Αντώνη Ι. Ζαρκανέλα
π. Γενικού Διευθυντή Ανάπτυξης
της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης.
π. Γενικού Διευθυντή Ανάπτυξης
της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας κ. Ήσυχος με δήλωσή του για τη συμπλήρωση 58 ετών από τον θάνατο, σε αυτοκινητιστικό ατύχημα, του Στρατηγού Στέφανου Σαράφη, αναφέρεται στους αγώνες και στο ήθος του. Φιλοτεχνεί στη συνέχεια το πορτραίτο του Στρατηγού Σαράφη, μόνον όσον αφορά την συμμετοχή του στον ΕΛΑΣ παρουσιάζοντάς την ως οικειοθελή προσχώρηση στον ΕΛΑΣ και βέβαια αφού συμμετείχε στον ΕΛΑΣ, εξ ορισμού, είναι δημοκράτης, παράδειγμα προς μίμηση, ανιδιοτελής κλπ.
Ο Στρατηγός Σαράφης δεν προσχώρησε (οικειοθελώς) κ. Υπουργέ στο ΕΑΜ αλλά μετά από εκβιασμούς(;), προσβολές, πειθαναγκασμούς(;), υποσχέσεις για αρχιστρατηγίες(;). Όλα αυτά και άλλα πολλά που αφορούν και την στρατιωτική πορεία του Στρατηγού γράφτηκαν από πολλούς και δεν αμφισβητήθηκαν από κανέναν. Και περιέχονται προφανώς στον υπηρεσιακό φάκελο του Στρατηγού Σαράφη. Εμείς δεν πρόκειται να προσθέσουμε ούτε μία λέξη παραπάνω, απλώς θα παρουσιάσουμε την πορεία του ανδρός προφανώς χωρίς κρίσεις.
Όπως αναφέρει ο Αρχηγός της Συμμαχικής Αποστολής στην Ελλάδα Έντυ Μάγιερς, στο βιβλίο του Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΛΟΚΗ, (Ε. Μάγιερς, 1955): «..ο Σαράφης, αρχηγός μερικών ανεξάρτητων ομάδων στα βουνά της Πίνδου» ζήτησε στις αρχές Φεβρουαρίου του 1943, συνεργασία με τον Ζέρβα και προσπάθησε να δει αν μπορεί να προμηθευτεί όπλα, πυρομαχικά και ρουχισμό από το Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής προκειμένου, όπως του είχε πει, να οργανώσει ένα ανεξάρτητο ανταρτικό κίνημα στην Πίνδο και του άφησε την εντύπωση να πιστέψει «..ότι είχε τις ίδιες πολιτικές απόψεις με τον Ζέρβα πάνω στο θέμα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ». Μετά από πρόταση του Σαράφη για ενεργοποίηση του Πλαστήρα, ο Μάγιερς ζήτησε από τους Σαράφη –Ζέρβα να συμφωνήσουν στη δημιουργία μη-πολιτικών «Εθνικών Ομάδων» που θα φρόντιζε αυτός να ενισχύονται από το Κάιρο. Ο Σαράφης αναχώρησε για τη Βόρειο Πίνδο για να οργανώσει τις ομάδες του (σελ. 112-3).
