4η ΥΠΕ
ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΘΥΜΟΥ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ
11 Δεκεμβρίου 2014
Σωτήρης Μιχ. Τσιλίκας med, MSc Κοινωνικής Ψυχιατρικής
Διευθυντής του Ψυχιατρικού Τμήματος
Διευθυντής του Τομέα Ψυχικής Υγείας
Η Εκδήλωση τελεί υπό την Αιγίδα
της Ιατρικής Υπηρεσίας
της Επιστημονικής Επιτροπής
της Διοίκησης του Ιπποκρατείου
Σας καλωσορίζω ως άτομα, όλους τους εργαζόμενους, στην κάθε βαθμίδα στο Νοσοκομείο.
Καλωσορίζω την Ιατρική Υπηρεσία, την Επιστημονική Επιτροπή και την Διοίκηση του Νοσοκομείου μας, σαν Επιστημονικούς και Διοικητικούς θεσμούς.
Καλωσορίζω επίσης άτομα και εκπροσώπους από άλλα Νοσοκομεία και από Θεσμικούς φορείς και Αρχές της πόλης μας.
Ευχαριστώ και καλωσορίζω όλους τους συνεργάτες μου στο Ψυχιατρικό Τμήμα.
Ο Θυμός εμφανίζεται, όταν σ΄ ένα πλαίσιο, υπάρξει διαταραχή της ισορροπίας, με αποτέλεσμα δυσαρμονία.
Ο εκφραζόμενος θυμός φέρνει την σύγκρουση.
Ο ανέκφραστος θυμός (η συγκράτηση και το κατάπιμα του θυμού) μπορεί να φέρει μέσα στον χρόνο, ψυχοσωματικές διαταραχές και βλάβες (στο μυοσκελετικό, το πεπτικό, το καρδιαγγειακό κλπ).
Ακόμα μπορεί -σε περιπτώσεις απώλειας- να στραφεί ενάντια στον εαυτό, με αποτέλεσμα
την κατάθλιψη και με παρελκόμενο την αυτοκτονία.
Ενδεχόμενα ο καταπιμένος θυμός, που διαποτίζει και δηλητηριάζει την ψυχή, μπορεί να φέρει και την τάση για ανθρωποκτονία (μούρχεται να τον σκοτώσω).
Όμως ο θυμός μπορεί και να μετουσιωθεί (με πολύπλοκες αμυντικές διεργασίες του ΕΓΩ) σε κάτι άλλο και έτσι να εξατμισθεί αυτός σαν κακή ενέργεια, δημιουργώντας κάτι θετικό.
Αυτά είναι πολύ σημαντικά βέβαια, αλλά λόγω της χρονικής έκτασης που θα καταλάμβαναν στην ανάλυση, είναι για άλλον χρόνο και άλλες συνθήκες.
Ο θυμός αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση, απέναντι: Σε ενδεχόμενο βλάβης - απώλειας
ή συντελεσθείσα βλάβη - απώλεια.
Σε ειδικές συνθήκες, μπορεί να εμφανίζεται σε ασθενείς, συνοδούς, επισκέπτες, αλλά και στο προσωπικό του Νοσοκομείου.
Στο προσωπικό του Νοσοκομείου, μπορεί να εμφανίζεται θυμός, από διάφορες αιτίες όπως:
- Από έντονα προσωπικά και οικογενειακά προβλήματα, με την συνακόλουθη υπερευαισθησία και την ελάττωση της ανοχής και αντοχής στα στρες
- Από διαφορές αλλά και επακόλουθες συγκρούσεις μεταξύ του προσωπικού
- Από συγκρουσιακές τάσεις και εντάσεις μεταξύ προϊσταμένων και υφισταμένων
-Γενικότερα από αίσθηση ή ύπαρξη αδικίας
-Από έλλειψη τάξης, από ένα αλλαλούμ και ανασφαλές πλαίσιο
-Σημαντική συνθήκη για την εκδήλωση του θυμού μπορεί να είναι η χρόνια πίεση από μεγάλο όγκο εργασίας σε δυσανάλογα μικρό χρόνο.
.Όταν ευτελίζονται αρχές και ιδανικά, όταν ως σημείο αναφοράς
δεν είναι το: Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος.
Το θιγμένο και θυμωμένο προσωπικό μπορεί να νοιώθει απροστάτευτο και ανήμπορο, αν δεν υπάρχει στηρικτικό πλαίσιο. Να νοιώθει ότι θα πάθει ζημιά ή ότι θα κάνει ζημιά, με ξεσπάσματα, ίσως προς κάθε κατεύθυνση και βέβαια και προς τον εαυτό.
Φυσικά μπορεί να βοηθηθεί με το να μάθει να διαχειρίζεται τον θυμό και την κρίση, αλλά χρειάζεται οπωσδήποτε ταυτόχρονη βελτίωσηκαι του εργασιακού πλαισίου. Όπου να νοιώθει ασφάλεια, προστασία, μη πίεση για υπέρβαση των ορίων του και δικαιοσύνη από τους προϊσταμένους.
Χρειάζονται σεβασμός της προσωπικότητάς του και της αξίας του, αναγνώριση και αληθινές επιβραβεύσεις και εργασιακό περιβάλλον χρωματισμένο δημιουργικά.
Γενικά ο κάθε άνθρωπος χρειάζεται να προσέρχεται στην εργασία του, όχι σαν σε καταναγκαστικά έργα ή σε πόλεμο, αλλά για να προσφέρει δημιουργικό έργο, να παίρνει ικανοποιήσεις και έτσι στην καλλίτερη περίπτωση, να προσέρχεται με χαρά και ενθουσιασμό.
Το θέμα συνολικά είναι άκρως σοβαρό και πολύ ενδιαφέρον.
Η σημερινή εισήγηση θα είναι μια εισαγωγική διαδικασία στο θέμα. Εφ΄ όσον εκφρασθούν σχετικά αιτήματα, μπορούμε να προγραμματίσουμε εκδήλωση σε πλήρη ανάπτυξη και σε άλλον χρόνο. λχ υπό μορφήν Ημερίδας ένα Σάββατο και με πολλούς εισηγητές.
Σήμερα θα ασχοληθούμε γενικά με τον θυμό και επί μέρους, θα ασχοληθούμε με τον θυμό συνοδών ασθενών, όπως και με το ιδιαίτερο πλαίσιο, που είναι το Νοσοκομείο.
Το Νοσοκομείο είναι ο χώρος, όπου προστρέχουν οι άνθρωποι για να ξαναβρούν την χαμένη βιοψυχοκοινωνική τους υγεία ή για να αποτρέψουν τον επερχόμενο θάνατο.
Και μπρος στο δέος, όταν ορθώνεται μπροστά μας το δίδυμο ΄΄ζωή και θάνατος΄΄, αναφύονται οι ανθρώπινες αξίες και η ποιότητα ζωής.
