Η επίκαιρη ερώτηση του ΚΚΕ για την ποινικοποίηση των αγώνων των μαθητών και η συζήτηση στη βουλή
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
ΙΖ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΚΑ΄
Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2015
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Βαρεμένος):
Εισερχόμαστε στη με αριθμό 82/3.11.2015 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή Αττικής
του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Ιωάννη Γκιόκα προς τον Υπουργό Παιδείας,
Έρευνας και Θρησκευμάτων, σχετικά με την ποινικοποίηση των αγωνιστικών
κινητοποιήσεων των μαθητών.
Στην ερώτηση του κ. Γκιόκα θα
απαντήσει ο Υπουργός κ. Φίλης.
Τον λόγο έχει ο κ. Γκιόκας.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΚΙΟΚΑΣ: Ευχαριστώ, κύριε
Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, δεν είναι πρώτη φορά
που ως Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ καταθέτουμε επίκαιρη ερώτηση με το
συγκεκριμένο περιεχόμενο, δηλαδή με το ζήτημα της ποινικοποίησης και των
απειλών σε βάρος μαθητών, για αγωνιστικές κινητοποιήσεις που πραγματοποιούν και
οργανώνουν, ποινικοποίηση και απειλές, που ασκούνται με βάση την αντιδραστική
Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του 1999, την οποία θυμίζω ότι εξέδωσε και
κύρωσε τότε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.
Έκτοτε, αυτή η Πράξη Νομοθετικού
Περιεχομένου έχει αξιοποιηθεί εκατοντάδες φορές, προκειμένου μαθητές να
απειλούνται, να εκβιάζονται, ακόμη και να σέρνονται στα δικαστήρια, για το
γεγονός ότι αγωνίζονται, διεκδικούν, με τις μορφές πάλης που συλλογικά και
οργανωμένα αποφασίζουν.
Έχουμε καταθέσει δεκάδες αντίστοιχες
ερωτήσεις σε όλους τους Υπουργούς και τις προηγούμενες κυβερνήσεις, της Νέας
Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ και τώρα καταθέτουμε και σε σας. Και μόνο αυτό, από
μόνο του, λέει κάτι.
Καταθέτουμε ερώτηση γιατί υπάρχουν και
νέα κρούσματα ποινικοποίησης, με βάση αυτήν την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.
Στις πρόσφατες κινητοποιήσεις των μαθητών, που έγιναν και γίνονται το τελευταίο
διάστημα, εξαιτίας των μεγάλων κενών, ελλείψεων, προβλημάτων που αντιμετωπίζουν
τα σχολεία, οι μαθητές, οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς τους, υπήρχε αξιοποίηση
αυτής της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου. Υπήρχαν απειλές, με πιο
χαρακτηριστική περίπτωση το έγγραφο το οποίο απέστειλε η Εισαγγελία Πρωτοδικών
Θεσσαλονίκης προς τις Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και μάλιστα
καλούσε να γνωστοποιηθεί αυτό σε διευθυντές, καθηγητές και συλλόγους γονέων και
κηδεμόνων και το οποίο –άκουσον, άκουσον- έλεγε τα εξής: «Οι διευθυντές των
σχολείων και οι λοιποί καθηγητές οφείλουν να παρέμβουν προς τους μαθητές, ώστε
αυτοί να αντιληφθούν ότι η συμπεριφορά τους είναι αξιόποινη πράξη, η οποία
διώκεται και τιμωρείται με ποινή από πέντε έως έξι έτη». Απειλή σε
δεκατετράχρονα, δεκαπεντάχρονα και δεκαεξάχρονα παιδιά.
Επίσης, στο έγγραφο αναφέρεται πως οι
γονείς των μαθητών πρέπει να πληροφορηθούν διά των συλλόγων γονέων ότι σε
περίπτωση που παραλείψουν να αποτρέψουν τα παιδιά τους από τέτοιες ενέργειες,
τότε ενδέχεται να κατηγορηθούν για παραμέληση εποπτείας ανηλίκων.
