Το εμπάργκο που επέβαλε
η Ρωσική Κυβέρνηση στις 7 Αυγούστου 2014 σε ορισμένα προϊόντα της Ε.Ε, μεταξύ
των οποίων και τα οπωροκηπευτικά, είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια της κυριότερης
αγοράς των τοπικών αγροτικών προϊόντων.
Τα περισσότερα απ’ αυτά
είναι ευπαθή και με δυνατότητα μικρού χρόνου συντήρησης. Δεν υπήρχε άλλη
διέξοδος από το διατεθούν για χυμοποίηση, με τιμές όμως σημαντικά χαμηλότερες
των ανάλογων για νωπά προϊόντα και συγκεκριμένα
Τιμή σε €/κιλό για
χυμό
|
|
Ροδάκινα
|
0,05
|
Νεκταρίνια
|
0,05
|
Ακτινίδια
|
0,03
|
Μήλα
|
0,04
|
Αχλάδια
|
0,04
|
Τιμές όχι
ικανοποιητικές, δεδομένου ότι αφενός δεν καλύπτουν τα έξοδα καλλιέργειας,
αφετέρου διότι στη χυμοποίηση τα αγροτικά προϊόντα κατευθύνονται αδιάλεχτα και
ασυσκεύαστα, στερώντας τα από τις τοπικές αγροτικές βιομηχανίες που
δραστηριοποιούνται στον τομέα της συσκευασίας και μεταποίησης, μειώνοντας τον
κύκλο εργασιών τους και στερώντας την τοπική κοινωνία από επιπλέον οικονομικούς
πόρους (π.χ. ημερομίσθια εργατών διαλογής και συσκευασίας, πρώτες ύλες, κ.α.).
Οι Κανονισμοί της
Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη «θέσπιση συμπληρωματικών προσωρινών έκτακτων
μέτρων στήριξης για τους παραγωγούς ορισμένων οπωροκηπευτικών» και οι
αντίστοιχες Υπουργικές Αποφάσεις που εκδόθηκαν για το συγκεκριμένο σκοπό,
έδιναν τη δυνατότητα στις αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών να αποσύρουν ποσότητες αγροτικών προϊόντων με
σκοπό τη δωρεάν διανομή σε συγκεκριμένες κατηγορίες δικαιούχων και να
αποζημιωθούν γι’ αυτές με τιμές σημαντικά υψηλότερες των τιμών των διατιθέμενων
για χυμοποίηση. Στις ομάδες παραγωγών καταβάλλονται και έξοδα διαλογής και
συσκευασίας. Συγκεκριμένα :
Τιμή σε €/κιλό για
δωρεάν διανομή
|
Τιμή σε €/κιλό για
διαλογή & συσκευασία για δωρεάν διανομή
|
|
Ροδάκινα
|
0,269
|
0,1751
|
Νεκταρίνια
|
0,269
|
0,2058
|
Ακτινίδια
|
0,2969
|
0,2011
|
Μήλα
|
0,1698
|
0,1877
|
Αχλάδια
|
0,2385
|
0,1596
|
Στα παραπάνω ποσά
προστίθεται και το κόστος μεταφοράς τους ανάλογα με την απόσταση και το είδος
του οχήματος (ψυγείο ή όχι).