Το Νοσοκομείο δεν μπορεί με τίποτε, να είναι μια εμπορική κερδοφόρα επιχείρηση.
Πρόσφατα, ακούσαμε το απίστευτο. Μια μέρα σε ιδιωτική Εντατική με διασωλήνωση, έβγαλε λογαριασμό 3.150 Ευρώ ! Ακριβώς έτσι. Δηλαδή στις 10 μέρες θα ανέρχονταν στις 30.000 ;
Γι αυτό και όχι μόνο γι΄ αυτό, η Πολιτεία έχει τα Νοσοκομεία.
Το Νοσοκομείο για να υπάρχει, χρειάζεται βέβαια να διοικείται σε πλαίσιο οικονομίας, με την γενικότερη έννοια του όρου.
Αλλά αφοριστικά ανήκει μόνον στον άνθρωπο και την Κοινωνία και όχι στα συμφέροντα.
Εξ αντικειμένου λοιπόν, είναι χώρος ιερός.
Το γενικότερο πλαίσιο του Νοσοκομείου χρειάζεται να αποπνέει τον σεβασμό και να προστατεύεται από το άτομο – ενεργό πολίτη και την Πολιτεία.
Έτσι, είναι πάρα πολύ άσχημο, για έναν ασθενή και τον συνοδό του, να βλέπουν κάποιον, χωρίς να σέβεται ούτε το πλαίσιο ούτε τους άλλους, να διαταράσσει με ισχυρές θυμώδεις εκδηλώσεις, την εύρυθμη λειτουργία του Νοσοκομείου.
Οι ίδιοι ταράσσονται, μπορεί και να τρομοκρατούνται, επειδή κάποιοι όντως δεν σέβονται
ούτε το πλαίσιο, ούτε τους άλλους (ασθενείς και συνοδούς).
Μπορεί όμως να ταραχθεί και το υγειονομικό προσωπικό και να επέλθει τότε όντως παρακώλυση της εύρυθμης λειτουργίας του Νοσοκομείου.
Αυτό αποτελεί βαρύτατο ηθικό και νομικό αδίκημα, που σαν τέτοιο χρήζει οπωσδήποτε αυστηρότατων κυρώσεων. Βασικά χρειάζεται η πρόληψη.
Αν κάποιος πολίτης έχει ένα παράπονο ή θυμό για άτομο του προσωπικού ή έχει ένα αίτημα αναφορικά με δυσλειτουργία στο Νοσοκομείο, μπορεί να απευθυνθεί διά ζώσης ή γραπτά στους αρμόδιους Διευθυντές ή και στην Διοίκηση.
Όμως, όταν στην πραγματικότητα το αναφερόμενο πλαίσιο είναι πρακτικά απροστάτευτο, ξέφραγο αμπέλι και αποπνέει την ατιμωρησία, τότε -εν βρασμώ ψυχής- μπορεί να συμβούν έκτροπα και να συντελεστούν ιεροσυλίες.
Δυστυχώς μας λείπει η Παιδεία
Δυστυχώς μας λείπουν προστατευτικοί Θεσμοί σε λειτουργία.
Τι είναι όμως ο Θυμός;
Η λέξη μας παραπέμπει στο θυμικό πεδίο. Στο αισθαντικό, ενστικτώδες και συναισθηματικό πεδίο του ανθρώπου.
Το άτομο αισθάνεται ότι αντιδραστικά γεμίζει με αρνητική, επιθετική, καταστροφική ενέργεια. Όλα αυτά δεν έχουν σχέση με την σκέψηκαι την λογική, αλλά μπορεί να πλαισιώνονται ιδιότυπα από αυτά.
Ο φόβος, η αγανάκτηση, η οργή και ο θυμός αποτελούν αντιδράσεις, μπροστά σε κίνδυνο, ή σε εμφάνιση: όχλησης - βλάβης - καταστροφής. Εκλύονται με την επίδραση πάνω στο άτομο παραγόντων βλαπτικών ή εκλαμβανομένων ως βλαπτικών. Δηλαδή παραγόντων, που μπορεί να έχουν αρνητική επίπτωση στην ζωή, την υγεία, την τιμή, την περιουσία, την υπαρξιακή υπόσταση ή απλώς την βόλεψη του ατόμου.
Το άτομο νοιώθει ότι δέχεται επίθεση και έτσι αναφορικά με τον θυμό, αντιδρά θα λέγαμε αμυντικά - προστατευτικά:
α. Με Επιθετική στάση, κατακλυζόμενο από τον θυμό (αυτόματη παραγωγή αρνητικής ενέργειας προς εκτόξευση).
β. Μετασχηματίζοντας τον θυμό, μετατρέποντας μέρος του θυμού σε ψυχοκινητικότητα. Λχ Εξωλεκτική επιθετική στάση, ύβρεις,εκτόξευση απειλών, φτύσιμο, γελοιοποίηση, σπρώξιμο, γρονθοκόπημα, χρήση όπλου.
Αν ο θυμός πλαισιωθεί με σκεπτικό υλικό, μπορεί να δώσει γένεση σε σχέδιο εκδίκησης σε δεύτερο χρόνο.
Στο σημείο αυτό, σαν σε παρένθεση, ας προσεγγίσουμε στοιχειωδώς την έννοια Φόβος.
Τι είναι ο φόβος ?
Είναι ο συναγερμός του οργανισμού μπροστά σε επικείμενη βλάβη – καταστροφή.
Είναι μια αρχέγονη αίσθηση και ταυτόχρονα μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων στον οργανισμό, που σε τελική ανάλυση στοχεύουν στην προετοιμασία του για άμυνα / προστασία, με πάλη ή με φυγή.
Κατ΄ αρχήν ο φόβος προκαλεί αστραπιαία πάγωμα του οργανισμού (πάγωσε από τον φόβο). Ακινητοποιείται η σκέψη, το συναίσθημα, το σώμα.Αμέσως μετά κινητοποιείται και προετοιμάζεται ο οργανισμός για πάλη ή για φυγή.
Εφ΄ όσον επικρατήσει ψυχραιμία, ο άνθρωπος λαμβάνει υπ΄ όψιν τα συνολικά δεδομένα της πραγματικότητας και επιλέγει με την κοινή λογική, συνειδητά λύσεις, σωστά ή λάθος.
Αν δεν υπάρξει ψυχραιμία, ακολουθούνται εν θερμώ ενστικτώδεις αντιδράσεις. Αναλαμβάνει τότε ο αυτόματος πιλότος, παραγκωνίζοντας τον συνειδητό εαυτό, και αντιδρά με: Συμπεριφορά Φυγή – αποφυγή (Πανικός) ή Συμπεριφορά Επίθεση (διαβαθμίσεις του θυμού).
