Η προοπτική μιας εταιρείας δε βρισκόταν καν στο πίσω μέρος του μυαλού μου, η δε έννοια της startup ήταν ακόμα μακριά”.
Η επιτυχία γρήγορα δημιούργησε την ανάγκη για νέα κεφάλαια ώστε να υποστηριχθεί η επέκταση της πλατφόρμας σε τεχνολογικό και εμπορικό επίπεδο. Η ανάγκη αυτή έφερε τους τρεις ιδρυτές του skroutz να συμφωνήσουν με την Dionic για την παραχώρηση του 50% της εταιρείας, η οποία το 2005 έλαβε τη μορφή Α.Ε. Το τίμημα, όπως ανακοινώθηκε έκλεισε στις 300.000 ευρώ, ενώ στο δ.σ. της εταιρείας τοποθετήθηκαν επικεφαλής και στελέχη της Dionic, ενώ ο Γ. Χατζηγεωργίου διατήρησε τη θέση του CEO.
Τα κεφάλαια αυτά γρήγορα υποστήριξαν τη στρατηγική επέκτασης της εταιρείας. Τα γραφεία της μεταφέρθηκαν από το Μενίδι στην Ν. Ιωνία (σε χώρους και παροχές που θύμιζαν… Google), ενώ θωρακίστηκε τεχνολογικά για να υποστηρίζει τη διαρκώς αυξανόμενη επισκεψιμότητα. Από τους 30 χιλιάδες την πρώτη διετία, το 2007 έφθασε τις 200 χιλιάδες επισκέψεις και σήμερα ο αριθμός τους ξεπερνά πλέον τα 21 εκατομμύρια.
Με δεδομένο το πεπερασμένο της ελληνικής αγοράς, το 2012 ακολούθησε η επέκταση στην Τουρκία μέσω της πλατφόρμας www.alve.com, ενώ το 2015 ακολούθησε η είσοδος στην βρετανική αγορά, αυτή τη φορά με το… ορθογραφικά ορθότερο www.scrooge.co.uk. Είναι σαφές πάντως ότι το συντριπτικό μέρος των εσόδων της εξακολουθεί να προέρχεται από την ελληνική αγορά.
Σήμερα οι ιδρυτές της Skroutz Α.Ε. περιγράφουν την εταιρεία ως το κορυφαίο digital brand πίσω από τη δημιουργία και την εξέλιξη των δυνατοτήτων της πρωτοποριακής μηχανής αναζήτησης και σύγκρισης τιμών και προϊόντων www.skroutz.gr. ενώ έχουν επεκτείνει τη δραστηριότητά τους στην ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών τεχνολογίας, δημιουργώντας πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου και ιστοσελίδες υψηλής απόδοσης.
Το 2016 η Skroutz Α.Ε. (ΣΚΡΟΥΤΖ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ), εμφάνισε ενοποιημένα έσοδα 7,5 εκατ. ευρώ (από 6,5 εκατ. ευρώ το 2015). Τα κέρδη προ φόρων σε ενοποιημένο επίπεδο ανήλθαν σε 426 χιλ. ευρώ (από 550 χιλ. ευρώ το 2015), ενώ σε επίπεδο εταιρείας διαμορφώθηκαν σε 764 χιλ. ευρώ (έναντι 908 χιλ. ευρώ το 2015). Το ποσοστό της προ φόρων κερδοφορίας διαμορφώθηκε στο 10%, από 14% το 2015 και οι υποχρεώσεις μόλις στο 1,2 εκατ. ευρώ (όσα σχεδόν τα ταμειακά διαθέσιμα). Σημειωτέον ότι στη χρήση του 2016 δεν υπάρχει τραπεζικός δανεισμός. Η εταιρεία κατέχει επίσης το 33% της Jam Jar ΑΕ και το 25% της Forty Two.