Ο Δήμος Βέροιας
συνεργαζόμενος με τις αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών της περιοχής και υπογράφοντας αντίστοιχες
Προγραμματικές Συμβάσεις απορρόφησε και διένειμε δωρεάν σε μαθητές δημοσίων
σχολείων και ευπαθείς ομάδες (είτε νωπό προϊόν, είτε μεταποιημένο σε χυμό), την
διετία 2015 – 2016 τις ακόλουθες ποσότητες φρούτων, από τις οργανώσεις παραγωγών
της περιοχής, :
Ροδάκινα &
Νεκταρίνια
|
Ακτινίδια
|
Μήλα
|
Αχλάδια
|
|
ΑΣ VENUS GROWERS
|
1.342.523
|
347.612
|
16.226
|
0
|
ΑΕ ΚΟΜΕΞ ΚΟΥΛΟΥΡΑ
|
1.279.760
|
120.996
|
0
|
0
|
ΑΣ Ο ΕΡΜΗΣ
|
139.972
|
0
|
0
|
0
|
ΑΣ ΜΕΣΗΣ
|
609.460
|
274.171
|
185.020
|
0
|
ΑΣΝ ΑΛΙΑΚΜΩΝ
|
457.335
|
0
|
0
|
0
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
269.190
|
89.952
|
49.999
|
10.091
|
Α.Σ. ΜΕΛΙΚΗΣ
|
171.673
|
50.610
|
0
|
0
|
Σύνολο
|
4.269.913
|
883.341
|
251.245
|
10.091
|
Εάν οι ποσότητες αυτές
κατευθύνονταν στη χυμοποίηση, χωρίς την αξιοποίηση των Ευρωπαϊκών Κανονισμών
και χωρίς τη στήριξη του Δήμου Βέροιας στην προσπάθεια των αναγνωρισμένων
ομάδων παραγωγών, τότε τα έσοδα των ομάδων παραγωγών θα ήταν τα ακόλουθα :
ΡΟΔΑΚΙΝΑ &
ΝΕΚΤΑΡΙΝΙΑ
|
Ροδάκινα &
Νεκταρίνια Σύνολο
|
Τιμή σε €/κιλό για
χυμό
|
Έσοδα σε € χωρίς
Δήμο
|
ΑΣ VENUS GROWERS
|
1.342.523
|
0,05
|
67.126
|
ΑΕ ΚΟΜΕΞ ΚΟΥΛΟΥΡΑ
|
1.279.760
|
0,05
|
63.988
|
ΑΣ Ο ΕΡΜΗΣ
|
139.972
|
0,05
|
6.999
|
ΑΣ ΜΕΣΗΣ
|
609.460
|
0,05
|
30.473
|
ΑΣΝ ΑΛΙΑΚΜΩΝ
|
457.335
|
0,05
|
22.867
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
269.190
|
0,05
|
13.460
|
Α.Σ. ΜΕΛΙΚΗΣ
|
171.673
|
0,05
|
8.584
|
Σύνολο
|
4.269.913
|
213.496
|
ΑΚΤΙΝΙΔΙΑ
|
Ακτινίδια Σύνολο
|
Τιμή σε €/κιλό για
χυμό
|
Έσοδα σε € χωρίς
Δήμο
|
ΑΣ VENUS GROWERS
|
347.612
|
0,03
|
10.428
|
ΑΕ ΚΟΜΕΞ ΚΟΥΛΟΥΡΑ
|
120.996
|
0,03
|
3.630
|
ΑΣ Ο ΕΡΜΗΣ
|
0
|
0,03
|
0
|
ΑΣ ΜΕΣΗΣ
|
274.171
|
0,03
|
8.225
|
ΑΣΝ ΑΛΙΑΚΜΩΝ
|
0
|
0,03
|
0
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
89.952
|
0,03
|
2.699
|
Α.Σ. ΜΕΛΙΚΗΣ
|
50.610
|
0,03
|
1.518
|
Σύνολο
|
859.941
|
26.500
|
ΜΗΛΑ
|
Μήλα Σύνολο
|
Τιμή σε €/κιλό για
χυμό
|
Έσοδα σε € χωρίς
Δήμο
|
ΑΣ VENUS GROWERS
|
16.226
|
0,04
|
649
|
ΑΕ ΚΟΜΕΞ ΚΟΥΛΟΥΡΑ
|
0
|
0,04
|
0
|
ΑΣ Ο ΕΡΜΗΣ
|
0
|
0,04
|
0
|
ΑΣ ΜΕΣΗΣ
|
185.020
|
0,04
|
7.401
|
ΑΣΝ ΑΛΙΑΚΜΩΝ
|
0
|
0,04
|
0
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
49.999
|
0,04
|
2.000
|
Α.Σ. ΜΕΛΙΚΗΣ
|
0
|
0,04
|
0
|
Σύνολο
|
251.245
|
10.050
|
ΑΧΛΑΔΙΑ
|
Αχλάδια Σύνολο
|
Τιμή σε €/κιλό για
χυμό
|
Έσοδα σε € χωρίς
Δήμο
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
10.091
|
0,04
|
404
|
Σύνολο
|
10.091
|
404
|
Δηλαδή συνολικά έσοδα 250.450€.
