ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΖΑΜΑΚΛΗ
Βουλευτή Πιερίας του ΣΥΡΙΖΑ
………………..
ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΣΤΗ ΔΙΑΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ
ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΟΦΕΙΛΩΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Όπως
είναι γνωστό, η Διακομματική Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τη διεκδίκηση των
γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα, που συνεστήθη την 4-12-2015 (Περίοδος ΙΖ΄),
αποτελεί συνέχεια των προηγηθεισών δύο (2) παρομοίων Επιτροπών (Περίοδος ΙΕ΄,
με ημερομηνία σύστασης την 27-2-2014 και Περίοδος ΙΣΤ΄, με ημερομηνία σύστασης
την 10-3-2015). Η Επιτροπή της Περιόδου ΙΕ΄ είχε Πρόεδρο τον βουλευτή της Νέας
Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνο Τζαβάρα και η Επιτροπή της Περιόδου ΙΣΤ΄ είχε
Πρόεδρο την Βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων κ. Ζωή
Κωνσταντοπούλου.
Βάσει του Κανονισμού της Βουλής οι Επιτροπές
αυτές συνιστώνται και συγκροτούνται κατά τα άρθρα 44 και 45 αυτού για εθνικά ή
γενικότερου ενδιαφέροντος ζητήματα. Κατά την παρ. 2. του άρθρου 45 του
Κανονισμού της Βουλής αυτές οι Επιτρoπές μελετoύν
τo ζήτημα πoυ καθoρίζει η απόφαση της Boυλής για τη σύστασή τoυς και συντάσσουν έκθεση, στην oπoία
καταχωρίζoνται oι πρoτάσεις τoυς και η γνώμη της τυχόν μειoψηφίας. H έκθεση υπoβάλλεται στη Boυλή και στην
Kυβέρνηση και έχει συμβoυλευτικό χαρακτήρα.
Το
ζήτημα – αντικείμενο που καθόρισε η απόφαση της Βουλής ήταν «η συνέχιση και
ολοκλήρωση της συγκέντρωσης και τεκμηρίωσης με οργανωμένο τρόπο, των
αδιαμφισβήτητων ιστορικών στοιχείων που θα ενισχύσουν αποτελεσματικά την
ελληνική επιχειρηματολογία για τη διεκδίκηση των οφειλόμενων και τη συστράτευση
και άλλων ευρωπαϊκών δυνάμεων και διεθνών οργανισμών σ' αυτήν την προσπάθεια,
συμπεριλαμβανομένης της προς τον σκοπό αυτό πραγματοποίησης επαφών με άλλα
ευρωπαϊκά Κοινοβούλια και με το Ευρωκοινοβούλιο, αλλά και με ευρωπαϊκά και
διεθνή όργανα που έχουν αντιμετωπίσει ανάλογες περιπτώσεις, καθώς και της
διοργάνωσης συνεδρίων και διαλέξεων για το ζήτημα αυτό».
Πιο συγκεκριμένα η διεκδίκηση της
Ελλάδας αφορούσε:
α) πολεμικές αποζημιώσεις,
β) πολεμικές επανορθώσεις,
γ) αποπληρωμή του κατοχικού δανείου,
δ) επιστροφή κλεμμένων – αρπαγέντων
πολιτιστικών θησαυρών από τις δυνάμεις κατοχής.
Επειδή
η Βουλή διαλύθηκε δύο φορές πρόωρα (Δεκέμβριος 2014 και Αύγουστος 2015), οι
προηγηθείσες δύο Επιτροπές δεν ολοκλήρωσαν το έργο τους, δηλαδή δεν συνέταξαν
και δεν υπέβαλαν στη Βουλή και στην Κυβέρνηση έκθεση συμβουλευτικού χαρακτήρα.
Η συσταθείσα την 4-12-2015 Τρίτη Επιτροπή ολοκλήρωσε το έργο της συντάσσοντας
και υποβάλλοντας έκθεση.
Η
έκθεση αυτή εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία στη συνεδρίαση της 27-7-2016. Υπέρ
ψήφισαν ο ΣΥΡΙΖΑ, η Δημοκρατική Συμπαράταξη, ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ, οι ΑΝ.ΕΛΛ. και η Ένωση
Κεντρώων. Κατά ψήφισε η Νέα Δημοκρατία. Παρών ψήφισε το Κ.Κ.Ε., ενώ η Χρυσή
Αυγή επιφυλάχθηκε.
