Σωτήρης Μιχ. Τσιλίκας
21-02-16
Εμείς οι Έλληνες έχουμε πάρα πολλά θετικά προσόντα. Έχουμε όμως και πάρα πολλά αρνητικά από αρχαιοτάτων χρόνων. πχ Την φαγωμάρα μεταξύ μας. Ένα άλλο είναι ότι έχουμε μνήμη χρυσόψαρου. Είναι όμως άκρως αναγκαίο, σαν λαός να θυμώμαστε. Είναι αναγκαίο να ξέρουμε τις ρίζες μας, τους θριάμβους μας, τους ηρωισμούς μας, τις καταστροφές μας, τα κουσούρια μας, την ιστορία μας. Οι λαοί λέει κάποιος πρέπει να ξέρουν καλά την ιστορία τους, να ανακαλύπτουν τα λάθη τους και να τα διορθώνουν. Αλλιώς η ιστορία επαναλαμβάνετε.
Αυτές οι μέρες είναι μέρες μνήμης. Σαν σήμερα έγινε η επανάσταση των Μακεδόνων, το 1878. Ας μάθουμε ή ας ξαναθυμηθούμε μερικά στοιχεία.
Η Επανάσταση των Μακεδόνων το 1878
Κύριες επαναστατικές εστίες: Όλυμπος και Βούρινο.
Μέλη της προσωρινής Κυβέρνησης αναφέρονται: Ε. Κοροβάγγος Πρόεδρος, Κ. Φαρμάκης, Ν. Αξελός, Χ. Λελούδας ο γιατρός Αθανάσιος Αστερίου, Γ. Ζαχαριάδης, Ν. Μήτσιος, Γ. Νικολάου, ο Ιερομόναχος Νικηφόρος, ο παπάς Α. Γεωργίου και ο Επίσκοπος Κίτρους Νικόλαος Λούσης.
Την απόφαση για την κύρηξη της Επανάστασης την συνυπέγραψαν 40 αντιπρόσωποι από χωριά της Πιερίας και ακόμα από το Καταφύ, το Λιβάδι Ολύμπου και από τον Βελβενδό Κοζάνης.
Το 1828 έγινε ο καταστροφικός πόλεμος της Ελλάδας εναντίον της Τουρκίας.
Ακολούθησε ως συνέπεια η οδυνηρή Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου
Σκοπός της επανάστασης των Μακεδόνων ήταν:
1. Η κατάργηση της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, με την οποία το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας θα προσαρτούνταν στην Βουλγαρία.
2. Η ένωση της Μακεδονίας με την ελεύθερη Ελλάδα.
Η επανάσταση των Μακεδόνων φαίνεται ότι εγκρίθηκε από την Κεντρική Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα, υπό την Προεδρία του Παύλου Καλλιγά και την συνδρομή του Προξένου στην Θεσσαλονίκη Κωνσταντίνου Βατικιώτη ως και του Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Ιωακείμ.
Η Μακεδονική επανάσταση τελικά απέτυχε και πνίγηκε στο αίμα. Όμως το γεγονός αυτό έδειξε την αντίθεση του πληθυσμού στην προσάρτηση στη Βουλγαρία και έλαβε μεγάλες διαστάσεις. Καταγράφηκε διεθνώς η αντίθεση του Ελληνικού πληθυσμού της Μακεδονίας στην προσάρτησή του σε μια Μεγάλη Βουλγαρία και ενισχύθηκε η διπλωματική θέση της Ελλάδας και των χωρών που αντιτίθονταν για τους δικούς τους λόγους στην Συνθήκη.
Ακολούθησε η Συνθήκη του Βερολίνου (Ιούνιος 1878), με την οποία τα Μακεδονικά εδάφη δεν προσαρτώνταν στην Βουλγαρία, αλλά παρέμεναν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι Βούλγαροι που κατοικούσαν στην Μακεδονία εξεγέρθηκαν το Φθινόπωρο του 1878, χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Στις 19 Φεβρουαρίου 1878 την ίδια μέρα που υπογράφηκε η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου,
σχηματίστηκε η προσωρινή Επαναστατική Κυβέρνηση και εκδηλώθηκε η εξέγερση των Μακεδόνων στο Λιτόχωρο, που αν και τελικά αποτυχημένη , εν τούτοις οδήγησε (πολύ αργότερα βέβαια) στην πολυπόθητη απελευθέρωση της Μακεδονίας. Το Λιτόχωρο κατελήφθει από τους Τούρκους στις 4 Μαρτίου του 1898΄. παρά τις προσπάθειες του Δουμπιώτη.
Στις 20 Φεβρουαρίου 1898 κηρύχτηκε η Επανάσταση στον Κολινδρό, υπό τον οπλαρχηγό Βαγγέλη Χοστέβα με 300 παλικάρια.
Το ιστορικό των θριάμβων και της καταστροφής.
