Η παράταση του προγράμματος REACT που υλοποιεί ο Δήμος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με
την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες και με χρηματοδότηση
της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το 2017, αποτέλεσε αφορμή για συνέντευξη Τύπου, που
πραγματοποιήθηκε χθες, Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2017, στο Δημαρχείο.
Τη συνέντευξη παραχώρησαν ο Αντιπρόσωπος της Ύπατης
Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Philippe Leclerc, η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής
και Αλληλεγγύης του Δήμου Θεσσαλονίκης, Καλυψώ Γούλα, ο Δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης και ο
Δήμαρχος Καλαμαριάς, Θεοδόσης Μπακογλίδης.
Παρόντες ήταν οι δύο Αντιδήμαρχοι των παραπάνω
Δήμων, αρμόδιοι
για θέματα κοινωνικής πολιτικής, Αναστάσιος Τσακιρίδης και Μαρία Παυλίδου-Βασιλειάδου,
αντίστοιχα, καθώς και εκπρόσωποι των φορέων που συμμετέχουν στο εταιρικό σχήμα,
με συντονιστή τον Δήμο Θεσσαλονίκης, δηλαδή την
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τη Χριστιανική Αδελφότητα Νέων Θεσσαλονίκης,
τη ΜΚΟ PRAKSIS (Προγράμματα Ανάπτυξης Κοινωνικής Στήριξης και Ιατρικής
Συνεργασίας), την ΑΡΣΙΣ - Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων, το Ελληνικό
Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του
Ανθρώπου.
Κοινός τόπος όλων των τοποθετήσεων υπήρξε η εκτίμηση ότι η
επέκταση του προγράμματος και στους υπόλοιπους Δήμους του πολεοδομικού
συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης είναι επιβεβλημένη από κάθε άποψη.
Ο Philippe Leclerc δήλωσε
εξαιρετικά ικανοποιημένος από την ενίσχυση της συνεργασίας με
τον Δήμο Θεσσαλονίκης στον τομέα της φιλοξενίας της ευάλωτης κοινωνικής ομάδας
των προσφύγων. «Οι προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε και αντιμετωπίζουμε υφίστανται
ακόμη, ειδικά μετά το κλείσιμο των συνόρων και την εκκένωση της Ειδομένης, με
τη συσσώρευση ενός τεράστιου αριθμού προσφύγων. Αυτή τη στιγμή μιλάμε για περισσότερους
από 10.000 πρόσφυγες στην Κεντρική Μακεδονία, οι περισσότεροι των οποίων
διαμένουν σε Κέντρα Φιλοξενίας, τα οποία ευελπιστούμε να εκλείψουν για να
βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης αυτών των ανθρώπων. Το πρόγραμμα
μετεγκατάστασης προχωρά εξαιρετικά αργά. Μέχρι στιγμής μόλις 7.500 άνθρωποι
έχουν μετακινηθεί σε ευρωπαϊκές χώρες, ενώ ο αρχικός μας στόχος ήταν 2.000 πρόσφυγες
μηνιαίως. Υπάρχουν, ωστόσο, και κάποιοι που θα παραμείνουν στην Ελλάδα, και από
αυτή την άποψη, το πρόγραμμα REACT
αποτελεί
ένα στάδιο προετοιμασίας για την ένταξή τους στην τοπική κοινωνία, με την
εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας αλλά και της ελληνικής κουλτούρας γενικότερα»
κατέληξε ο κ. Leclerc.
Όπως εκτίμησε η Αντιδήμαρχος, Καλυψώ Γούλα, υπήρχε και
υπάρχει η αναγκαιότητα για τη συγκεκριμένη παράταση του προγράμματος, που
εξακολουθεί να στοχεύει στην εξασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης για
χιλιάδες ταλαιπωρημένους ανθρώπους, που ήδη, μετά την αναχώρηση από τις
πατρίδες τους, έχουν διαμείνει ένα ή και δυο χρόνια σε κάποια Κέντρα Φιλοξενίας
Προσφύγων. «Το πιο σημαντικό σε αυτό το πρόγραμμα είναι η συνέχιση της
προσπάθειας και του αρχικού σχεδιασμού με μια λογική της άμεσης διεκπεραίωσης
με νέες συμβάσεις για ακόμη περισσότερες θέσεις. Με τις εικόνες που βλέπουμε το
τελευταίο διάστημα από τους χώρους φιλοξενίας, αποδεικνύεται πόσο αναγκαία
είναι η ύπαρξη αυτού του προγράμματος».