Είναι, λοιπόν, σαφές ότι αυτή η
αντιδραστική, άθλια πρακτική, η οποία παραπέμπει σε άλλες εποχές, πρέπει να
λάβει τέλος και πρέπει να λάβει τέλος άμεσα, μέσα από την κατάργηση της Πράξης
Νομοθετικού Περιεχομένου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Βαρεμένος): Ο
Υπουργός, ο κ. Φίλης, έχει τον λόγο.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΙΛΗΣ (Υπουργός Παιδείας,
Έρευνας και Θρησκευμάτων): Κύριε Γκιόκα, δεν διαφωνώ μαζί σας ότι η Πράξη
Νομοθετικού Περιεχομένου «περί ομαλής λειτουργίας των σχολείων» -έτσι
ονομάζεται- που κυρώθηκε με το ν. 2811/2000, οδηγεί ανήλικους μαθητές και
μαθήτριες ενώπιον της ποινικής δικαιοσύνης, μέσα από ιδιαίτερα ψυχοφθόρες
διαδικασίες, χωρίς τα παιδιά να έχουν παρανομήσει, μόνο και μόνο επειδή
διεκδικούν δημοκρατικά και αγωνιστικά τα δικαιώματά τους.
Γνωρίζετε ότι αρχικά η διάταξη
εφαρμοζόταν μόνο σε ακραίες περιπτώσεις κινδύνου ή φθορών. Η κατάσταση που
διαμορφώθηκε με την επιβολή των καταστροφικών πολιτικών των μνημονίων στα
σχολεία προκάλεσε αντιδράσεις, δικαιολογημένες κατά κανόνα, οι οποίες
αντιμετωπίστηκαν με αυταρχικό τρόπο από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας
Δημοκρατίας.
Είναι προφανές ότι έχουμε πλήρη
διαφωνία με τη λειτουργία αυτού που θα ονόμαζε κανένας «μαθητοδικείον» και
είμαστε έτοιμοι σύντομα με ρύθμιση που θα φέρουμε εδώ στη Βουλή να καταργήσουμε
αυτή την περιβόητη –θα έλεγε κανένας- Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του
μαθητικού «ιδιώνυμου».
Για τις γενικές ποινικές πράξεις
υπάρχει το γενικό ποινικό δίκαιο. Εδώ στο σχολείο, όμως, έχουμε κάτι
διαφορετικό. Έχουμε σχέσεις που αναπτύσσονται μέσα στην εκπαιδευτική και
γενικότερα στη σχολική πραγματικότητα που δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται
με βάση την καταστολή και το ποινικό δίκαιο. Χρειάζεται διάλογος. Χρειάζεται οι
κινητοποιήσεις των μαθητών για τη διεκδίκηση, επίλυση των προβλημάτων τους, που
γίνονται με ειρηνικό τρόπο και χωρίς πράξεις βίας, να αντιμετωπίζονται με
διάλογο, με πειθώ και –αν θέλετε- με κατανόηση αυτών των κινητοποιήσεων.
Πιστεύουμε ότι οι κινητοποιήσεις που
γίνονται εφόσον δημιουργούν προβλήματα χαμένων ωρών, θα πρέπει να
αναπληρώνονται αυτές οι ώρες. Υπάρχει μία ρύθμιση ήδη του ν. 4326/2015, αλλά το
σημαντικότερο -κατά τη γνώμη μου- είναι η συμφωνία που πρέπει να υπάρξει
ανάμεσα σε όλους τους παράγοντες της σχολικής κοινότητας, στους γονείς, στους
μαθητές, στους καθηγητές, στους δασκάλους, προκειμένου να συμφωνείται η
αναπλήρωση, να αποφασίζονται τρόποι αναπλήρωσης και οι καταλληλότεροι τρόποι
κάλυψης των ωρών που χάνονται από τη διδασκαλία λόγω των κινητοποιήσεων.
Αποτελεί σταθερή πεποίθησή μας ότι και
ο αγώνας είναι μάθημα. Αυτό προφανώς δεν σημαίνει ότι πρέπει κανείς να μην
λαμβάνει υπ’ όψιν την ανάγκη λειτουργίας της εκπαίδευσης μέσα από τον κύριο
χαρακτήρα της που είναι ο μορφωτικός χαρακτήρας.