Αν πάλι το άτομο μετά το πάγωμα, νοιώσει ανημπόρια και αδυναμία αντίδρασης – αντίστασης, ως και το μάταιο του πράγματος, τότε εμφανίζεται η παραίτηση. Μετά μέσα στον χρόνο το συνηθίζει και επακολουθεί η αποδοχή του μοιραίου.
Γνωρίζοντας συνειδητά ή νοιώθοντας ενστικτωδώς τα ανωτέρω, η κάθε κακή εξουσία σε (οικογένεια, σχολείο, ομάδα, εργασιακό χώρο, οργανώσεις, ΜΜΕ, κυβέρνηση, πολιτική κλπ), χρησιμοποιεί τρόπους χειραγώγησης.
Κατ΄ αυτόν τον τρόπο, μπορεί να χρησιμοποιήσει την απειλή, να ενεργοποιήσει τον φόβο από υπαρκτούς ή κατασκευασμένους κινδύνους, στοχεύοντας στην ακινητοποίηση, την παραίτηση και την υποταγή των ατόμων.
Έτσι ο φόβος γίνεται το εργαλείο επιβολής, καθυπόταξης και ποδηγέτησης ανθρώπων και συνειδήσεων.
Ο Θυμός αποτελεί συστατικό της Επιθετικότητας
Επιθετικότητα είναι η κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την τριάδα, από την συνύπαρξη:
- Μιας ισχυρής, κυριαρχούσας άποψης
- Από καταστροφικές δυνάμεις σε ετοιμότητα ή έκφραση και
- Από τον στόχο.
Αλλά ας δούμε αναλυτικότερα πότε παράγεται και εκφράζεται ο θυμός, έναντι
φόβου βλάβης και απωλειών:
α. Όταν βιώνεται ανασφάλεια και πιθανότητα όχλησης, βλάβης, καταστροφής, από ύπαρξη κινδύνου (Προκύπτει τότε η ανάγκη άμυνας - προστασίας. Η καλλίτερη άμυνα είναι η Επίθεση, λέει ο λαός).
β. Όταν κινδυνεύουν ή πλήττονται ήδη προσδοκίες, οράματα, η αξιοπρέπεια, ο υπαρξιακός χώρος, η αλήθεια, η ελπίδα, όταν σε πνίγει το δίκιο.
Τότε αμυντικά μπορεί να αναδύεται η αγανάκτηση ως στάση αλλά και να εκδραματίζεται ενεργός προστατευτικός θυμός (καταστροφική δύναμη).
γ. Όταν το πλαίσιο είναι θολό, χωρίς διακριτά όρια και αυστηρούς κανόνες.
Τότε το πλαίσιο εκπέμπει αντί της εμπιστοσύνης, ασφάλειας, σιγουριάς και δύναμης,
αντίθετα (εκπέμπει) την αδυναμία και προκαλεί αίσθηση ανασφάλειας.
Έτσι επιτρέπει -σε πιεστικές συνθήκες- την αναπλήρωση αυτού του κενού,
με την αμυντική έκφραση αγανάκτησης ή εκμεταλλεύεται το υπάρχον πλαίσιο, με εκδήλωση ψυχοπαθολογικών υφιστάμενων στοιχείων της Προσωπικότητας (εγωιστικών, ναρκισσιστικών, αντικοινωνικών).
δ. Όταν μέσω του θυμού – επίθεσης, επιτυγχάνονται κέρδη αναφορικά με επιθυμίες και οράματα (κατακτητική, αρπακτική επιθετικότητα).
Για να παραχθεί και να εκφρασθεί η Επιθετικότητα υπό την μορφή καταστροφικών δυνάμεων λχ του θυμού, χρειάζονται δύο μέρη:
α. Ο επιτιθέμενος
β. Το θύμα - στόχος
- Στόχος ως αιτία του θυμού
- Στόχος ως αφορμή του θυμού
- Στόχος ευκαιριακός, εκτόνωσης του θυμού
Συνθήκες και περιπτώσεις επιθετικών ατόμων με έκφραση του θυμού στο Νοσοκομείο
- Όταν υπάρχει απογοήτευση για το χρονοβόρο σύστημα διεκπεραίωσης της εξέτασης και της θεραπευτικής παρέμβασης λχ λόγω έλλειψης του ηθμού της Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης. Αυτό το τονίζουμε πανηγυρικά, για να μην πούμε: Στην πράξη, όχι σπάνια, είμαστε για τα πανηγύρια.
- Όταν υπάρχουν θολές μη διακριτές διαδικασίες ή Όταν δεν είναι αυτονόητες ή δεν εξηγούνται αιτιολογημένα επαρκώς οι διαδικασίες
- Όταν φαίνεται να μην τηρείται η σειρά προτεραιότητας (παίρνει τη θέση του ένα επείγον, που δεν μπορεί να το διακρίνει σαν τέτοιο)
- Όταν αισθάνεται ότι δεν του δίνουν την δέουσα προσοχή και σημασία, για το άγχος του για τον ασθενή που συνοδεύει
- Όταν του φέρονται απότομα, χάνοντας τον διακριτό ρόλο τους, ως λειτουργών του Νοσοκομείου
- Όταν ο ίδιος δεν υπολογίζει τους άλλους ασθενείς και επιζητεί μόνο να γίνει η δουλειά του
- Όταν έχει την απαίτηση να εξυπηρετηθεί κατά προτεραιότητα ο ασθενής που συνοδεύει και δεν βρίσκει σ΄ αυτό ανταπόκριση.
- Όταν θεωρεί ότι ΄΄εγώ σας πληρώνω΄΄ και έχει προσδοκίες και απαιτήσεις, ενώ στην ιδιωτική κερδοφόρα κλινική, που του ζητούν πραγματικά να πληρώσει, είναι υπάκουος και υπομονετικός, γιατί αλλιώς θα τον πετάξουν έξω.
Τι απαιτείται να παρέχει το Νοσοκομείο
1- Ασφαλές, (ηθικά και νομικά) θωρακισμένο περιβάλλον, με ξεκάθαρο πλαίσιο, όρια και κανόνες, που η παράβαση να αποτελεί αυτεπάγγελτα, αυτόφωρο βαρύτατο αδίκημα. Να επιλαμβάνεται του θέματος άμεσα και αποτελεσματικά η Δικαιοσύνη δια της Αστυνομίας.