Πληροφορείται ο Μάγιερς στις 7 Μαρτίου 1943 ότι ο Σαράφης, ο Κωστόπουλος και όλοι οι αξιωματικοί τους είχαν πιαστεί, με ύπουλο τρόπο, κυριολεκτικά στον ύπνο και «χωρίς να πέσει τουφεκιά» αιχμάλωτοι από μερικές ομάδες του ΕΛΑΣ, υπό τον Κόζιακα, λίγες ημέρες πριν. Αμέσως ο Μάγιερς στέλνει έντονο σήμα στο Κάιρο και μέσω αυτού στην Κ.Ε. του ΕΑΜ και ζητούσε από το ΕΑΜ την άμεση απόλυση των Σαράφη-Κωστόπουλου με τα όπλα τους, στο δε Κάιρο σύστηνε να μην στείλει εφόδια στον ΕΛΑΣ σε κανένα μέρος της Ελλάδας.(Σελ.124). Ο Ζέρβας ζητούσε την άδεια να κινηθεί εναντίον του Κόζιακα, αλλά ο Μάγιερς τον απέτρεψε. Ο Βρετανός ταγματάρχης Σέπαρντ, που παρουσιαζόταν σχεδόν ως θαυμαστής του ΕΑΜ, από την περιοχή του Ολύμπου, σε αναφορές του προς το Κάιρο ανέφερε ότι «..ο Σαράφης ήταν ύποπτος για συνεργασία με τους Ιταλούς». (Σελ. 125). Ο Μάγιερς ξεκινάει να συναντήσει τον Κόζιακα και μετά από διήμερο ταξίδι με άλογα, τον βρίσκει και του ζητάει να απελευθερώσει τον Σαράφη και τους άλλους αξιωματικούς. Ο Κόζιακας του απαντάει πως έχει διαταγή από τον Καραγιώργη, που ήταν Γραμματέας του ΕΑΜ Κεντρικής Ελλάδας, να τους στείλει συνοδεία στη Ρούμελη. Ο Κόζιακας είπε του Μάγιερς ότι είχε αναμφισβήτητα τεκμήρια για επαφές του Σαράφη με τους Ιταλούς στα Τρίκαλα μέσω του Νομάρχη Σαράντη. Ο Μάγιερς στη συνέχεια του ζήτησε να δώσει πίσω τα όπλα στους άνδρες του Σαράφη. Μετά από μία-δυο μέρες συναντάται στις 24 με 25 Μαρτίου στην Καρδίτσα με τον Καραγιώργη ο οποίος τον πληροφορεί ότι «..ο Σαράφης, ο Κωστόπουλος και τέσσερις άλλοι αξιωματικοί είχαν μεταφερθεί στο στρατηγείο του Άρη, στη Ρούμελη, και περίμεναν να δικαστούν από αντιπροσώπους του ΕΑΜ Αθηνών. Μετά από πορεία ωρών ο Μάγιερς έφθασε στις 27 Μαρτίου στο Γαρδίκι και τελικά στις 31 Μαρτίου έφθασε στο χωριό Κολοκυθιά όπου κατά πληροφορίες του κρατούνταν αιχμάλωτος ο Σαράφης και βρισκόταν ήδη εκεί ο Βελουχιώτης και ένας εκπρόσωπος του ΕΑΜ από την Αθήνα ο Ανδρέας Τζήμας ή Εύμαιος ή Σαμαρινιώτης, σημαίνον στέλεχος του ΚΚΕ. Μετά από μια πρώτη εισαγωγή και γνωριμία, ο Μάγιερς ρώτησε τον Τζήμα με πιο δικαίωμα συνέλαβαν και κρατούσαν αιχμαλώτους τον Σαράφη και τους άλλους, και ότι θα ζητούσε από το Κάιρο να σταματήσει τον οποιονδήποτε εφοδιασμό του ΕΛΑΣ. Ο Εύμαιος καθησύχασε τον Μάγιερς λέγοντας του ότι το επόμενο πρωί θα απελευθέρωνε τον Σαράφη και τους συμπολεμιστές του. Την άλλη, 3 Απριλίου 1944, πήγε ο Σαράφης να επισκεφθεί τον Μάγιερς και να του ανακοινώσει την απόφασή του όχι να πάει στο βουνό αλλά να ενώσει τις δυνάμεις του με τον ΕΛΑΣ!! «Τι αποκάλυψη» αναρωτιέται ο Μαγιερς «για τον χαρακτήρα του Σαράφη! Θα έμπαινε σε ένα Κίνημα Αντίστασης που πριν από λίγες ώρες τον απειλούσε με θάνατο και πριν από μερικές μέρες τον είχε προσβάλει..» μεταφέροντας τον φρουρούμενο από τον ΕΛΑΣ, με χειροπέδες από την Πίνδο στην Ρούμελη.. Γνωρίζοντας όλα αυτά ο Γεώργιος Καρτάλης, πολιτικός αρχηγός της ΕΚΚΑ, μετέπειτα υπουργός στην κυβέρνηση Πλαστήρα, σε μία αποστροφή του λόγου του κατά το συνέδριο του Λιβάνου αναφερόμενος και απευθυνόμενος στον Σαράφη του είπε: "Ανηγορεύθης αρχιστράτηγος του ΕΛΑΣ δι’ εμπτυσμού"υπονοώντας τις ταπεινωτικές συνθήκες προσχώρησής του.