Η Επαναστατική Κυβέρνηση παράλληλα με τις εχθροπραξίες, προέβη στην έκδοση σχετικής προκήρυξης, προς τις μεγάλες δυνάμεις (Ρωσσία, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Αμερική). Στην αρχή οι πολεμικές επιτυχίες ήταν σημαντικές, σε σημείο που ο Διοικητής της Κατερίνης Ντερβίς Μπαμπά, να δηλώσει υποταγή, με αντάλλαγμα την προστασία των Τούρκων της Κατερίνης. Ύστερα ακολούθησε η καταστροφή. Οι προδότες και οι Εφιάλτες πάντα υπάρχουν στην Ελληνική Ιστορία.Ο Μπίσσιος λέγεται ότι συνενοήθηκε κατάλληλα με τον Ασάφ Πασά και ανακαταλήφθηκε η Κατερίνη.
Ύστερα οι Τούρκοι και πολλοί ακατανόμαστοι μισέλληνες, προχώρησαν προς το Κίτρος, την Κατερινόσκαλα και στις 25 Φεβρουαρίου προς τον Κολινδρό. Τα γυναικόπαιδα κατέφυγαν στην Μονή των Αγίων Πάντων όπου και καταγράφηκε μια νέα σελίδα κατάμαυρη και συνάμα φωτεινή. Ένα Νέο μεσολλόγγι, ένα νέο Ζάλλογο, μια Αραπίτσα.
Σαν ένα δείγμα τιμής για τους ήρωες, παραθέτω ένα πόνημά μου:
Σωτήρης Τσιλίκας
1878 Η ΘΥΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ
Ελληνότοπος ο Κολινδρός, Μελίκη, Παλατίτσια
Πρόδρομος, Βεργίνα, Νιόκαστρο και τ΄ άλλα τα χωριά
Πιάσαν λεβέντες τ΄ άρματα, μ΄ ευχές ψυχής απ΄ τα κορίτσια
την πολυπόθητη να φέρουνε ξανά την λευτεριά
Τι κι αν φανήκαν Εφιάλτες,
τι κι αν έσβησεν ο ήλιος
κι ο θεός έγιν΄ απάνθρωπος
Πάντ΄ αναστάσιμη λαμπρή προσδοκούνε οι πατρίδες
Και το πουλί φτερούγισε με το κακό μαντάτο
Κι ήρθε να βρει κακόχρονη μάνα χαροκαμένη
Τους γιους της πως ξεκλήρισε φριχτά, οχτρών φουσάτο
τι όλοι τους οι σύντροφοι κείτονταν σκοτωμένοι
Πλουμιστές φορεσιές ξεσχισμένες, βουτηγμένες στο άλικο αίμα
Σπονδή άγρια, σα νέκταρ, αχόρταγα ρουφά η παγωμένη γη
Η λευτεριά θέλει θυσίες, κι΄ είν΄ ακριβή, δεν είναι ψέμα
Φυτρώνει, μεγαλώνει, αντρειεύει με αίμα, χώμα κ΄ οιμωγή
Βλέπαν οι Άγιοι Πάντες αψηλά, εκεί στο Μοναστήρι
Έντρομοι απ΄ τη σφαγή, ανήμποροι, το θάμα να συμβεί
Πίναν θνητοί και άγιοι απ΄ το πικρό ποτήρι
κι εύχονταν το χειρότερο να μην ξανασυμβεί
Κι είπαν, απ΄ τα απόκρημνα ψηλά τα μονοπάτια
τα γυναικόπαιδα να σώσουν, να μείνει η γενιά
Κι αν στη ζωή ριζώνονταν, θα φτιάχναν και παλάτια
Σαν η ζωή δώσει ζωή, του θανάτου φεύγει η παγωνιά
Κι όσες της μοίρας το γραφτό ήταν ν΄ ατιμαστούνε
με βιασμούς, ξεφτιλισμούς, η τιμή να προσβληθεί
έκαναν την υπέρβαση, αμόλυντες τη λευτεριά να βρούνε
Τι να την κάνεις την ζωή, σαν η ψυχή χαμένη θα κληθεί
Σπάει το νήμα της ζωής του κάθε εκλεκτού
όταν χορεύοντας πηδά μες στου γκρεμού την πίστα
Επάνω στα Πιέρια, στον βράχο Γαλακτού
έγινε νέο Ζάλογγο και νέα Αραπίτσα
Σήμερα, στην ζοφερή πραγματικότητα, που έφεραν συνολικά την χώρα και τους ανθρώπους της οι Εφιάλτες, τα ντόπια και ξένα τρωκτικά και αντιανθρώπινες δυνάμεις,που προφανώς μακροχρόνια δουλεύοντας, μας έχουν τυλίξει σε μιά κόλλα χαρτί, καλούμαστε να βρούμε έναν Έλληνα πραγματικά Πατριώτη, να τον ακολουθήσουμε. Μακρυά από τους φασίστες και τους Πατριδοκάπηλους.
Είναι μια ευχή. Ίσως το ... Σύμπαν συνομωτήσει υπέρ μας, εφ΄ όσον βέβαια δεν αράζουμε επί του καναπέος και ενστερνισθούμε και βάλουμε σε εφαρμογή το: ΄΄Συν Αθηνά και χείρα κίνει΄΄.
Και ας θυμώμαστε: ΄΄Θέλει Αρετήν και τόλμη η ελευθερία΄΄.