2- Προσωπικό (Κρατικοί Λειτουργοί), που να νοιώθει και να είναι ασφαλές με τα ανωτέρω και εκπαιδευμένο στην κατανόηση των ανθρώπινων αντιδράσεων, των 4 Βασικών Συμπεριφορών και της Διαχείρισης της κρίσης
(Χρειάζεται Ειδικό επαναλαμβανόμενο Σεμινάριο για τους γιατρούς, Νοσηλευτές, τραυματιοφορείς, Κοινωνικούς λειτουργούς, Διοικητικούς, την ασφάλεια του Νοσοκομείου, τους αστυνομικούς)
3- Ξεκαθαρισμένο πλαίσιο διαδικασίας επιλογής από την διαλογή ασθενών, λαμβάνοντας υπ΄ όψιν το πραγματικά επείγον και τον παράγοντα χρόνο.
4- Αίσθηση ότι δεν θα αδικηθεί κανείς, με παράκαμψη της προτεραιότητας, πλην των επειγόντων.
5- Σε περίπτωση παρακώλυσης του ιατρικού έργου, άμεση παρέμβαση των υπευθύνων.
Αν δεν επιλυθεί το θέμα και υπάρξει βία, άμεση κλίση της αστυνομίας και αυτόφορη αυτεπάγγελτη διαδικασία, χωρίς στοχοποίηση ατόμων (Την μήνυση δεν πρέπει να την κάνει το μεμονωμένο άτομο, αλλά άμεσα το Νοσοκομείο Θεσμικά, με τον Διευθυντή Εφημερίας και την Προϊσταμένη των ΤΕΠ).
6- Δημοσιοποίηση του θέματος.
Προτείνονται
- Εκπαίδευση του αναφερθέντος Προσωπικού σε θέματα κατανόησης των ανθρώπινων αντιδράσεων, των 4 Βασικών Συμπεριφορών και της Διαχείρισης κρίσης
Σημείωση: Να μην ξεχνούμε δημιουργούμενες θυμώδεις στάσεις και συμπεριφορές μεταξύ του προσωπικού και ανάμεσα σε προϊστάμενους και υφιστάμενους και την αναγκαιότητα Ομάδων τύπου Μπαλίντ.
- Εκπόνηση και εφαρμογή μελέτης σχετικά με την αυτεπάγγελτη αυτόφορη διαδικασία σε περίπτωση υπέρβασης ορίων από θυμώδεις συνοδούς και παρακώλυση της λειτουργίας του Νοσοκομείου.
- Συνεργασία της Διοίκησης και της Νομικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου με την Εισαγγελία και την Ασφάλεια, για την εφαρμογή της Αυτεπάγγελτης, αυτόφωρης διαδικασίας, σε περίπτωση ανάγκης.
- Άμεση ενεργοποίηση της Διοίκησης του Νοσοκομείου για τα ανωτέρω, με την συγκρότηση Διεπιστημονικής Επιτροπής, για την εκπόνηση Μελέτης, την έγκριση και την εφαρμογή της.
Το θέμα του θυμού και ιδίως οι εκρήξεις θυμού μέχρι βιαιοπραγίας, έχει κατά καιρούς απασχολήσει όλους μας.
- Είτε είμαστε θύματα ή παρόντες μάρτυρες,
- είτε πληροφορηθήκαμε για περιστατικό βίας στο Νοσοκομείο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί πραγματικό περιστατικό προ ετών, κατά το οποίο συνοδός ασθενούς βιαιοπράγησε εναντίον γιατρού, τον οποίο γρονθοκόπησε στον χώρο των ΤΕΠ.
Κλήθηκε τότε η Αστυνομία, η οποία όμως ζήτησε να καταθέσει ο γιατρός σχετική μήνυση, για να προχωρήσει η διαδικασία για τα περαιτέρω (αυτόφωρο κλπ) .
Το θέμα δεν προχώρησε, διότι ο γιατρός δέχτηκε απειλές από τον βιαιοπραγήσαντα, ότι αν τολμούσε κάτι τέτοιο, θα είχε συνέπειες.
Αντί να αναλάβει αυτοδίκαια το Νοσοκομείο την υπόθεση, έπρεπε να σηκώσει όλο το βάρος, το μεμονωμένο άτομο.
Πέραν του ότι ο γιατρός προφανώς αισθάνθηκε τελείως απροστάτευτος, προκλήθηκε βέβαια και παρεμπόδιση του Ιατρικού έργου.
Και αυτό υπό την έννοια ότι ο ίδιος, στην ταραχή του, χρειαζόταν πρώτα και με πικρία να ηρεμήσει.
Αλλά να συνέλθει και το υπόλοιπο προσωπικό, που φυσικά επιβαρύνθηκε, ως είναι αυτονόητο, στην αναμενόμενη άμεση ταύτισή του με το θύμα.
Επί πλέον, ξεχωριστά επιβαρύνθηκε ο καθένας από το προσωπικό των ΤΕΠ, στο ενδεχόμενο να αποτελέσει ο ίδιος, το προσεχές απροστάτευτο θύμα.
Προ ολίγου καιρού, στην Εφημερία Νοσοκομείου της πόλης μας, κλήθηκε στα επείγοντα Δερματολόγος, να εξετάσει αλλοδαπό, στις 4 - 5 το πρωί.
Η γιατρός σημειώνουμε ότι ευτυχώς ήταν πολύ ψύχραιμη. Αφού έμαθε ότι ο αιτούμενος της επείγουσας βοήθειας είχε από 6μήνου το δερματολογικό πρόβλημα, τον εξέτασε και τον παρέπεμψε στα Τακτικά Δερματολογικά Ιατρεία.
Όμως την άλλη μέρα, ρωτήθηκε από την Προϊσταμένη, αν αυτή ή η άλλη συνάδελφός της διεκπεραίωσε το περιστατικό του αλλοδαπού με το όπλο, που απειλούσε να φωνάξουν τον γιατρό να τον εξετάσει.
Η γιατρός τότε θύμωσε πολύ και με το δίκιο της, που την έστειλαν να εξετάσει κάποιον που οπλοφορούσε, χωρίς να την ενημερώσουν σχετικά, χωρίς να την προστατέψουν.
Τα περιστατικά έκφρασης θυμού υπό την μορφήν της βίας, είτε ως λεκτική έκφραση (υποτιμητικά σχόλια, ειρωνεία, ύβρεις, απειλές), είτε ως βιαιοπραγίες (φτύσιμο, σπρώξιμο, γρονθοκόπημα κλπ), προκαλούν όπως προαναφέρθηκε:
-Χρονικά άμεσα, δυσρυθμία μέχρις έμφραγμα, στη λειτουργία του Νοσοκομείου. Βαρύτατο αδίκημα.
-Έμμεσα σε βάθος χρόνου, μπορεί να προκαλέσουν στο προσωπικό την αμυντική στάση και συμπεριφορά <<Φυγή – αποφυγή>>, υπό την εξής έννοια: <<Εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα; Κανένας δεν ενδιαφέρεται και είμαι απροστάτευτος>>.
