Ο Ελληνικός
καπιταλισμός την δεκαετία του 30, σαν
κρίκος της καπιταλιστικής αλυσίδας,
δέχεται και αυτός της συνέπειες της διεθνής
κρίσης του καπιταλισμού 1929
– 32, μετά το κραχ του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης.
Το αστικό κράτος από το
1910 έως 1932 στήριξε την εγχώρια πλουτοκρατία και τους διεθνείς συμμάχους της,
κυρίως κεφαλαιοκρατικές δυνάμεις από Αγγλία, Γερμάνια και τους στήριξε με τον
εξωτερικό δανεισμό της χώρας, συνεχόμενα δάνεια που αύξαναν το δημόσιο χρέος.
Με την παγκόσμια κρίση
του καπιταλισμού το 1929, οι εξαγωγές καπνού που είχαν αντικαταστήσει την
εξαγωγή σταφίδας σαν κύριο εξαγωγικό προϊόν, μειώνεται δραματικά εξαιτίας της
ύφεσης στην Γερμανική οικονομία. Η Γερμανία αποτελούσε τον κύριο εισαγωγέα του
Ελληνικού καπνού.
Το 1932 το αστικό
κράτος κηρύσσει πτώχευση. Μετά την κατάρρευση της στερλίνας και την κατάρρευση
των παγκόσμιων αγορών, για να μείνει η χώρα στον << κανόνα χρυσού
>> που δήθεν θα προσέλκυε επενδύσεις, η δραχμή συνδέεται με το Αμερικανικό
δολάριο.
Το 1931 φυγαδεύονται 3,6 δις δολάρια από ιδιώτες και τράπεζες. Η κυβέρνηση αναζητά
νέα δάνεια εναγωνίως χωρίς επιτυχία. Την άνοιξη του 1932 ο Βενιζέλος
εγκαταλείπει τον << χρυσό κανόνα >>
και κάνει υποτίμηση της δραχμής.
Την πρωτομαγιά κηρύσει την πτώχευση του
αστικού κράτους και σταματάει την πληρωμή του εξωτερικού χρέους.
Της συνέπειες της καπιταλιστικής
οικονομικής κρίσης της πληρώνει ο λαός. Αυξάνεται δραματικά η ανεργία, τα μεροκάματα
πέφτουν πάρα πολύ χαμηλά και οι μικροί καλλιεργητές γης δεν μπορούν άλλο να καλλιεργούν.
Εκείνη την περίοδο ξεσπάνε δεκάδες απεργίες, λαϊκές κινητοποιήσεις, με αποκορύφωμα
τον Μάη του 1936 στην Θεσσαλονίκη, με την εργατική εξέγερση να πνίγεται στο
αίμα από της δυνάμεις καταστολής του αστικού κράτους.
Από το 1932 μέχρι το
1936 η πολιτική ζωή χαρακτηρίζεται από αδύνατες αστικές κυβερνήσεις και από
αστάθεια του αστικού πολιτικού συστήματος, αφού τα παραδοσιακά αστικά κόμματα
της εποχής, γίνονται όλο και πιο αναξιόπιστα στα μάτια του λαού από της
πολιτικές διαχείρισης της οικονομικής κρίσης προς όφελος της πλουτοκρατίας.
Στην ζοφερή κατάσταση
που δημιουργείται και στην αδυναμία διαχείρισης της αστικής πολιτικής προς
όφελος του κεφαλαίου, τα αστικά κόμματα ύστερα με συνεννόηση με την οικονομική
ολιγαρχία του τόπου, παραδίδουν την εξουσία στον δικτάτορα Μεταξά που όρκισε
πρωθυπουργό ο βασιλιάς Γεώργιος.
Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου
αποτελούσε έκφραση των συμφερόντων της πλουτοκρατίας σε επίπεδο διακυβέρνησης.
Ο Μεταξάς συγκροτεί ένα κράτος αντιδραστικό,
αυταρχικό, αντικομουνιστικό, βαθιά ταξικό για λογαριασμό του κεφαλαίου. Από τα πρώτα
μέτρα που παίρνει είναι να επαναλάβει την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους και
σύναψε νέα ασύμφορα δάνεια από την Αγγλία και Γερμανία για να χρηματοδοτήσει
αδρά το εγχώριο κεφάλαιο και δένει έτσι την χώρα με το άρμα του διεθνούς
ιμπεριαλισμού.
Ο Μεταξάς με την βία
και τρομοκρατία διαλύει όλες της εργατικές ενώσεις, εργατικά σωματεία, εργατικά
κέντρα, εργατικές ομοσπονδίες, λαϊκές οργανώσεις, φυλακίζει και εξορίζει
πρωτοπόρους αγωνιστές, συνδικαλιστές και αρχίζει ένα άγριο κυνηγητό διώξεων,
φυλακίσεων και εκτοπίσεων σε μέλη και
στελέχη του ΚΚΕ, σαν ταξική έκφραση την πολιτικής πρωτοπορίας της εργατική
τάξης.
Καθόλου τυχαίο ότι το αντιδραστικό,
αυταρχικό καθεστώς του Μεταξά στελεχώνεται από πρόσωπα του εγχώριου κεφαλαίου,
ώστε οι ίδιοι να παρακολουθούν της διευκολύνσεις του καθεστώς προς αυτούς και
να παρεμβαίνουν πιο ευέλικτα και αποτελεσματικά για την προώθηση και εφαρμογή
των ταξικών πολιτικών υπέρ της πλουτοκρατίας.