Η Νέα Δημοκρατία εγγράφως αιτιολόγησε τη
διαφωνία της και κατεγράφη ως μειοψηφία
(δίχως να καταθέσει άλλη έκθεση με διαφορετικό περιεχόμενο), επειδή,
όπως αναφέρει, η (τρίτη) Επιτροπή όχι μόνο δεν αξιοποίησε το αξιόλογο υλικό και
ένα προγραμματισμένο σχέδιο δράσης των δύο προηγηθεισών Επιτροπών, αλλά οδήγησε
τις εργασίες της Επιτροπής προς άλλες κατευθύνσεις {υιοθέτηση αιτημάτων
ιδιωτών, παραδικαστικών (sic !) διεκδικήσεων κ.ά.}. Αποσιωπάται το
γεγονός ότι η Επιτροπή ΟΜΟΦΩΝΑ είχε αποφασίσει ότι η υλοποίηση του
προγραμματισμένου σχεδίου δράσης θα έπρεπε να ξεκινήσει μετά τη σύνταξη της
έκθεσης έτσι, ώστε να υπάρχει συγκεκριμένη θέση της Βουλής {εδώ εντάσσονται:
η διοργάνωση διεθνούς συνεδρίου με θέμα «Γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα» με
τη συμμετοχή του Προέδρου του Ιταλικού Συνταγματικού Δικαστηρίου κ. Giuseppe
Tesauro και οι
απαιτούμενοι χειρισμοί (διοργάνωση εκδηλώσεων και εκθέσεων, υποβολή αναφορών
και ερωτήσεων στο Ευρωκοινοβούλιο, ενεργοποίηση των κοινοβουλευτικών ομάδων
φιλίας κ.ά.) σε εθνικό και διεθνές επίπεδο με στόχο όχι μόνο να καταστεί το όλο
ζήτημα απλώς συμπαθές στη διεθνή κοινή γνώμη, αλλά και να τύχει ουσιαστικής
συμπαράστασης από τους λαούς, από τα Κοινοβούλια χωρών της Ευρώπης, των Η.Π.Α.
και του Ισραήλ (με ιδιαίτερη στόχευση στις τέσσερις νικήτριες και στις τρεις
ηττημένες δυνάμεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου) και από το Ευρωκοινοβούλιο}.
Άλλωστε στην εγκριθείσα έκθεση της Επιτροπής αφιερώνονται 3,5 σελίδες σε
προτεινόμενες ενέργειες από τώρα και μετά, που όχι μόνον περιλαμβάνουν τα
παραπάνω, αλλά τα υπερβαίνουν και τα επαυξάνουν.
Περαιτέρω, η Νέα Δημοκρατία
αιτιολόγησε σε δεύτερο επίπεδο τη διαφωνία της και κατεγράφη ως μειοψηφία, επειδή, όπως αναφέρει, «είχαμε (ΠΟΙΟΙ ;) αποφύγει για
ευνόητους λόγους να αναμείξουμε στα προαναφερθέντα μεγάλα εθνικά ζητήματα,
διεκδικήσεις ιδιωτών, όχι γιατί δεν είναι δίκαια τα αιτήματά τους και δεν
συμμεριζόμαστε τον πόνο που επέφερε ο Γερμανός κατακτητής στις οικογένειές
τους, αλλά γιατί είχαμε ιεραρχήσει, ως άμεση Εθνική προτεραιότητα τις οφειλές
κλπ. της Γερμανίας προς την Ελλάδα, ως κράτους. Άλλωστε η Βουλή, ως άμεσο
κρατικό όργανο με συγκεκριμένες εκ του Συντάγματος αρμοδιότητες δεν θα μπορούσε
να αναμιχθεί σε υποθέσεις που ήδη εκκρεμούν στα ελληνικά δικαστήρια».