Ποια όμως ήταν η άποψη, τις ίδιες εκείνες ημέρες, του ΕΑΜ για τον Σαράφη; Η Πανθεσσαλική Επιτροπή του ΕΑΜ στις 24 Μαρτίου 1943 κυκλοφόρησε μια ανακοίνωση-καταγγελία με τίτλο: ΦΩΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΧΘΟΝΙΑ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΟΤΩΝ ΤΟΥ ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΛΑΟΥ, ΣΑΡΑΦΗ-ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ-ΣΑΡΑΝΤΗ ΚΑΙ Σία.» με την οποία κατήγγειλε «..εις τον λαόν της Θεσσαλίας και όλης της Ελλάδος τας προδοτικάς πράξεις του Συν/ρχου Σαράφη και του Ταγ/ρχου Κωστοπούλου, πλήρως αποδειχθείσας και από το κατασχεθέν αρχείον και των δυο αξιωματικών». Ο Σαράφης κατηγορούνταν διότι: 1) Κατείχε άδειαν κυκλοφορίας για όλη την Ελλάδα υπογεγραμμένη από την Ιταλική Καραμπιναρία που του χορηγήθηκε «..προφανώς διότι ο κ. Σαράφης εξυπηρέτει τα συμφέροντα του κατακτητού. 2) Συνελήφθη τέσσερες φορές και 4 φορές απολύθηκε γεγονός που δεν έγινε σε πατριώτες αλλά μόνον σε προδότες και καταδότες. 3) Ο Σαράφης συνεργάσθηκε στενότατα με τον Λεγεωνάριο Νομάρχη Τρικάλων, τον προδότη και δήμιο του Λαού της Δυτικής Θεσσαλίας Σαράντη. 4) Ο Σαράφης διευκολύνθηκε από τον Σαράντη να συναντηθεί στα βουνά με τον Ταγ/ρχη Κωστόπουλο «δια να τεθεί επί κεφαλής όλης της συμμορίας των αντιδραστικών στοιχείων» και παρόλον ότι αυτό ήταν ευρύτατα γνωστό, δεν συνελήφθη από τους Ιταλούς και 5) Ο Σαράφης παραδέχθηκε ότι πήγε «στην Θεσσαλία ως «εντολοδόχος του ανισόρροπου Στρατηγού Θ. Παγκάλου… διά να διαλύση τους ανταρτικούς σχηματισμούς του ΕΛΑΣ της Θεσσαλίας ως ΄΄Κομμουνιστικούς΄΄. Τίμημα της προδοσίας αυτής, κατέληγε η καταγγελία, θα «..θα ήτο «..η χορήγησις Αρχηγείας του κράτους (τύπου Πεταίν και Αντωνέσκο) εις τον Θ. Πάγκαλον και Πρωθυπουργίας εις τον Συν/ρχην Σαράφην…».