Η κ. Γούλα τόνισε ακόμη ότι η λογική του εταιρικού σχήματος
που δημιουργήθηκε, ήταν η άμεση αντιμετώπιση του σοκ που δέχτηκε η ελληνική
κοινωνία από το προσφυγικό ζήτημα. «Παράλληλα, καταβάλλεται συνεχής προσπάθεια
για τη βελτίωση όλων των όρων διαβίωσης των προσφύγων στην περιοχή, όπως η
ένταξη των προσφυγόπουλων στα ελληνικά σχολεία, η πρόσβαση στις Κοινωνικές
Υπηρεσίες, στα ιατρεία και στα προγράμματα πρόληψης» επισήμανε η Καλυψώ Γούλα,
υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι το σύστημα μετεγκατάστασης εξακολουθεί να κινείται
με αργούς – έως ισοπεδωτικούς - ρυθμούς. «Ήδη, 30 άτομα έχουν φτάσει στη
Γερμανία, πέντε στη Δανία και άλλα πέντε στο Βέλγιο, οπότε νέες οικογένειες παίρνουν
τη θέση τους στα μισθωμένα διαμερίσματα» διευκρίνισε η Αντιδήμαρχος,
προσθέτοντας ότι ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει εξασφαλίσει παράλληλα τη συνέχιση
της λειτουργίας του Φιλοξενείου Αιτούντων Άσυλο με χρηματοδότηση από την Ύπατη
Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, συνδέοντας έτσι το πρόγραμμα REACT με τον θεσμό της επανένωσης των οικογενειών.
Ο Δήμαρχος Νεάπολης - Συκεών, Σίμος
Δανιηλίδης, από την πλευρά του, διευκρίνισε ότι ο Δήμος του έχει δεχτεί ήδη 28
αιτήσεις από ενδιαφερόμενους για διάθεση των διαμερισμάτων τους και αναφέρθηκε στο
θετικό κλίμα συνεργασίας μεταξύ των εταίρων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. «Πιστεύαμε
και συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οφείλουμε, δικαιούμαστε αλλά και είμαστε
υποχρεωμένοι να διαμορφώσουμε τις ανάλογες συνθήκες για ανθρώπινη διαβίωση των
συνανθρώπων μας, που είναι πρόσφυγες. Βασικό
στοιχείο του πολιτισμού μας από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν η φροντίδα, η
περιποίηση και η φιλοξενία. Με αυτά τα ιδανικά, αυτές τις αρχές και αυτές τις
αξίες μπήκαμε μπροστά, όταν άλλοι δήμαρχοι φοβήθηκαν τις αντιδράσεις. Εμείς
δικαιωθήκαμε και εκείνοι διαψεύστηκαν. Δεν υπήρξε καμία αντίδραση» είπε
χαρακτηριστικά ο κ. Δανιηλίδης, επαναφέροντας παράλληλα πρόταση που οι τρεις
Δήμοι έχουν καταθέσει ήδη από το φθινόπωρο του 2015, για την ενοικίαση
εγκαταστάσεων νοσηλευτικών ιδρυμάτων της πόλης, που δεν χρησιμοποιούνται πλέον,
όπως το πρώην στρατιωτικό νοσοκομείο 424.
Ο Δήμαρχος Καλαμαριάς, Θεοδόσης Μπακογλίδης, χαιρέτισε επίσης
την
παράταση του προγράμματος, επιβεβαιώνοντας την πρόθεση του Δήμου του να
συνεχίσει να συνεισφέρει σε κάθε δράση που θα συναποφασίζεται με τους εταίρους
του REACT. «Θεωρώ πολύ σημαντικό το γεγονός ότι διαπιστώνεται
αλλαγή στην ψυχολογία του κόσμου, όσον αφορά τους πρόσφυγες.
Το βλέπουμε όταν γυρίζουμε στις γειτονιές που έχουμε νοικιάσει αυτά τα διαμερίσματα,
όπου η τοπική κοινωνία τους έχει αγκαλιάσει και νομίζω ότι αυτό είναι το
ζητούμενο. Αυτό που έχει σημασία, πιστεύω, είναι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς
που ασχολούμαστε με το προσφυγικό στην Ελλάδα, να λέμε λιγότερα και να κάνουμε
πολύ περισσότερα» κατέληξε ο κ. Μπακογλίδης, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι στον
Δήμο Καλαμαριάς έχουν ενοικιαστεί τέσσερα διαμερίσματα, ενώ η αρμόδια επιτροπή
εξετάζει άλλα τρία καθώς και νέες αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Σε
παρέμβασή του ο Δημοτικός Σύμβουλος, Ανδρέας Κουράκης, μέλος της επιτροπής που
ελέγχει την καταλληλότητα των διαμερισμάτων, αφού ενημέρωσε ότι εκκρεμεί η
αυτοψία περίπου 35 διαμερισμάτων στο άμεσο χρονικό διάστημα, εκτίμησε ότι ο
στόχος απορρόφησης πολλών περισσότερων προσφύγων μέσω του προγράμματος είναι
εφικτός για τα επόμενα χρόνια. «Πιστεύω πράγματι ότι μπορούμε να επιτύχουμε την
ενοικίαση έως και 1.000 διαμερισμάτων, έχουμε πλέον την τεχνογνωσία,
εξοικειωνόμαστε με τις νομικές και τεχνικές διαδικασίες, είναι μια πρόκληση για
εμάς και την αναλάβαμε».