Αντιθέτως με την
αξιοποίηση των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και τη Συνεργασία του Δήμου Βέροιας τα
έσοδα διαμορφώθηκαν ως ακολούθως :
ΡΟΔΑΚΙΝΑ &
ΝΕΚΤΑΡΙΝΙΑ
|
Ροδάκινα &
Νεκταρίνια Σύνολο
|
Τιμή σε €/κιλό για
δωρεάν διανομή
|
Έσοδα σε € με
Δήμο
|
ΑΣ VENUS GROWERS
|
1.342.523
|
0,269
|
361.139
|
ΑΕ ΚΟΜΕΞ ΚΟΥΛΟΥΡΑ
|
1.279.760
|
0,269
|
344.255
|
ΑΣ Ο ΕΡΜΗΣ
|
139.972
|
0,269
|
37.652
|
ΑΣ ΜΕΣΗΣ
|
609.460
|
0,269
|
163.945
|
ΑΣΝ ΑΛΙΑΚΜΩΝ
|
457.335
|
0,269
|
123.023
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
269.190
|
0,269
|
72.412
|
Α.Σ. ΜΕΛΙΚΗΣ
|
171.673
|
0,269
|
46.180
|
Σύνολο
|
4.269.913
|
1.148.607
|
ΑΚΤΙΝΙΔΙΑ
|
Ακτινίδια Σύνολο
|
Τιμή σε €/κιλό για
δωρεάν διανομή
|
Έσοδα σε € με
Δήμο
|
ΑΣ VENUS GROWERS
|
347.612
|
0,2969
|
103.206
|
ΑΕ ΚΟΜΕΞ ΚΟΥΛΟΥΡΑ
|
120.996
|
0,2969
|
35.924
|
ΑΣ Ο ΕΡΜΗΣ
|
0
|
0,2969
|
0
|
ΑΣ ΜΕΣΗΣ
|
274.171
|
0,2969
|
81.401
|
ΑΣΝ ΑΛΙΑΚΜΩΝ
|
0
|
0,2969
|
0
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
89.952
|
0,2969
|
26.707
|
Α.Σ. ΜΕΛΙΚΗΣ
|
50.610
|
0,2969
|
15.026
|
Σύνολο
|
859.941
|
262.264
|
ΜΗΛΑ
|
Μήλα Σύνολο
|
Τιμή σε €/κιλό για
δωρεάν διανομή
|
Έσοδα σε € με
Δήμο
|
ΑΣ VENUS GROWERS
|
16.226
|
0,1698
|
2.755
|
ΑΕ ΚΟΜΕΞ ΚΟΥΛΟΥΡΑ
|
0
|
0,1698
|
0
|
ΑΣ Ο ΕΡΜΗΣ
|
0
|
0,1698
|
0
|
ΑΣ ΜΕΣΗΣ
|
185.020
|
0,1698
|
31.416
|
ΑΣΝ ΑΛΙΑΚΜΩΝ
|
0
|
0,1698
|
0
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
49.999
|
0,1698
|
8.490
|
Α.Σ. ΜΕΛΙΚΗΣ
|
0
|
0,1698
|
0
|
Σύνολο
|
251.245
|
42.661
|
ΑΧΛΑΔΙΑ
|
Αχλάδια Σύνολο
|
Τιμή σε €/κιλό
για δωρεάν διανομή
|
Έσοδα σε € με
Δήμο
|
ΑΕΣ ΑΠ ΠΑΥΛΟΥ Α.Ε.
|
10.091
|
0,2385
|
2.407
|
Σύνολο
|
10.091
|
2.407
|
Δηλαδή συνολικά έσοδα 1.455.939€.
Σε αυτό ποσό
προστίθεται επίσης και το ποσό των 1.017.931€ που
εισέπραξαν οι αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών για έξοδα διαλογής και
συσκευασίας, καθώς και ένα επιπλέον ποσό για έξοδα μεταφοράς ανάλογα με την
απόσταση και το είδος του οχήματος.
