ΑΝΑΤΊΝΑΞΗ ΤΗΣ ΓΈΦΥΡΑΣ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΆΜΟΥ: ΨΈΜΑΤΑ, ΜΎΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΉΘΕΙΕΣ. (3)
π. Γενικού Διευθυντή Ανάπτυξης
της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης.
Όλον αυτόν τον καιρό δεν είχε εμφανιστεί ούτε ένας αντάρτης. Παρόλο που στη Γκιώνα ήδη δρούσε ο Άρης Βελουχιώτης, για τον οποίο άκουγε ο Μάγιερς ότι υπήρχε στην περιοχή. Ο Μάγιερς έστελνε μηνύματα στον Βελουχιώτη αλλά εκείνος δεν απαντούσε. «Φαινόταν σαν να μας απέφευγε επίτηδες», γράφει συγκεκριμένα ο Μάγιερς στο βιβλίο του «Η Ελληνική Περιπλοκή» (MAYERS, 1975, σελ. 60). Στο μεταξύ, ανεβαίνει ο παπάς της Στρώμνης, ο ίδιος, στη σπηλιά και αναφέρει στον Μάγιερς ότι μερικοί Βρετανοί που τυχαία τους είχε συναντήσει ο Κρις στην πορεία του προς τον Ζέρβα, θα έφταναν, την άλλη μέρα, με μία ομάδα ανταρτών του Άρη. Όντως, την άλλη ημέρα έφθασε στην σπηλιά η τρίτη ομάδα υπό τον Κουκ η οποία δεν είχε πέσει μαζί με τους άλλους.
ΠΟΤΕ έφθασε η Τρίτη Ομάδα και ΠΩΣ συναντήθηκε με τις άλλες δύο Ομάδες;
Η τρίτη Ομάδα που δεν αρχικά δεν είχε πέσει στην Ελλάδα, επέστρεψε στο Κάιρο και επειδή το φεγγάρι είχε ήδη χαθεί από τον ουρανό, περίμεναν το επόμενο του Οκτωβρίου. Στην ομάδα αυτή συμμετείχε και ο μόνος Έλληνας, ο Λοχαγός Μαρίνος Θεμιστοκλής, ο οποίος αργότερα έγραψε και έναν ακριβή απολογισμό της επιχείρησης Γοργοποτάμου. Όπως λέει ο Γουνχάουζ προλογίζοντας το βιβλίο του Μαρίνου Θεμιστοκλή «..Αυτό το ιστορικό της επιχειρήσεως Χάρλινγκ πλησιάζει ίσως τόσο πολύ στην ολοκλήρωση και τελειοποίηση όσο όποιο άλλο ενδεχομένως ιδούμε που θα απέβλεπε στον ίδιο σκοπό» (ΜΑΡΙΝΟΣ, 1994). Η τρίτη ομάδα περίμενε περίπου έναν μήνα μέχρι το επόμενο φεγγάρι. Έπεσε τις ημέρες που οι Έντυ και Ντένις έκαναν την αναγνώριση των σιδηροδρομικών γεφυρών. Θα έπεφταν στην περιοχή Γκιώνα-Βαρδουσίων-Τυμφρηστού όπου θα έβλεπαν φωτιές χωρίς προσυνεννόηση, στα τυφλά. Στο αεροπλάνο αυτό ήταν ο Μαρίνος, που του είχε ανατεθεί αντί του Κουκ η αποστολή, ο Κουκ, ο Ίντερ και ο ασυρματιστής Νταγκ. Πέφτοντας διαπίστωσαν ότι βρίσκονταν πάνω από ένα πολύ μεγάλο χωριό στους πρόποδες του βουνού. Εκείνο το βράδυ άρχισαν να δέχονται πυρά ελαφρών όπλων αλλά και πολυβόλων. Οι τρεις είχαν προσγειωθεί κοντά στο Καρπενήσι και έσμιξαν μετά από λίγη ώρα ενώ ο τέταρτος, ο Νταγκ, έπεσε μέσα στην κωμόπολη και, όπως έμαθαν αργότερα, σώθηκε κρυπτόμενος από τους κατοίκους. Κατά την πτώση της η τρίτη ομάδα είχε χάσει όλα τα πράγματά της αλλά και τον ασυρματιστή τους. Όταν προσγειώθηκαν, άρχισαν να απομακρύνονται πηγαίνοντας προς τα ανατολικά, προς το δάσος, ανέβαιναν δε προς το βουνό για μεγαλύτερη προστασία. Έφθασαν, τελικά, σε μία εκκλησία όπου τους βρήκε ο παπάς και τους παρέδωσε με ασφάλεια σε μία ομάδα ανταρτών που