Από
πλευράς της ΧΑΝΘ, ο Α΄ Αντιπρόεδρος, Πάρης Γαβριηλίδης, εξέφρασε την πρόθεση για
πιο ενεργή εμπλοκή στο πρόγραμμα REACT. «Αυτή τη στιγμή στην ΧΑΝΘ απασχολούνται 40 προσφυγόπουλα
καθημερινά, για πέντε ώρες, με αθλήματα, μαθήματα αγγλικών και ποικίλες
δραστηριότητες, ενώ ο τελικός σχεδιασμός του προγράμματος περιλαμβάνει περί τα
100 παιδιά».
Όπως έγινε γνωστό στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο
συνολικός αριθμός των αιτήσεων για την εκμίσθωση διαμερισμάτων στον Δήμο
Θεσσαλονίκης ανέρχεται σε 153, στον Δήμο Νεάπολης-Συκεών σε 28 και στον Δήμο
Καλαμαριάς σε 15. Από αυτά ο συνολικός αριθμός των μισθωμένων διαμερισμάτων που
κρίθηκαν κατάλληλα στους τρεις Δήμους ανέρχεται σε 56, από τα οποία τα 41 είναι
ήδη κατειλημμένα (23 στο Δήμο Θεσσαλονίκης, 14 στο Δήμο Νεάπολης-Συκεών και 4
στο Δήμο Καλαμαριάς).
Τα αναλυτικά στοιχεία που αποτυπώνουν την πρόοδο του προγράμματος
REACT είναι:
Ο
συνολικός αριθμός των αιτήσεων για την εκμίσθωση διαμερισμάτων ανέρχονται για
το Δήμο Θεσσαλονίκης στις 153, για το Δήμο Νεάπολης-Συκεών 28 και για τον Δήμο
Καλαμαριάς 15.
Οι
θέσεις φιλοξενίας στα διαμερίσματα καθορίζονται από
τον αριθμό των τετραγωνικών των εκμισθωμένων διαμερισμάτων.
Σχετικά με τη φιλοξενία προσφύγων σε οικογένειες,
το πρόγραμμα δέχτηκε συνολικά 24 αιτήσεις εκ των οποίων οι 5 μόνο κρίθηκαν
κατάλληλες. Η διαδικασία που ακολουθείται από τη στιγμή που το πρόγραμμα θα
δεχθεί μια αίτηση αφορά σε αρχική τηλεφωνική επικοινωνία με το άτομο που
δηλώνει ενδιαφέρον, πραγματοποιείται συνάντηση μαζί του και οι κοινωνικοί
λειτουργοί του προγράμματος επισκέπτονται το σπίτι όπου θα φιλοξενηθεί η
οικογένεια. Εφόσον συνεχιστεί η συνεργασία, υπογράφεται συμβόλαιο και
αναμένεται η άφιξη της οικογένειας που δύναται να φιλοξενήσει ο καθένας. Στη
συνέχεια οι συναντήσεις που γίνονται με τις οικογένειες είναι σε εβδομαδιαία
βάση, είτε όταν κρίνεται αναγκαίο.
Ο συνολικός αριθμός των θέσεων φιλοξενίας μέχρι
σήμερα ανέρχεται σε 17 εκ των οποίων
καλύφθηκαν οι 10 που τελικά αποχώρησαν για μετεγκατάσταση σε άλλες χώρες
της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στη Δομή «Φιλοξενείο» του Δήμου Θεσσαλονίκης υπάρχουν
συνολικά 28 θέσεις φιλοξενίας εκ των οποίων οι 18 είναι κατειλημμένες και 26
ωφελούμενοι έχουν αποχωρήσει για μετεγκατάσταση σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής
Ένωσης.