Ο Δήμος Βέροιας,
συνεργαζόμενος με τις αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών της περιοχής, :
·
Α.Σ. ΒΕΡΟΙΑΣ VENUS GROWERS,
·
Α.E.Σ. ΚΟΜΕΞ Α.Ε - (Α.Σ ΝΕΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝ ΚΟΥΛΟΥΡΑΣ , Α.Σ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗΣ)
·
Α.Σ. ΜΑΚΡΟΧΩΡΙΟΥ «Ο ΕΡΜΗΣ»,
·
ΑΣ ΜΕΣΗΣ,
·
Α.Ε.Σ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ Α.Ε. - (ΑΣ ΒΕΡΟΗ, ΑΣ
ΚΟΥΛΟΥΡΑΣ, ΑΣ ΠΑΛΑΙΟΥ ΣΚΥΛΙΤΣΙΟΥ, ΑΣ ΗΦΑΙΣΤΟΣ (ΔΙΑΒΑΤΟΥ), ΑΣ ΚΟΣΜΟΣ
(ΜΑΚΡΟΧΩΡΙΟΥ,))
·
Α.Σ. ΑΜΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ «ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ»
·
και
Α.Σ. ΜΕΛΙΚΗΣ,
συνέβαλε στην
απορρόφηση τουλάχιστον 2.473.870€ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, χρήματα, τα οποία εισέπραξαν οι
ομάδες παραγωγών και είτε διένειμαν άμεσα στους παραγωγούς - μέλη τους, για την
εξόφληση της παραγωγής, είτε έμμεσα στην τοπική κοινωνία, λειτουργώντας τα
διαλογητήρια και συσκευαστήρια που διαθέτουν (ημερομίσθια, αγορά πρώτων υλών,
μεταφορικά και ότι άλλο απαιτείται για την λειτουργία ενός διαλογητηρίου –
συσκευαστηρίου).
Από τη συγκεκριμένα
δράση ο Δήμος Βέροιας προσέφερε δωρεάν στους μαθητές των δημοσίων σχολικών
μονάδων και σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες συνολικά :
·
572.139 λίτρα χυμό σε
συσκευασία tetra pack 1 λίτρου (497.842 λίτρα χυμό ροδάκινο και 74.297 λίτρα
χυμό ακτινίδιο)
·
38.268 κιλά ροδάκινα και
νεκταρίνια
·
288.967 κιλά ακτινίδια
·
251.245 κιλά μήλα
·
10.091 κιλά αχλάδια
Οι Κανονισμοί της
Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι αντίστοιχες Υπουργικές Αποφάσεις που εκδόθηκαν για το
συγκεκριμένο σκοπό, έβρισκαν δυσκολία εφαρμογής στην Ελληνική πραγματικότητα,
αναφορικά με τη δυνατότητα χυμοποίησης των φρούτων.
Για την αντιμετώπιση
του προβλήματος, πρώτος ο Δήμος Βέροιας εφάρμοσε την διαδικασία της σύναψης
προγραμματικής σύμβασης ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς, διαδικασία η οποία
εν συνεχεία αποτέλεσε πρότυπο και για όλους τους υπόλοιπους δήμους στην Ελλάδα
που ασχολήθηκαν με τη συγκεκριμένη δράση.
Το σημαντικότερο
στοιχείο όμως από την υλοποίηση της δράσης, δεν αποτελούν τα άμεσα έσοδα των
Αναγνωρισμένων Ομάδων Παραγωγής της περιοχής, αλλά οι έμμεσες επιπτώσεις αυτής.
Στα νωπά αγροτικά
προϊόντα, σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, λόγω υπερπροσφοράς, οι τιμές πώλησης
πέφτουν σε βαθμό που πολλές φορές να μην καλύπτουν ούτε το κόστος παραγωγής.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το καλοκαίρι του έτους 2014, όπου οι τιμές παραγωγού
έπεσαν έως και στο 1/3 αυτών του έτους 2013.
Με την απορρόφηση σε
επίπεδο Δήμου Βέροιας :
·
4.269.913 κιλά Ροδάκινα &
Νεκταρίνια
·
883.341 κιλά Ακτινίδια
·
251.245 κιλά Μήλα
·
10.091 κιλά Αχλάδια,
ποσότητες που
αντιστοιχούν σε ποσοστό 20,43% της εθνικής κατανομής ροδακίνων
και νεκταρινιών του ΚΑΝ. (ΕΕ) 1369/2015 και σε 16,01% της εθνικής
κατανομής μήλων και αχλαδιών του ΚΑΝ. (ΕΕ) 921/2016, ο Δήμος Βέροιας
συνεισέφερε σημαντικά στην απορρόφηση της πλεονάζουσας ποσότητας των ανωτέρω
νωπών αγροτικών προϊόντων, και συνέβαλε στη διατήρηση των τιμών πώλησης τους σε
ικανοποιητικά για τους παραγωγούς επίπεδα.