Είναι δύσκολο να πιθανολογήσει κάποιος
ότι η Νέα Δημοκρατία δια των συμμετεχόντων στις τρεις Επιτροπές βουλευτών της
δεν έχει αντιληφθεί ότι το σκέλος της διεκδίκησης που χαρακτηρίζεται –
επιγράφεται στις τρεις αποφάσεις της Βουλής με τον όρο «πολεμικές αποζημιώσεις»
αφορά διεκδικήσεις ιδιωτών, δηλαδή ιδιωτικές αξιώσεις που γεννήθηκαν από
θανατώσεις με διαφόρους τρόπους, τραυματισμούς και πρόκληση αναπηριών με
διαφόρους τρόπους, εγκλεισμούς σε στρατόπεδα συγκέντρωσης με καταναγκασμό σε
εργασία, φυλακίσεις, αφαίρεση ή καταστροφή ιδιωτικών περιουσιών λόγω αρπαγών,
κλοπών και άλλων μέσων κ.λ.π. Συνεπώς
αποτελεί αντικείμενο της Επιτροπής (όπως αποτελούσε αντικείμενο και των
προηγηθεισών δύο Επιτροπών) η συγκέντρωση και η τεκμηρίωση των αδιαμφισβήτητων
ιστορικών στοιχείων ΚΑΙ των ιδιωτικών αξιώσεων. Άλλωστε η πρώτη Επιτροπή
είχε ορθώς απευθυνθεί προς το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και προς το Νομικό
Συμβούλιο του Κράτους για να συντάξουν σχετικές εκθέσεις (οικονομικού και
νομικού περιεχομένου αντιστοίχως), τα οποία στις υποβληθείσες εκθέσεις τους
περιλαμβάνουν ΚΑΙ τις ιδιωτικές αξιώσεις. Αξιοσημείωτο είναι ότι το
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους με ομόφωνη γνώμη των μελών της Ομάδας Εργασίας
συνάγει (μεταξύ άλλων) ως τελικό συμπέρασμα του Πορίσματός του και το εξής: «Η Ελληνική Δημοκρατία (με την ιδιότητα του
εκπροσώπου των υπηκόων της) διατηρεί το δικαίωμα να διεκδικήσει από την
Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας την πλήρη ικανοποίηση των αξιώσεων Ελλήνων
υπηκόων (φυσικών και νομικών προσώπων) που πηγάζουν από τον Α΄ και από τον Β΄ Παγκόσμιο
Πόλεμο, με εξαίρεση τις αξιώσεις που ικανοποιήθηκαν δυνάμει διμερών Συμφωνιών».
Εκτός
αυτού, η Πανελλήνια Ένωση Δικηγόρων, που - κατά τους υπολογισμούς της - τα μέλη
της εκπροσωπούν ως πληρεξούσιοι δικηγόροι δεκάδες χιλιάδες ενάγοντες και εν
δυνάμει ενάγοντες, κατέθεσε στην Επιτροπή τη γνώμη ότι είναι προσφορότερη (αν
απαιτηθεί) η δικαστική εκπροσώπησή τους (εναγόντων και εν δυνάμει εναγόντων)
από την Ελληνική Δημοκρατία – Ελληνικό Δημόσιο εξαιτίας της αρνητικής μέχρι
τώρα νομολογιακής εξέλιξης του ζητήματος της ετεροδικίας.
Υπό τα δεδομένα αυτά είναι προφανές: α) ότι ουδέποτε «ιεραρχήθηκαν
ως άμεση εθνική προτεραιότητα οι οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα ως
κράτους» και β) ότι ουδέποτε η Βουλή (δια των
τριών Επιτροπών της) «αναμείχθηκε ως άμεσο
κρατικό όργανο με συγκεκριμένες εκ του Συντάγματος αρμοδιότητες σε υποθέσεις
που ήδη εκκρεμούν στα ελληνικά δικαστήρια».
Είναι σαφές ότι δεν ευσταθούν ως αιτιολογία
καταψήφισης της έκθεσης της Επιτροπής τα παραπάνω εγγράφως διατυπωθέντα, διότι
είναι προσχηματικά, αντιφατικά, ανιστόρητα και νομικώς αβάσιμα.
Τέλος, η Νέα Δημοκρατία
εξέφρασε την απογοήτευσή της για δύο ζητήματα:
Πρώτον, επειδή η επιτροπή, όπως αναφέρει, «δεν προχώρησε σε καμία από τις
ανωτέρω δράσεις, αλλά αναλώθηκε σε συνεδριάσεις και δραστηριότητες που
ανακύκλωσαν γνωστά και τετριμμένα θέματα, με σκοπό την επικοινωνιακή αξιοποίηση
και όχι την ουσιαστική μελέτη και προώθηση μιας τόσο σπουδαίας εθνικής υπόθεσης».
