Στις περιοχές που μπορούμε να παρατηρήσουμε και μελετήσουμε την
αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση νερού, εδάφους, βλάστησης, κλίματος και πληθώρας ζωικών οργανισμών, είναι και εκείνες που βρίσκονται εκατέρωθεν και κατά μήκος των δασικών υδατορεμάτων της Ελλάδας. Οι περιοχές αυτές καλούνται παραρεμάτιες. Στην ουσία αυτές είναι ένας οικότονος, δηλαδή μια μεταβατική λωρίδα βλάστησης μεταξύ ενός υδρόβιου οικοσυστήματος (ρέματος) και ενός χερσαίου (π.χ. ενός ανεπηρέαστου από το ρέμα δάσους). Η έννοια του οικότονου (ecotone) «σχηματίζεται» από τον συνδυασμό των λέξεων οικο(λογία) και τόνος (ένταση). Κατά συνέπεια ο οικότονος είναι μια μεταβατική λωρίδα εδάφους με φυσικά χαρακτηριστικά και φυτικούς και ζωικούς οργανισμούς των οποίων οι οικολογίες βρίσκονται σε ένταση.
Ο παραπάνω ορισμός των παραρεμάτιων περιοχών (των οικοτόνων) δεν είναι όμως πλήρης αφού αφήνει πολλά ερωτήματα ως προς τα επιμέρους τμήματα αυτών τα οποία επηρεάζουν το ρέμα. Αυτά αφορούν στο βάθος του κορεσμένου εδάφους με υγρασία όπου επεκτείνονται, στο ύψος εντός ή επάνω από την κομοστέγη της παραρεμάτιας βλάστησης και κυρίως στο πλάτος τους από τις όχθες του ρέματος ως το ανεπηρέαστο από αυτό δάσος, εκατέρωθεν της κοίτης του. Επομένως, η έννοια των παραρεμάτιων περιοχών είναι αμφιλεγόμενη αφού κάθε χρήστης τους τις εξετάζει από τη δική του οπτική. Έτσι πολλοί επιστήμονες περικλείουν στις περιοχές αυτές και την κοίτη των ρεμάτων με την απορροή τους. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν εξετάζεται και μελετάται εξονυχιστικά η βιολογία των ρεμάτων. Στο παρόν άρθρο όμως, οι παραρεμάτιες περιοχές εξετάζονται κυρίως από δασοϋδρολογικής άποψης και έτσι δίνεται έμφαση στις λειτουργίες και δράσεις τους στα αντίστοιχα δασικά ρέματα. Οι διεργασίες αυτές, όπως θα αναφερθεί στη συνέχεια, είναι πάρα πολλές, σημαντικότατες, αλλά και κρίσιμες για την προστασία των αντίστοιχων ρεμάτων, την ποιότητα της απορροής τους και την επιβίωση της πανίδας τους.
Σύμφωνα με τον παραπάνω σκοπό του άρθρου, απάντηση στα ερωτήματα που αναφέρθηκαν ως προς τον ορισμό των παραρεμάτιων περιοχών μπορεί να δοθεί με την εξέταση του παρακάτω Σχήματος, το οποίο παρουσιάζει τη διατομή ενός ρέματος και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των εκατέρωθεν περιοχών του (λωρίδων).
Διαβάστε τη συνέχεια εδώ