Το έγγραφο της καταγγελίας αυτής περιέχεται στα Αρχεία του Γενικού Επιτελείου Στρατού του Υπουργείου του κ. Ήσυχου. Είναι έγγραφο του ΕΑΜ. Αν αληθεύουν αυτά που καταγγέλλει το ΕΑΜ, δεν ισχύουν αυτά που λέει ο κ. Υπουργός για (οικειοθελή) προσχώρηση του Σαράφη στον ΕΛΑΣ. Εκβιάστηκε και απειλήθηκε από τον ΕΛΑΣ; Μάλλον όχι, γιατί ήταν γενναίος αξιωματικός όπως λέει ο ΑΒΕΡΩΦ-ΤΟΣΙΤΣΑΣ 1973 (2009). Ήθελε εξουσία με κάθε τρόπο; Η καταγγελία του ΕΑΜ του καταμαρτυρεί πρωθυπουργικές φιλοδοξίες σε συνεργασία και με τις ευχές, μάλιστα, των κατακτητών. Τον ήθελε ο ΕΛΑΣ για την Στρατιωτική του αξία ή γιατί με τον τρόπο αυτό αποκτούσε ο ΕΛΑΣ έναν δημοκρατικό αξιωματικό με καλό όνομα ιδιαίτερα μεταξύ των αποτάκτων, μια προθήκη δηλαδή ότι ο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ δεν σήμαινε κατ’ ανάγκη ΚΚΕ; Αυτό είναι σίγουρο ότι το πέτυχε το ΚΚΕ. Πάντως ο κ. Υπουργός θα πρέπει να επιλέξει ένα από τα δύο: Ή συμφωνεί με τον Μάγιερς ή με τα αναφερόμενα του ΕΑΜ Θεσσαλίας. Δεν μπορεί να συμφωνεί και με τα δύο! Εκτός και αν μπορεί ο Σαράφης να είναι και Αριστερός και προδότης των κατακτητών αρκεί αυτό να βολεύει στην Αριστερά!!
Σε κάθε περίπτωση, η στρατιωτική πορεία του Σαράφη είναι για το ασίγαστο πάθος του Ανδρός για την πολιτική, που χαρακτηρίζεται από τα πρώτα βήματα της στρατιωτικής του καριέρας ως ένας «επαγγελματίας» κινηματίας, πραξικοπηματίας που δεν έλειψε σε κανένα πραξικόπημα και ήταν πολλά –μικρά (μιας νύκτας) και μεγάλα (με αλλαγές κυβερνήσεων)- πραξικοπήματα από εκείνα που οργάνωσαν οι αντιβασιλικοί-«δημοκρατικοί» Αξιωματικοί από το 1916, από το κίνημα της Θεσσαλονίκης μέχρι το κίνημα του 1935 στο οποίο πρωτοστάτησε ως μέλος της Τριανδρίας (Χούντα) Σαράφη, Ζάννα, Κολιαλέξη μετά από το οποίο καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και στρατιωτική καθαίρεση και επανήλθε στο στράτευμα στα πλαίσια της αμνηστίας που δόθηκε από τον Βασιλέα Γεώργιο Β’ μετά την παλινόρθωση της Βασιλείας του ιδίου έτους.
Ως Υπουργός Άμυνας ο κ. Ήσυχος θα έπρεπε να τιμάει τους Αξιωματικούς που τίμησαν τον στρατιωτικό τους όρκο και δεν παρέβησαν το καθήκον τους.. Αν η εμπλοκή σε κινήματα και πραξικοπήματα, η ανυπακοή στο Σύνταγμα και τους νόμους, η προσπάθεια ανατροπής του πολιτεύματος, η με κάθε τρόπο αναρρίχηση στην εξουσία, όπως κατήγγειλε τότε το ΕΑΜ κλπ., αποτελούν το μέτρο και το «διαχρονικό μάθημα για τις επόμενες γενιές», για τους ηγήτορες στις ένοπλες δυνάμεις, όπως λέει ο κ. Υπουργός, τότε αλλοίμονο μας… Εκτός και αν όλα αυτά συγχωρούνται και νομιμοποιούνται για κάποιον που θέλει να επιβάλλει την Άκρα Αριστερά ή που συντάσσεται με αυτήν.
