Δεν φροντίζουν μόνο οι άνθρωποι να μαζέψουν τους τραυματίες τους από το πεδίο της μάχης, αλλά και τα μυρμήγκια, που μεταφέρουν τους
πληγωμένους «στρατιώτες» τους πίσω στη βάση τους. Είναι η πρώτη φορά που διαπιστώνεται κάτι τέτοιο σε έντομα.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν αυτή τη μοναδική και ασυνήθιστα ανθρώπινη συμπεριφορά σε μεγάλα μαύρα αφρικανικά μυρμήγκια που συχνά διεξάγουν επικές μάχες με τερμίτες. Πρόκειται για το είδος Matabele (Megaponera analis) που ζει στην υποσαχάρια Αφρική και φθάνει σε μήκος τα δύο εκατοστά. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γερμανό εντομολόγο Έρικ Φρανκ του Πανεπιστημίου του Βίρτσμπουργκ, που έκαναν τις παρατηρήσεις τους με υπέρυθρες κάμερες στο Εθνικό Πάρκο Κομόε της Ακτής Ελεφαντοστού και τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», δήλωσαν ότι αν και αυτή η συμπεριφορά ξενίζει για κοινωνικά έντομα που συνήθως αντιμετωπίζουν τα άτομα ως αναλώσιμα, μπορεί να εξηγηθεί.
«Δεν πρόκειται για αλτρουιστική συμπεριφορά. Τα μυρμήγκια δεν βοηθούν τους τραυματισμένους από την καλή τους καρδιά, αλλά επειδή υπάρχει ένα ξεκάθαρο όφελος για όλη την αποικία τους. Τα τραυματισμένα μυρμήγκια στο μέλλον θα συμμετάσχουν ξανά στις επιδρομές τους και θα παραμείνουν λειτουργικά μέλη της κοινωνίας τους. Το καλό για το άτομο, η σωτηρία του τραυματία, είναι επίσης το καλό για την αποικία», δήλωσε ο Φρανκ. Δύο έως τέσσερις φορές κάθε μέρα, τα μυρμήγκια Matabele στέλνουν μεμονωμένους ανιχνευτές για να βρουν τις φωλιές των τερμιτών. Όταν τις βρουν, ένας στρατός 200 έως 500 μυρμηγκιών ξεκινά σε φάλαγγα που φθάνει τα 50 μέτρα, για να κάνει επιδρομή και να σκοτώσει τερμίτες.
Όταν ένα μυρμήγκι ακρωτηριασθεί (χάνοντας ένα ή δύο από τα έξι πόδια του) ή τραυματισθεί, εκκρίνει τις χημικές ουσίες φερομόνες για να ειδοποιήσει τα άλλα μυρμήγκια ότι χρειάζεται βοήθεια. Στο τέλος της μάχης, τα μυρμήγκια μεταφέρουν στις πλάτες τους πίσω στη φωλιά τους τόσο τους τραυματίες τους όσο και τους νεκρούς τερμίτες. Κατά μέσο όρο μεταφέρονται τρία τρυματισμένα μυρμήγκια μετά από κάθε επιδρομή. Συνήθως τα τραυματισμένα μυρμήγκια (το 95%) ανακάμπτουν μέσα σε ένα 24ωρο, καμία φορά ακόμη και σε λιγότερο από μια ώρα, και είναι έτοιμα για νέες επιδρομές – ακόμη και κουτσά.
Παρόμοια συμπεριφορά διάσωσης τραυματισμένων έχει παρατηρηθεί και σε πιο εξελιγμένα θηλαστικά ζώα, όπως οι πίθηκοι, οι μαϊμούδες, οι ελέφαντες, οι αρουραίοι και τα δελφίνια.