Με συνέπεια να μην επιλύεται, αλλά να διαιωνίζεται αυτή η δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση και ανά πάσα στιγμή, ο καθένας να μπορεί να βρεθεί σε δυσχερή θέση, θέση θύματος και με άγνωστη κατάληξη.
Μας λείπει δυστυχώς η Παιδεία. Και αυτό αποτελεί όνειδος.
Μας λείπουν πρακτικά καταξιωμένες λειτουργίες των Θεσμών. Και αυτό αποτελεί όνειδος.
Με βάση τα ανωτέρω, που αποτελούν δυστυχώς καθημερινότητα και επιτείνονται στο σημερινό δυσχερές πλαίσιο και κατάντημα, που έχει περιέλθει η Ελληνική Κοινωνία και Πολιτεία, γίνεται η σημερινή ομιλία με την συμμετοχή σας και ελπίζουμε με τα θετικά συνακόλουθά της.
Ο σκοπός της εκδήλωσης είναι:
1ον Η έκθεση και η κατανόηση των μηχανισμών πρόκλησης του θυμού, που ήδη θίξαμε.
2ον Η εξέταση δυνατότητας, για πρόληψη τέτοιων θυμωδών κρίσεων και η ελαχιστοποίηση των εκδραματίσεων. Με την γνώση πρόληψης και διαχείρισης τέτοιων κρίσεων και την δόμηση σχετικών πλαισίων.
3ον Με την θεσμοθέτηση, εφ΄ όσον είναι νομικά εφικτό
(και γιατί να μην είναι αν υπάρχει βούληση), συγκεκριμένων ορίων και δράσεων. Ώστε να αντιμετωπίζονται άμεσα και να αποτρέπονται στο μέλλον τέτοιου είδους καταστάσεις.
Ο θυμός για να προκληθεί και να εκφρασθεί, πάντα έχει μιάν αιτία και μιαν αφορμή.
Όμως η όποια αιτία ή αφορμή είναι σχεδόν στις περισσότερες των περιπτώσεων ανάξια λόγου, για να φέρει την οποιαδήποτε τέτοιου είδους πιθανή άσχημη εξέλιξη.
Ο γενικότερος σχετικός εξοπλισμός, μαζί με τη γνώση στο θέμα πρόληψης και διαχείρισης της κρίσης, είναι απαραίτητος, αλλά δεν αποτελεί προστατευτική πανάκεια για κανέναν.
Όμως, σίγουρα μπορεί να συμβάλει όντως στην πρόληψη των κρίσεων και στην αποτελεσματικότερη προστασία (ατόμων και κλίματος) στο Νοσοκομείο.
Ακόμα τα ανωτέρω, είναι απαραίτητα στην τόνωση της αίσθησης ασφάλειας για το προσωπικό, τους ασθενείς και τους συνοδούς.
Είναι απαραίτητο να αισθάνονται όλοι, ότι δεν είναι ο καθένας μόνος και απροστάτευτος.
Αλλά αντίθετα, αλληλέγγυος με τους άλλους, στα πλαίσια του Εμείς και της διαφόρων επιπέδων ασφάλειας, που είναι απαραίτητο να παρέχει για όλους το ίδιο το Νοσοκομείο, στα πλαίσια των θεσμών.
Το Νοσοκομείο θα ΄πρεπε να είναι ένα Άσυλο, με την καλή έννοια του όρου.
Από όλα αυτά, εξαιρούνται βέβαια ορισμένοι, όπως οι ψυχοπαθητικές προσωπικότητες, που η βία αποτελεί το οξυγόνο τους.
Διαχείριση του θυμού στο Νοσοκομείο
Α. Δεδομένα
Χώρος, χρόνος, Συνθήκες, Συνοδοί ασθενών, Προσωπικό, Θεσμοί
Β. Λέξεις κλειδιά
Ασφαλές περιβάλλον - προστασία, κίνδυνος - άμυνα (θυμός), γνώση, οργάνωση-σταθερή διαδικασία-αποτελεσματικότητα, διαφάνεια, Θεσμικές κυρώσεις
Γ. Βήματα
Η Διαχείριση του Θυμού στο Νοσοκομείο
Επικεντρωνόμενοι στα Βήματα, αναφέρουμε τα εξής:
Τα Βήματα
α. Απαραίτητη γνώση: Τι είναι ο Θυμός (ορισμός)
β. Απαραίτητη γνώση: Οι 4 Βασικές Συμπεριφορές. Κατανόηση της Επιθετικότητας (θυμού και επίθεσης) σε βάθος.
γ. Αίτια πρόκλησης του θυμού
δ. Αφορμές εκδήλωσης του θυμού
ε. Πρόληψη του θυμού στο Νοσοκομείο (Η γνώση, το ασφαλές περιβάλλον – λειτουργικό πλαίσιο, το εκπαιδευμένο προσωπικό, η συνεργασία Θεσμικών Οργάνων)
στ. Αντιμετώπιση του θυμού
- Αμεσότητα με σταθερό σχέδιο αντιμετώπισης κρίσης και επιμερισμός ευθυνών
- Κινητοποίηση κατασταλτικών μηχανισμών, άμεσες διαδικασίες (Αυτόφωρο) και κυρώσεις, σε υπέρβαση του πλαισίου
- Δημοσιοποίηση του περιστατικού για αποτροπή μελλοντικής επανάληψης. Η δύναμη της δημοσιοποίησης ως γνωστόν είναι σημαντική.
Είναι πολύ άσχημο να είσαι θεατής σε μία συμπλοκή. Πόσον μάλλον να είσαι θύμα και ιδίως στο πλαίσιο του Νοσοκομείου, που θά ΄πρεπε να είναι χώρος ασφάλειας και προστασίας.
Αλλά ας ξαναδούμε τι σημαίνει η έννοια θυμός. Έχει να κάνει -όπως προείπαμε- με το θυμικό, με τα συναισθήματα και ιδίως με αυτά που λέμε ορμέμφυτα, τα ένστικτα, τις ενστικτώδεις αντιδράσεις και δεν έχει καμιά σχέση με την λογική.
Έχει να κάνει βασικά με τον υπόφλοιο του εγκεφάλου (ερπετός εγκέφαλος) και όχι με τον φλοιό, την λογική, το ήθος και την συνείδηση.
Ο θυμός λοιπόν, είναι μια αυθόρμητη, μια ενστικτώδης αντίδραση. Αντίδραση σε ένα φανταστικά βλαπτικό, πραγματικά δυνητικά βλαπτικό, ή πραγματικά βλαπτικό ερέθισμα ή συντελεσθείσα βλάβη.
Ένα, βιούμενο ως βλαπτικό, ερέθισμα, σηματοδοτεί ουσιαστικά έναν κίνδυνο (υπαρκτό ή εκλαμβανόμενο ως αληθινό). Ο κίνδυνος, μπορεί να ενεργοποιήσει ακριβώς τον συναγερμό κινδύνου του οργανισμού, που είναι ο φόβος.