τυχαία περνούσε από εκεί υπό τον Δημήτρη Δημητρίου (Νικηφόρο) του ΕΛΑΣ. Όταν έγινε η συνάντηση, οι αντάρτες ήταν ενθουσιασμένοι, συστήθηκαν μεταξύ τους. Μάλιστα, ο Μαρίνος στο βιβλίο του παρουσιάζει, σε γενικές γραμμές, την ιστορία τους αλλά και το σκοπό της παρουσίας τους. Στο βιβλίο του «Ο Αντάρτης», ο Νικηφόρος αναφέρει ότι από τα χέρια των Ιταλών τούς έσωσαν άνθρωποι του ΕΑΜ. Ωστόσο, όχι μόνο δεν συνέβη αυτό αλλά, όπως λέει ο Μαρίνος, «..εμείς ψάξαμε για ανθρώπους να μας βοηθήσουν για τη μεταφορά του ενός ασυρμάτου που ήταν εκεί κοντά και δεν βρήκαμε κανέναν». Για το ίδιο περιστατικό ο Γουντχάουζ αναφέρει και αυτός ότι δεν τους έσωσε ο Νικηφόρος. Ο Γουντχάουζ αναφέρει ότι τους έσωσε ο Άρης Βελουχιώτης που τυχαία βρισκόταν εκεί κοντά και ο οποίος επετέθη εναντίον των Ιταλών. Ωστόσο, αργότερα ο Γουντχάουζ διόρθωσε την ανακρίβεια αυτή ότι δηλαδή τους έσωσε ο Άρης Βελουχιώτης. Η διόρθωση αυτή έγινε δημόσια σε ομιλίες που πραγματοποίησε στην Αθήνα αναφέροντας ότι γιαυτά που έγραψε περί Βελουχιώτη δεν είχε ιδίαν αντίληψη (και επομένως δεν υφίστανται) και διευκρινίζοντας ότι του τα είπε ένας παπάς τον οποίο συνάντησε πηγαίνοντας για τον Ζέρβα. (ΜΑΡΙΝΟΣ,1994, σελ. 72).
Η πρώτη συνάντηση Βελουχιώτη με τους Εγγλέζους σαμποτέρ.
Ο Νικηφόρος οδήγησε τους Άγγλους σαμποτέρ στο χωριό Βελούχι, στο λημέρι του Άρη Βελουχιώτη. Η συνάντηση με τον Βελουχιώτη στις 29 Οκτωβρίου 1942 ήταν αποκαρδιωτική για τον Μαρίνο, διότι όταν αυτός του ευχήθηκε για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, ο Άρης ρώτησε τί ήταν αυτή και όταν του υπενθύμισε την ιστορική επέτειο, εκείνος γέλασε περιφρονητικά. Η έκπληξη του Μαρίνου ήταν όμως μεγάλη όταν στην συνέχεια ο Άρης προσποιήθηκε ότι αμφιβάλλει για τον Μαρίνο και για την αγγλική αποστολή, ότι δηλαδή αυτή η ομάδα μπορεί και να μην είναι πράγματι από το Συμμαχικό Στρατηγείο και ότι πιθανόν να είναι Γερμανοί, οπότε ο Άρης έθεσε τον Μαρίνο και τους Άγγλους υπό περιορισμό «..μέχρι να αποδειχθεί ότι δεν είμαστε Γερμανοί». Ο Νικηφόρος «σαν γνήσιος στρατιώτης (Σημείωση Γράφοντος (Σ.Γ) ο Δημητρίου (Νικηφόρος) ήταν της Σχολής Ευελπίδων) και πατριώτης παραξενεύτηκε από τη συμπεριφορά του Άρη και του ζήτησε να μιλήσουν ιδιαιτέρως (ΜΑΡΙΝΟΣ, 1994, Σελ. 73). Και ξαφνικά «τα γύρισε» ο Άρης, δικαιολογήθηκε για την προηγούμενή του συμπεριφορά και «..μας δέχθηκε πλέον σαν συναγωνιστές, δίνοντάς μας την πρέπουσα θέση στο αρχηγείο του». Εξήγησε ο Μαρίνος στον Άρη Βελουχιώτη ότι η ομάδα ήταν τμήμα μιας μεγαλύτερης αποστολής που είχε πέσει με αλεξίπτωτα στην περιοχή με εντολή να πραγματοποιηθεί σαμποτάζ και ότι έπρεπε το ταχύτερο να γίνει αυτή η συνάντηση. Από την πλευρά του ο Άρης έδειξε ότι δεν γνώριζε την ύπαρξη των υπολοίπων αλλά υποσχέθηκε να φροντίσει αμέσως να τους βρούνε.