Όσον αφορά
στον πληθυσμό του προγράμματος REACT, οι ωφελούμενοι, από την έναρξή του, ανέρχονται στα 286 άτομα,
με τα εξής δημογραφικά χαρακτηριστικά:
Ø ΦΥΛΟ:
- 47.9% Άντρες
- 52.1%
Γυναίκες
Ø ΗΛΙΚΙΑ:
- 19-30
ετών: 16.86%
- 31-40
ετών: 15.38%
- 41-67
ετών: 11.68%
- έως 5
ετών: 20.27%
- 6-12
ετών: 25.67%
- 13-18
ετών: 10.14%
Ø ΚΑΤΑΓΩΓΗ:
- Σύριοι:
92.66%
- Ιρακινοί:
5.24%
- Iρανοί:
1.05%
- Παλαιστίνιοι:
1.05%
Ø
ΧΩΡΕΣ ΜΕΤΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ:
- Γερμανία:
65.22%
- Ολλανδία:
10.87%
- Βέλγιο:
8.69%
- Σουηδία:
8.69%
- Γαλλία:
6.53%
Οι παρεχόμενες υπηρεσίες διακρίνονται σε:
·
Ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες: 255 ατομικές/
ομαδικές συναντήσεις με ψυχολόγους ή/ και κοινωνικούς λειτουργούς από την ΑΡΣΙΣ αναφορικά με τις δυσκολίες και
τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες στην καθημερινότητά τους, κατά
την διάρκεια της φιλοξενίας τους.
·
Διαχείριση Υγιεινής: 35
επισκέψεις από την PRAKSIS για
διαχείριση της υγιεινής των ωφελούμενων μέσω της προληπτικής ιατρικής, προαγωγή
της δημόσιας και ατομικής υγείας διαμέσου ενημερωτικών συναντήσεων καθώς και
παροχή διαγνωστικών εξετάσεων.
·
Νομικές Υπηρεσίες: Νομική ενημέρωση και συμβουλευτική από το ΕΣΠ και ΕΕΔΑ τόσο σε ατομικό
όσο και σε ομαδικό επίπεδο, σχετικά με θέματα ασύλου και άλλα νομικά ζητήματα
που προκύπτουν στα πλαίσια της φιλοξενίας των ωφελουμένων και αφορούν την
προσωπική τους κατάσταση και την άσκηση των δικαιωμάτων τους, όπως επίσης και διαμεσολάβηση μεταξύ αρμοδίων φορέων/ αρχών και των ωφελούμενων (π.χ.
δήμοι, υπηρεσίες ασύλου, αστυνομία, κοινωνικές υπηρεσίες/δομές, κα.).
·
Δημιουργική Απασχόληση: 70
επισκέψεις των παιδιών του προγράμματος ηλικίας 4-16 ετών στις εγκαταστάσεις
της ΧΑΝΘ για δημιουργική
απασχόληση και αθλητικές δραστηριότητες με στόχο να γίνει ευκολότερη και πιο
ευχάριστη η προσαρμογή τους στη νέα καθημερινότητα.
·
Συνοδείες: 143 συνοδείες των συνοδών του
προγράμματος του Δήμου Θεσσαλονίκης
σε υπηρεσίες του προγράμματος REACT (ΕΣΠ, ΕΕΔΑ, ΑΡΣΙΣ, ΠΡΑΞΙΣ, ΧΑΝΘ), δημόσιες
υπηρεσίες (Υπηρεσία Ασύλου, Δημαρχείο, νοσοκομεία, σχολεία, ΚΕΠ, κτλ),
υπηρεσίες παροχής Ιατρικής Φροντίδας (Γιατροί του Κόσμου, Κοινωνικά Ιατρεία,
Κοινωνικά Φαρμακεία), χώρους παροχής μη τυπικής εκπαίδευσης (Οικόπολις,
Οδυσσέας κτλ.), λοιπές υπηρεσίες υποστήριξης (ρουχισμός – ΣΥΜΠΡΑΞΗ) και
εκπαίδευσή τους για μελλοντική αυτόνομη μετακίνησή τους από και προς τα σημεία
αυτά.
·
Επιμελητεία: 240
επισκέψεις στα εκμισθωμένα διαμερίσματα από επιμελητές του προγράμματος των Δήμων Θεσσαλονίκης, Νεάπολης-Συκεών και
Καλαμαριάς για τον έλεγχο της εύρυθμης λειτουργίας τους, για
επιδιορθώσεις τεχνικών προβλημάτων και υποδοχές ωφελουμένων.
·
Παιδιά που παρακολουθούν μαθήματα σε
σχολεία: 13 ανήλικα
παιδιά που έχουν εγκατασταθεί σε διαμερίσματα ή σε φιλοξενούσες οικογένειες
εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης έχουν εγγραφεί στα
πλησιέστερα γειτονικά τους σχολεία (Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης)
και παρακολουθούν το κανονικό σχολικό πρόγραμμα στην ελληνική γλώσσα. Από αυτά,
11 παιδιά είναι ηλικίας 6-12 ετών και παρακολουθούν μαθήματα σε δημοτικά
σχολεία και δυο είναι ηλικίας 13-15 ετών και παρακολουθούν μαθήματα σε γυμνάσια.