Σήμερα θεωρείται η μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης τιμών προϊόντων στην Ελλάδα Απασχολεί πάνω από 130 εργαζόμενους και όπως αναφέρει η εταιρεία, στην πλατφόρμα βρίσκονται σήμερα 7.000.000 προϊόντα από 2.650 καταστήματα. Σε αυτά, πάντως, εδώ και καιρό δεν περιλαμβάνονται γνωστές μεγάλες αλυσίδες οι οποίες επέλεξαν να αναπτύξουν τα δικά τους ηλεκτρονικά καταστήματα.
Γιατί πουλάει η Dionic και το δικαίωμα πρώτης προτίμησης
Αναμφισβήτητα η συγκεκριμένη επένδυση ήταν μια από τις πλέον επιτυχημένες για τη Dionic, μιας εταιρείας που έχει δοκιμάσει τις δυνάμεις της σε δεκάδες, κυριολεκτικά, projects, άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε όχι.
Στην περίπτωση αυτή η πώληση έχει μάλλον αναγκαστικό χαρακτήρα. Από τη μία πλευρά οι ιδρυτές της Skroutz εδώ και καιρό καλούνταν να συνυπάρξουν με έναν παθητικό μέτοχο που δεν μπορούσε να υποστηρίξει τα σχέδια ανάπτυξής τους. Φυσιολογικά, ήθελαν και θέλουν να απεμπλακούν από αυτή την κατάσταση. Από την άλλη πλευρά η Dionic εδώ και καιρό επίσης αντιμετώπιζε ζητήματα εξυπηρέτησης του δανεισμού της που ανέρχεται περίπου στα 54 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά στην Eurobank που κίνησε και τις διαδικασίες και στην Alpha Bank.
Υπό την προτροπή των τραπεζών η Dionic συναίνεσε σε ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης που περιελάμβανε την πώληση περιουσιακών της στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης και της συμμετοχής του 50% στην Skroutz Α.Ε.
Η Deloitte τους τελευταίους μήνες ανέλαβε να “τρέξει” τη διαδικασία και πράγματι το ενδιαφέρον ήταν υψηλό. Σε τέτοιο βαθμό που γνωστή εταιρεία από τον ευρύτερο χώρο της παροχής ηλεκτρονικών υπηρεσιών να προσφέρει υψηλότατο τίμημα, της τάξης των 10 εκατ. ευρώ για το 50%, ανεβάζοντας την αποτίμηση της Skroutz Α.Ε. στα 20 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, είναι σαφές πως το πρώτο λόγο έχουν οι τρεις ιδρυτές της εταιρείας οι οποίοι και εμφανίζονται να έχουν ασκήσει το δικαίωμα πρώτης προτίμησης που προβλέπονταν στην αρχική συμφωνία με τη Dionic και να επαναγοράζουν το 50% της εταιρείας τους, έχοντας ήδη εξασφαλίσει την απαιτούμενη χρηματοδότηση, σύμφωνα με πληροφορίες. Εξάλλου, έχουν αποδείξει πως η ανάπτυξη της εταιρείας του στηρίχθηκε αποκλειστικά στις δικές τους δυνάμεις και στρατηγική.
Όπως και να έχει, η επένδυση λειτούργησε ως… η γούρικη δεκάρα του θείου Σκρούτζ για την Dionic. Η μικρή επένδυση δέκα χρόνια πριν, αποφέρει σήμερα υπερπολλαπλάσια κεφάλαια που θα λειτουργήσουν ως οξυγόνο για την εισηγμένη εταιρεία συμμετοχών που στο πρώτο εξάμηνο του 2017 εμφάνισε ζημιές 3,26 εκατ. ευρώ (έναντι 2,18 εκατ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο), με πωλήσεις 23,5 εκατ. ευρώ (από 28,5 εκατ. ευρώ). Όσο για τη Skroutz, τον επόμενο μήνα κλείνει 12 χρόνια ύπαρξης και λειτουργίας. Αυτή την επέτειο μπορεί να γιορτάσει και την “ελευθερία” της.
Νίκος Χρυσικόπουλος
Nikos.chrissikopoulos@capital.gr
Nikos.chrissikopoulos@capital.gr
http://www.mikrometoxos.gr/