Φόβος σημαίνει αίσθηση για πιθανή ή επικείμενη απώλεια: Απώλεια ζωής, οργάνου ή μέλους του σώματος, αντικειμένου, προσδοκίας, αξιοπρέπειας, ελπίδας.
- Εφ΄ όσον υπερισχύσει ο συνειδητός εαυτός με την λογική, τότε υπάρχει ψυχραιμία και επιχειρείται αντιμετώπιση του κινδύνου στα πλαίσια της πραγματικότητας, με χρήση της κοινής λογικής.
- Εφ΄ όσον υπερισχύσει ο ενστικτώδης εαυτός, με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, ο άνθρωπος δεν έχει ψυχραιμία, αλλ΄ αντίθετα έχουμε απώλεια της ψυχραιμίας, δρα εν θερμώ, εκτός συνειδητού ελέγχου.
Τότε πιθανόν να φθάσουμε σε πανικό με εκδηλώσεις προστατευτικής φυγής ή σε αμυντική ή κατακτητική δράση με επιθετικότητα, που έκφρασή της είναι ο θυμός (καταστροφικές δυνάμεις), ως εσωτερική στάση και ως επίθεση.
Ο θυμός λοιπόν, είναι αρνητική συναισθηματική ενέργεια. Από απλά ενοχλητική, μέχρι βλαπτική έως και σαφώς καταστροφική, αν έχουμε πέρασμα στην πράξη:
- Είτε για τον εαυτό αν καταπιούμε τον θυμό (Κατάθλιψη – αυτοκτονία).
- Είτε για το περιβάλλον (ύβρεις, απειλές, βιαιοπραγίες, ανθρωποκτονία).
Ο θυμός λοιπόν, αυτή η αρνητική συναισθηματική ενέργεια, μπορεί να πλαισιώνεται από αντίστοιχο σκεπτικό υλικό και να συνοδεύεται από ψυχοκινητική έκφραση (εκδραμάτιση), πάνω σε αιτιολογικούς ή εκτονωτικούς ευκαιριακούς στόχους.
Έτσι ο θυμός με το συνοδό σκεπτικό υλικό και την αντίστοιχη ψυχοκινητικότητα, αποτελεί έκφραση της Επιθετικότητας.
Επιθετικότητα -όπως είπαμε- είναι η κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την συνύπαρξη:
- Μιας ισχυρής άποψης
- Από καταστροφικές δυνάμεις (λχ διαβαθμίσεις θυμού) σε ετοιμότητα ή έκφραση και
- Από τον στόχο.
Η επιβολή της ισχυρής αυτής άποψης- κατάστασης αποτελεί την έκφραση της επιθετικότητας που είναι η βία.
ΒΙΑ επομένως είναι η έκφραση της επιθετικότητας, είναι η κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την εκδήλωση - με πίεση χρόνου – των καταστροφικών δυνάμεων.
Επομένως, βία είναι η άρση της ετοιμότητας και η ορμητική έκφραση καταστροφικών δυνάμεων.
Επίθεση είναι συνολικά η έκφραση της επιθετικότητας, υπό την μορφή της βίας επί στόχου.
Αιτιολογία της Επιθετικότητας από το πρίσμα του θυμού
Επειδή κατά τον ορισμό, τα συστατικά μέρη της επιθετικότητας είναι:
Μια ισχυρή άποψη
Καταστροφικές δυνάμεις και
Στόχος
θα αναφερθούμε συνοπτικά στα στοιχεία αυτά.
Μια άποψη, μια θέση, ένα πιστεύω: είναι το σωστό ή λανθασμένο συμπέρασμα, που αποτελεί το γνωσιακό αποτέλεσμα μιας διεργασίας, κατά βάσιν σκεπτικής, που αλληλοσυσχετίζει αισθητηριακά ερεθίσματα του περιβάλλοντος και τα ερμηνεύει σωστά ή λάθος, αναφορικά με την αλήθεια και την πραγματικότητα.
Λχ βλέπω κάποιον που με κοιτάζει λοξά. Έτσι νομίζω συσχετίζοντας τα δεδομένα, σωστά ή λάθος. Και βγάζω ένα συμπέρασμα. Αυτό με κάνει να φοβηθώ, αλλά μπορεί και να θυμώσω.
Όλοι μας έχουμε σχετικά μεγάλη εμπειρία, από αυτό που αποκαλούμε θυμό. Άλλοτε σαν πομποί και άλλοτε σαν δέκτες.
Δηλαδή:
- Είτε νοιώθοντας τον δικό μας θυμό (καταστροφική δύναμη) να μας κατακλύζει, να μας πνίγει και να θέλουμε να τον εκτονώσουμε. Με σκοπό να υπερασπίσουμε τον εαυτό μας,
για να νοιώσουμε δικαιωμένοι και ακόμα για να απαλλαγούμε από τις καταστροφικές δράσεις του δικού μας θυμού μέσα μας και να ξαλαφρώσουμε.
- Είτε πάλι υφιστάμενοι τις επιπτώσεις του θυμού από το περιβάλλον, άλλοτε βασικά σαν θεατές και άλλοτε σαν θύματα - στόχοι.
Ο θυμός στοχεύει στο αίτιο, που σαν γενεσιουργό αίτιο τον προκάλεσε, ή στην αφορμή πρόκλησής του.
Μπορεί όμως σε αδυναμία στοχοποίησης του αιτίου, να στοχεύσει σε υποκατάστατο στόχο ή ακόμα σε ευκαιριακό στόχο, που ξεσπά απλώς εκεί για εκτόνωση ο θυμός, ως αναφέραμε.
Σε περίπτωση αδυναμίας εκτόνωσης, τότε ο θυμός ως μπούμεραγκ, στρέφεται ενάντια στον εαυτό.
Καταπίνοντάς τον επέρχονται εσωτερικές δυσλειτουργίες, με συνέπεια ψυχοσωματικές εκδηλώσεις και βλάβες. Αλλά το κατάπιμα του θυμού, μπορεί να φέρει και την κατάθλιψη όπως είπαμε, με τις επιπτώσεις της, όπως η αυτοκτονία αλλά και εξωτερικεύοντάς τον παράλληλα, όπως οι βιαιοπραγίες και η ανθρωποκτονία.
Έτσι η εκφραζόμενη επιθετικότητα προφυλάσσει τον άνθρωπο από τις δράσεις των δικών του καταστροφικών δυνάμεων, όχι όμως και το περιβάλλον του, από τις δράσεις της επιθετικότητάς του.
Όταν δεν συνειδητοποιηθεί η αιτία του θυμού και της οργής, τότε και αυτά επαναλαμβάνονται και δεν επιλύεται το αρχικό πρόβλημα.