Θα έλεγα ότι ο αγώνας των μαθητών και
των μαθητριών για δημόσια, δωρεάν, καθολική παιδεία σε ένα δημοκρατικό σχολείο,
σε ένα σχολείο που θα είναι ενταγμένο σε μια πορεία ανάπτυξης της χώρας μας, σε
ένα σχολείο-ανάχωμα στις απειλές που αναπτύσσονται από το ρατσισμό και το
ναζισμό σήμερα στην κοινωνία μας και ειδικότερα στο χώρο της εκπαίδευσης, ένα
σχολείο με σεβασμό στον ελεύθερο χρόνο και τη διαφορετικότητα των παιδιών,
πρέπει να γίνει αγώνας ολόκληρης της κοινωνίας. Διαφορετικά, είναι προφανές ότι
αυτή η κοινωνία δεν μπορεί να βγει από την κρίση, εάν στήνει μια αντιδικία, εάν
αντιμετωπίζει με αυταρχισμό τα λογικά προβλήματα μιας γενιάς που ζει καθημερινά
να φεύγει το μέλλον της μέσα από την πραγματικότητα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Βαρεμένος): Τον
λόγο έχει ο κ. Γκιόκας.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΚΙΟΚΑΣ: Κύριε Υπουργέ, παραμένει
το βασικό ερώτημα της επίκαιρης.
Αναφέρατε την πρόθεση του Υπουργείου
και της Κυβέρνησης να καταργήσει την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου. Πότε; Και
το λέμε αυτό γιατί ήδη συμπληρώνετε ως Κυβέρνηση δέκα μήνες στη διακυβέρνηση
της χώρας. Πάμε στον εντέκατο μήνα. Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου είχε και
από εσάς ως ΣΥΡΙΖΑ καταγγελθεί –και σωστά- και πριν γίνετε Κυβέρνηση.
Όμως, τώρα συμπληρώνετε έντεκα μήνες
στην Κυβέρνηση και η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου παραμένει και επίσης με
πρόσφατα έγγραφα που στέλνονται σε διευθύνσεις, διευθυντές και συλλόγους γονέων
και κηδεμόνων υπάρχει νέο κύμα τρομοκράτησης. Στις 06/10/2015 απέστειλε η
Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης το έγγραφο αυτό και παρόμοια υπάρχουν σε όλη
τη χώρα.
Άρα, πότε; Αυτό είναι το ερώτημα. Φέρνετε
νομοσχέδια το ένα πίσω από το άλλο με διαδικασίες fasttrack και υλοποιούν
σκληρά μέτρα. Επομένως, πότε θα καταργηθεί η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου;
Υπάρχουν νομοσχέδια και τώρα και το επόμενο διάστημα.
Νομίζω ότι μπορείτε άνετα να το κάνετε
με μια ρύθμιση. Θεωρώ ότι δεν υπάρχει θέμα να μην είναι σχετική με το
νομοσχέδιο άλλωστε υπάρχουν τόσες και τόσες ρυθμίσεις άσχετες με νομοσχέδια που
ψηφίζονται και μάλιστα είναι ρυθμίσεις που είναι σε βάρος του λαού. Μπορείτε,
λοιπόν, με μια ρύθμιση άμεσα ή με μια τροπολογία να καταργήσετε αυτήν την
κατάπτυστη, την άθλια Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, προκειμένου να μην
εκβιάζονται δεκαπεντάχρονα και δεκαεξάχρονα παιδιά, να μην σέρνονται στα
δικαστήρια και να μην στιγματίζονται οι οικογένειές τους και οι γονείς τους ότι
παραμελούν την εποπτεία ανηλίκων.