Σκόπιμη περιπλάνηση στα χωριά.
Ξεκίνησαν το ίδιο βράδυ ξαφνικά, και ενώ κοιμόνταν, με διαταγή του Άρη. Πήγαιναν στο χωριό Κρίκελο. Έπιασε ξαφνική δυνατή βροχή με ήλιο, ο Άρης με τους ξένους καλύφθηκαν ενώ οι αντάρτες σκόρπισαν δεξιά και αριστερά του δρόμου όταν αίφνης εμφανίστηκε απόσπασμα Ιταλών να κατεβαίνει τον δρόμο. Από το ντουφεκίδι οι Ιταλοί αιφνιδιάστηκαν ανταποδίδοντας τα πυρά. Μετά από λίγα λεπτά έληξε η μάχη, σκοτώθηκαν μερικοί Ιταλοί και οι περισσότεροι παραδόθηκαν. Σκοτώθηκε και ένας αντάρτης, ο ομαδάρχης της 3ης Ομάδας Δασκαλάκης και ενταφιάστηκε στο νεκροταφείο στο Κρίκελο. Μετά τις καθιερωμένες ευχές που διάβασε ο παπάς οι αντάρτες τραγούδησαν τον πένθιμο κομμουνιστικό ύμνο «..πέσατε θύματα αδέλφια εσείς…» αλλά και το κομμουνιστικό τραγούδι «..θεριεύει ο γίγαντας τώρα λαός..», έριξε ο ίδιος ο Άρης τρεις ριπές στον αέρα με το αυτόματό του ενώ στη συνέχεια έθαψαν τον περιτυλιγμένο με τη σημαία νεκρό χωρίς όμως να ψάλλουν τον Εθνικό Ύμνο. Εντυπωσιάσθηκε και προβληματίστηκε ο Μαρίνος για το τί εθνικο-απελευθερωτικό κίνημα ήταν αυτό που ενταφίαζε τους πεσόντες στην μάχη νεκρούς του από τους κατακτητές με κομμουνιστικά άσματα και όχι με τον Εθνικό Ύμνο (ΜΑΡΙΝΟΣ, 1994. σελ. 76). Έφυγαν αμέσως για το χωριό Δομνίτσα σέρνοντας μαζί τους και τους Ιταλούς αιχμαλώτους, οι κάτοικοι της οποίας τους δέχθηκαν με ενθουσιασμό ιδιαίτερα λόγω της παρουσίας των Άγγλων συμμάχων. Το βράδυ συνέχισαν και πάλι μέσα στο δάσος, χωρίς να καταλαβαίνουν οι Εγγλέζοι για πού αλλά ο Μαρίνος καταλάβαινε ότι η κατεύθυνση ήταν η αντίθετη από εκείνη που ήθελαν να πάνε. Πήγαιναν δυτικά και όχι προς τα ανατολικά. Πρωί-πρωί μπήκαν σε ένα άλλο χωριό επιδεικνύοντας ο Άρης τους Εγγλέζους και προβάλλοντάς τους σαν απόδειξη ότι οι Εγγλέζοι ήταν με τον ΕΛΑΣ. Το ίδιο σκηνικό και τις επόμενες ημέρες σε κάθε χωριό που έμπαιναν. Ήταν ολοφάνερο πια στον Μαρίνο ότι ο Άρης δεν ενδιαφερόταν για το πώς η ομάδα αυτή των Εγγλέζων θα συναντούσε τις άλλες αλλά ότι το «..μόνο που τον ενδιέφερε ήταν στρατολόγηση ανταρτών, στην οποία η παρουσία μας τον διευκόλυνε, είμαστε το καλύτερο δόλωμα για προσέλκυση νέων και γνήσιων πατριωτών». (Σελ. 79). Η πορεία συνεχίστηκε προς Καστανιά, Προυσσό, Αντράμοβα, Χελιδόνα.