Όμως, πώς ακριβώς, γιατί προκαλείται και παράγεται ο θυμός και πώς δένει με τις συμπεριφορές και το πλαίσιο αναφοράς;
Σ΄ αυτό το σημείο, είναι χρήσιμο να αναφερθούμε στις 4 βασικές στάσεις και συμπεριφορές.
Από την πολύχρονη κλινική παρατήρηση και μελέτη μας, αναφορικά με τη συμπεριφορά ασθενών αλλά και υγειών ατόμων, προέκυψαν 4 είδη συμπεριφορών.
Οι τέσσερις Βασικές Στάσεις & Συμπεριφορές
Συμπεριφορά ‘’Θέση’’
Συμπεριφορά ‘’Επίθεση’’ (Είτε αμυντική είτε κατακτητική)
Συμπεριφορά ‘’Φυγή – αποφυγή’’
Συμπεριφορά ‘’Απολογία -Λυπηθείτε με’’
INDERNATIONAL SOCIETY OF LIFE & MEDICAL PRACTICE
3rd WORLD CONGRESS ON
‘’ QUALITY IN CLINICAL PRACTICE ‘’
Sotiris Tsilikas et al.
September 28 – October 1, 2006-10-10
Makedonia Palace Hotel, Thessaloniki, Greece
Η Συμπεριφορά Θέση – έκφραση.
Απαραίτητες προϋποθέσεις: Η αίσθηση Ασφάλειας και η συνοδός υπαρξιακή ευχαρίστηση - ικανοποίηση.
Ο άνθρωπος εκφράζει τις σκέψεις του και τα συνοδά συναισθήματα, με την αντίστοιχη ψυχοκινητικότητά του, ασφαλώς και χωρίς φόβο. Ο άνθρωπος ανθίζει.
Οι τρεις Συμπεριφορές άμυνας (Επίθεση, Φυγή-αποφυγή, Απολογία-λυπηθείτε με) εμφανίζονται λοιπόν, όταν προκύψει υπαρξιακός κίνδυνος, με πιθανό ενδεχόμενο την ενόχληση, την βλάβη, την καταστροφή.
Τότε αναλόγως των συνθηκών αλλά και της Προσωπικότητος του ατόμου, έρχεται στο προσκήνιο μία από από αυτές τις Συμπεριφορές άμυνας, ενστικτωδώς ή συνειδητά:
1. Συμπεριφορά Επίθεση.
Η καλλίτερη άμυνα είναι η επίθεση λέει ο λαός. Είναι σαφώς αμυντική Συμπεριφορά, αλλά μπορεί και κατακτητική συμπεριφορά (πρόδρομη ή αναδρομική προστασία – άμυνα: Σε αρπαγή, προσδοκίες, επιθυμίες, σχέδια, οράματα).
2. Συμπεριφορά Φυγή ή αποφυγή.
Το βάζω στα πόδια, κάνω συμπεριφορές αποφυγής ή κρύβομαι μπρος στον κίνδυνο που εμφανίζεται.
Λχ Όταν εξαγριωμένα σκυλιά που έχουν καταξεσχίσει κάποιον που ξεφεύγει και αυτά τελικά έρχονται προς το μέρος μας, το βάζουμε στα πόδια (Συμπεριφορά Φυγή).
Ακόμα, αποφεύγουμε προστατευτικά μια ενδεχόμενα δυσάρεστη συνάντηση ή κατάσταση (Συμπεριφορά Αποφυγή). Οι ασανσεροφοβικοί αποφεύγουν το ασανσέρ.
3. Συμπεριφορά <<Απολογία – λυπηθείτε με>>.
Όταν μας κατηγορούν, μπορεί να επιλέξουμε σαν άμυνα την Απολογία, με διευκρινήσεις, αιτιολογίες ή δικαιολογίες και παράθεση στοιχείων, που μπορεί να είναι αληθινά, μπορεί και όχι.
Λχ Ο κατηγορούμενος στο Δικαστήριο, σε καθυστέρηση ραντεβού, ο μαθητής ή ο εργαζόμενος, που δεν είναι εντάξει στα καθήκοντά τους κλπ κλπ
Ας δούμε τώρα, πότε ένα άτομο μπορεί να θυμώσει. Δηλαδή υφιστάμενο την επίθεση του περιβάλλοντος, άμεσα ή έμμεσα αναδρομικά, πραγματικά ή νομίζοντας ότι συμβαίνει πραγματικά, εμφανίζει τις όποιες τέτοιες άμυνες.
Μπορεί να θυμώνει ένα άτομο, αν δεχθεί μια ακύρωση (λχ αν ακυρωθούν οι προσδοκίες του) , αν δεχτεί ένα χτύπημα, βιώσει το πλήγμα και προκληθεί ένα υπαρξιακό τραύμα. Όταν θιγεί το Εγώ.
Το χτύπημα μπορεί να αφορά κατά βάσιν την σωματική ύπαρξη.
Μπορεί όμως συνηθέστερα να αφορά κατά βάση την ψυχική ύπαρξη.
Τις ιδέες και το σκεπτικό του ατόμου, την ικανότητά του, τα συναισθήματα, την ηθική, την αποδοχή, το όνομα, την αξιοπρέπεια, τις προσδοκίες, τα οράματα, τα όνειρα, την ελευθερία, την ελπίδα.
Γενικότερα τον υποκειμενικό υπαρξιακό χώρο.
Και όλα αυτά εκλαμβανόμενα είτε κατά σωστό είτε κατά λάθος τρόπο.
Επειδή η επιθετικότητα κατά βάσιν είναι μιά ενστικτώδης ενέργεια, είναι πολύ διακριτή στα ζώα, στα μικρά παιδιά, στους ανώριμους ενήλικες, στις διαταραγμένες προσωπικότητες, αλλά και σε νόσους, που υπάρχει παλινδρόμηση [λ.χ. ψυχώσεις].
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ανωτέρω, καταλαβαίνουμε ότι όταν δομούμε ένα περιβάλλον και τέτοιο, που το ον δεν νοιώθει ότι κινδυνεύει, αλλά αντίθετα ότι προστατεύεται,
κατασιγάζουμε τους φόβους του και είναι έτσι περιττή η άμυνα υπό τη μορφή της επιθετικότητας. Ευνοείται έτσι η στάση και η Συμπεριφορά Θέση – Έκφραση, που ανθίζει το άτομο. Δηλαδή η δόμηση σχέσεων και καταστάσεων εμπιστοσύνης με οριοθέτηση και ασφάλεια, διώχνει τους φόβους, καταλαγιάζει την επιθετικότητα και προάγει τις ευωδωτικές διεργασίες του οργανισμού, αλλά και τις διανθρώπινες σχέσεις.