Και επειδή το αναφέρατε, η
πραγματικότητα και η εμπειρία δείχνει ότι ουσιαστικά αυτή η Πράξη Νομοθετικού
Περιεχομένου ποτέ δεν εφαρμόστηκε σε ακραίες περιπτώσεις παρέμβασης εξωσχολικών
και λοιπά. Ούτως ή άλλως υπάρχει το νομοθετικό πλαίσιο σε τέτοιες περιπτώσεις
για να τηρούνται μια σειρά νόμοι.
Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και
τα «μαθητοδικεία» που στήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια αφορούσαν πρωτοπόρους
μαθητές, συνδικαλιστές μαθητές οι οποίοι πρωτοστάτησαν, αγωνίστηκαν,
διεκδίκησαν τα δικαιώματά τους. Εκεί εφαρμόστηκε η Πράξη Νομοθετικού
Περιεχομένου. Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να καταργηθεί.
Πεδίον δόξης λαμπρό, λοιπόν! Η
Κυβέρνηση πρέπει άμεσα να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή την κατάργησή της διαφορετικά
θα είναι συνυπεύθυνη μαζί με τις προηγούμενες κυβερνήσεις για τη συντήρηση μια
κατάστασης.
Πάντως να ξέρετε, σας το λέω, ότι
υπάρχουν νομοσχέδια –απ’ ό,τι γνωρίζω υπάρχει και νομοσχέδιο του Υπουργείου
Δικαιοσύνης που έχει μπει σε διαβούλευση- και αν δεν τη φέρετε, θα τη φέρουμε
εμείς ως τροπολογία την κατάργηση αυτής της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου και
θα κληθείτε και εσείς να τοποθετηθείτε δημόσια.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Βαρεμένος): Τον
λόγο έχει ο κύριος Υπουργός.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΙΛΗΣ (Υπουργός Παιδείας,
Έρευνας και Θρησκευμάτων): Συμφωνούμε, κύριε Γκιόκα. Δεν είμαστε απέναντι
είμαστε μαζί σε αυτό το θέμα. Είναι προφανές ότι στις άμεσες νομοθετικές
πρωτοβουλίες για την εκπαίδευση που θα αναλάβει η Κυβέρνηση θα περιλαμβάνεται
και η κατάργηση της συγκεκριμένης ρύθμισης.
Όμως, θέλουμε κάτι περισσότερο από την
κατάργηση της ρύθμισης. Θέλουμε να αποκαταστήσουμε ένα κλίμα δημοκρατίας στα
σχολεία, ένα κλίμα συνεννόησης ανάμεσα στους μαθητές, στους εκπαιδευτικούς τους
και τους γονείς μέσα από τη λειτουργία των συμβουλίων των σχολείων.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΚΙΟΚΑΣ: Προφανώς.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΙΛΗΣ (Υπουργός Παιδείας,
Έρευνας και Θρησκευμάτων): Είμαστε σε συνεννόηση με τον Συνήγορο του Πολίτη,
στον οποίο συμπεριλαμβάνεται και ο Συνήγορος του Παιδιού, έτσι ώστε να υπάρξει
μια αναμόρφωση συνολικά του πλαισίου λειτουργίας των μαθητικών κοινοτήτων πιο
δημοκρατικό, να ενθαρρύνει περισσότερο την αυτενέργεια, τη συνεργασία, τη
δημοκρατική διαπαιδαγώγηση των παιδιών, μέσα από μορφές συμμετοχής, πιο
υπεύθυνη να είναι η πολιτεία απέναντι στα παιδιά και πιο υπεύθυνα τα παιδιά
απέναντι στα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν.
Άρα, λοιπόν, δεν είναι θέμα μόνο μιας
ρύθμισης που καταργεί μια έτσι και αλλιώς αντιδημοκρατική διάταξη, που την
ονόμασα «μαθητικό ιδιώνυμο» και όλοι καταλαβαίνουν τις αναλογίες, αλλά ακόμη
περισσότερο θέλουμε να αναμορφώσουμε το εσωτερικό κλίμα και θεσμικό πλαίσιο της
μαθητικής ζωής στο σχολείο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΚΙΟΚΑΣ: Ας γίνει η αρχή από
εδώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Βαρεμένος):
Ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.