Αποσιωπάται το γεγονός ότι ο
προγραμματισμός της Επιτροπής υπήρξε προϊόν ομοφωνίας των μελών της και μάλιστα
μία συνεδρίασή της – 16.3.2016 - (αφορώσα ζητήματα στη βουλγαρική ζώνη κατοχής)
οργανώθηκε με πρόταση του κ. Κυριαζίδη, βουλευτή Δράμας της Νέας Δημοκρατίας,
που δικαίως είχε εύλογο ενδιαφέρον. Αναρωτιέμαι: Δεν έπρεπε η Επιτροπή να
ενημερωθεί από την Ομάδα Εργασίας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους
(συνεδρίαση της 30-3-2016); Δεν έπρεπε η Επιτροπή να συντονίσει τη δράση της με
τους Έλληνες Ευρωβουλευτές (συνεδρίαση της 27-6-2016); Δεν έπρεπε η Επιτροπή να
ενημερωθεί από το Δίκτυο Μαρτυρικών Χωριών και Πόλεων (συνεδρίαση της
20-1-2016); Δεν έπρεπε η Επιτροπή να ενημερωθεί από το Εθνικό Συμβούλιο
Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα – Ε.Σ.Δ.Ο.Γ.Ε. (συνεδριάσεις
της 3-2-2016 και της 17-2-2016); Δεν έπρεπε η Επιτροπή να ενημερωθεί από την
Πανελλήνια Ένωση Δικηγόρων για τις Γερμανικές Αποζημιώσεις – Π.Ε.Δ. (συνεδρίαση
της 6-7-2016); Υπήρξε κάποια άλλη πρόταση από πλευράς Νέας Δημοκρατίας που δεν
έγινε δεκτή; Όλοι οι παραπάνω (φορείς και πρόσωπα) χρησιμοποιήθηκαν για να
ανακυκλωθούν γνωστά και τετριμμένα θέματα και για να αξιοποιηθούν επικοινωνιακά
και ουδέν προσέφεραν για την ουσιαστική μελέτη και προώθηση της πράγματι
σπουδαίας εθνικής υπόθεσης;
Δεύτερον, «καθότι η κυβέρνηση παρέκαμψε έντεχνα την διεκδίκηση
των γερμανικών οφειλών, μη συνεργασθείσα με την επιτροπή, καθόσον οι αρμόδιοι
κληθέντες Υπουργοί της, (Εξωτερικών, Οικονομικών, Πολιτισμού) απέφυγαν να
ανταποκριθούν στο αίτημα της επιτροπής για συνδρομή. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί
ο Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Νίκος Παρασκευόπουλος, ο οποίος αν και μη αρμόδιος
για τη διεκδίκηση των οφειλών, υποσχέθηκε να διευκολύνει τις ιδιωτικές
υποθέσεις που ασφαλώς δεν επηρεάζουν και ούτε προωθούν την όλη εθνική υπόθεση,
δεσμευόμενος για την εκτέλεση σχετικής απόφασης, χωρίς να πράξει μέχρι σήμερα
αυτό».
Οι μόνοι Υπουργοί που εκλήθησαν ήταν ο Εξωτερικών και ο Δικαιοσύνης. Ο
πρώτος έχω την άποψη ότι ορθώς δεν προσήλθε, διότι ενδεχομένως θα εκαλείτο να
τοποθετηθεί επί ζητημάτων που άπτονται της διπλωματίας και απαιτούν λεπτούς και
ευαίσθητους χειρισμούς. Ο δεύτερος προσήλθε και υποσχέθηκε ότι θα θέσει προς
συζήτηση με τους Θεσμούς το ζήτημα της κατάργησης του τέλους δικαστικού ενσήμου
για τις αναγνωριστικές αγωγές που αφορούν αξιώσεις πηγάζουσες από διεθνείς
αδικοπραξίες κατά τη διάρκεια της Κατοχής, εφ’ όσον ασκούνται από θύματα,
ενώσεις θυμάτων ή συγγενών – καθολικών διαδόχων των θυμάτων.
Είναι σαφές ότι δεν ευσταθούν ως αιτιολογία καταψήφισης της έκθεσης της
Επιτροπής τα παραπάνω εγγράφως διατυπωθέντα, διότι είναι προσχηματικά και
αντιφατικά.
Αν, εν κατακλείδι, η Νέα Δημοκρατία θεωρεί ότι το θέμα προσφέρεται για
την άσκηση αντιπολίτευσης είναι δικό της θέμα. Κατά τη γνώμη μου, όμως, προέχει
η ανάδειξη της ανάγκης για σύμπνοια και για ενότητα του ελληνικού λαού στο
συγκεκριμένο εθνικό ζήτημα, που μπορεί και πρέπει να εκφρασθεί διά και μέσω του
Ελληνικού Κοινοβουλίου και των κομμάτων που εκπροσωπούνται σ’ αυτό – ιδίως του
κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Εύχομαι και ελπίζω ότι μέχρι την
ημερομηνία που η έκθεση θα συζητηθεί στην Ολομέλεια της Βουλής η Νέα Δημοκρατία
θα αναθεωρήσει τη στάση της.