Δηλαδή αυτό σε τελική ανάλυση δρα ωριμοποιητικά και θεραπευτικά, ατομικά και ομαδικά, με τη γενικότερη έννοια του όρου.
¨Έχοντας υπ΄ όψιν όλα τα ανωτέρω, επιθετική συμπεριφορά μπορεί να συναντήσουμε:
Επιθετική συμπεριφορά μπορεί να συναντήσουμε:
α. Σε περιπτώσεις πραγματικής αδικίας (βασικά εκλύεται αγανάκτηση)
β. Σε κλινικά φυσιολογικές προσωπικότητες, που εμπεριέχουν όμως στοιχεία
παρανοειδή, ναρκισσιστικά, κ.λ.π. υπό συνθήκες στρές.
γ. Σε Διαταραχές προσωπικότητας: Αντικοινωνική, Ψυχοπαθητική, Παρανοϊκή, Μεταιχμιακή κ.λ.π.
δ. Σε περιπτώσεις χρήσης - κατάχρησης ψυχοδραστικών ουσιών: Αλκοόλ, ηρωίνη κ.λ.π.
ε. Σε ψυχικές νόσους: Σε Παράνοια, Μανιοκατάθλιψη, Σχιζοφρένεια, Οργανικά ψυχοσύνδρομα λχ Κροταφική Επιληψία.
στ. Σε ορισμένες περιπτώσεις Υστερίας αποσυνδετικού τύπου.
ζ. Σε Νοητική καθυστέρηση. Κλπ
Υπάρχουν άτομα με χρόνια επιθετικότητα, λόγω: παρανοειδών στοιχείων στην προσωπικότητά τους, ή ύπαρξης ακυρωτικών τάσεων για τα άτομα κύρους όπως λχ για το Προσωπικό του Νοσοκομείου, όταν αυτά δεν συμπεριφέρονται κατά τις προσδοκίες τους.
Τα άτομα αυτά μπορεί να είναι επιθετικοί συνοδοί ασθενών (επιθετικότητα χωρίς αποχρώντα λόγο), επιθετικοί κατά φαντασίαν ασθενείς,αλλά να μην ξεχνούμε και για περίεργα επιθετικούς συγγενείς μας, άτομα του εργασιακού μας χώρου, που είναι δύσκολα στις στενότερες κοινωνικές σχέσεις, που δεν τις αντέχουν κ.λ.π.
Τι κάνουμε σε μια οξεία κατάσταση θυμού
Προσπαθούμε να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας διατηρώντας τον διακριτό μας ρόλο. Ώστε να μην παρασυρθούμε και ενεργοποιηθεί και δικός μας θυμός, μπαίνοντας έτσι στο παιχνίδι του άλλου.
Ο θυμωμένος είτε πιέζεται πολύ λχ από την κατάσταση υγείας του συγγενούς του (τυφλή άμυνα), είτε βρίσκει την ευκαιρία για εκτόνωσηθυμού , ή για να αναδειχθεί υποβαθμίζοντας ανθρώπους, λειτουργούς και θεσμούς (υπολογίζοντας ότι δεν θά έχει συνέπειες). Και αυτό,ακριβώς επειδή τον παίρνει, αν υφίσταται ένα αλλαλούμ και δεν υπάρχει προστασία του Νοσοκομείου και προβλεπόμενη τιμωρία απότην Πολιτεία.
Η Θεσμική αντιμετώπιση
Προτείνονται:
α. Εκπαίδευση του Προσωπικού σε θέματα κατανόησης του διακριτού ρόλου τους, των ανθρώπινων αντιδράσεων, των 4 Βασικών Συμπεριφορών και της Διαχείρισης κρίσης.
β. Εκπόνηση και εφαρμογή μελέτης σχετικά με την Αυτεπάγγελτη Αυτόφορη διαδικασία σε περίπτωση υπέρβασης ορίων από θυμώδεις συνοδούς.
γ. Συνεργασία της Διοίκησης και της Νομικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου με τον Ιατρικό Σύλλογο, την Εισαγγελία και την Ασφάλεια, για την εφαρμογή της μελέτης
για την Αυτεπάγγελτη Αυτόφωρη διαδικασία σε περίπτωση ανάγκης.
Επειδή οι ιδέες έχουν αξία, όταν αποτελέσουν τα δομικά υλικά υλοποίησης εκπονηθέντος σχεδίου, σήμερα ας δεχτούμε την πρόκληση, να συζητήσουμε και τελικά να πάρουμε αποφάσεις για υλοποίηση:
- Της σχετικής εκπαίδευσης του προσωπικού
- Της δόμησης ασφαλούς πλαισίου στα Νοσοκομεία
- Της δυνατότητας για νομικό πλαίσιο για αυτεπάγγελτη αυτόφορη διαδικασία στην ιδιότυπη παραβατικότητα, αυτή που οδηγεί σε παρακώλυση του ιατρικού έργου και της εύρυθμης λειτουργίας του Νοσοκομείου.
Τα ανωτέρω προβάλλονται ως πρόκληση για την Διοίκηση του Νοσοκομείου μας.
Ας αποτελέσει η Διοίκηση με τις άμεσες ενέργειές της, τον οδηγό πιλότο και για τα άλλα Νοσοκομεία.
Ατομικά και θεσμικά, ας επιδιώξουμε: Την επίτευξη ασφαλούς περιβάλλοντος, Ας ενισχύσουμε τον ενθουσιασμό, την χαρά και την ικανοποίηση από το δημιουργικό έργο μας, που είναι λειτούργημα. Στην χαλάρωσή μας, ας επιδιώκουμε την αλληλεγγύη και το αληθινό χαμόγελο.
Ας μην είμαστε βέβαια ονειροφαντασμένοι Δον Κιχώτες.
Αλλά εν τέλει, ας γινόμαστε όλο και καλλίτεροι.
Για εμάς τους ίδιους, για το έργο που έχει ο καθένας μας, για τους αγαπημένους μας και για την Κοινωνία, ως ενεργοί πολίτες.
Ο θάνατος που καραδοκεί, να δίνει νόημα στη ζωή και στις αποφάσεις.
Σήμερα, το άτομο και η Ελληνική Κοινωνία βρίσκονται σε δεινή θέση. Από άκρως τοξικούς παράγοντες. Χρειάζεται όλοι να εγκαταλείψουμε την αδράνεια και το όποιο ολέθριο βόλεμα και να γρηγορούμε.
Ας κάνουμε το καλλίτερο, ας νιαστούμε για το μέλλον και την ελπίδα αυτού του τόπου, που σε τελική ανάλυση είναι τα παιδιά.
Ας ευχόμαστε να ερωτευόμαστε την ίδια την ζωή, μέσα στον παγκόσμιο νόμο της αγάπης.
Σας ευχαριστώ
Ακολούθησε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση....