Ο βιομήχανος Ανδρέας Χατζηκυριάκος διετέλεσε πρόεδρος του Συνδέσμου
Ελλήνων Βιομηχάνων και Βιοτεχνών, αλλά και ως υπουργός οικονομίας μέχρι τον
Ιούλιο του 1937. Ο Αλέξανδρος Κορυζής, υποδιοικητής και από το 1939 διοικητής
της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας, ανέλαβε το υπουργείο Πρόνοιας και το 1941 είχε διαδεχτεί τον Μεταξά στην πρωθυπουργία.
Ο Αλέξανδρος Κανελλόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Ανωνύμου Ελληνικής
Εταιρείας Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων, διατέλεσε κυβερνητικός επίτροπος
της ΕΟΝ ( Εθνικής Οργάνωσης Νέων ). Και Πάρα πολλοί ακόμα από τον
επιχειρηματικό και τραπεζικό κόσμο στελέχωσαν το αυταρχικό καθεστώς της 4ης
Αυγούστου.
Το καθεστώς του Μεταξά ήταν ένα καθεστώς
αντεργατικό, αντιλαϊκό, σκληρά αυταρχικό απέναντι στις ελευθερίες και στα δικαιώματα
του λαού, για αυτό και ήταν απεχθές σε αυτόν, όσα ψέματα γκεμπελικής
προπαγάνδας και να λένε σήμερα οι θιασώτες του καθεστώτος Μεταξά, οι απόγονοι
τους, οι ναζί της << χρυσής αυγής
>> και πάσης φύσεως φασίστες για
δήθεν κοινωνικές παρεμβάσεις.
Εξάλλου και οι
σημερινοί πολιτικοί απόγονοι της δικτατορίας του Μεταξά, αλλά και όλων των δικτατοριών
που γνώρισε ο τόπος μας, με κύριο εκφραστή την << χρυσή αυγή
>> είναι εχθροί της εργατικής
τάξης, απεχθάνονται της εργατικές – λαϊκές
ενώσεις, χλευάζουν και υπονομεύουν της λαϊκές κινητοποιήσεις, της
διεκδικήσεις, τους αγώνες, της απεργίες
και δηλώνουν πίστη στο κεφάλαιο που υπηρετούν με ευλάβεια μέσα και έξω
από την βουλή.
Τόσο << αντισυστιμικοί >>, τόσο
<< πατριώτες >> οι ναζί της << χρυσής αυγής >>.
Το φασιστικό καθεστώς του Μεταξά αποτέλεσε
<< χρυσή εποχή >> για το κεφάλαιο. Η καπιταλιστική κερδοφορία
αυξήθηκε, αφού οι κρατικές παρεμβάσεις ήταν ποικιλόμορφες, με την χρηματοδότηση
του κεφαλαίου να γίνεται μέσο εργολάβων για δημόσια έργα, για πολεμικές
προπαρασκευές, παράλληλα εντάθηκε η εκμετάλλευση των εργαζομένων που δούλευαν
με πολύ χαμηλά ημερομίσθια, αυξάνοντας τον χρόνο της απλήρωτης εργασίας, που
μετουσιώνονταν σε υπερκέρδη για το κεφάλαιο. Για αυτό και μεγάλοι
επιχειρηματίες της εποχής στήριζαν ανοιχτά το καθεστώς της 4ης Αυγούστου
( Μποδοσάκης, Λαναράς, Χατζηκυριάκος, αφοι Ηλιάσκοι κ.α.).
Κόντρα στην λήθη και
παραχάραξη της ιστορίας που επιχειρούν πατερίτσες του συστήματος όπως η
<< χρυσή αυγή >> αλλά και
αστικές πολιτικές δυνάμεις, ο λαός δεν πρέπει να παραδοθεί στα κελεύσματα
συμβιβασμού και υποταγής που του καλούν διάφοροι για να σώσουν το σύστημα της
ταξικής εκμετάλλευσης και κοινωνικής καταπίεσης, που έχει σαν όρο το τσάκισμα
των εργατικών – λαϊκών – κοινωνικών δικαιωμάτων.
Με την γνώση της ιστορίας, βλέποντας το αύριο,
παλεύουμε σήμερα, τώρα, για την λαϊκή ευημερία και κοινωνική προκοπή.
Καθήκον σύνθετο και όχι
εύκολο, αλλά αναγκαίο για την κοινωνική πρόοδο και εξέλιξη. Σε αυτό το καθήκον
δίνουν απάντηση σήμερα οι κομμουνιστές,
που καλούν σε ταξική ενότητα των εργαζομένων , λαϊκή συμμαχία με τα μικρομεσαία
στρώματα της πόλης και του χωριού,
ενάντια στα μονοπώλια και τον καπιταλισμό, που ρημάζουν μεθοδικά της
ζωές μας, της ζωές των παιδιών μας, των μελλοντικών γενιών αυτού του τόπου.
Στην αντεπίθεση η
προοπτική για την ανατροπή, για να γίνει ο λαός κυρίαρχος του πλούτου που
παράγει.
Σαββίδης Παναγιώτης